1. Шьровәкьн кӧ чаԝа мьлйакʹәт бу Шәйтʹан.

 ҺӘБУ ԝәʹдә кӧ һәләԛәтийа ԝи тʹәви Йаһоԝа баш бу. Ле паше, әԝ әʹфьрине рʹӧһʹани, демәк мьлйакʹәт, хԝаст ԝәки мәрьв ԝи бьһʹәбиньн, нә кӧ Хԝәде. Әԝ дәԝса кӧ хԝастьна хьраб бал хԝә дәрберʹа бьтәмьринә, изьн да һаԛас мәзьн бә һʹәта әԝи гӧнә кьр (Аԛуб 1:14, 15). Әм наве ԝийи шәхси ньзаньн, ле әм заньн кӧ әԝ те навкьрьне ча Шәйтʹан. Әԝи «тʹӧ щар хԝә рʹастийе нәгьртийә». Әԝ мьԛабьли Йаһоԝа дәркʹәт у бу «баве дәрәԝа» (Йуһʹәнна 8:44).

2, 3. Ча хәбәред «Шәйтʹан», «Мире-щьн», «мәʹр», у «зийа», дьжмьне Йаһоԝайи лапи мәзьн әʹйан дькьн?

² Шәйтʹан бь мьԛабьлбуна хԝә бу дьжмьне Йаһоԝайи лапи мәзьн у дьжмьне инсанәте. Чаԝа кӧ Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа ԝи гьли дькә, әм дькарьн бьвиньн кӧ әԝ чьԛас хьраб ә. Хәбәра Шәйтʹан те һʹәсабе «Йе Мьԛабьл», кʹижан кӧ нишан дькә, ԝәки әԝ мьлйакʹәте зӧлм сәрԝертийа Хԝәде нәфрʹәт дькә у бь һʹәму ԛәԝата хԝә пешийа ԝи шәрʹ дькә. Чь кӧ Шәйтʹан бь рʹастийе дьхԝазә бьвинә, әԝ һәйә хьлазийа сәрԝертийа Йаһоԝа.

³ Дь Әʹйантида 12:9-да, Шәйтʹан те навкьрьне ча Мирещьн, кʹижан кӧ те һʹәсабе «Бӧхданбеж». Шәйтʹан бӧхдан авитә Йаһоԝа, чахе гот ԝәки әԝ дәрәԝин ә. Хәбәра «мәʹре бәре» тинә бира мә, кӧ чаԝа Шәйтʹан мәʹр да хәбате ԝәки Һеԝайе  бьхальфинә. Хәбәра «зийайе мәзьн» жи рʹьнд дьдә кʹьфше кʹе йә Шәйтʹан. Әԝ берʹәʹм ә, зӧлм ә, у хьраб ә. Әԝ дьхԝазә ԛьрара Йаһоԝа бьдә сәкьнандьне ԝәки нәйе сери, у щьмәʹта Хԝәде кʹӧта кә.

4. Жь ве тʹемайе әме чь пебьһʹәсьн?

⁴ Әʹйан ә, кӧ Шәйтʹан дькарә зийанәкә мәзьн бьдә беԛьсурийа мә. Ләма жи Кʹьтеба Пироз мәрʹа пешда дьбежә: «Сәрԝахт бьн, һʹьшйар бьминьн! Мирещьне нәйаре ԝә мина шер мьрʹә-мьрʹа ԝи йә, дьгәрʹә кʹа кʹе һʹуфи хԝә кә» (1 Пәтрус 5:8). Дь ве тʹемайеда әме пебьһʹәсьн дәрһәԛа се һʹӧнӧред Шәйтʹан, жь кʹижана те кʹьфше кӧ мәрʹа лазьм ә хԝәйкьрьн жь дьжмьне Йаһоԝа, демәк Шәйтʹан у щьмәʹта ԝи.

5, 6. а) Мәсәла биньн, кʹижан кӧ дьдьнә кʹьфше ԝәки мьлйакʹәт ԛәԝат ьн. б) Чь те һʹәсабе, кӧ һʹӧкӧме Шәйтʹан сәр мьрьне һәйә?

⁵ Мьлйакʹәт гәләк ԛәԝат ьн (Зәбур 103:20). Әԝана гәләк аԛьл ьн у жь мәрьва ԛәԝаттьр ьн. Һьлбәт, мьлйакʹәтед амьн ԛәԝата хԝә рʹаст дьдьнә хәбате. Мәсәлә, мьлйакʹәтәки Йаһоԝа 185 000 әскәред Ашуре кӧ дьжмьн бун кӧшт. Әве йәке мәрьвәк нькарә бькә, һәла ордикә мәзьн жи нькарә (2 Пʹадшати 19:35). Щарәке жи мьлйакʹәтәки ԛәԝата хԝә да хәбате у шандийед Иса жь кәле дәрхьст ьн. Рʹаст ә нобәдар дур нибун, ле нәдитьн ча мьлйакʹәт дәри вәкьр, шанди дәрхьстьн, у бәр чʹәʹве ԝан дәри дада (Кʹаред Шандийа 5:18-23).

⁶ Мьлйакʹәтед амьн ԛәԝата хԝә бона ԛәнщийе дьдьнә хәбате, ле Шәйтʹан бона хьрабийе. Бь рʹастийе ԛәԝата Шәйтʹан жи гәләк мәзьн ә у һʹӧкӧме ԝи жи һәйә. Кʹьтеба Пироз ԝи нав дькә чаԝа «сәрԝере ве дьнйайе» у «Мире ве дьнйайе» (Йуһʹәнна 12:31; 2 Корьнтʹи 4:4). Һәла һе «һʹӧкӧме ԝи сәр мьрьне» жи һәйә (Ибрани 2:14). Ле әԝ найе һʹәсабе ԝәки мәʹнийа мьрьна һʹәму мәрийа Шәйтʹан ә. Ле ԝәки ӧса нә әԝ чь те һʹәсабе? Йа әʹԝльн, әва дьнйа тʹьжә йә бь ԝе зӧлм у нәфрʹәткьрьне чаԝа кӧ Шәйтʹан хԝәха йә. Йа дӧда, жь бо ве йәке кӧ Һеԝайе дәрәԝе Шәйтʹан баԝәр кьр у Адәм жи гӧрʹа Йаһоԝа нәкьр, һʹәму мәрьв бунә гӧнәкʹар у дьмьрьн (Рʹомайи 5:12). Чаԝа кӧ Иса гот Шәйтʹан «ԛәтʹьл» ә (Йуһʹәнна 8:44). Әԝ бь рʹастийе жи дьжмьнәки гәләк ԛәԝат ә.

7. Щьн ча нишан дькьн ԝәки әԝана ԛәԝат ьн?

⁷ Чахе әм мьԛабьли Шәйтʹан дьчьн, әм ӧса жи мьԛабьли ԝан дьчьн кʹе алийе ԝи нә у дьжбәри сәрԝертийа Хԝәде дәртен. Нава ԝанда ньн кʹомәкә мәзьнә мьлйакʹәта, йед кӧ тенә навкьрьне чаԝа щьн (Әʹйанти 12:3, 4). Гәләк щар ԝана да кʹьфше кӧ жь мәрьва гәләк ԛәԝаттьр ьн, бь ԝе йәке кӧ мәрьв дьчәрчьрандьн (Мәтта 8:28-32; Марԛос 5:1-5). Тʹӧ щар бир нәкьн, ԝәки щьн у сәрԝере ԝан, демәк Шәйтʹан чьԛас ԛәԝат ьн (Мәтта 9:34). Бе ԛәԝата Йаһоԝа әме тʹӧ щар нькарьбьн шәрʹе мьԛабьли Шәйтʹанда сәркʹәвьн.

8. а) Чь йә нета Шәйтʹан? (Бьньһерʹьн шькьле әʹԝльн.) б) Тӧ жь чь дьвини ԝәки әва дьнйа зӧлм ә чаԝа кӧ Шәйтʹан?

⁸ Паԝлосе шанди, Шәйтʹан бәрамбәр кьр тʹәви «шер» кӧ «мьрʹә-мьрʹа» ԝи йә. Кʹьтебәк шьровәдькә, кӧ хәбәра Йунани «мьрʹә-мьрʹ», те һʹәсабе «һʹӧрмә-һʹӧрма тәрәԝьл жь һерсбуне, чахе бьрʹчи йә». Әԝ йәк рʹьнд әʹйан дькә Шәйтʹане зӧлм у хьраб! Шәйтʹан һʹӧкӧм дькә сәр тʹәмамийа  дьнйайе, ле бь ԝе йәке тʹер набә. Әԝ мина шерәки бьрʹчи йә, у дьхԝазә гәләка һʹуфи хԝә кә (1 Йуһʹәнна 5:19). Мәрәма ԝи, рʹункьрийед ль сәр әʹрде нә у «пәзед дьн» (Йуһʹәнна 10:16; Әʹйанти 12:17). Нета Шәйтʹан әԝ ә, ԝәки щьмәʹта Йаһоԝа кʹӧта кә. Пәйкʹәтьна мәсиһийед рʹаст ԛьрʹна йәкеда һʹәта ньһа, избат дькә кӧ Шәйтʹан чьԛас зӧлм ә.

9, 10. а) Шәйтʹан ча пәй щьмәʹта Исраел кʹәтьбу? (Биньн мәсәла.) б) Чьрʹа мәрәма Шәйтʹан илаһи исраела бәре бу? в) Бь тʹәхмина тә Шәйтʹан чь сәр хԝә тʹәхмин дькә, чахе ԛӧльхкʹаре Йаһоԝа гӧне гьран дькә?

⁹ Шәйтʹан щурʹәки майин жи нишан кьр кӧ әԝ зӧлм ә. Чахе шер гәләк бьрʹчи йә, гӧне ԝи тʹӧ кәси найе. Чахе шер дьхԝазә бькӧжә ԛә рʹәʹма ԝи тʹӧнә йә, у паши кӧштьне жи ԛә пʹошман набә. Ле Шәйтʹан чь тʹәхмин дькьр чахе дьдит кӧ исраел кʹәтьнә нава гӧна, бь бенамусийе у бабахийе? Бьдә бәр чʹәʹве хԝә, Шәйтʹан чьԛас ша дьбу, чахе әԝи дит жь бо бенамусийа Зимри у бабахийа Гәһази, ахьри чьԛас хьраб бу (Жьмар 25:6-8, 14, 15; 2 Пʹадшати 5:20-27).

¹⁰  Мәрәма Шәйтʹан илаһи исраела бәре бу. Биньн бира хԝә ԝәки Мәсиһ гәрәке жь щьмәʹта исраел бьһата, у әԝи гәрәке Шәйтʹан бьһʹьнщьрʹанда у избат кьра ԝәки тʹәне изьна Йаһоԝа һәйә сәрԝертийе бькә (Дәстпебун 3:15). Шәйтʹан нәдьхԝаст ԝәки Йаһоԝа жь исраеле рʹази бә, ләма жи әԝи чьԛас дькарьбу һʹәму тьшт дькьр, ԝәки ԝана бькә нава гӧна. Дьшьрмиш нәбьн ԝәки Шәйтʹан бәрхԝәкʹәт, чахе Даԝьд бенамуси кьр. Дьшьрмиш нәбьн кӧ дьле ԝи нәһат, ԝәки Муса мәщал ӧнда кьр кӧ бькʹәта Әʹрде Создайи. Шәйтʹан бь рʹастийе жи гәләк ша дьбә, чахе дьвинә кӧ ԛӧльхкʹаре Йаһоԝа гӧне гьран дькә. Мире-щьн ԝан сәркʹәтьна дьдә хәбате, ԝәки ԛәрфа Йаһоԝа бькә (Мәтʹәлок 27:11).

11. Чьрʹа дьбәк Шәйтʹан пәй Сәрайе дькʹәт?

¹¹ Шәйтʹан гәләк нәфрʹәт дькьр әԝ рʹькʹьнйат, жь кʹижани гәрәке Мәсиһ  бьһата. Мәсәлә, дьшьрмиш бьн чь ԛәԝьми паши ве йәке, чахе Йаһоԝа готә Бьраһим, ԝәки жь ԝи ԝе «мьләтәки мәзьн» дәркʹәвә (Дәстпебун 12:1-3). Чахе Бьраһим у Сәра дь Мьсьреда бун, Фьрәԝьн Сәра ани мала хԝә у дьхԝаст ԝәки әԝ бьбә жьна ԝи. Ле Йаһоԝа Сәра жь ве дәрәща чәтьн хьлаз кьр. (Бьхунә Дәстпебун 12:14-20.) Дәрәщәкә ӧса жи ԛәԝьми дь шәһәре Гәрареда, пешийа буйина Исһаԛ (Дәстпебун 20:1-7). Дьԛәԝьмә Шәйтʹан ӧса кьр кӧ Сәра бькʹәвә ԝан дәрәща? Биньн бира хԝә кӧ Сәра шәһәре дәԝләмәнд Ур һишт у чу дь чадьрада бьжи. Гәло Шәйтʹан гӧман бу, ԝәки ԝе бькарьбә Сәрайе бькә тʹәльке бь ԛәсьред дәԝләмәнд, йа Фьрәԝьн у йа Абимәләх? Гәло Шәйтʹан дьшьрмиш дьбу, ԝәки Сәрайе пʹадшаки бьстинә, у ӧса нәмамийа мере хԝә у Йаһоԝа бькә? Кʹьтеба Пироз әԝе йәке набежә, ле бь рʹастийе Мире-щьна ԝе гәләк шабуйа, һәрге Сәрайе ӧнда кьра әԝ мәщал кӧ бьбуйа пʹарәкә рʹькʹьнйата Мәсиһ. Шәйтʹан ԛә ԝе бәрхԝәнәкʹәта, һәрге Сәрайе зәԝаща баш, наве баш, у һәләԛәтийа тʹәви Йаһоԝайә баш ӧнда кьра. Бь рʹастийе жи Шәйтʹан йәки гәләк хьраб ә!

12, 13. а) Шәйтʹан ча хьрабийа хԝә да кʹьфше, чахе Иса һатә буйине? б) Бь тʹәхмина ԝә, рʹожа иройин Шәйтʹан чаԝа йә һьндава ԝан щаһьла, йед кӧ Йаһоԝа һʹьз дькьн у дьхԝазьн Ԝирʹа ԛӧльх бькьн?

¹² Иса һатә буйине чәнд һʹәзар сал паши Бьраһим. Ԛә бәԝар нәкьн, ԝәки Шәйтʹан сәр ԝе зарʹоке ӧса ньһерʹи, ча зарʹа бьчʹук у хԝәшьк. Шәйтʹан заньбу ԝәки әԝ зарʹок ԝе мәзьн бә у бьбә Мәсиһийе создайи. Иса жь рʹькʹьнйата Бьраһим пʹара сәрәкә бу, у әԝ ахьрийеда гәрәке «кьред Мирещьн хьраб кә» (1 Йуһʹәнна 3:8). Гәло Шәйтʹан дьшьрмиш дьбу ԝәки кӧштьна зарʹе, зӧлми йә? На. Ԛә тʹалаша ԝи жи нинә, кӧ чь рʹаст ә у чь нәрʹаст ә. Әԝи дәрберʹа дәстпекьр бьхәбьтә, ԝәки зарʹа бьчʹук демәк Иса бькӧжә. Ле чаԝа?

¹³ Чахе пʹадша Һеродәс жь стәйрнаса бьһист ԝәки «пʹадше» щьһуйа һатә буйине, әԝ гәләк һерскʹәт у хԝаст зарʹок бькӧжә (Мәтта 2:1-3, 13). Ләма, әԝи фәрман да ԝәки ль Бәйтләһʹме у дор бәре ԝе һʹәму зарʹед кӧрʹин, йед дӧ сали у жь ԝан бьчʹуктьр, бькӧжьн. (Бьхунә Мәтта 2:13-18.) Иса жь ве кӧштьна зӧлми хьлаз бу. Ле әԝ йәк дәрһәԛа дьжмьне мә Шәйтʹан, чь әʹйан дькә? Шәйтʹан әʹмьре мәрьва ԛимәт накә. Һәла һе дәрһәԛа зарʹа жи тʹалаша ԝи нинә. Әԝ рʹасти жи «шер» ә кӧ мьрʹә-мьрʹа ԝи йә. Тʹӧ щар бир нәкьн, ԝәки әԝ йәки ча зӧлм ә!

14, 15. Чаԝа Шәйтʹан «шәвәрʹәша кора анийә сәр фәʹме нәбаԝәра»?

¹⁴ Шәйтʹан тʹәне бь хапандьне дькарә мәрьва жь Хԝәдайе Һʹьзкьрьн Йаһоԝа дур хԝә (1 Йуһʹәнна 4:8). Әԝ мәрьва дьхапинә, кӧ ԝанарʹа нәлазьм ә «рʹӧһʹфәԛир» бьн, демәк һʹәԝщә нибьн ԝәки һәләԛәтийа ԝан тʹәви Йаһоԝа һәбә (Мәтта 5:3). Мире-щьна «шәвәрʹәша кора анийә сәр фәʹме нәбаԝәра», у ләма әԝана нькарьн рʹастийа дәрһәԛа Йаһоԝа бьвиньн (2 Корьнтʹи 4:4).

¹⁵ Шәйтʹан ӧса жи бь религийа ԛәлп мәрийа дьхапинә. Әԝ занә, ԝәки Йаһоԝа «Хԝәдеки кʹӧмрʹәш» ә (Дәркʹәтьн 20:5, ПКʹМ). Һәла бьдьнә һʹәсабе хԝә, чьԛас Шәйтʹан хԝәш те, чахе әԝ дьвинә кӧ мәрьв кал-бавед хԝә, йан тʹәбийәте, йан жи һʹәйԝана, демәк кәсәки йан тьштәки дьһʹәбинә, нә кӧ Йаһоԝа. Йазьх гәләк мәрьв дьшьрмиш дьбьн, кӧ Хԝәде һʹәбандьна ԝана ԛәбул дькә. Ле әԝана бьн һʹӧкӧме һинкьрьнед ԛәлп у әʹйдԛәйдед бекерда ньн. Исраели һена Ишайада һәма дәрәщед ӧсада бун. Йаһоԝа жь ԝана пьрси: «Ма чьма һун пʹәре хԝә дьдьн тьште кӧ нан нинә у кʹәда хԝә дьдьн тьште кӧ тʹер накә? Мьн баш гӧһдари бькьн у тьште ԛәнщ бьхԝьн у бьла бь тьште ԛәләԝ щане ԝә тәʹме бьбинә!» (Ишайа 55:2)

16, 17. а) Чьрʹа Иса готә Пәтрус: «Дури мьн һәрʹә Шәйтʹан»? б) Ча Шәйтʹан дькарә мә бьхапинә ԝәки әм ида һʹьшйар нибьн?

 ¹⁶ Шәйтʹан дькарә ԛӧльхкʹаре Йаһоԝайи хирәт жи бьхапинә. Мәсәлә, чь ԛәԝьми чахе Иса готә шагьртед хԝә, ԝәки әԝ гәрәке зутьрәке бе кӧштьне. Пәтрусе шанди, кӧ Иса һʹьз дькьр, гот: «Дури һьндава тә, Хӧдан! Әԝ тьшт ль тә нәԛәԝьмә!» Иса жи щаба ԝи да: «Дури мьн һәрʹә, Шәйтʹан» (Мәтта 16:22, 23, ДТʹ). Ле чьрʹа Иса Пәтрусрʹа гот «Шәйтʹан»? Чьмки Иса заньбу кӧ чь гәрәке бьԛәԝьмийа. Зутьрәке, Иса гәрәке бьмьра чаԝа ԛӧрбана кʹьрʹин, у избат кьра ԝәки Мире-щьна дәрәԝин ә. Дь тʹәрихийа инсанәтеда әԝ ԝәʹдәки лапи гьринг бу, ләма нә әԝ ԝәʹдә бу, кӧ Иса сәва хԝә дьшьрмиш буйа, ԝәки әԝ тьшт сәре ԝи нәԛәԝьмийа. Һәрге Иса бәрдәԝан нәкьра һʹьшйар бьминә, ԝе гәләк Шәйтʹан хԝәш бьһата.

¹⁷ Хьлазийа ве дьнйайе незик ә, у ләма жи әм дьжин ԝәʹдеки гьрингда. Шәйтʹан дьхԝазә ԝәки әм дәрһәԛа хԝә дьшьрмиш бьн, у дьхԝазә дина мә бьдә сәр ԝә йәке, кӧ әм ве дьнйайеда пешдачуйи бьн. Әԝ дьхԝазә ԝәки әм бир кьн, кӧ әм дьжин рʹожед ахьрийеда, у ида һʹьшйар нибьн. Изьне нәдьн ԝәки ӧса бе сәре ԝә! Дәԝсе, «һʹьшйар бьминьн» (Мәтта 24:42). Тʹӧ щар баԝәр нәкьн дәрәԝа Шәйтʹан ԝәки хьлази һе дур ә йан жи ԝе нәйе.

18, 19. а) Ча Шәйтʹан дькарә мә бьхапинә у ӧса бькә ԝәки әм дьшьрмиш бьн кӧ әм һежайи һʹьзкьрьна Йаһоԝа ниньн? б) Ча Йаһоԝа али мә дькә ԝәки әм һʹьшйар бьминьн?

¹⁸ Шәйтʹан диса бь щурʹәки дьн жи дьхԝазә мә бьхапинә. Әԝ дьхԝазә ԝәки әм баԝәр кьн, кӧ әм һежайи һʹьзкьрьна Йаһоԝа ниньн, у ԝәки Хԝәде тʹӧ щар ԝе гӧне мә нәбахшинә. Ле әԝ йәк дәрәԝед Шәйтʹан ньн. Һәла дьшьрмиш бьн, кʹе бь рʹастийе һежайи һʹьзкьрьна Йаһоԝа нинә? Әԝ һәйә Шәйтʹан. Әԝ кʹе йә кӧ Хԝәде ԝе тʹӧ щар нәбахшине? Әԝ хԝәха Шәйтʹан ә. Ле бона мә, Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Хԝәде сәр нәһәԛийе нинә, ԝәки кьред ԝә у әԝ һʹьзкьрьна кӧ ԝә бона наве ԝи да кʹьфше бир бькә» (Ибрани 6:10). Йаһоԝа дьшекьринә һʹәму тьшти чь кӧ әм дькьн ԝәки ԝи ша кьн, у ԛӧльхкьрьна мә бона ԝи тʹӧ щар нәһежа нинә. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 15:58.) Ләма жи тʹӧ щар нәхапьн жь дәрәԝед Шәйтʹан.

¹⁹ Чаԝа мә дит Шәйтʹан ԛәԝат ә, зӧлм ә, у дәрәԝин ә. Ле әм ча дькарьн дь шәрʹе тʹәви ԝи дьжмьнида сәркʹәвьн? Йаһоԝа аликʹарийе дьдә. Хәбәра ԝи мә һин дькә дәрһәԛа метʹодед Шәйтʹан у ләма «әм һаш жь һʹӧнӧред ԝи һәнә» (2 Корьнтʹи 2:11). Чахе әм заньн бона щурʹә-щурʹә метʹодед Шәйтʹанә мьԛабьли мә, мәрʹа һеса дьбә ԝәки һʹьшйар бьминьн. Ле бәс нинә, кӧ тʹәне бьзаньбьн метʹодед Шәйтʹан. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Мьԛабьли Мирещьн бьсәкьньн у әԝе жь ԝә бьрʹәвә» (Аԛуб 4:7). Дь тʹема дьнда әме хәбәрдьн дәрһәԛа се дәрәща, дь кʹижанада әм дькарьн мьԛабьли Шәйтʹан дәрен у сәркʹәвьн.