1, 2. а) Зәԝащ гәрәке чьԛас ԝәʹдә бькʹьшинә? б) Чаԝа мер у жьн дькарьн бәхтәԝар бьн?

 ЧАХЕ Хԝәде зәԝащ саз кьр, әԝи нәгот кӧ зәԝащ ԝе ԝәʹдәлу бә. Адәм у Һәԝа гәрәке тʹәмамийа әʹмьре хԝә тʹәвайи бьжитана (Дәстпебун 2:24). Бь нормед Хԝәде зәԝаща лайиԛ әԝ ә, чахе мер тʹәне жьнәке дьстинә, жьн жи тʹәне мерәки дьстинә. Кʹьтеба Пирозда тʹәне мәʹник те готьне бона һәвԛәтандьне, әԝ һәйә бенамусийа жьн йан мер. Тʹәне жь бо ԝе мәʹнийе мер у жьн дькарьн жь һәв бьԛәтьн у кәсәки дьн бьстиньн (Мәтта 5:32).

² Гәло ӧса дьбә, кӧ дӧ мәрьв гәләк сала тʹәви һәв бьжин у хԝә бәхтәԝар тʹәхмин кьн? Әре, дьбә. Кʹьтеба Пирозда те готьне дәрһәԛа дӧ ширәта, кʹижан кӧ дәре бәхтәԝарийе вәдькьн. Ширәта әʹԝльн һʹьзкьрьн ә, йа дӧда ԛәдьр ә. Һәрге мер у жьн бьдьнә хәбате ԝан дӧ ширәта, әԝана ԝе бькарьбьн бәхтәԝар бьн.

3, 4. Мер у жьн гәрәке нав хԝәда кʹижан чар щурʹе һʹьзкьрьне бьдьнә кʹьфше?

³ Ширәта әʹԝльн, әԝ һәйә һʹьзкьрьн. Кʹьтеба Пирозда те готьне дәрһәԛа чәнд щурʹе һʹьзкьрьне. Йәк жь ԝан, әԝ һәйә һʹьзкьрьна ортʹа һәвалед незик (Йуһʹәнна 11:3). Йа дӧда, әԝ һәйә һʹьзкьрьна ортʹа мәрьватийа незик (Рʹомайи 12:10). Һʹьзкьрьна сьсийа, әԝ һәйә һʹьзкьрьна романтик ортʹа жьн у мер (Мәтʹәлок 5:15-20). Мер у жьн гәрәке һәр се щурʹе һʹьзкьрьне һьндава һәвдӧ бьдьнә кʹьфше. Ле һәйә һʹьзкьрьнәкә дьн жи, йа кӧ гәләк фәрз ә.

 ⁴ Әԝ һʹьзкьрьна чарʹа сәр зьмане Йунани һатийә навкьрьне агапе. Дәрһәԛа һʹьзкьрьна ви щурʹәйи 1 Йуһʹәнна 4:8-да те готьне: «Хԝәде һʹьзкьрьн ә». Бь рʹастийе әм гәрәке һʹьз кьн, «чьмки [Хԝәде] пешда әм һʹьзкьрьн» (1 Йуһʹәнна 4:19). Мәсиһи һʹьзкьрьна ви щурʹәйи, бәре әʹԝльн һьндава Йаһоԝа Хԝәде дьдьнә кʹьфше, паше һьндава мәрьвед дьн (Марԛос 12:29-31). Хәбәра агапе ӧса жи, Әфәси 5:2-да ньвисар ә: «Хԝә ль һʹьзкьрьне бьгьрьн, чаԝа Мәсиһ жи әм һʹьз кьрьн у жийина хԝә бона мә да». Бь һʹьзкьрьна ви щурʹәйи шагьртед Иса гәрәке бьһатана наскьрьне, чьмки Иса гот: «Бь ве йәке һʹәмуйе заньбьн һун шагьртед мьн ьн, һәгәр һун һәвдӧ һʹьз бькьн [агапе]» (Йуһʹәнна 13:35).  Хәбәра агапе 1 Корьнтʹи 13:13-да жи ньвисар ә: «Һәр се дьминьн: Баԝәри, һеви у һʹьзкьрьн. У жь ван йа һәри мәзьн һʹьзкьрьн ә [агапе], ИМ».

5, 6. а) Чьрʹа һʹьзкьрьн жь баԝәрийе у һевидарийе фәрзтьр ә? б) Кʹижан ьн әԝ һьнә тьшт, йед кӧ дькарьн зәԝаще бәхтәԝар кьн?

⁵ Чьрʹа һʹьзкьрьна агапе жь баԝәрийе у һевидарийе фәрзтьр ә? Чьмки әԝ һʹьзкьрьн те рʹебәрикьрьне пе принсипед рʹаст, йед кӧ Кʹьтеба Пирозда һәнә (Зәбур 119:105). Һʹьзкьрьна агапе әԝ ә, ԝәки бона мәрьва хәм кьн у ве йәкеда кʹара хԝә нәгәрʹьн. Әԝ те һʹәсабе һьндава мәрьва ӧса бьн, чаԝа кӧ рʹаст у ԛәнщ ә бәр чʹәʹве Хԝәде, һәла һе ԝи чахи жи һәрге мәрьв һежа нинә. Һʹьзкьрьна ԝи щурʹәйи али мер у жьн дькә һьлдьнә һʹәсаб ширәтед жь Кʹьтеба Пироз, кʹидәре те готьне: «Ль һәв сәбьр кьн у ль һәв бьбахшиньн, һәгәр газьне йәки ль һьндава йәкида һәбә. Чаԝа Хӧдан бахшандә ԝә, һун жи ӧса бьбахшиньнә һәв» (Колоси 3:13). Мер у жьне кӧ һәв һʹьз дькьн, гәрәке бь дьл у щан һʹьзкьрьна агапе һьндава һәвдӧ бьдьнә кʹьфше, «чьмки һʹьзкьрьн гәләк гӧна дьньхемә» (1 Пәтрус 4:8). Рʹаст ә һʹьзкьрьн нькарә гӧна лап һьлдә, чьмки мәрьв гӧнәкʹар ьн у шашийа бәрʹдьдьн, ле чьԛас баш ә ԝәки һʹьзкьрьн гӧна дьбахшинә (Зәбур 130:3, 4; Аԛуб 3:2).

⁶ Һәрге мер у жьн һәрге мер ԝи щурʹәйи дьдьнә кʹьфше һьндава Хԝәде у һьндава һәвдӧ, ԝи чахи зәԝаща ԝан ԝе ԛәԝи у бәхтәԝар бә. Чьмки һʹьзкьрьна рʹаст, «тʹӧ щар кʹӧта набә» (1 Корьнтʹи 13:8). Һʹьзкьрьн «бь йәктийа тʹам һәвва гьредьдә» (Колоси 3:14). Ле ча мер у жьн дькарьн һʹьзкьрьна ԝи щурʹәйи ортʹа һәвдӧ бьдьнә кʹьфше? Әԝана гәрәке Кʹьтеба Пироз тʹәвайи бьхуньн у шеԝьр кьн. Тʹәвайи хәбәр дьн дәрһәԛа ԝе йәке, кӧ ча Иса һʹьзкьрьне дьда кʹьфше у чʹәʹв бьдьнә ԝи, демәк мина ԝи бьфькьрьн. Хенщи ԝе йәке, тʹәвайи һәрʹьнә щьвата, кʹидәре кӧ һун дькарьн Хәбәра Хԝәде  һин бьн. Бь дӧа аликʹарийе жь Хԝәде бьхԝазьн, ԝәки бькарьбьн һʹьзкьрьна ԝи щурʹәйи нав хԝәда пешда биньн, кʹижан кӧ һʹӧнӧрәк жь бәре пироз ә (Мәтʹәлок 3:5, 6; Йуһʹәнна 17:3; Галати 5:22; Ибрани 10:24, 25).

7. Чь те һʹәсабе ԛәдьре мәрьва бьгьрьн, у зәԝащеда кʹе гәрәке ԛәдьр бьдә кʹьфше?

⁷ Һәрге мер у жьн бь рʹастийе һәв һʹьз дькьн, ԝи чахи әԝана ԝе ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн. Бона бәхтәԝарийа малбәте ԛәдьр гәләк лазьм ә. Ԛәдьр те һʹесабе «фькьре мәрьва һьлдьн һʹәсаб у мәʹрифәтийе бьдьнә кʹьфше һьндава ԝан». Кʹьтеба Пироз һʹәму Мәсиһийа ӧса жи жьн у мера һелан дькә: «Ԛәдьркьрьнеда жь һәвдӧ дәрбазтьр бьн» (Рʹомайи 12:10). Пәтрусе шанди ньвиси: «Мерно, бь фәʹмдарийе әʹмьре хԝә тʹәви жьнед хԝә дәрбаз кьн, чаԝа ԛьсьме сьст ԛәдьре ԝан бьгьрьн» (1 Пәтрус 3:7). Ле жьнерʹа ширәт һатә дайине, кӧ «ԛәдьре мере хԝә бьгьрә» (Әфәси 5:33, ДТʹ). Чахе ԛәдьре мәрьвәки дьгьри, ԝи чахи һьндава ԝи мәрьви ԛәдьр у мәʹрифәтийе дьди кʹьфше. Ӧса жи, һазьр и готьна ԝи мәрьви һьлди һʹәсаб у бь шабуне хԝәстьнед ԝийи рʹаст бини сери.

8-10. Һәрге мер у жьн ԛәдьре һәвдӧ дьгьрьн, әԝ йәк ча дькарә зәԝаща ԝан бәхтәԝар кә?

⁸ Сәва кӧ мер у жьн зәԝащеда бәхтәԝар бьн, лазьм ә әԝана ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн. Гәло чаԝа? «Тʹәне ль кʹара хԝә нәгәрʹьн, ле бьра һәр кәс ль кʹара һәвале хԝә [жьн йан мере хԝә] бьгәрʹә» (Филипи 2:4). Һәрге тʹәне сәва хԝә дьшьрмиш бьн, әԝ те һʹәсабе хԝәһʹьзи. Дәԝса ԝе йәке гәрәке дьшьрмиш бьн, һәла ԝе чь жьн йан мере ԝан хԝәш бе у әԝе йәке бькьн.

⁹ Мер у жьн гәрәке һәртʹьм ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн, ԝи чахи жи кʹәнге фькьре ԝан сәр тьштәки мина һәв нинә. Ԝе нәаԛьлайи бә, һәрге дьшьрмиш бьн кӧ дӧ мәрьв  дькарьн мина һәв бьфькьрьн. Чьмки чь кӧ бона мер фәрз ә, дьԛәԝьмә бона жьне фәрз нинә, ле чь кӧ жьне хԝәш те, дьԛәԝьмә мер хԝәш нәйе. Ле мер у жьн гәрәке ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн, ԝәки хԝәстьн у ньһерʹандьнед һәв һьлдьн һʹәсаб, һәрге әԝ хԝәстьн мьԛабьли ԛанунед Йаһоԝа ниньн. (1 Пәтрус 2:16; бәрамбәр кьн Фьлимон 14.) Хенщи ԝе йәке, мер у жьн гәрәке дьле һәвдӧ нәешиньн, һәвдӧ беһӧрмәт нәкьн у ԛәрфа һәв нәкьн, нә бәр кәсәки дьн, нә жи ԝи чахи чахе тʹәне нә.

¹⁰ Демәк, дӧ ширәтед бәхтәԝарийа малбәте, әԝ һәйә һʹьзкьрьн һьндава Хԝәде у һьндава һәвдӧ, у ԛәдьр һьндава һәвдӧ. Ле гәло ча мер у жьн дькарьн әԝан дӧ ширәта бьдьнә хәбате зәԝащеда?

11. Чаԝа Кʹьтеба Пироз дьбежә кʹе йә сәре малбәте?

¹¹ Кʹьтеба Пирозда те готьне кӧ Хԝәде мер бь һʹӧнӧред ӧса әʹфьрандийә, сәва кӧ бьбә малхе баш. Бәр Хԝәде щабдарийа мер әԝ ә, кӧ хәм бькә бона рʹӧһʹанийа жьн-зарʹед хԝә у тьштед материйали. Әԝ гәрәке сафикьрьнед ӧса бькә, йед кӧ мьԛабьли ԛанунед Хԝәде ниньн. У әв гәрәке сәва нәфәред хԝә мәсәләкә баш бә. «Кʹӧлфәтно, ӧса хԝә ль бәр мере хԝә бьшкеньн, чаԝа ль бәр Хӧдан, чьмки мер сәре жьне йә, чаԝа Мәсиһ жи сәре щьвине йә» (Әфәси 5:22, 23). Ле Кʹьтеба Пирозда ӧса жи те готьне, ԝәки сәре мер жи һәйә, гӧһдарийа кʹе жи әԝ гәрәке бькә. Паԝлосе шанди ньвиси: «Әз дьхԝазьм кӧ һун заньбьн ԝәки сәре һәр мери Мәсиһ ә, сәре жьне мер ә у сәре Мәсиһ Хԝәде йә» (1 Корьнтʹи 11:3). Сәва кӧ мер малхе баш бә, әԝ бь билани гәрәке чʹәʹв бьдә Иса Мәсиһ.

12. Ча мәсәла Иса мә һин дькә, кӧ чаԝа гӧһдар бьн у чаԝа сәрԝертийе бькьн?

¹² Сәрԝере Иса жи һәйә, әԝ Йаһоԝа йә, у Иса гӧрʹа Ԝида нә. Иса гот: «Әз нә кӧ ль хԝәстьна хԝә дьгәрʹьм,  ле хԝәстьна йе кӧ әз шандьмә» (Йуһʹәнна 5:30). Рʹасти жи Иса мәсәләкә баш ә сәва мә! Пешийа һәр тьшти, Иса һатә әʹфьрандьне (Колоси 1:15). Әԝ бу Мәсиһ. Әԝ гәрәке бьбуйа сәрԝере щьвата Мәсиһийед бьжарти, Пʹадше Пʹадшатийа Хԝәде, у жь һорийа щийе әʹԝльн бьгьрта (Филипи 2:9-11; Ибрани 1:4). Әԝ һәр тьшт дьдә кʹьфше, кӧ Иса щийе мәзьн дьгьрә бәр чʹәʹве Хԝәде. Ле диса жи Иса изьн нәдьда хԝә йәки сәрт бә, һерс бә, йан ԛә нәйе хәбәрдане. Иса йәки сәрт у берʹәʹм нибу, әԝ һәртʹьм нәдькьрә бира шагьртед хԝә, ԝәки әԝана гәрәке гӧрʹа ԝида бьн. Әԝи һʹьзкьрьн дьда кʹьфше у дьле ԝи дьшәԝьти илаһи сәва мәрьвед һесир. Иса гот: «Ԝәрьнә щәм мьн һʹәмуйед ԝәстийайи у баргьран у әзе рʹьһʹәтийе бьдьмә ԝә. Нире мьн һьлдьнә сәр хԝә у жь мьн һин бьн, чьмки әз шкәсти мә у дьлмьлаһим ьм у һуне хԝәрʹа рʹьһʹәтийе бьбиньн. Чьмки нире мьн рʹьһʹәт ә у баре мьн сьвьк ә» (Мәтта 11:28-30). Хәбәрдана тʹәви Иса, шабун мәрьварʹа дьани.

13, 14. Сәва кӧ мер малхе баш бә, чьда әԝ гәрәке чʹәʹв бьдә Иса?

¹³ Һәрге мер дьхԝазә малбәта ԝи бәхтәԝар бә, демәк әԝ гәрәке мина Иса бә. Мере баш йәки сәрт у һʹӧкӧмһʹьз нинә. Әԝ сәрԝертийа хԝә ӧса надә хәбате кӧ жьна ԝи жь ԝи бьтьрсә. Ле дәԝсе әԝ һʹьзкьрьне у ԛәдьр дьдә кʹьфше һьндава ԝе. Һәрге Иса «шкәсти . . . у дьлмьлаһим» бу, демәк мерʹарʹа дьһа лазьм ә шкәсти бьн, чьмки әԝана гӧнәкʹар ьн. Чахе мер шашийа бәрʹдьдә әԝ һивийе йә кӧ жьна ԝи, бьбахшинә ԝи. Ләма жи чахе мер шкәсти йә, әԝ һеса дькарә шашийед хԝә бьдә рʹуйе хԝә, һәла һе ԝи чахи жи кʹәнге ԝирʹа чәтьн ә бежә «бьбахшинә, тӧ рʹаст и». Ӧса жи чахе мер шкәсти йә, нә кӧ сәрт у берʹәʹм ә, ԝи чахи жьнерʹа һеса йә ԛәдьре сәрԝертийа ԝи бьгьрә. Ле жьна гӧһдар жи, гәрәке һазьр бә бахшандьне бьхԝазә жь мере хԝә, сәва шашийед хԝә.

 ¹⁴ Хԝәде жьн пе һʹӧнӧред гәләк баш әʹфьрандийә, у мере сәрԝахт рʹази йә кӧ әԝ ӧса йә. Жьн пе ԝан һʹӧнӧра дькарә алийе хԝәда малбәта хԝә бәхтәԝар кә, у мере сәрԝахт ԝе йәкеда рʹийа жьна хԝә нагьрә. Бал гәләк жьна һʹӧнӧред ӧса һәнә ча дьлшәԝати у дьловани. Әԝ һʹӧнӧр гәләк фәрз ьн бона бәхтәԝарийа малбәте у сәва әʹдьлайе хԝәй кьн тʹәви мәрьва. Жьн ӧса жи хәм дькә бона ԝе йәке кӧ мала ԝе бона нәфәред мале рʹасти жи щи-сьтʹара баш бә, у һәр тьшт малда щиԝар у һʹәԝас бә. Мәтʹәлок сәре 31-да те готьне дәрһәԛа жьна кӧ гәләк һʹӧнӧр у хәйсәтед ԝе йә баш һәнә. Әԝ гәләк кʹаре дьдә малбәта хԝә у әԝана гәләк бәхтәԝар ьн. Зани чьрʹа? Чьмки мер ԝе йәкеда изьне дьдә ԝе у итʹбарийа хԝә ԝе тинә (Мәтʹәлок 31:10, 11).

15. Чаԝа мер дькарә чʹәʹв бьдә Иса, сәва кӧ ԛәдьр у һʹьзкьрьне бьдә кʹьфше һьндава жьна хԝә?

¹⁵ Һьнә културада мәрьв малхе мале һʹәсаб дькьн ча ахайе мале, у тʹӧ кәс нәԝерә тьштәки ԝирʹа бежә, һәла һе пьрса жи надьнә ԝи. Малбәтед ӧсада дьԛәԝьмә жьн ча хӧлам тенә һʹәсабе. Сәрԝертийа ӧса нәбаш, һәләԛәтийа мер тʹәви жьна ԝи хьраб дькә, у тʹәви Хԝәде. (Бәрамбәр кьн 1 Йуһʹәнна 4:20, 21.) Ле һьнә малбәтада малхе мале сәрԝертийе һьлнадә дәсте хԝә у изьне дьдә жьна хԝә, ԝәки әԝ сәрԝертийе бькә. Мере кӧ гӧрʹа Мәсиһда нә, жьна хԝә һʹәсаб накә ча хӧлам, у ԛәдьре ԝе найихә. Ле дәԝсе, мер гәрәке мина Иса һʹезкьрьне бьдә кʹьфше у гӧһ бьдә ширәтед Паԝлосе шанди, йе кӧ гот: «Мерно, жьнед хԝә һʹьз бькьн, чаԝа кӧ Мәсиһ щьвин һʹьз кьр у жийина хԝә бәр ԝева да» (Әфәси 5:25). Иса Мәсиһ шагьртед хԝә һʹьз дькьр у әʹмьре хԝә сәва ԝан да. Мере сәрԝахт ԝе чʹәʹв бьдә Иса һʹьзкьрьнеда у гәләк тьшт дәʹԝа нәкә жь жьна хԝә, ле хәм бькә сәва һʹалхԝәшийа ԝе. Чахе мер чʹәʹв дьдә Иса у ԛәдьр у һʹьзкьрьне жьна хԝәрʹа дьдә кʹьфше, ԝи чахи жьнерʹа һеса йә гӧрʹа мере хԝәда бә (Әфәси 5:28, 29, 33).

16. Жьн гәрәке кʹижан һʹӧнӧр бьдә кʹьфше һьндава мере хԝә?

¹⁶ Һьнә ԝәхт шунда паши әʹфьрандьна Адәм, Йаһоԝа Хԝәде гот: «Нәбаш ә кӧ мер тʹәне бьминә, кʹомәкдарәк кӧ лайиԛи ԝи бә чекьм» (Дәстпебун 2:18). Хԝәде Һәԝа әʹфьранд сәва кӧ әԝ бьбә кʹомәкдара Адәм, нә кӧ дьжмьне ԝи. Зәԝащ гәрәке мина ԝе гәмийе нибуйа, сәр кʹижани дӧ гәмиван һәнә, йед кӧ һәврʹа дькʹәвьнә ләще. Мер гәрәке пе һʹьзкьрьне сәрԝерти бькьра, ле жьне гәрәке һʹьзкьрьн у ԛәдьр бьда кʹьфше мере хԝәрʹа у бь һазьрбуне гӧрʹа ԝи бькьра.

17, 18. Чаԝа жьн дькарә бьдә кʹьфше, ԝәки кʹомәкдарәкә баш ә сәва мере хԝә?

¹⁷ Жьна баш ԝе нә кӧ тʹәне гӧһдарәкә баш бә, ле ӧса жи ԝе бьбә кʹомәкдара баш, кʹижан кӧ пьштгьрийа сафикьрьнед мере хԝә дькә. Рʹаст ә, жьнерʹа ԝе ԝи чахи һеса бә пьштгьрийа сафикьрьнед мере хԝә бькә, чахе әԝ тʹәви ԝи ԛайил ә. Ле һәрге жьн ԛайил нинә, ле йәкә пьштгьрийа мере хԝә дькә, ԝи чахи бь сайа аликʹарийа ԝе, шьхӧле мере ԝе, ԝе һе пешда һәрʹә.

¹⁸ Авайа мале ль сәр жьне йә, ләма жи сәва кӧ мер малхе баш бә, жьн ԝе йәкеда дькарә аликʹарийе бьдә ԝи. Дәԝса кӧ ԛәрфа мере хԝә бьки у бьди кʹьфше, ԝәки сәр һәр тьшти нәԛайил и, ԝе баш бә рʹазибуна хԝә ԝирʹа бьди кʹьфше, сәва ԝан тьшта чь кӧ әԝ бона малбәте дькә. Жьн дькарә баԝәр бә кӧ «рʹӧһʹәки мьлук у гьран» нә кӧ тʹәне бәр чʹәʹве мере ԝе ԛимәт ә, ле ӧса жи «бәр Хԝәде пʹьрʹ бь ԛимәт ә» (1 Пәтрус 3:3, 4; Колоси 3:12). Ле һәрге мер нә Шәʹде Йаһоԝа йә, ԝи чахи ԝе ча бә? Һәрдӧ дәрәщада Кʹьтеба Пироз жьна һелан дькә «мер у зарʹед хԝә һʹьз бькьн, аԛьлда гьран бьн, нав-намус, малкьр, һʹәйф, гӧрʹа мере хԝәда бьн, ԝәки хәбәра Хԝәде нәйе беһӧрмәткьрьне» (Тито 2:4, 5). Ле ԝе ча бә һәрге мер дьхԝазә ԝәки жьна ԝи ԝе йәке бькә, чь кӧ исафа ԝе  наһелә әԝ бькә? Һәгәр жьн пе «рʹӧһʹәки мьлук у гьран» шьровәдькә мере хԝәрʹа, чьрʹа исафа ԝе наһелә әԝе йәке бькә, дьԛәԝьмә мер ньһерʹандьна ԝе һьлдә һʹәсаб. Гәләк мер кӧ нә Шәʹдед Йаһоԝа нә, ԝе «бь пʹәргалийа жьнед хԝә, бе готьн жи бенә сәр баԝәрийе гава пʹәргалийа [ԝанә] хофә у навә-намус бьбиньн» (1 Пәтрус 3:1, 2, 15; 1 Корьнтʹи 7:13-16).

19. Жьн чь гәрәке бькә чахе мер зоре ле дькә мьԛабьли ԛанунед Хԝәде һәрʹә?

¹⁹ Ле жьн гәрәке чь бькә, һәрге мере ԝе дьхԝазә, ԝәки жьна ԝи әԝе йәке бькә, чь кӧ мьԛабьли ԛанунед Хԝәде йә? Ԝи чахи, жьн гәрәке бир нәкә, ԝәки Һʹӧкӧмдаре ԝейи пешийе Хԝәде йә. Жьн гәрәке ӧса бькә чаԝа кӧ шанди дькьрьн, чахе зоре ԝан дькьрьн мьԛабьли ԛанунед Хԝәде һәрʹьн. Кʹаред Шандийа 5:29-да те готьне: «Пәтрус у шандийед майинва щаб дан у готьн: ‹Әм гәрәке гӧрʹа Хԝәде бькьн, нә кӧ йа мәрьва›».

20. Мер у жьн диса кʹижан дәрәщада гәрәке һʹьзкьрьне у ԛәдьр һәвдӧрʹа бьдьнә кʹьфше?

²⁰ Чахе мер у жьн тʹәви һәвдӧ хәбәр дьдьн, ԝи чахи жи әԝана гәрәке һʹьзкьрьн у ԛәдьр бьдьн кʹьфше. Мере кӧ жьна хԝә һʹьз дькә, ԝе ле пьрс кә һәла шьхӧле ԝе ча нә, хәмед ԝе һәнә йан на, ӧса жи ԝе пебьһʹәсә һәла әԝ чь дьшьрмиш дьбә сәр щурʹә-щурʹә пьрсед дьн. Бона жьне әԝ йәк лазьм ә. Чьмки, чахе мер ԝәʹдә дьвинә ԝәки тʹәви жьна хԝә хәбәр дә у ԝәʹде хәбәрдане гӧһ дьдә ԝе, бь ԝе йәке әԝ һʹьзкьрьн у ԛәдьр дьдә кʹьфше (Аԛуб 1:19). Йазьх, ле һьнә жьн газьна дькьн, чьмки мере ԝан ԝәʹдә навиньн, сәва тʹәви ԝан хәбәр дьн. Рʹожа иройин гәләк чәтьн ә әʹбурʹа малбәте бькьн, ләма жи мер гәләк ԝәʹдә хәрщ дькә сәр хәбате. Сәва кемасийа материали, һәла һе жьн жи  һʹәԝщә дьбә хәбате хԝәрʹа бьвинә. Ле гәләк фәрз у лазьм ә, ԝәки мер у жьн ԝәʹдә бона һәвдӧ бьвиньн. Һәрге әԝана ӧса нәкьн, дьле ԝан дькарә һьндава һәвдӧ сар бә. Һәрге жьн йан мер дәстпекьн бал кәсәки дьн дьлшәԝатийе бьгәрʹьн, ԝи чахи чәтьнайед гьран дькарьн малбәтеда пешда бен.

21. Хәбәрдана мер у жьн һьндава һәвдӧ гәрәке чь щурʹәйи бә?

²¹ Фәрз әԝ ә кӧ мер у жьн чь щурʹәйи тʹәви һәв хәбәр дьдьн. «Хԝәшхәбәрдан мина һьнгьве . . . йә, ль рʹӧһʹ хԝәш ә у ль һәстуйа дәрман ә» (Мәтʹәлок 16:24). Фьрԛи тʹӧнә мер йан жьна тә Шәʹде Йаһоԝа йә йан на, ширәтед жь Кʹьтеба Пироз бона һәр кәса йәк ә. «Бьра хәбәрдана ԝә мәʹрифәти у хԝекьри бә», демәк хԝәш бә (Колоси 4:6). Һәрге мер йан жьн ԝәстийайи вәдьгәрʹә мал, ԝи чахи чәнд хәбәред ширьн жь алийе мер йан жьне, дькарә рʹьһʹәтийе бькә дьл. «Готьнәкә щида мина сева зерʹин ә ль сәр зив ԛашкьри» (Мәтʹәлок 25:11). Гәләк фәрз ә хәбәред рʹаст бьжберьн у пе дәнге бьльнд нәбежьн. Мәсәлә, дьбәкә тӧ сәрт бежи: «Дәри дадә!» Ле чьԛас баш ә һәрге хәбәред тә мәʹрифәти у «хԝекьри» бьн, у бь дәнге нәрм бежи: «Жь кʹәрәма хԝә дәри дадә».

22. Чь диса лазьм ә бькьн сәва һәләԛәтийа мер у жьн баш бә?

²² Чахе мер у жьн готьнед ширьн һәврʹа дьбежьн, бь һʹьзкьрьне сәр һәв дьньһерʹьн, шьхӧлед ԛәнщ бона һәв дькьн, нәрм, рʹәʹм у фәʹмкʹар ьн, ԝи чахи һәләԛәтийа ԝан баш дьбә. Ӧса жи чахе мер у жьн ԛәԝате бьдьн хәбате, сәва кӧ һәләԛәтийа баш хԝәй кьн, әԝ йәк ԝе али ԝан бькә дьле хԝә һәвдӧра вәкьн. Һәләԛәтийа баш ԝәʹде хәмгинийе у стресе жи, ԝе али ԝан бькә һʹәԝщед һәвдӧ һьлдьнә һʹәсаб. Кʹьтеба Пироз мә һелан дькә «дьл бьдьнә бәр тьрсонәка [дьлшкәстийа]» (1 Тʹесалоники 5:14). Ле щарна ӧса дьԛәԝьмә, ԝәки йан мер йан жьн хԝә дьлтәнг тʹәхмин  дькьн. Ԝи чахи мер у жьн гәрәке «дьл бьдьнә» бәр һәв (Рʹомайи 15:2).

23, 24. Чаԝа һʹьзкьрьн у ԛәдьр дькарә али мер у жьн бькә, ԝәʹде чәтьнайа? Мәсәле гьли кьн.

²³ Чахе мер у жьн һәвдӧ һʹьз дькьн у ԛәдьре һәвдӧ дьгьрьн, әԝана ԝе рʹаст һәвдӧ фәʹм бькьн. У һәрге жь ԝан йәк тьштәкида нәрʹази бә тʹәви йед дьн, әԝе дьн ԝе нәфькьрә, кӧ әԝ рьканава нәрʹази йә. Мер у жьн гәрәке һьндава һәвдӧ сәрт нибьн (Колоси 3:19). Әԝана гәрәке бира хԝәда хԝәй кьн, ԝәки «щаба нәрм һерсе датинә» (Мәтʹәлок 15:1). Ча мер, ӧса жи жьн гәрәке фәсал бьн, ԝәки мер йан жьна хԝә беһӧрмәт у ньмьз нәкьн, чахе әԝана дәрде дьле хԝә гьли дькьн. Чахе мер йан жьна тә дьле хԝә тәрʹа вәдькә, әԝ йәк мәщале дьдә тә пебьһʹәси дәрһәԛа ньһерʹандьна ԝи (ԝе). Ӧса бькьн, ԝәки ԝәʹде шеԝьркьрьне һун бенә сәр нетәке.

²⁴ Ԝәрен мәсәла Сәрайе бькьнә бира хԝә. Сәрайе ширәт да мере хԝә Бьраһим, кӧ ча әԝана дькарьн проблеме сафи кьн, ширәта ԝе Бьраһим хԝәш нәһат. Хԝәде готә Бьраһим: «Гӧһдарийа готьна ԝе бькә» (Дәстпебун 21:9-12). Бьраһим гӧһ да ширәта Сәрайе у сәва ԝе йәке һатә кʹәрәмкьрьне. Бь ԝи щурʹәйи, һәрге сафикьрьна мер у жьн жь һәвдӧ щӧдә дьбә, йәкә мер гәрәке һазьр бә һʹәта хьлазийе гӧһ бьдә жьна хԝә. Ле әԝ найе һʹәсабе ԝәки жьн гәрәке һәр тьшти һьлдә сәр хԝә, жьн гәрәке гӧһ бьдә ԝе йәке чь кӧ мере ԝе дьбежә (Мәтʹәлок 25:24). Һәрге мер йан жьн һәр гав сәр йа хԝә дьсәкьнә ԝәки тʹәне бь хԝәстьна ԝи йан ԝе бә, ӧса әԝана дьдьнә кʹьфше кӧ һʹьзкьрьн у ԛәдьр нав ԝанда тʹӧнә.

25. Хәбәрдана лайиԛ чьрʹа лазьм ә сәва һәләԛәтийа сексуал?

²⁵ Һәгәр мер у жьн хәбәрданеда дьле хԝә һәврʹа вәкьн, ԝи чахи һәләԛәтийа ԝанә сексуал жи ԝе баш бә. Чьмки хԝәһʹьзи у кемасийа хԝәгьртьне, сәр  һәләԛәтийа сексуал гәләк хьраб дькарә һʹӧкӧм кә. Гәләк фәрз ә дьлвәкьри бьн һьндава һәвдӧ у сәбьр бьн. Һәрге мер у жьн бь дьл бона һәвдӧ хәм дькьн, ԝи чахи һәләԛәтийа сексуалда проблемед ԝан ԝе тʹӧнә бьн. Һәр жь ԝан дәрәщада у дәрәщед дьнда «нәбә кӧ йәк кʹара хԝә бьгәрʹә, ле йа һәвале хԝә» (1 Корьнтʹи 7:3-5; 10:24).

26. Сәва кӧ зәԝащ бәхтәԝар бә, чьрʹа мер у жьн гәрәке гӧһ бьдьн ширәтед жь Кʹьтеба Пироз?

²⁶ Ширәтед жь Кʹьтеба Пироз бь рʹастийе жи ԛимәт ьн! Рʹаст ә, малбәт ча рʹасти тьштед баш те ӧса жи рʹасти тьштед хьраб те. Ле һәрге мер у жьн гӧһ дьдьн ширәтед Йаһоԝа, кʹижан кӧ Кʹьтеба Пирозда ньвисар ьн у һәләԛәтийа хԝә ава дькьн сәр һʹиме принсипед һʹьзкьрьне у ԛәдьр, ԝи чахи әԝана дькарьн дӧдьли нибьн, ԝәки зәԝаща ԝан ԝе дьреж у бәхтәԝар бә. Әԝ йәк ԝе али ԝан бькә нә кӧ тʹәне ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн, ле ӧса жи ԛәдьре Сазкʹаре малбәте, демәк Йаһоԝа Хԝәде.