ပသူတၢ်မၤဘူၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်
တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူလၢ အကဲဘျုးလၢ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်
လါမၢ်ၡး ၁, ၂၀၂၁
ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်ကရူၢ် အမျးကယၤ ၆၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် ကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူ (RTO) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတခါအံၤ အဘျုးအိၣ်ဝဲလဲၣ်. ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢ RTO တဖၣ်အတၢ်မၤ ကလဲၤအသးဘၣ်ဘျီးဘၣ်ဒါအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ပီးတၢ်လီ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်ကရူၢ်အိၣ်အလီၢ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
RTO န့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် အိၣ်ဘူးဘၣ်ဒီး ပှၤလၢအတဲ အဝဲသ့ၣ်အကျိာ်တဖၣ်လီၤ. ခဲရ့ၣ် လၢအကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢ လိ ကၠၢမၢၢ် ကျိာ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲပလဲၤသုးပသးဆူ RTO လၢအအိၣ်လၢ ခွီထဲမီး, ခၠူၤဝါဝါ, မဲးကစံၣ်ကိၣ် အခါ ပဝဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ် ကဒဲကဒဲ မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖဲပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အခါမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပလဲၤပှ့ၤတၢ်အခါမ့ၢ်ဂ့ၤ ပတဲဘၣ် လိ ကၠၢမၢၢ် ကျိာ်ထီဘိလီၤ. ပှၤလၢအကတိၤကျိာ် ဒ်သိးဒီးပှၤတဖၣ် အိၣ်ဝးတရံးပှၤလီၤ. ပနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ကတိၤဒိလၢ ပတနၢ်ဟူဘၣ် ယံာ်တ့ၢ်လံတဖၣ် ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဆီတလဲဝဲလီၤ.”
ကၠ့စ် လၢအမၤတၢ်လၢ ဖြါဖြၣ် တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတၢ်ကရူၢ်လၢ ကီၢ်ကၣ်နၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ တဘျီတခီၣ် ယသ့ၣ်နီၣ်ဘၣ် တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤဘ့ၤသ့လးဖိလၢ ဝဲၤတြၢ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ယမၤတၢ်လၢ RTO န့ၣ်မုာ်ဒိၣ်မး. ယစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်တၢ်လၢ ကျိာ်လၢပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိတဖၣ်တဲဝဲ ဒီးယထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲတၢ်သးခုကစီၣ်အဃိ ယသးခုဒိၣ်မး”
ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကပာ်လီၤဝဲ RTO လၢတၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆၢတဲာ်ဝဲဒ်လဲၣ်. “တၢ်ကီတၢ်ခဲတခါလၢ ပထံၣ်ဘၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်လီၢ်တနီၤန့ၣ် ထံ, မ့တမ့ၢ် လီမ့ၣ်အူ ဒီး အ့ထၢၣ်နဲး တမၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် text files လၢတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အဂီၢ်ဘၣ်.” ကၠိစဲး လၢအမၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်ဝဲၤကျိၤလၢ အအိၣ်လၢ ဝီဝံး, နူယီး, U.S.A. န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ပကပာ်လီၤ RTO အလီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လီၢ်အါတီၤ လၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကတိၤကျိာ်အဝဲန့ၣ်လီၤ.”
ကျဲအချ့ကတၢၢ် ဒီးအပှ့ၤဘၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပပာ်လီၤဝဲ RTO လၢကဝီၤဘျီၣ်ဒိၣ်, ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်လၢမံးၡ့ၣ်နရ့ၣ် အိၣ်ဝဲတဖၣ် ဒ်သိး ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ကလဲၤမၤတၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်ဒ်သိးအံၤတဖၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အခွဲးလၢ ကပှ့ၤဝဲ တၢ်သူၣ်ထီၣ် ဒီးရူအလီၢ် လၢပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ကအိၣ်ဝဲ ဒီးကမၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်လိၣ်လၢ ပှၤကဘၣ်ဆီတလဲ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အကရူၢ်န့ၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်အံၤ ပှၤဆါက့ၤအီၤညီ ဒီးစ့တဖၣ်အံၤ ပှၤသူက့ၤအီၤလၢ တၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
တၢ်ကတဲာ်ကတီၤလၢ ကဆဲးမၤတၢ်မၤအဂီၢ်
ဖဲ ၂၀၂၀ တၢ်မၤနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပသူဝဲစ့ ဒီလၣ် ၁၃ ကကွဲၢ် (U.S.) လၢ RTOs တၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢ RTOs တဖၣ်န့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်, စီၣ်ဝဲ လီၤလီၤဆီဆီ (specialized software), တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ တၢ်သွီတၢ်ကလုၢ်အဂီၢ်, အ့ထၢၣ်နဲး ဒီးတၢ်လိၣ်ဘၣ်အဂၤတဖၣ်လီၤ. အဒိ ပှၤထီထီၣ်ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်တဖျၢၣ်အဂီၢ် တၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်န့ၣ် လီၤလဲဝဲ ဒီလၣ် ၇၅၀ (U.S.) လီၤ. လၢခီၣ်ဖၠူထၢၣ်အပူၤ ပှၤဘၣ်ဖၢနုာ် စီၣ်ဝဲ ဒီး Watchtower Translation System လၢပှၤပှ့ၤအီၤတဖၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဂီၢ် ဒီးညီလၢ ပှၤကဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အဂုာ်အဂၤတဖၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ တၢ်သွီတၢ်ကလုၢ်အဂီၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် သွီတၢ်ကလုၢ်လၢရူပူၤ ကသ့အဂီၢ်လီၤ. ဖဲ COVID-19 တၢ်ဆါကဲထီၣ်အခါ တၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးဒိၣ်မးလီၤ. ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် က့ၤစိာ်ဝဲတၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ် လၢအဟံၣ် ဒီးသွီနုာ်ဝဲ တၢ်ကလုၢ် ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံ ပာ်အီၤဝံၤတဖၣ်လီၤ.
လီၢ်ကဝီၤပူၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် သမံသမိးဝဲ လံာ်လဲၢ်လၢပှၤကွဲးကျိာ်ထံအီၤတဖၣ် ဒီးကွၢ်ထွဲဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲ RTO တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ် ခရံာ်စတ့ လၢအမၤတၢ်လၢ အၤဖြံခါန် RTO လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ခ့းဖ် လၢကလံၤထံး အၤဖြံၤကၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ ဒီးပှၤလဲၤလၢညါအါဂၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကသူဝဲအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် ဒီးမၤစၢၤတၢ်ဖဲအံၤလီၤ.”
ပှၤမၤစၢၤတၢ်ဖိတဖၣ် မၤဝဲမူဒါအံၤမုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ အမၤစၢၤတၢ်လၢ RTO န့ၣ်တဲဝဲလၢ အမၤတၢ်ဖဲအံၤန့ၣ် “ဟ့ၣ်အီၤတၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤ.” လီၢ်ကဝီၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤ မၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သွီတၢ်ကလုၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဝါနၤ လၢအမ့ၢ် ထိၣ်ထိၣ်နၤ အပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၢရၤခရူ(စ်), မဲးကစံၣ်ကိၣ် န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ခဲအံၤပအိၣ်ဘူးထီၣ်ဒီး ဝ့ၢ်တဖၣ်လၢ ပှၤတဲကျိာ်ဒ်သိးဒီးပှၤ ဒီးညီထီၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤ ကမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သွီတၢ်ကလုၢ်လၢ တၢ်ဂီၤမူ ဒီးလံာ်လဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.”
ဘၣ်ဆၣ် RTOs တဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတၢ် ကဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ်ဧါ. မ့ၢ်, ပှၤဖးလံာ်ဖိလၢ အကကွဲၢ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ အကဲဘျုးဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ် စဲဒြ့ၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢ ခီကိၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဒံၣ်မိၣ်ခြဲးထ့း ရံၣ်ဖၢဘလံး ခိကိၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အကျိၤအကျဲလၢ ခီကိၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤ ကိးဝဲလၢ ‘တၢးထီခိးတၢ်လၢ ခီကိၣ်ကျိာ်’ မ့ၢ်လၢပသူတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီဒီး ပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိတဖၣ် သူဝဲလၢမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤအဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ ပလံာ်လဲၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤလၢ တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤသူအီၤလၢမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤလီၤ.”
အဲဒံလဲး လၢအမ့ၢ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢ ခိၣ်စါ လၢအအိၣ်လၢ ကလံၤထံး အၤဖြံၤကၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ ပနၢ်ဟူဘၣ်လၢ “ပှၤအါတက့ၢ် တဲပှၤလၢ အဝဲသ့ၣ် ပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတဖၣ်န့ၣ် ဆီတလဲအသးလီၤ.” အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ပှၤဖိသၣ်လၢ အဖးတ့ၢ်ဝဲတၢးထီခိးလၢ ကီၤလၤဝါကျိာ်တဖၣ်န့ၣ် ခဲအံၤအဝဲသ့ၣ် ဖးက့ၤဝဲလၢ ခိၣ်စါကျိာ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံ လၢဘၣ်တၢ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ် ပှၤသူဝဲတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီအဃိ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲဒိၣ်မးလီၤ.”
RTOs တၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်, တၢ်ကွၢ်ထွဲဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့န့ၣ် ပသူဝဲတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်လီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်မၤဘူၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်လီၤလၢ donate.mt1130.com အပူၤလီၤ.