Ne ba Ifanile—Mwa Naha ya Philippines

BO Gregorio ni bo Marilou, bo mutu ni musalaa hae ba ne ba li mwa lilimo za ma 30 ibato ba lilimo ze 10 kwamulaho, ne ba li mapaina mwa muleneñi wa Manila, mi hape ne ba beleka. Nihaike kuli ne si nto ye bunolo ku eza bupaina ni ku beleka ka nako ye swana, ne ba kwanisize ku eza cwalo. Hamulaho wa fo, bo Marilou ne ba filwe situlo sa ku ba muzamaisi mwa panga ye ne ba beleka ku yona. Bo Marilou ba bulela kuli: “Ne lu pila hande hahulu bakeñisa kuli ne lu na ni misebezi ye minde.” Bo Gregorio ni bo Marilou ne ba pila hande hahulu kuli mane ba lela ku icahela ndu ye tuna mwa sibaka se sinde hahulu se ne si fumaneha ibato ba likilomita ze 19 kwa upa wa Manila. Ba lumelelana ni kampani ye ñwi kuli i ba yahele ndu yeo mi bona ne ba ka lifanga kampani yeo hanyinyani-hanyinyani kweli ni kweli mwa lilimo ze 10.

“NE NI IKUTWILE KULI NE NI UZWEZA JEHOVA”

Bo Marilou ba bulela kuli: “Musebezi o ne ni filwe ne u tokwa kuli ni itusise hahulu nako ni maata a ka, kuli mane tukufalelo ya ka ya ku eza lika za kwa moya ya fela. Ne ni ikutwile kuli ne ni uzweza Jehova.” Ba zwelapili ku bulela kuli: “Ne ni sa koni ku peta ze ñata mwa sebelezo ya ka ku Jehova.” Bakeñisa kuli ne ba sa tabeli muinelo o ne ba li ku ona wo, zazi le liñwi bo Gregorio  ni bo Marilou ba ina fafasi kuli ba ikambote za mupilelo wa bona. Bo Gregorio ba bulela kuli: “Ne lu bata ku eza licinceho kono ne lu sa zibi ze ne lu tokwa ku eza luli. Lwa ikambota za mo ne lu ka konela ku itusiseza bupilo bwa luna ka ku tala mwa sebelezo ya luna ku Jehova, sihulu ka libaka la kuli ha lu na bana. Lwa lapela ku Jehova kuli a lu tuse.”

Ka nako ye swana yeo, bo Gregorio ni bo Marilou ne ba utwile lingambolo ze ñata ze ne bulela za ku yo sebeleza ko ne ku tokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso. Bo Gregorio ba li: “Ne lu ikutwile kuli Jehova naa alabile litapelo za luna ka lingambolo zeo.” Bo Gregorio ni bo Marilou ba lapela ku Mulimu kuli a ba tuse ku ba ni tumelo ye tuna ye ne ka ba tusa ku ba ni bundume bwa ku eza likatulo ze swanela. Kono nto ye tuna ye ne tahisize kuli ba palelwe ku nga mihato ye swanela, ne li musebezi o ne ba kalisize wa ku yaha ndu. Ne se ba kalile ku lifela muyaho wo ka lilimo ze taalu. Ne ba ka eza cwañi? Bo Marilou ba li: “Ha ne lu ka tuhelisa kampani yeo ku yaha ndu, ne lu ka sinyehelwa ki masheleñi kaufela a ne lu lifile kale kwa muyaho wo ili masheleñi a mañata hahulu. Kono ne lu boni kuli taba yeo ne i ama ku keta ku eza tato ya Jehova pili kamba litakazo za luna.” Hasamulaho wa ku hupula manzwi a muapositola Paulusi a bulela za ‘ku itoboha,’ bo Gregorio ni bo Marilou ba tuhelisa kampani yeo ku yaha ndu, ba tuhela misebezi ya bona, ba lekisa ibato ba lika za bona kaufela, mi ba tutela kwa munzi o ne u fumaneha kwa sibaka sa kwahule mwa sioli sa Palawan se si fumaneha likilomita ze 480 kwa mboela wa Manila.—Mafil. 3:8.

NE BA “ITUTILE MWA KU PILELA”

Pili bo Gregorio ni bo Marilou ba si ka tuta kale, ne ba likile ku pila bupilo bo bu bunolo, kono ne ba si ka ziba mo ne ba ka yo pilela ku fitela ba punya kwa sibaka ko ne ba ya. Bo Marilou ba li: “Ne ni komokile hahulu. Kwa sibaka se ne lu tutezi ku sona seo ne ku si na malaiti ni lika ze ñwi ze tokwahala mwa bupilo. Mwa sibaka sa ku itusisa sitofu, ne lu pazulanga likota ni ku tatehela fa mulilo. Ne ni tondile lika kaufela ze ne lu ikola mwa tolopo.” Nihakulicwalo, bo Gregorio ni bo Marilou ne ba zwezipili ku ikupulisanga libaka ha ne ba tutezi kwa sibaka seo, mi ne ku si ka nga nako ye telele kuli ba twaele mupilelo wa kwateñi. Bo Marilou ba li: “Cwale ni ikolanga ku buha bunde bwa pupo, hamohocwalo ni linaleli ze benyanga ka nako ya busihu. Kono nto ye lu tabisanga hahulu ki ku bona tabo ye ba banga ni yona batu ha lu kutaza ku bona. Ku sebeleza kwanu, ku tahisize kuli lu ‘itute mwa ku pilela’ ni kuli ku kolwe ka lika ze lu na ni zona.”—Mafil. 4:12.

Bo Gregorio ba bulela kuli: “Ha lu punya, ne lu fumani feela Lipaki ba bane. Mizwale ni likaizeli bao ne ba tabile hahulu ha ne ni kalile ku fanga lingambolo za nyangela sunda ni sunda, ni ha ne lu opelanga lipina za Mubuso ka ku itusisa gitaa ya ka.” Mwa silimo si li siñwi feela, bo Gregorio ni bo Marilou ne ba iponezi sikwatanyana seo ha si hula ku ba puteho ya bahasanyi ba 24. Bo Gregorio ba bulela kuli: “Lu tabiswa hahulu ki lilato le ba lu bonisa mizwale ni likaizeli mwa puteho.” Ha ba hupula lilimo ze 6 ze se ba tandile kwa sibaka sa kwahule  seo, bo Gregorio ni bo Marilou ba bulela kuli: “Kwa tabisa ku bona batu ba bañata ha ba kala ku swalisana ni puteho. Lu na ni tabo ye tuna hahulu ni ku fita.”

“NI ‘LAZIZWE MI NI BONI KULI JEHOVA U NA NI SISHEMO’!”

Mwa Philippines, mizwale ni likaizeli ba ba bato eza 3,000 ba tutezi kwa libaka ko ku tokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso. Ba 500 ku bona ki likaizeli ba makwasha. Ha lu nyakisiseñi mutala wa kaizeli ya bizwa Karen.

Karen, ya mwa lilimo za ma 20 ka nako ya cwale, naa hulezi mwa Baggao, kwa Cagayan. Ha naa sa nonoboka, naa hupulanga za taba ya ku eza ze ñata mwa bukombwa. U bulela kuli: “Kabakala ku ziba kuli nako ye siyezi ki ye kuswani ni kuli batu ba mifuta kaufela ba tokwa ku utwa taba ya Mubuso, ne ni bata ku yo sebeleza ko ku tokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso.” Ba bañwi mwa lubasi lwa hae ne ba bata kuli a ndongwame tuto ye pahami ku fita ku yo kutaleza kwa sibaka sa kwahule, kono Karen a lapela ku Jehova kuli a mu tuse. Hape a ikambota ni ba ne ba belekela kwa sibaka se siñwi sa kwahule. Ha naa li wa lilimo ze 18, a tutela kwa sibaka sa kwahule se ne si fumaneha likilomita ze 64 ku zwa mwa tolopo ya habo.

Puteho ye nyinyani ya naa izo swalisana ni yona Karen i kutaleza mwa sibaka sa malundu se si kwa munanga wa Liwate la Pacific. Karen u li: “Kuli lu yo fita kwa puteho ya Baggao, ne lu zamaile mazazi a malaalu, inze lu kambama ni ku shetumuka fa malundu, mi lwa sila linuka ku fitelela ha 30.” U ekeza kuli: “Kuli ni yo fita kwa lituto ze ñwi za Bibele, ni zamayanga lihola ze 6, ni ku yo lobala kwa ndu ya muituti wa Bibele, kihona ni ka zamaya lihola ze 6 hape habusa ku kutela kwa ndu.” Kana ku na ni ze nde ze zwa mwa ku eza cwalo? Karen u ekeza ku bulela ka lumenyo, kuli: “Fokuñwi mahutu a ka a opanga, kono ni konile ku zamaisa lituto za Bibele ze 18. Ni ‘lazizwe mi ni boni kuli Jehova u na ni sishemo’!”—Samu 34:8.

“NE NI ITUTILE KU SEPA HAHULU JEHOVA”

Ki nto mañi ye ne susuelize kaizeli wa likwasha ya bizwa Sukhi, ya mwa lilimo za ma 40, ili ya pila kwa America, kuli a tutele kwa naha ya Philippines? Ka silimo sa 2011, bo Sukhi ne ba fumanehile kwa mukopano wa mupotoloho, mi fa mukopano wo, ne ku na ni bo mutu ni musalaa hae ba ne ba itusisizwe mwa puisano ye ñwi. Ne ba kandekile za mo ne ba lekiselize buñata bwa lika za bona kuli ba tutele kwa Mexico ku yo tusa mwa musebezi wa ku kutaza. Bo Sukhi ba li: “Puisano yeo ne i ni tusize ku nahana ka za likonkwani ze ne ni si ka hupula kale kwamulaho.” Bo Sukhi ba ba simuluha kwa India ha ne ba utwile kuli ku tokwahala hahulu batu ba ba kona ku yo tusa batu ba puo ya Sipunjabi kwa Philippines, ba ikatulela ku yo tusa. Kana ku na ni matata a ne ba kopani ni ona?

Bo Sukhi ba li: “Ne ni sa zibi kuli ne ku li taata ku keta lika ze ne ni swanela ku buluka ni ze ne ni swanela ku lekisa. Hape hamulaho wa ku pila ni nosi ka lilimo ze 13,  na tuta ni ku yo kala ku ina ni lubasi lo luñwi ka nakonyana. Ne si nto ye bunolo, kono ne li nzila ye nde ya ku itukiseza ka yona ku yo pila bupilo bo bu bunolo.” Ki matata mañi a ne ba kopani ni ona ha se ba ile kwa Philippines? “Butata bo butuna bo ne ni kopani ni bona ki bwa ku saba likokwani ni ku ikutwa bulutu bwa ku tonda kwahae. Ne ni itutile ku sepa hahulu Jehova ku fita mo ne ni mu sepezi kwamulaho!” Kana ku na ni ze nde ze zwile mwa ku eza cwalo? Bo Sukhi ba bulela ka lumenyo ba li: “Jehova u lu bulelela kuli: ‘Mu ni like mi mu ka bona nji ha ni na ku mi sululela limbuyoti.’ Ni lemuhanga buniti bwa manzwi ao, ha ni buziwa ki muñaa ndu kuli: ‘Mu ka kuta lili? Ni na ni lipuzo ze ñwi ze ñata.’ Ni banga ni tabo ye tuna hahulu ku tusa batu ba ba bata ku ituta za Jehova!” (Mala. 3:10) Bo Sukhi ba ekeza kuli: “Ku bulela feela niti nto ye taata ni ku fita ne li ya ku eza katulo ya ku tuta. Ha se ni ikatulezi ku tuta, ne ni komokile hahulu ku bona mwa naa ni tuselize Jehova ku eza lika ze ñwi kaufela.”

“NE NI KONILE KU FELISA SABO YA KA”

Bo Sime, muzwale ya nyezi ya mwa lilimo za ma 30, ne ba tutile mwa naha ya Philippines ku yo bata musebezi o cimbukile kwa naha ye ñwi ya Maarabe. Ha ne ba li koo, susuezo ye ne ba filwe ki muokameli wa mupotoloho ni ngambolo ye ne filwe ki muzwale wa mwa Sitopa se si Etelela ne li ba tusize ku beya Jehova mwa sibaka sa pili mwa bupilo bwa bona. Bo Sime ba li: “Kono ne ni ikalezwi hahulu ha ne ni nahananga taba ya ku tuhela musebezi.” Nihakulicwalo, ba tuhela musebezi ni ku kutela kwa Philippines. Kacenu le, bo Sime ni bo musalaa bona bo Haidee ba sebeleza kwa Davao del Sur, kwa mboela wa naha ko ku tokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso. Bo Sime ba li: “Ni itebuha hahulu kuli ne ni konile ku felisa sabo ya ka ya ku tuhela musebezi ni kuli ne ni beile Jehova mwa sibaka sa pili. Ha ku na nto ye tabisa hahulu mwa bupilo ku fita ku fa Jehova za na ni zona mutu!”

“KWA TABISA LULI!”

Bo Ramilo ni bo Juliet, mapaina ba ba nyalani ba ne ba li mwa lilimo za ma 30, ha ne ba utwile kuli puteho ye ñwi ye fumaneha likilomita ze bato eza 30 ku zwa ko ne ba pila, ne i tokwa batu ba ne ba ka yo tusa, ba ikatulela ku yo tusa. Kacwalo, sunda ni sunda, ibe kuli li pazuzi hande kamba kutokwa, bo Ramilo ni bo Juliet ba yanga kwa mikopano ka mutututu wa bona ni ku yo kutaza. Nihaike kuli ba kopana ni matata a ku zamaya mwa mikwakwa ya matulungundu ni ku fita fa mitano ye nyendaela, bo Ramilo ni bo Juliet ba tabile bakeñisa kuli ba peta ze ñata mwa bukombwa. Bo Ramilo ba li: “Na ni musalaa ka lu zamaisa lituto za Bibele ze 11! Ku yo sebeleza ko ku tokwahala hahulu bakutazi ku tokwa buitomboli, kono kwa tabisa luli!”—1 Makor. 15:58.

Kana mwa tabela ku ziba ze ñata ka za ku yo sebeleza ko ku tokwahala hahulu bahasanyi ba Mubuso mwa naha ya mina kamba mwa naha i sili? Haiba ki cwalo, mu ambole ni muokameli wa mina wa mupotoloho, mi mu ipalele taba ye li “Kana Mwa Kona ku ‘Silela Mwa Masedonia’?” ye fumaneha mwa Bukombwa Bwa Luna Bwa Mubuso bwa August 2011.

[Manzwi a fa likepe 3]

“Kwa tabisa ku bona batu ba bañata ha ba kala ku swalisana ni puteho. Lu na ni tabo ye tuna hahulu ni ku fita.”—Bo Gregorio ni bo Marilou

[Mbokisi fa likepe 4]

MO BA IPILISEZA BA BAÑWI

Ibato ba mizwale ni likaizeli ba 70, ili bao buñata bwa bona ba mwa lilimo ze mwahalaa 18 ni 50, ba zwile mwa linaha za bona ku yo sebeleza kwa Philippines ko ku tokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso. Bo Robert ni bo Mirjam, bo mutu ni musalaa hae ba ba mwa lilimo za ma 40, ba ba zwa kwa Germany, ba talusa kuli ne ba ile kwa Philippines kuli ba yo belekela kwateñi ka silimo si li siñwi. Fo ne li lilimo ze 14 kwamulaho, kono ni kacenu le ba sa belekela mwa Philippines! Ba ipilisa cwañi? Bo Robert ba talusa kuli: “Bakeñisa kuli ku taata ku fumana musebezi kwanu, lu kutelanga kwa Germany hañwi ka silimo ku yo beleka likweli ze taalu. Masheleñi e lu yo fumananga a lu konisanga ku pila bupilo bo bu bunolo ni ku zwelapili ku peta bukombwa bwa luna mwa Philippines ka likweli kaufela ze siyezi mwa silimo.” Bo Mirjam ba li: “Ki niti kuli ku pila mwa naha i sili kwa kataza, kono ni ikutwa ku lukuluha ni kuli Jehova wa lu tusa.” Bo Robert ba lumelelana ni bakubona ba li: “Ku sebeleza kwanu ku tiisize tumelo ya luna.”

[Siswaniso se si fa likepe 5]

(Siswaniso se si kwa nzohoto) Karen

[Siswaniso se si fa likepe 5]

(Siswaniso se si kwa bulyo) bo Sukhi

[Siswaniso se si fa likepe 6]

(Siswaniso se si kwa nzohoto) bo Sime ni bo Haidee

[Siswaniso se si fa likepe 6]

(Siswaniso se si kwa bulyo) bo Juliet ni bo Ramilo