Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

 KA KU YA KA BIBELE

Maswaniso

Maswaniso

Batu ba bañata-ñata ba ba sepahala ba itusisanga maswaniso sina kalulo ya bulapeli bwa bona. Kono kana Bibele ya yemela mukwa wo? Kana mukwa wo wa tabisa Mulimu?

Kana Majuda ba ba sepahala ba mwa miteñi ya batu ba ba bulezwi mwa Bibele ne ba lapelanga maswaniso?

“U si ke wa ikezeza siswaniso se si betilwe, nihaiba siswaniso sifi kamba sifi sa linto ze kwahalimu mwa lihalimu, nihaiba sa ze mwatasi mwa lifasi, nihaiba sa ze mwa mezi mwatasaa lifasi. U si ke wa si kubamela, u si ke wa si sebeleza.”—Exoda 20:4, 5.

Ku lapela maswaniso ku nyazizwe ka ku kuta-kutela mwa Mañolo A Siheberu a zibahala sina Testamente ya Kale

MUHUPULO O ATILE

Ka ku ya ka buka ye bizwa New Catholic Encyclopedia, Majuda ne ba na ni maswaniso a mañata a ne ba itusisanga mwa bulapeli bwa bona, “mi maswaniso ao naa lapelwa, ku sabiwa, ni ku kutekiwa.” * Buka yeo, i fa mitala ya maswaniso a mañata a miselo, lipalisa, ni lifolofolo a naa itusisizwe kwa ku kabisa tempele ya mwa Jerusalema.—1 Malena 6:18; 7:36.

ZE MU SWANELA KU ZIBA

Ka ku fapahana ni ze i bulela New Catholic Encyclopedia, Majuda ba ba sepahala ne ba sa kuteki siswaniso sifi kamba sifi se ne si cakuzwi mwa tempele kamba maswaniso a naa beilwe mwateñi. Mane ha ku na mwa Bibele fo lu bala kuli Maisilaele ba ba sepahala ne ba itusisanga maswaniso mwa bulapeli.

ZE I BULELA BIBELE

Ka ku itusisa mupolofita Isaya, Mulimu na bulezi kuli: “Ha ni na ku fa yo muñwi kanya ya ka, kamba ku fa maswaniso a betilwe ze ni lumbwa ka zona.”—Isaya 42:8.

 Kana Bakreste ba kwa makalelo ne ba itusisanga maswaniso mwa bulapeli bwa bona?

“Tempele ya Mulimu i na ni tumelelano ifi ni milimu ya maswaniso? . . . Mu tuhele ku swala nto ye silafezi”—2 Makorinte 6:16, 17.

“Bakreste ba kwa makalelo ba lukela ku ba ba ne ba toile hahulu nihaiba feela muhupulo wa ku beya maswaniso mwa likeleke, mi ba lukela ku ba ba ne ba nga taba ya ku a kubamela kamba ku a lapela kuli ki ku lapela maswaniso.”—Buka ye bizwa History of the Christian Church

MUHUPULO O ATILE

Buka ye bizwa New Catholic Encyclopedia i bulela kuli: “Kacenu ha ku na mutu ya swanela ku kakanya kuli Bakreste ba kwa makalelo ne ba itusisanga maswaniso mwa bulapeli. Miyaho ya mwa mubu ye ne ba itusisanga Bakreste sina mabita ki libaka ze likani mo ne ku beiwanga maswaniso a betilwe. . . . Nihaiba maswaniso a ku ikupulela feela, naa itusiswanga ku kabisa miyaho mo ne ku ezezwanga bulapeli bo bu kenile ni likepelo.” *

ZE MU SWANELA KU ZIBA

Maswaniso a kale ka ku fitisisa a naa fumanwi mwa miyaho yeo ya mwa mubu, ili ye ne ba itusisanga Bakreste sina mabita, ki a mwa lilimo za ma 200 C.E. Fo, ne se ku fitile lilimo ze bato ba 200 hamulaho wa lifu la Jesu. Kacwalo, zeo New Catholic Encyclopedia i biza kuli ki “bulapeli bwa Bakreste ba kwa makalelo” haki bona bulapeli bwa kwa makalelo-kalelo a Bukreste—bo ne ba latelela balutiwa ba mwa linako za baapositola ili bo bu talusizwe mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste, a zibahala hahulu ka libizo la Testamente ye Nca. Taba ya kuli maswaniso a cwalo naa beilwe mwa miyaho yeo ya mwa mubu, i bonisa feela kuli ha ku to fitiwanga mwa lilimo za ma 200 C.E., batu ba ne ba ngiwa kuli ki Bakreste ne ba kalile ku latelela lizo za sihedeni za ku itusisa maswaniso, mwendi ka mulelo wa ku tabisa batu ba ne ba sa zo kalisa ku swalisana ni bona. *

ZE I BULELA BIBELE

“Mu sabe kwa sebelezo ya milimu ya maswaniso.”—1 Makorinte 10:14.

Kana maswaniso, a swanela ku itusiswa ka mulelo feela wa ku tusa mutu ku lapela?

“Mu itibelele kwa milimu ya maswaniso.”—1 Joani 5:21.

Ku lapela maswaniso ki kezo ya bulapeli ye sa yemelwi ki Bibele. Kabakaleo, Lipaki za Jehova ha ba lapeli maswaniso, mi ha ba na maswaniso a bulapeli mwa mandu a bona kamba mwa libaka za bona za ku lapelela teñi

MUHUPULO O ATILE

Buka ye bizwa New Catholic Encyclopedia i bulela kuli: “Bakeñisa kuli likute le li fiwa kwa siswaniso li fitanga ni ku felela ku mutu ye si yemela, likute le li swana leo, le li swanela ku fiwa ku mutu yo, la kona ku fiwa kwa siswaniso se si yemela mutu yo.”

ZE MU SWANELA KU ZIBA

Jesu ha naa lutile balutiwa ba hae mwa ku lapelela, naa si ka ba bulelela kuli ba itusisange maswaniso. Nihaiba feela muhupulo wa ku itusisa maswaniso kwa ku lapela Mulimu wa niti ha u koni ku fumaneha mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste.

ZE I BULELA BIBELE

“Ki Jehova Mulimu wa hao ye u lukela ku lapela, mi ki yena feela a nosi ye u lukela ku sebeleza.”—Mateu 4:10.

^ par. 7 Buka ye bizwa New Catholic Encyclopedia i talusa kuli ku fa likute “ki kezo ya bulapeli, kamba mukwa wa ku lapela.”

^ par. 13 Maswaniso a bulezwi mwa taba ye, a kopanyeleza maswaniso luli a swanisizwe, lisupo ze yemela nto ye ñwi, maswaniso a ku panga fa macwe, lisupo ze ñwi cwalo, ni nto ifi kamba ifi ye kona ku lapelwa.

^ par. 14 Ku itusisa maswaniso ne ku atile hahulu mwa lizo ze ñata za kwaikale, ku kopanyeleza cwalo ni mwa lizo za kwa Egepita, Greece, ni India.