Тʹӧ кәс ньзанә, кӧ Иса рʹу у бәжьн-бала хԝәда йәки чаԝа бу, чьмки әԝ тʹӧ щар бәр нәԛьшкʹара нәдьсәкьни, кӧ ԝи бьнәԛьшиньн йан жи һәйкәле ԝи чекьн. Ле йәкә нава ԛьрнада гәләк нәԛьшкʹара һәлбәстед хԝәда дәрһәԛа ԝи ньвисинә у әԝ нәԛьш кьрьнә.

Әԝан һʹәму нәԛьшкʹара ньзаньбун, кӧ бь рʹасти Иса йәки чаԝа бу. Ԝана ль гора култура, һинкьрьнед религийайе у хԝәстьнед мәрьва, Иса нәԛьш дькьрьн. У әв шькьл йан һәйкәлед ԝан нәԛьш кʹара, һʹӧкӧм дькьрьн сәр ньһерʹандьна мәрийа дәрһәԛа Иса у һинкьрьнед ԝи.

Һьнә нәԛьшкʹар Иса әʹйан дькьн, ча йәки сьст, бь пʹоред дьреж у рʹуйе тәньк йан жи йәки бәләнгаз. Һьнәк жи Иса әʹйан дькьн ча мәләк бь тʹащәки гьрʹовәр кӧ шәԝԛ дьдә, йан жи кӧ Әԝ хԝә жь мәрьва дур дьгьрә. Гәло әв шькьл рʹаст Иса әʹйан дькьн? Ле әʹламәтийа рʹаст әм жь кʹӧ дькарьн пебьһʹәсьн? Леколина Кʹьтеба Пироз дькарә али мә бькә, кӧ тедәрхьн бь рʹасти Иса йәки чаԝа бу. Әв ӧса жи дькарә али ԝә бькә, ԝәки ньһерʹандьна мә һьндава Исада рʹаст бә.

Әԝ гьли Иса ԝәхте ньхӧмандьна хԝә дӧакьрьнеда готьбу (Ибрани 10:5; Мәтта 3:13-17). Әв ԛальб чь щурʹәйи бу? 30 сал пешда Щьбрайил мәләк, Мәрийамерʹа әʹйан кьр: «Те һʹәмлә дәрейи кӧрʹәки бини . . . әԝ Кӧрʹе Хԝәде ԝе бе готьне» (Луԛа 1:31, 35). Иса мәрьве кʹамьл бу, чаԝа пешийе Адәм бу (Луԛа 3:38; 1 Корьнтʹи 15:45). Демәк Иса ԛальбе хԝәда жи кʹамьл бу, у дьԛәԝьмә әԝ һьнәки мина дийа хԝә Мәрийәм бу, кʹижан кӧ Щьһу бу.

Иса ль гора әʹдәте Щьһуйа, рʹуйе хԝә бәрдьда. Ле нава Рʹомайада әв йәк бәлабуйи нибу. Рʹуйе мера симбола мерани у ԛәдьргьртьне бу; рʹуйе ԝан дьреж у һәфкʹәти нибу. Бе шьк Иса дьчу кӧ рʹуйе хԝә һьнәки бьбьрʹә чекә, у пʹорʹе хԝә кӧрʹ кә. Тʹәне әԝед кӧ ча Нәзир һатьбун бьжартьне, мәсәлә мина Шьмшон, пʹоред хԝә нәдьбьрʹин (Жьмар 6:5; Һʹакьмти 13:5).

Иса гәләк баш шьхӧле нәщарийе дькьр, у әԝ бе һащәтед електроникә модерн дьхәбьти (Марԛос 6:3). У һәмьки, тьштед ԝийи чекьри жи ԛәԝи бун. Дәстпека хьзмәта хԝәда, Әԝи тʹәне, «һʹәму жь пʹарьстгәһе, пәз у дәԝаред ԝанва дәрхьстьн, пʹәрʹед сәрафа рʹетьн у тʹәхтед ԝан ԝәлгәрʹандьн» (Йуһʹәнна 2:14-17). Тʹәне мәрьве ԛәԝи дькарә тьште ӧса бькә. Иса әԝ ԛальбе кӧ Хԝәде дабу ԝи да хәбате, сәва кӧ фәрмана Хԝәде бинә сери, дәрһәԛа кʹижани кӧ әԝи гот: «Гәрәке әз бажаред дьнда жи Мьзгинийа Пʹадшатийа Хԝәде бьдьм, чьмки әз бона ԝе йәке һатьмә шандьне» (Луԛа 4:43). Бь рʹасти жи ԛәԝатәкә мәзьн лазьм бу, сәва кӧ нава тʹәмамйа Фьльстинеда ньга һәрʹьн, у әве мьзгинйе бәла кьн.

Рʹабун-рʹуньштандьна Исайә маԛули у дьлгәрми, сәр ԝе тʹәглифкьрьне һʹӧкӧм дькьр у дьле мәрьвед «ԝәстийайи у баргьран» дькʹшанд бәрбь ԝи (Мәтта 11:28-30). Дьлгәрми у ԛʹәнщийа ԝи избат дькьрьн созе ԝи, кӧ мәрьвед дьлсах  дькарьбун рʹьһʹәти бьстандана. Һәла һе зарʹа жи дьхԝәстьн незики Иса бьн. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Әԝ зарʹ данә һʹәмеза хԝә» (Марԛос 10:13-16).

Рʹаст ә пешийа мьрьна хԝә Иса гәләк чәрчьри, ле әԝ мәрьвеки дьлшкәсти у дьлтәнг нибу. Мәсәлә, чахе дь Ԛанайеда дәʹԝат бу, Иса тьштәк жь алийе хԝәда кьр, демәк ав кьрә шәрава баш (Йуһʹәнна 2:1-11). Сәр щьвинед дьн әԝи дәрһәԛа дәрсед ӧса гьли дькьр, кʹижан кӧ бира мәрийа нәдьчун (Мәтта 9:9-13; Йуһʹәнна 12:1-8).

Хенщи ԝе йәке, бь һевийа жийина һәрһәйи, Иса гӧһдаред хԝәрʹа шабунәкә мәзьн дьани (Йуһʹәнна 11:25, 26; 17:3). Чахе 70 шагьртед ԝи гьли кьрьн дәрһәԛа ԛәԝьмандьнед хԝә хьзмәтийеда, әԝ «ша бу» у гот «ша бьн, кӧ навед ԝә ль әʹзмана ньвисар ә» (Луԛа 10:20, 21).

Ԝәʹде Иса, сәрԝеред религийайе һʹӧкӧмтийа хԝә дьданә кʹьфше, у дина мәрийа бәрбь хԝә дькʹшандьн (Жьмар 15:38-40; Мәтта 23:5-7). Иса нә мина ԝан бу у әԝи шагьртед хԝә һин дькьр ԝәки сәр йед дьнена «һʹӧкӧм» нәкьн (Луԛа 22:25, 26). Бь рʹасти Иса ширәт да: «Һʹәвза хԝә жь ԝан ԛанунзана бькьн, йед кӧ һʹьз дькьн бь чӧхед дьреж бьгәрʹьн, базарада сьлаве бьдьнә ԝан» (Марԛос 12:38).

Иса бь рʹасти жи нә мина ԝан бу, әԝ тʹьме нава щьмәʹтеда бу у щарәке ԝана әԝ нас нәкьр (Йуһʹәнна 7:10, 11). Һәла һе нава 11 шандийед хԝәда жи, әԝи хԝә нәдьда кʹьфше. Щьһудайе нәмам бь рʹамусане «әʹшәрәт дабу», сәва әʹйан бә кӧ кʹижан ә Иса (Марԛос 14:44, 45).

Рʹаст ә гәләк тьшт нә әʹйан ьн, ле әʹшкәрә йә кӧ Иса иро ӧса надьнә кʹьфше чаԝа кӧ бь рʹасти һәбу. Фәрз нинә кӧ Иса бь рʹасти рʹу у ԛальбе хԝәда йәки ча бу, ле даһа фәрз әԝ ә, кӧ ньһа әм сәр ԝи ча дьньһерʹьн.

Әв гьли, Иса пешийа мьрьна хԝә гот (Йуһʹәнна 14:19). Әԝи жийина хԝә ча кʹьрин да, «кӧ гәләка бькʹьрʹә» (Мәтта 20:28). Рʹожа сьсйа Хԝәде әԝ «алийе рʹӧһʹанида» ԝәгәрʹандә жийине у һишт кӧ әԝ һьнә шагьртед хԝәва бе «әʹйанкьрьне» (1 Пәтрус 3:18; Кʹаред Шандийа 10:40). Чахе Иса шагьртед хԝәва хӧйа бу, рʹу у ԛальбе хԝәда әԝ йәки чаԝа бу? Әʹшкәрә йә кӧ әԝ һатьбу гӧһастьне, чьмки һәла һе шагьртед ԝи жи, дәрберʹа әԝ нас нәкьрьн. Мәрйама Мәждәлани тʹьре, кӧ әԝ бахчәван ә, ле чахе дӧ шагьртед ԝи сәр рʹийа Әмԝасе рʹасти Ԝи һатьн, ԝана тʹьре кӧ әԝ хәриб ә (Луԛа 24:13-18; Йуһʹәнна 20:1, 14, 15).

Ча әм дькарьн иро Иса бьдьн бәр чʹәʹве хԝә? 60 сал зедәтьр паши мьрьна Иса, Йӧһʹәннайе шанди хәԝн-хәйаледа Иса дит. Хәйаледа Йӧһʹәнна нәдит кәсе кӧ сәр кʹенар дьмьрә. Әԝи дит «Пʹадше пʹадша у хӧдане хӧдана», демәк Пʹадше Пʹадшатийа Хԝәде, йе кӧ зутьрәке ԝе дьжмьнед Хԝәде алт кә. Әԝ дьжмьн щьн ьн у мәрьв ьн. Әв Пʹадшати ԝе кʹәрәмед һәрһәйи инсанәтерʹа бинә (Әʹйанти 19:16; 21:3, 4).