PUPO YE MAKAZA
Kalulo ye Monyeha ya Kamonyimonyi ka ka Bizwa Photuris
KALULO ye monyeha ya kamonyimonyi ka ka bizwa Photuris i kwahezwi ka mayayu a shobani-shobani ili a tusa kwa ku ekeza hahulu kwa liseli le li eziwa ki kokwani ye. *
Mayayu a si ka patama
Mu nyakisise taba ye: Babatisisi ba fumani kuli mayayu a manyinyani-nyinyani a fa kalulo ye monyeha ya mifuta ye miñwi ya tumonyimonyi a bonahala sina mayayu a tapi. Mayayu ao, a nanuhile hanyinyani feela kwa lineku le liñwi, ka bunyinyani bo bu minahanywa ha 20 ki bukima bwa mulili wa mutu. Niteñi ku nanuha hanyinyani kwa mayayu ao, ku tahisa kuli kalulo ye monyeha i kone ku monyeha hahulu ku fita mo ne ku ka bela mayayu ao ha naa ka patama!
Kana muezezo wo, wa kona ku tusa likalulo ze ñwi ze itusiswa mwa lipangaliko za malaiti ku monyeha hande hahulu? Kuli ba zibe za taba ye, ba sayansi ne ba apesize sipangaliko se siñwi se si monyeha ka kalulo ye swana ni kalulo ye monyeha ya kamonyimonyi. Kiñi ze ne ba fumani? Likalulo zeo ne li monyehile hahulu ni ku fita! Caziba wa sayansi ye bona za mibili, wa libizo la Annick Bay u bulela kuli: “Kalulo ya butokwa hahulu ya musebezi wa luna kikuli i bonisa buñata bwa lika ze lu kona ku ituta ka ku talimisisa lika ze pila.”
Mu bona cwañi? Kana kalulo ye monyeha ya kamonyimonyi ka ka bizwa Photuris ne i itahezi feela ka ku ipilaula? Kamba kana ne i tahisizwe ki Mubupi?
^ par. 3 Ba sayansi ha ba si ka ituta ka za tumonyimonyi kaufela twa mufuta wo.
Hape Mwendi Mwakona Kutabela Litaba Ze
MUZUHE!
Boya Bwa Mbao ya Mwa Liwate
Lifolofolo zeñwi zepila mwa mawate mokunani mezi abata hahulu, linani mukita omutuna wa mafula mwatasaa litalo zazona ili olitusa kufutumalelwa. Mbao ya mwa liwate yona iitusisanga nzila isili kuli ifutumalelwe.
MUZUHE!
Mululelo wa Muka Yepanga Linosi
Ki nto mañi yetahisa kuli mululelo omunde ili obunolo wa muka yepanga linosi ukone kutusa batu kupanga hande maroboti akona kufufa?
MUZUHE!
Tunaka Twa Liñongolo za Mwa Mawate
Liñongolo za mwa mawate likumalelanga kwa lika zeñwi ka kuitusisa tunaka tolinani tona. Kuutwisisa motusebeleza tunaka to kwakona kutusa batu kufumana linzila zenca zende za mwakungungahanyeza lisebeliso zeñwi kwa miyaho, kamba kuswalanisa misifa ni masapo.
