LELO kashā kodi mwimone bu unenwe kulwa na makambakano bunka bobe? Tudi mu “bitatyi bya makambakano bikomo ne mwa kulongela” bine bibwanya kwitulengeja tutyumukwe mutyima ne kwimona bu tudi bunka. (2 Tm. 3:1) Inoko ketunenwepo kulwa na makambakano a mu būmi bunka bwetu. Bible ulombola’mba balunda ba bine babwanya kwitukwasha bininge mu “bitatyi bya tusua.”—Nki. 17:17.

Mutumibwa Polo wāmwenine mu bukwashi bwa balunda nandi baādi wenda nabo ñendo. (Kol. 4:​7-11) Pākutyilwe Polo mu Loma, balunda nandi bāingile mingilo yakādipo ubwanya kwingila aye mwine. Kimfwa, Epafolodetusa wāletēle Polo bintu byaādi usakilwa byātumine batutu ne bakaka ba mu Fidipai. (Fid. 4:18) Tekikusa wākatūdile mikanda ya Polo ku bipwilo. (Kol. 4:7) Na bukwashi bwa balunda nandi, Polo wāvuije mwingilo wandi nansha ke kitatyi kyobāmukankeje kutamba ku njibo ne paākutyilwe mu kifungo mwenda mafuku. Le i muswelo’ka obwanya kwikala mulunda wa bine dyalelo?

Bimfwa bya mu ano etu mafuku bilombola’mba i kya mvubu kwikala mulunda wa bine. Tubandaulei’ko kimfwa kya kaka umo welombwele bu mulunda kudi Elisabet, pania wa lonso wa mu Eshipanye. Pobakwete inandi misongo mikomo ya dyaya, uno kaka walembēle Elisabet misapu mivule ikankamika īmanine pa mavese a mu Bible. Elisabet unena’mba: “Ino misapu yampele bukomo bwa kulonga byonadi mbwanya kulonga difuku ne difuku pampikwa kwimona bu ngidi bunka.”—Nki. 18:24.

Tubwanya kuningija bulunda bwetu na batutu ne bakaka kitatyi kyotwibakwasha basapule ne kutanwa ku kupwila. Kimfwa, ubwanya kunena tutu nansha kaka mununu ukamutūle na motoka obe ku kupwila nansha mu busapudi. Shi ulonge namino, mukokeja kwikankamika banwe bonso. (Loma 1:12) Inoko, kudi bene Kidishitu bamo kebabwanyapo kutamba ku mobo abo. Le i muswelo’ka otukokeja kwikala balunda ba bine kobadi?

Batutu ne bakaka bamo babela nansha kwikonda na makambakano makwabo ebalengeja bakomenwe kutanwa ku kupwila mpala na mpala. Twisambilei’ko pa kimfwa kya David obakwete misongo ya dyaya. Bamundapile mu bula bwa myeji isamba ne kupita. Pobadi bamundapa, David ne wandi mukaji Lidia, badi balondela kupwila kupityila ku bingidilwa bya busendwe.

Le balunda nabo mu kipwilo bebakwatakenye namani? Kitatyi kyonso shi kupwila kubapu, batutu be bakaka bamo ku Njibo ya Bulopwe, badi balonga bukomo bwa kwisamba na David ne Lidia kupityila ku lwito lwa video. Ne kadi, kitatyi kyadi kilondolola ba David ne Lidia ku kupwila, batutu  ne bakaka badi bebatumina misapu ya kwibafwija’ko pa kupwa kupwila. Le kino kyebalengeje beivwane namani? Ba David ne Lidia bemwene bu badi pabwipi na batutu ne bakaka.

Le twabulwa’po kutūla’ko mpangiko ya kusapula pamo na batutu ne bakaka badi kijabanda ku njibo? Shi tujadike bintu kampanda mu bibidiji byetu, tubwanya kusapula nabo. Mu uno muswelo, tukalombola’mba ketwibedilwepo. (Nki. 3:27) Ubwanya padi kusapula nabo kupityila ku mikanda nansha ku telefone. Bakulumpe babwanya kutūla’ko mpangiko amba kupwila kwa kwenda mu busapudi kulongelwe ne ku bingidilwa bya busendwe, mwanda wa boba badi kijabanda ku njibo belunge’ko. Ba David ne Lidia bafwijije’ko bininge patūdile’ko kyabo kipwilo ino mpangiko. David unena’mba: “Kwikala’tu pamo na kisumpi kyetu kya busapudi mwanda wa mīsambo mīpi ne kulombela pamo, byetukankamikile bininge.” Kadi kyaba kimo, ubwanya kunena tutu nansha kaka ushikete kijabanda ku njibo shi ubwanya kwenda na kyobe kifundwa mukekyendejeje kwandi.

Kitatyi kyotwingidila pamo na batutu ne bakaka bashikete kijabanda ku njibo ne kumona ngikadila yabo milumbuluke, kino kitulengejanga tupwane nabo bininge. Kimfwa, kitatyi kyosapula na bano batutu ne bakaka ne kwibamona bengidija na bwino Kinenwa kya Leza mwanda wa kutenga mutyima wa muntu, po pene wibasanshilwanga’ko. Bine ubwanya kwikadila’ko na balunda bapya shi ukwasha batutu ne bakaka basapule ne kutanwa ku kupwila.—2 Ko. 6:13.

Polo paādi mu makambakano, mulunda nandi Tetusa wākamutadile, kadi kino kyāmusengele bininge. (2 Ko. 7:​5-7) Ino nsekununi ituvuluja’mba tubwanya kusenga banabetu na binenwa bikankamika. Inoko kadi kimfwa kya Tetusa kitufundija’mba tubwanya ne kwibasenga na kupityija nabo kitatyi ne kulonga bintu bya kwibakwasha.—1 Yo. 3:18.

Batutu ne bakaka ba mu Rusi i betushile kimfwa kiyampe mu kwikwatakanya abo bene na bene. Tubandaulei’ko kimfwa kya tutu Sergey ne wandi mukaji Tatyana. Papwile bampulushi kusāta yabo njibo, baendele nabo mwanda wa kukebepangula bipangujo. Babadikile kulekelela Tatyana, wajokela ku njibo. Sergey usekununa’mba: “Aye’tu [Tatyana] ujokela ku njibo, kaka umo nkanka waiya kumutala. Balunda bavule baile kwitukwasha mwanda wa kujokeja bintu mu ndudi mu yetu njibo.”

Sergey ubweja’ko amba: “Ngikalanga nsenswe nyeke kisonekwa kya Nkindi 17:17 kinena’mba: ‘Mulunda wa bine ulombolanga buswe kitatyi kyonso kadi i mwanenu mubutulwe mwanda wa bitatyi bya tusua.’ Nasakīlwe bininge bukwashi bwa balunda mu kino kitatyi kya kupangwapangwa. Bine ne mwivwanije amba binenwa bidi mu kino kisonekwa i bya bine. Yehova i mumpe balunda bakankamane badi pabwipi nami.” a

Na bubine, tusakilwa bukwashi bwa balunda mu bino bitatyi bya makambakano. Kadi tukasakilwa bininge bukwashi bwabo pa kyamalwa kikatampe. Nanshi tulongei bukomo bwa kwikala balunda ba bine tamba’nka pano!—1 Pe. 4:​7, 8.