Nalunngiliuk?
Jonap kingorna Nineve qanoq pineqarpa?
UKIUP 670-ip missaani Kr.in.si. Assyria nunarsuarmi naalagaaffissuit annersarilersimavaat. British Museumip nittartagaa naapertorlugu Assyria “kitaani Cypernimiit kangiani Iranimut isorartutigaaq, allaallumi Egypteni Assyriamut ukiuni arlalinni ilaasimavoq”. Assyriami illoqarfiit pingaarnersaat, Nineve, taamani nunarsuarmi illoqarfiit annersaraat. Illoqarfik taanna kusanartunik naatsiivippassuaqarpoq, illussaarsuaqarpoq angisuunillu atuagaateqarfeqarluni. Ninevetoqqami iikkani kigartukkanit ersersinneqarpoq kunngi Assurbanipali Assyriami kunngit allat assigalugit imminut ‘silarsuup kunngianik’ taagorsimasoq. Taamanikkut Assyria Ninevelu ajugaaffigineqarsinnaanngitsutut ipput.
Assyrialli pissaaneqarnerpaaffiani Jehovap pruffiitia Sefania ima siulittuivoq: ‘Jehovap Assyria piuneerutissavaa. Nineve inuilaanngortissavaa puilasuitsutut panertigilersillugu.’ Aamma Jehovap pruffiitia Nahumi ima siulittuivoq: “Sølvimik ujajaagitsi, kuultimik ujajaagitsi! ... Piuneerussaapput, inuerutitaapput, suerutitaapput! ... Qimarratigissavaatsit ilinnik takunnittut tamarmik oqarlutik: ‘Nineve piuneerussaavoq.’” (Sef 2:13; Nah 2:10, 11; 3:7) Inuit siulittuutit taakku tusaramikkit ima eqqarsarsimassapput: ‘Ilumut taamaattoqarsinnaava? Naalagaaffissuaq Assyria ajugaaffigineqarsinnaagami?’ Upperiuminaassimassaqaaq.
Ajugaaffigineqarporli! Ukiup 600-p missaani Kr.in.si. Assyria Babylonimiunit mederinillu ajugaaffigineqarpoq. Kingorna Nineve inueruppoq eqqaamaneerullunilu. The Metropolitan Museum of Art naapertorlugu Nineve kingusinnerusukkut matoorussaalluni takuneqarsinnaajunnaarpoq taamaallaallu Biibilimiit ilisimaneqarluni. Biblical Archaeology Society naapertorlugu Assyriami illoqarfiit pingaarnersaata piusimanera 1800-kkut aallartinneranni ilisimaneqanngilaq. 1845-mili itsarnisarsiooq Austen Henry Layard Ninevemi illukunik assaalluni aallartippoq. Nassaarisaanit paasinarsivoq Nineve illoqarfissuusimasoq pigissaarfioqisoq.
Ninevemik siulittuutit eqquuteqqissaarnerat uppernikkut nakussatsissutigalugu qularinngilluinnarparput aamma nalitsinni politikkikkut pissaanillit atuukkunnaarsinneqarnissaat pillugu Biibilimi siulittuutit eqquukkumaartut. – Dan 2:44; Saqq 19:15, 19-21.