ပှၤ​အါဂၤ​တဲဝဲ​လၢ​ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​န့ၣ် မ့ၢ်​ခရံာ်ဖိ​အ​မူးပွဲ​တခါ​လၢ အ​မၤ​လၤကပီၤ ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ​အမုၢ်နံၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပ​မ့ၢ်​ဆိကမိၣ်​ထံ ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​အ​လုၢ်လၢ်​တဖၣ်​အံၤ တၢ်​သံကွၢ်​ဟဲ​အိၣ်​ထီၣ်ဝဲ​တခါ​လီၤ. လုၢ်လၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ ဘၣ်ထွဲ​လိာ်အသး​ဒီး ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မုၢ်နံၤ​ဒ်လဲၣ်.

အဒိ တၢ်​ဃဲၤမုာ်နၢ်​အိၣ်ဝဲ​တခါ ဘၣ်ဃး​ဒီး​စဲထၢၣ်ချီး (Santa Claus) အဂ့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ. မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပှၤ​အါဂၤ​သ့ၣ်ညါ​အီၤ​ဒ် အမ့ၢ်​ပှၤ​တဂၤ​လၢ အကၤ​ဆ့ကၤ​ဂီၤဂီၤ, အ​ခၣ်ဆူၣ်​ဝါ, အဘိးပၤ​ဂီၤ​ဒီး အမဲာ်​ပှဲၤ​ဒီး​တၢ်​နံၤကမှံ​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ ၁၉၅၀ နံၣ်​အတီၢ်ပူၤ​န့ၣ် ပှၤ​ဘြၣ်စ့ဖိ​တနီၤ ဂုာ်ကျဲးစၢး​ဝဲ​ဒ်သိး က​ပာ်ပနီၣ်​ဝဲ ကြဲဖါ အ့ဒယါ (Grandpa Indian) လၢ​စဲထၢၣ်ချီး​အလီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. ကြဲဖါ အ့ဒယါ မ့ၢ်​ပှၤ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​တဂၤ​လၢ ပှၤ​ဘြၣ်စ့ဖိ အ​တၢ်​စံၣ်ဃဲၤ​တဲဃဲၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်. စဲထၢၣ်ချီး အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​ဒိၣ်န့ၢ်​ဒံး ကြဲဖါ အ့ဒယါ တကးဘၣ် သရၣ် Carlos E. Fantinati စံး​ဝဲ​လၢ အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​ဒိၣ်န့ၢ် “ဖိသၣ်​ယ့ၣ်ၡူး ဒီး​ကဲထီၣ်​မူးပွဲ​လၢ ဘၣ်​တၢ်မၤ​အီၤ​ဖဲ ဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၅ သီ​အ​တၢ်​ပနီၣ်​န့ၣ်​လီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် စဲထၢၣ်ချီး​န့ၣ် မ့ၢ်​လုၢ်လၢ်​အ​ကမၣ်​ထဲ​တခါ​ဧိၤ​လၢ အ​ဘၣ်ထွဲ​ဒီး​ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​န့ၣ်​ဧါ. ဒ်သိး​ပ​က​သ့ၣ်ညါ​အဂီၢ် ပ​က​ဘၣ်​သမံသမိး​က့ၤ ခရံာ်ဖိ​လၢညါ​တဖၣ် အ​တၢ်အိၣ်သး​န့ၣ်​လီၤ.

လံာ် (Encyclopedia Britannica) တဘ့ၣ်​အံၤ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ “ဖဲ​ခရံာ်ဖိ​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ စးထီၣ်​အသး​ဝံၤ အ​နံၣ်​ခံ​ကယၤ​အတီၢ်ပူၤ​န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်​ထီဒါ​ဝဲ တၢ်မၤ​မၤထူရၤ ဒီး ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ​န့ၣ်​လီၤ.” ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်. မ့ၢ်​လၢ​ခရံာ်ဖိ​လၢညါ​တဖၣ် ပာ်ပနီၣ်​ဝဲ တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ​အ​မူးပွဲ ဒ်​ပှၤသူခိၣ်ဖိ​အလုၢ်​အလၢ်​ဒီး ဟးဆှဲး​အီၤ တဲာ်​တဲာ်​ဖျုဖျု​အဃိ​န့ၣ်​လီၤ. နီၢ်နီၢ်​န့ၣ် လံာ်စီဆှံ တ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူး​အိၣ်ဖျဲၣ်​အမုၢ်နံၤ​မုၢ်​သီ​ဘၣ်.

ခရံာ်ဖိ​လၢညါ​တဖၣ် ထီဒါ​ဝဲ​တၢ်မၤ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ အ​မူးပွဲ​သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူး​သံ​ဝံၤ ပူၤကွံာ်​အ​နံၣ် ၃၀၀ ဘျဲၣ်​န့ၣ် ခဲးသလ့း တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် ဒုးအိၣ်​ထီၣ်ဝဲ ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​အ​မူးပွဲ​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​အဲၣ်ဒိး​လၢ ပှၤ​အါဂၤ​က​တူၢ်လိာ် ခဲးသလ့း​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​န့ၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤ​ရိမ့ၤ​ဖိ​လၢ အမ့ၢ်​ပှၤသူခိၣ်ဖိ​တဖၣ်​န့ၣ် အိၣ်ဒီး​အမူး​အ​ပွဲ​တဖၣ်​လၢ ပှၤ​အါဂၤ​ဘၣ်သူၣ်​ဘၣ်သး​ဝဲ လၢ​ပှၤ​မၤ​အီၤ​ဖဲ လါ​ဒံၢ်​စ့​ဘၢၣ်​ဘူး​က​လၢာ်​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. လံာ်​တဘ့ၣ်​အံၤ (Christmas in America by Penne L. Restad) စံး​ဝဲ​လၢ တနံၣ်​တဘျီ​စးထီၣ်​ဖဲ လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၇ သီ​တုၤလၢ လါ​ယ​နူၤ​အါ​ရံၣ် ၁ သီ​န့ၣ် “ပှၤ​ရိမ့ၤ​ဖိ​တဖၣ် အီၣ်တၢ်​အီတၢ်, လိာ်ခိၣ်လိာ်ကွဲ, မၤ​သးဖှံ​အသး ဒီး​မၤတၢ်​အဂၤ​တဖၣ် ဖဲ​အဝဲသ့ၣ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ် အ​ယွၤ​သ့ၣ်​တဖၣ်​အခါ​န့ၣ်​လီၤ.” ဒီး​ဖဲ​လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၅ သီ​န့ၣ် ပှၤ​ရိမ့ၤ​ဖိ​တဖၣ် မၤဝဲ​မုၢ်​အ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ​န့ၣ်​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ ခဲးသလ့း​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် ဒုးအိၣ်​ထီၣ် ဝဲ​ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​အ​မူးပွဲ ဖဲ​လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၅ သီ​အဃိ ပှၤ​ရိမ့ၤ​ဖိ​အါဂၤ ဘၣ်​တၢ်​ကွဲန့ၢ်​လွဲန့ၢ်​အီၤ​လၢ က​မၤဝဲ​ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ​လၢ မုၢ်​အ​တၢ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဆၢက့ၤ​အလီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. လံာ်​တဘ့ၣ် (Santa Claus a Biography by Gerry Bowler) စံး​ဝဲ​လၢ ပှၤ​ရိမ့ၤ​ဖိ​တဖၣ် “ဆဲး​မၤဝဲ​တၢ်ဂိၢ်ခါ တၢ်မၤ​မူးဧိၤပွဲဧိၤ အ​လုၢ်လၢ်​တဖၣ်​အံၤ​လၢ တၢ်​သူၣ်ဖှံ​သးညီ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ.” နီၢ်နီၢ်​န့ၣ် “အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲ​ဒ်​အလီၢ်​လီၢ်” ဘၣ်ဆၣ်​ကိးဝဲ​မူးပွဲ​အံၤ​လၢ​ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​န့ၣ်​လီၤ.

ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ အ​လုၢ်လၢ်​တဖၣ်​အံၤ ကမၣ်​ဝဲ​ခီဖျိ အ​တၢ်​ဟဲ​လီၤစၢၤ​လီၤသွဲၣ်​လၢ အ​တဂ့ၤ​တဘၣ်​အဃိ​န့ၣ်​လီၤ. လံာ်​တဘ့ၣ်​လၢ​အမ့ၢ် (The Battle for Christmas) အ​ပူၤ စတံၣ်ဖၢၣ် နံးစၢဘၢ စံး​ဝဲ​လၢ ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​န့ၣ် “ဖျါ​ဒ်သိး​ခရံာ်ဖိ​အ​မူးပွဲ​သနာ်က့ မ့ၢ်ဒၣ်​ပှၤသူခိၣ်ဖိ​အ​မူးပွဲ​တခါ​လီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​န့ၣ် တ​မၤ​လၤကပီၤ​ကစၢ်​ယွၤ​ဒီး အ​ဖိခွါ​ယ့ၣ်ၡူး​ခရံာ်​ဘၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤ​မ့ၢ်​တၢ်​လၢ အရ့ဒိၣ်​ဧါ. လံာ်စီဆှံ​သံကွၢ်ဝဲ​လၢ– “တၢ်တီ​တၢ်လိၤ​န့ၣ်, ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်​တတီ​တလိၤ​ဘၣ်​ဒ်လဲၣ်, ဒီး​တၢ်ကပီၤ​ရ့လိာ်​အသး​ဒီး​တၢ်ခံး​ဒ်လဲၣ်.” (၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၄) ခရံာ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​မူးပွဲ​န့ၣ် လီၤဂာ်​ဒ်​သ့ၣ်​တထူၣ်​လၢ အ​ဒိၣ်ထီၣ် က့ၣ်ကူ​က့ၣ်ကိာ်​ဒီး​ပှၤ “မၤ​ဘျၢ​ထီၣ်” အီၤ​တန့ၢ်ဘၣ်.—စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ် ၁:၁၅.