Mu Omba-ombe ba ba Shwezwi, Sina Mwa na Ezelize Jesu

LAZARO, ya na pila mwa Betania, na kulile hahulu. Likaizeli za hae, bo Mareta ni Maria, ba luma batu ku yo taluseza mulikanaa bona yo mutuna, Jesu, za butuku bwa Lazaro. Kono Lazaro a bulaiwa ki butuku bo. Lazaro ha na li mwa libita, balikani ni batu be ne ba yahile bukaufi ba to potela bo Mareta ni Maria ili ‘ku to ba omba-omba bakeñisa lifu la kaizelaa bona.’ (Joani 11:19) Jesu ya na libelelwa a to fita mwa Betania mi a yo bona balikani ba hae ba batuna. Ku nyakisisa za na bulezi Jesu ni za na ezize ku ka lu tusa ku ziba mwa ku omba-ombela ba ba shwezwi.

Ku Potela ba ba Shwezwi ku Bonisa Kuli Mwa Iyakatwa Bona

Jesu na zamaile musipili o batoo eza mazazi a mabeli kuli a yo fita mwa Betania, ili ku sila Nuka ya Jordani ni ku kambama mukwakwa o ngonjoloka o no zwa kwa Jeriko. Mareta a akufela ku yo amuhela Jesu kwande a munzi. Maria ni yena ha na utwile kuli Jesu u tile, a akufela ku yo mu bona. (Joani 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Kaniti likaizeli za Lazaro ze ne li mwa maswabi a matuna, ne li omba-ombilwe ha ne li potezwi ki Jesu.

 Ni kacenu lwa kona ku omba-omba ba ba mwa maswabi ka ku ba potela. Bo Scott ni bo Lydia, be ne ba shwezwi ki mwanaa bona wa mushimani wa lilimo ze 6 wa libizo la Theo mwa kozi, ba li: “Ne lu tokwa tuso ku zwelela kwa lubasi ni balikani. Ba lubasi ni balikani ne ba tile malungasiku kwa sipatela.” Batu ba, ne ba buleziñi? Bo Scott ni bo Lydia ba ekeza kuli, “Ka nako yeo, ne lu sa tokwi kuli ba bulele se siñwi. Ku ba teñi kwa bona ne li sisupo sa kuli ne ba iyakatwa luna.”

Bibele i bulela kuli Jesu ha na boni batu be ne ba liliswa ki lifu la Lazaro, “a sisimuha” mi “a lila.” (Joani 11:33-35, 38) Jesu na si ka ikutwa kuli ku lilela fapilaa batu ba bañwi ha ku swaneli. Na utwisisize butuku ni maswabi e ne ba utwa. Lu itutañi ku Jesu? Ha lu potela ba ba shwezwi, ha lu swaneli ku ikutwa kuli ku fosahalile ku lila ni ba ba lila. (Maroma 12:15) Ku zwa fo, mu si ke mwa hapeleza mutu ya shwezwi ku lila. Ba ba shwezwi ba bañwi ba tabelanga ku lilela kwa mukunda.

Mu Teeleze ka Mufelañeke

Jesu mwendi na itukiselize ku bulela manzwi a mañwi a ku susueza bo Mareta ni Maria, kono ka mo ku bonahalela, na ba tuhelezi ku bulela pili. (Joani 11:20, 21, 32) Jesu ha na ambozi ni Mareta, a mu buza puzo mi a teeleza ku za na ka bulela Mareta.—Joani 11:25-27.

Ha mu teeleza hande, mu bonisa kuli mwa iyakatwa mutu ha buniti. Kuli lu omba-ombe ba ba shwezwi, lu swanela ku ba bateelezi ba bande. Lwa kona ku ba bateelezi ba bande ka ku buza lipuzo ze ka tahisa kuli mutu ya shwezwi a taluse maikuto a hae ka ku tala. Kono mu si ke mwa hapeleza batu ba ba shwezwi ku ambola haiba ba bata feela ku kuza. Mwendi ba katezi hahulu mi ba bata ku pumula.

Batu ba ba shwezwi ba ikutwanga ku felelwa ki maata mi ka linako ze ñwi ba kuta-kutelanga ku eza lika ze swana. Ba bañwi ba bonisanga maikuto a bona. Bo Maria ni Mareta ne ba bulelezi Jesu kuli: “Mulena, kabo no li teñi, kabe kaizelaa ka haa si ka shwa.” (Joani 11:21, 32) Jesu na ezizeñi? Na teelelize ka pilu-telele ni ka mufelañeke. Na si ka ba bulelela mo ba swanela ku ikutwela. Kaniti Jesu na utwisisize kuli batu be ne ba shwezwi ne ba utwa butuku bo butuna hahulu.

Haiba ha mu zibi hande za ku bulela ha mu potela batu ba ba shwezwi, mwendi mwa kona ku kalisa likande ka ku ba kupa kuli haiba ku na ni ze ba bata ku ambola, mwa tabela ku ba teeleza. Kihona mu ka teeleza ka tokomelo ku ze ba ka bulela. Mu ba teeleze hande ha ba nze ba bulela. Mu ba talimele ni ku lika ku utwisisa maikuto a bona.

Ku utwisisa maikuto a batu ba ba shwezwi haki nto ye bunolo. Bo Lydia ba talusa kuli, “Ze ne lu tokwa batu kuli ba lu ezeze ne li cincize. Ka linako ze ñwi ne lu palelwanga mwa ku ezeza kwandaa ku lila feela inze lu talimezwi ki baenyi. Ne lu bata feela kuli ba bañwi ba utwisise muinelo wa luna. Balikani ba luna ne ba ezize mo ne ba konela kaufela kuli ba utwisise mo ne lu ikutwela.”

Jesu na utwisisize hande mo ne ba ikutwela batu be ne ba shwezwi. Na ziba kuli mañi ni mañi u na ni “se si mu kataza, ni se si mu utwisa butuku.” (2 Makolonika 6:29) Za na bulezi Jesu ku bo Mareta ni Maria ne li shutana. Mareta na zwezipili ku ambola, kacwalo Jesu a ambola ni yena. Bakeñisa kuli Maria na lila, Jesu na si ka ambola ni yena ka nako ye telele. (Joani 11:20-28, 32-35) Lu kona ku itutañi kwa mutala wa Jesu? Mwendi ne  ku ka ba hande ku tuhelela mutu ya shwezwi kuli yena a ambole. Ha mu itatela ku teeleza batu ba ba shwezwi ha ba nze ba talusa maswabi a bona, mwa kona ku ba omba-omba luli.

Manzwi A Tiisa

Jesu na si ka fa mutu mulatu kamba ku ipa mulatu bo Maria ni Mareta ha ne ba mu bulelezi kuli: “Mulena, kabo no li teñi.” Jesu na kolwisize Mareta kuli: “Kaizelaa hao u ka zuha.” (Joani 11:23) Ka ku bulela cwalo, Jesu na tusize Mareta ku ba ni sepo ya za kwapili.

Ha mu ambola ni batu ba ba shwezwi, mu hupule kuli nihaiba feela manzwinyana a mande a zwelela kwa pilu a kona ku ba tusa hahulu. Mwa kona ku ba bulelela kamba ku ba ñolela manzwi a ku ba omba-omba. Bakeñisa kuli mañolo ni makadi a kona ku baliwanga ka ku kuta-kutela, a kona ku ba omba-omba ka nako ye telele ku zwa fa shwela mufu. Bo Kath ne ba kutezi ku bala makadi e ne ba amuhezi likweli ze 9 kwamulaho ku zwa fo ne ba timelezi baana ba bona, bo Bob. Ba li: “Ne ni lemuhile kuli makadi ao na ni tusize hahulu ka nako yeo. Ku bala makadi ao ne ku ni omba-ombile luli.”

Ki lika mañi ze mu kona ku ñola mwa liñolo la ku omba-omba ba ba shwezwi? Litaba ze mu kona ku ñola ka za mufu li kona ku ama nto ye mu kile mwa eza ni mufu kamba kalemeno ka kande ke ne mu tabela ka na na ni kona mufu. Bo Kath ba li: “Manzwi a mande ka za bo Bob ni mupilelo wa bona ne li ni tahiselize kuli ni bate ku menya ni ku lila ka nako ye swana. Makande a wetulusa ka za bo Bob na ni tahiselize ku menya ni ku hupula linako ze ne lu ikolanga ni bo muunaa ka. Makadi a mañata e ni lata hahulu cwale ki fo ku ñozwi litimana za mwa Bibele.”

Mu fe Tuso ye Tokwahala

Kuli a tuse lubasi lwa Lazaro, Jesu na ezize nto ye lu sa koni ku eza. Na zusize Lazaro kwa bafu. (Joani 11:43, 44) Kono lwa kona ku ba tusa ka lika ze lu kona, inge cwalo ku lukisa lico, ku amuhela baenyi ba ba tile kwa maswabi, ku tapisa libyana, ku babalela banana, ku yo ba lekela kamba ku ba fumanela ze tokwahala, kamba ku ba fumanela litanansipoti. Kaniti batu ba ba shwezwi ba ka itebuha hahulu lika ze nyinyani ze lu ba ezeza.

Kwa utwahala kuli batu ba ba shwezwi ba kana ba tokwa nako ya ku ina ba nosi. Nihakulicwalo, mwa kona ku bata nzila ye ñwi ya ku ambolisana ni bona. Me ya na shwezwi ki yo muñwi wa bana ba hae u li, “Ha ku na nako ye tomilwe yeo mutu a swanela ku ba mwa maswabi, kamba nako ya swanela ku ikutwa mbwesha.” Ba bañwi ba likanga ku hupula mufu fa mazazi a likupuzo za butokwa, inge cwalo fa lizazi la sinawenga kamba la na timezi mufu. Haiba mu ba hamoho ni batu ba ba shwezwi ka linako zeo, mwa kona ku ba mulikani yo mutuna mwa linako ze taata.—Liproverbia 17:17.

Tuso ye omba-omba ya na file Jesu ne i kopanyeleza sepo ya na lutile balutiwa ba hae ha na ize: “Lazaro mulikanaa luna u lobezi; kono ni sa yo mu zusa.” (Joani 11:11) Jesu na kolwisize balateleli ba hae kuli zuho ya bafu i ka ba teñi. Na buzize Mareta kuli: “Kana u lumela cwalo?” Mareta na alabile kuli: “Ee, Mulena.”—Joani 11:24-27.

Kana mwa lumela kuli Jesu u ka zusa bafu? Haiba mwa lumela cwalo, mu taluseze batu ba ba shwezwi ka za sepo ye nde ye. Mu ba fe tuso ye tokwahala. Ze mu bulela ni ze mu ba ezeza li ka ba omba-omba.—1 Joani 3:18.

[Mapa ye fa likepe 18]

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

PEREA

Nuka ya Jordani

Jeriko

Betania

Liwate la Lizwai

Jerusalema

SAMARIA