Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

Ninivɛ na bin siti we bin gɛt big big bildin dɛn

Yu Bin No?

Yu Bin No?

Wetin bin apin to Ninivɛ afta Jona in tɛm?

ARAWND di ia 670 bifo Krays, Asiria bin dɔn bi di wɔl pawa. Di British Museum bin tɔk na wan pan dɛn wɛbsayt se, “Asiria bin de rul frɔm Sayprɔs we de na di wɛst to Iran we de na di Ist, ɛn tɛm bin de we i bin ivin rich Ijipt. In kapital siti we na Ninivɛ bin big pas ɔl di siti dɛn na di wɔl. I bin gɛt bɔku fayn gadin dɛn, big pales dɛn, ɛn big big laybri dɛn. Di tin dɛn we bin rayt na di wɔl na Ninivɛ trade sho se jɔs lɛk ɔda Asirian kiŋ dɛn, Kiŋ Ashɔbanipal bin de kɔl insɛf, “kiŋ fɔ di wɔl.” Da tɛm de we i bin de rul, i bin tan lɛk se nɔbɔdi nɔ go ebul fɔ win Asiria ɛn Ninivɛ pan wɔ.

Di pawaful Asirian Wɔl Pawa na bin di neshɔn we big pas ɔl di ɔda neshɔn dɛn da tɛm de

Bɔt we Asiria bin dɔn pawaful pas ɔl di ɔda neshɔn dɛn, Jiova in prɔfɛt we nem Zɛfanaya bin prɔfɛsay se: “[Jiova] go nyamanyama Asiria, ɛn mek Ninivɛ dray arara lɛk ples we pɔsin nɔ go ebul tap.” Dɔn bak, Jiova in prɔfɛt we nem Neum bin prɔfɛsay se: “Dɛn tek ɔl di tin dɛn we gɛt valyu kɔmɔt na di siti. . . . Ninivɛ pwɛl kpatakpata. . . . Da tɛm de ɔl udat de luk dɛn go shumɔ ɛn tɔk se, Ninivɛ dɔn dɔn!’” (Zɛf. 2:​13; Neum 2:​9, 10; 3:​7) We sɔm pipul dɛn yɛri dɛn prɔfɛsi dɛn ya, dɛn go dɔn tink to dɛnsɛf se: ‘Dat go ɛva pɔsibul? Ɛnibɔdi go ɛva ebul fɔ win pawaful Asiria pan fɛt?’ I go mɔs bi se dɛn nɔ bin biliv se dat go apin.

Ninivɛ bin kam fɔ bi ɛmti land we nɔbɔdi nɔ de igen!

Bɔt stil, di tin we dɛn nɔ bin tink se go apin bin apin! Shɔt tɛm bifo di ia 600 bifo Krays, di Babilɔnian dɛn ɛn di Mids dɛn bin win Asiria pan fɛt. Pipul dɛn nɔ bin liv na Ninivɛ igen, ɛn leta pipul dɛn fɔgɛt se da siti de bin de trade! Akɔdin to wetin The Metropolitan Museum of Art rayt na wan pan dɛn pɔblikeshɔn dɛn, dɛn se dɛn bin leta bɛr di siti, ɛn pipul dɛn bin jɔs no bɔt Ninivɛ frɔm di Baybul. Di Biblical Archaeology Society tɔk se, “nɔbɔdi nɔ bin ivin no if Ninivɛ we na di gret Asirian siti bin rili de.” Bɔt insay 1845, wan man we nem Ɔstin Ɛnri Leyad we de stɔdi bɔt aw pipul dɛn bin de du tin trade trade bin stat fɔ dig di say usay Ninivɛ bin de trade. Di tin dɛn we i bin fɛn bin sho se Ninivɛ na bin wan pawaful siti.

Di we aw di prɔfɛsi bɔt Ninivɛ bin kam tru de mek wi biliv mɔ ɛn mɔ se di Baybul prɔfɛsi dɛn we de tɔk bɔt aw Jiova go dɔnawe wit di wan dɛn we de rul tide sɛf go kam tru.—Dan. 2:​44; Rɛv. 19:​15, 19-21.