Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

PUPO YEMAKAZA

Moisebeleza Milelu ya Kaze

Moisebeleza Milelu ya Kaze

LIKAZE zeutiwa hañata lizumanga ka nako ya busihu. Kubonahala kuli milelu ilitusanga kulemuha lika zelibukaufi ni kulitusa kuswala mbuya, sihulu hase kuna ni kafifi.

Munyakisise taba ye: Milelu ya likaze ina ni liselusi zena ni likalulo zeñata-ñata zesisani-sisani zezamaisa litaba kuzwa kwa lilama zeñwi za mubili kuisa kwa booko. Likalulo zesisani-sisani zeo, likona kulemuha nihaiba feela moya ofukela mwatasi hahulu. Bakeñisa milelu yazona, likaze likona kulemuha lika zelibukaufi lisatokwi kulibona, ilinto yelitusa hahulu ka nako ya lififi.

Bakeñisa kuli milelu ya likaze ikona kulemuha lika kapili, likaze liitusisa yona kwakulemuha fokuinzi mbuya ni kuziba moizamaela. Milelu ya kaze hape iitusa kupima foikuma pakani pili isika lika kale kukena mwapakani yeo. Buka ye bizwa Encyclopædia Britannica ibulela kuli: “Moisebeleza milelu ya likaze hakukonwi kuutwisiseha kakutala, nihakulicwalo, nto yezibahala ki yakuli haiba milelu yeo ipumiwa buikoneli bwa kaze bwa kulemuha lika bukafukuzeha kanakonyana.”

Basayansi basweli kulukisa maroboti anani likalulo zeswana ni moinezi milelu ya kaze, kamulelo wakutusa maroboti kulemuha lika zelibukaufi niona. Caziba wa litaba zasayansi wa kwa University of California wa libizo la Ali Javey, ubulela kuli likalulo zepangilwe ka kulikanyisa milelu ya kaze “liswanela kuitusiswa kwa lika ze shutana-shutana zecwale ka maroboti aipitezi, mishini yesebeza hamoho, ni kuitusiswa kwa lipangaliko zetatuba mwa mibili.”

Mu bona cwañi? Kana milelu ya kaze neitahile feela kakuipilaula? Kamba kana neiezizwe ki Mubupi?