Kwa makalelo, Salumoni naayahile tempele ya mwa Jerusalema fa lilundu, mi tempele yeo neinani mamota atiile anaapotolohile maneku a kwa upa ni kwa wiko wa lilundu ilikuli kube ni libaka zepatami zepotolohile tempele. Heroda naabata kuli kube ni tempele yende hahulu kufita yanaayahile Salumoni, kacwalo alukisa sinca ni kuekeza kwa tempele yanaayahile Salumoni.

Bayahi babali licaziba banaaitusisa Heroda, nebaekelize sibaka sa tempele kwa neku la mutulo ilikuli baekeze lapa layona. Kwa neku la kwa mboela, nebaekelize kwa butuna bwa lapa ka limita ze 32. Kuli bafeze musebezi wo, nebayahile miongola ya macwe ni limota lelinani mukita omutuna. Fa likalulo zeñwi, limota leo nelieza butelele bwa limita ze 50 bwa kuya mwahalimu.

Heroda naalikile ka taata kuli asike afoseza Majuda kamba kupalelwisa batu kufa matabelo ni kufilikanya misebezi yemiñwi yeneeziwa mwa tempele. Josephus, caziba wa Mujuda wa litaba za kwaikale, naatalusize kuli Heroda mane naalutile baprisita ba Sijuda misebezi ya kulukisa macwe akuitusisa kwa kuyaha ni bubeti ilikuli batu babasika lumelezwa basike bakena mwa libaka zekenile.

Heroda naashwile asika feza kale kuyaha tempelele. Ka silimo sa 30 C.E., musebezi wa kuyaha nese utandile lilimo ze 46. (Joani 2:20) Musebezi wa kuyaha tempele neutilo fezwa ki muikulu wa muikulu wa Heroda, yena Agrippa II, mwahalaa lilimo za mwanda wa pili C.E.

Mwendi batu babañwi ba mwa sioli sa Melita neba nahanile cwalo bakeñisa lituto za bulapeli bwa Sigerike zene balutilwe. Munyakisise zeneezahezi sisepe sanaazamaya kusona Paulusi hane sitilo tibela bukaufi ni sioli sa Melita sina moliboniseza liñolo la Likezo. Muapositola Paulusi hasaanepezi ñata ya bwandilala mwa mulilo one utumbuzwi ka mulelo wakuli batu bane bapunyuhile mwa sisepe seo bafutumalelwe, kwa zwa mwateñi sibili mi saitateza kwa lizoho lahae. Batu ba mwa sioli seo hase baboni cwalo, bakala kubulelisana bali: “Mutu yo luli ki mubulai, kakuli niha bandukile mwa liwate, Katulo ye Lukile ha i si ka mu lumelela ku zwelapili ku pila.”—Likezo 28:4.

Linzwi la Sigerike lelitolokilwe kuli “Katulo ye Lukile” mwa timana ye ki “di’ke.” Linzwi leo likona kutalusa katulo yelukile ka kutwisiso yeñwi. Mwa lituto za buhata za bulapeli bwa Sigerike, Dike neli libizo la mulimu wa musali wa katulo yelukile. Batu ba kwa Melita nebanahana kuli mulimu yo ki yena yanaabonanga lika zeneezahala mwa bupilo bwa batu, mi naabihanga lika zesika luka zenesika zibiwa ki batu ku mulimu yabizwa Zeusi ilikuli lifosi bafiwe koto. Ki lona libaka buka yeñwi haibulela kuli mwendi batu ba kwa Melita nebanahana kuli: “Nihaike kuli Paulusi naabandukile mwa kozi ya mwa liwate, u mwa maa­ta a Dike yena mulimu wa musali kuli amubulaye ka kuitusisa sibili.” Batu bao nebacincize mubonelo wabona hase baboni kuli noha yeo neisika holofaza Paulusi