Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Eie U Tena ku Lenga o Jitendasá!

Eie U Tena ku Lenga o Jitendasá!

“Ki ngi mesenene ku tala o ufusa. Maji kioso ki nga jikula o mutelembe ua Internete kua moneka njimbu. Saí kima kia di jika, manhi ihi ia bhiti, nga i jikula.”—CODY. *

“Saí kilumba kia iuka, tua kexile mu kalakala kumoxi, ua mateka o ku ngi tala kiavulu kala ua ngi uabhela. Saí kizuua muéne ua ngi bhingi phala tuie mu inzo ia dikota ia ku tambula ajitu phala ‘tu zeke kumoxi.’ Eme ngejidile kiá ihi ia mesenene muene.”—DYLAN.

“N GI tena ku lenga ioso, maji o ji tendasá ja bhonzo kiavulu o ku ji lenga.” kiki kilondekesa kiambote o kibanzelu kia athu kia lungu ni jitendasá—moxi diâ a ji uabhela. A mukuá a mona o jitendasá kala nguma, anga a bhanga ioso phala ku i tolola. Ihi i u banza? Kioso ki u dibhana ni tendasá, u i uabhela anga u i lenga?

Mu kidi, ko ji tendesá joso ji bheka ibhidi ku muenhu uetu, kana. Mu kifika, o ku kala ni vondadi ia kudia bolo, ki kua-nda ku bhanga kia iibha. Maji o ku kaiela o ji tendasá ja mukuá​—kala jojo ji suínisa o undumbu—ku bheka malamba avulu ku muenhu ua muthu. O Bibidia i tu dimuna: “Uoso u ta phanda ni muhatu, ua kambe kilunji; kuma mu ku ki bhanga, ua-lu jikinisa o muenhu uê.”—Jisabhu 6:32, 33.

Se a kuata ku ku tendala phala ku bhanga undumbu, ihi iu ua-nda bhanga? O Bibidia i tambuijila: “Kuma o vondadi ia Nzambi ien’iii, kuila: mu zela muxima, o undumbu mu ueha. Phala kala muthu mudienu ejiie kutambula kiambote konda ia muhatu’ê mu kikexilu kia kuzela ni ujitu.” (1 Tesalonika 4:3, 4) Kiebhi ki u tena ku kala ni nguzu ia ku bhanga kiki? Tala ima itatu i tena ku u kuatekesa ku bhanga kiki.

Kima 1: Langa o Mesu Mê

O ku tala o ima ia ufusa, i suínisa o ji hanji ja iibha ja muthu. Mu kulondekesa kuila o ima i tu tala i suínisa o ji hanji ku muxima ua muthu, Jezú uambe: “Eme-phe ngi mi ambela kuma: Uoso ngó u tonginina muhatu ni ku mu kuatela luimbi, uate-nê kiá phànda ku muxima uê.” Ua te kifika phala ku a tendelesa, uixi: “Kienhiki, o diesu dié dia kúdia, se diene diala ku ku bhalesa, lokola-diu u di texi dikanga.” (Matesu 5:28, 29) Ihi ia mesenene ku longa Jezú ni izuelu íii? Phala ku lenga o jitendasá, tua tokala ku bhanga kima ni kuila ki tu tokala ku tala ima ia ufusa i tena ku tu bhangesa ku banza mu ima ia iibha.

Kioso ki u tala ima ia ufusa, tala mu kididi kiéngi

Tu te o kifika kiki: Xinganeka kuila ua tale ku muanha ua tu kiavulu.O kuila ueji suluka ni ku tala-ku? Kana! Ueji tala kuengi phala ku langa o mesu mê. Kiene kimoxi ué, se u mona ima ia ufusa—mu divulu, mu mutelembe ua izunzumbia, mba muthu ua zuata kia iibha—tala mu kididi kiéngi. Langa o muxima uê phala ka bokone-mu ima ia ufusa. Juan, ua kexile ni kifua kia ku tala ufusa, uambe: “Ki ngi tala muhatu ua uabha o pholo, ngi kala ni hanji ia ku mu tala dingi luavulu. Kienhiki, ngi bhanga nguzu phala ku tala mu kididi kiéngi, ngiamba mu diami: ‘Samba kua Jihova! Eie ua bhingi ku samba mu kindala kiki!’ Kioso ki ngi samba, o hanji i bhita.”—Matesu 6:9, 13; 1 Kolindu 10:13.

Xinganeka ué o phangu ia Jobe, diiala dia fiiele, uambe: “Nga te kikutu ni mesu mami; ngi ma talesa-phe kiebhi ku mon’a kilumba kia muzeletete?” (Jobe 31:1) Mukonda diahi ku te ué kikutu ni mesu mê kala kia bhange Jobe?

Fikisa hanji: Se u mona ima ia ufusa, ni lusolo luoso, tala mu kididi kiéngi. Kaiela o phangu ia musoneki ua Bibidia, ua sambe: “Ngi katule mesu mu kutala ima ia ulalu.”—Jisálamu 119:37.

Kima 2: Langa o Ibanzelu Iê

Kuma etu oso tu akua ituxi, saí ithangana tua-nda bhânga ni hanji ja iibha ku muxima uetu. O Bibidia iamba: “Maji muthu-phe u dianguka, ki mu sanga o hanji iê-muène iiaibha, anga i mu bhomba. Kienhiki o hânji iaiibha ienhi’ii, ki i zubha o kuimita, i vuala kituxi.” (Tiiaku 1:14, 15) Ihi i ua tokala o ku bhanga phala kiki ki ki bhite n’eie?

Kioso ki u kala ni ibanzelu ia iibha, imana anga u samba

Kioso ki u kala ni hanji ja iibha, ijiia-kiu kuma eie u sola ihi iu ua tokala o ku bhanga mu ithangana íii. Bhânga ni ji hanji jiji. U ji katula ku muxima uê. Kana ku xinganeka mu ima ia iibha. Saí diiala, dijina diê Troy, ua kexile ni kifua kia ku tala ufusa mu internete, uambe: “Nga kexile mu bhanga ioso phala ku katula o ibanzelu ia iibha ku muxima uami mu ku xinganeka mu ima ia zele. Maji kia bhonzele kiavulu ku bhanga kiki. Saí ithangana nga kexile hanji mu tala ufusa mu internete. Maji mu ku bhita mivu, nga di longo o ku langa o ibanzelu iami.” Saí muhatu, dijina diê, Elsa, ua bhiti mu tendasá ia ku bhanga undumbu mu unzangala, uambe: “Mu ku kala ni ima iavulu ia ku bhanga ni ku samba kua Jihova, kia ngi kuatekesa ku langa o ibanzelu iami.”

Fikisa hanji: Kioso ki u kala mu xinganeka mu ima ia iibha, ni lusolo luoso, imana anga u samba. Katula o ibanzelu ia iibha ku muxima uê mu ku xinganeka ‘ioso ima ia kidi, ioso ima ia ujitu ioso o ima ia iuka, ioso o ima ia zele, ioso ima ia uabha, ioso o ima iene ku i tumbula, se sai-ku kia ku ximana.’—Filipe 4:8.

Kima 3: Langa o Uendelu Uê

Se o muthu u kala ni kithangana kia ku bhanga kala kia mu kala ku muxima, kiki kia-nda mu bheka maka avulu. (Jisabhu 7:6-23) Ihi i ua tokala o ku bhanga phala ku bhite mu maka enhá?

“Ngi jikula ngó o internete kioso kubhata mu kala athu”

O Bibidia i tu dimuna: “Njimu kiluezu u ki muena mu kanga, anga u suam’é kiá; ilalu-phe a lundujuka ngó, katé ki a bonga o divuua.” (Jisabhu 22:3) Kienhiki, di lange. Sota kuijiia o ithangana i tena ku di bhana ni tendasá phala eie ku i lenga. (Jisabhu 7:25) Saí diiala dijina diê, Filipe, ua tena ku xa o kifua kia ku tala ufusa mu internete, uambe: “Nga te o komputadolo mu kididi mu bhita athu avulu, eme nga te-mu lukelu phala ku bhitisa ngó o ima ia zele. Ngi jikula ngó o internete kioso kubhata mu kala athu.” Kiene kia bhange ué Troy, tua mu tumbula kiá, muéne uambe: “Nga xi o kifua kia ku tala ima ia ufusa mu mutelembe ua izunzumbia ni ku dilunga ni athu a zuela ngó maka a undumbu. Ki ngi mesena ku di ta mu njila ia iibha.”

Fikisa hanji: Ni muxima uoso, sota ku dijiia kiambote, ni ku xinganeka mu ima i tena ku u kuatekesa ku lenga o ji tendasá.—Matesu 6:13.

KANA KU BHUILA!

Ihi i u bhanga se né muene ni ku kaiela o ndunge jiji, ua mu dibhala hanji mu jitendasá? Kana ku luuala, kolokota. O Bibidia iamba: ‘Kuma o muthu ua iuka, né ua dibhale sambuadi dia veji, u balumuka.’ (Jisabhu 24:16) O Tata ietu ia diulu, u tu suínisa ku “balumuka.” Ua-nda xikina o kikuatekesu kiê? Kienhiki, kana ku bhuila mu ku samba kua muéne. Kolesa o kixikanu kiê mu ku di longa o Maka mê. Kolokota mu kuia ku iônge. Ta ku muxima o izuelu íii ia Nzambi: “Eme ngi ku suinisa, hé ngi ku kuatekesa.”—Izaia 41:10.

Cody, u tua mu tumbula mu dimatekenu, uambe: “Kua bhingi nguzu iavulu phala kueha o kifua kiami kia ku tala ufusa. Nga di bhale ithangana iavulu maji ni kikuatekesu kia Nzambi, ima ioso ia tundu kiambote.” Dylan, u tua mu tumbula kiá, uambe: “Hinu nga zekele muene ni kilumba nga kexile mu kalakala né kumoxi. Maji nga xinganeka kiambote, eme nga mu tangela ‘Kana!’ mukonda nga mesenene ku kala ni kitongoluelu kia zele. O kia beta o kota, ngejidile kuila, Jihova ueji sanguluka kiavulu.”

Kioso ki u kolokota ni ku lenga o ji tendasá, Nzambi u sanguluka ué kiavulu!—Jisabhu 27:11.

^ kax. 2 O majina a a lungulula.