1-3. a) Bua tshinyi Esetê uvua mua kuikala mumvue buôwa pavuaye usemena pabuipi ne bayende? b) Netuandamune nkonko kayi idi itangila Esetê?

ESETÊ wakenza muende muonso bua kutukija muoyo wende pakafikaye ku lubanza lua nzubu wa mukalenge ku Shushana. Kabivua bipepele to. Nzubu uvua muenza mu mushindu uvua ukuatshisha bantu buôwa, uvua muibaka pabuipi ne mikuna ya Zagros ivua ne mitu mibuikila kudi neje, uvua kuulu kua mâyi mimpe a musulu wa Choaspès. Nzubu uvua ne madioto a mekala mashilangane avua ne bimfuanyi bia ngombe miase mapuapua, bia bedi ba miketa, bia ntambue ne makunji male a mabue ne mpingu minene. Bavua benze bionso abi bua kuvuluija bantu bukole buvua nabu muntu uvua Esetê uya kumona, muntu uvua udibikila ne: “Mukalenge munene.” Muntu au uvua kabidi bayende.

² Bayende! Ahashawelosha kavua mulume uvua nsongakaji muena Yuda uvua mulamate Nzambi mua kutekemena bua kusedibua kudiye to. * Kavua nansha bu Abalahama, muntu wakitaba ne budipuekeshi bua kutumikila tshivua Nzambi mumuambile bua kutelejaye mukajende Sala. (Gen. 21:12) Mukalenge uvua mumanye malu makese anyi mene kavua mumanye bualu nansha bumue budi butangila Yehowa Nzambi wa Esetê ne mikenji yende. Kadi uvua mumanye anu mikenji ya bena Pelasa, umue wa kudiyi uvua ukandika tshivua Esetê ukeba kuenza. Ke tshinyi atshi? Mukenji au uvua wamba ne: muntu yonso uvua uya kumpala kua mukalenge wa bena Pelasa padiye kayi mumubikile bavua ne bua kumushipa. Mukalenge kavua mubikile Esetê to, nansha nanku uvua uya kudi mukalenge. Pakasemenaye pabuipi ne lubanza lua munda, muaba uvua mukalenge mua kumumuenena katshia ku nkuasa wende wa bumfumu, pamuapa wakela meji ne: uvua ne bua kufua.—Bala Esetê 4:11; 5:1.

³ Bua tshinyi uvua muditeke mu njiwu ya nunku? Ditabuja dikole dia nsongakaji eu didi ditulongesha tshinyi? Tshia kumpala, tumonayi muvua Esetê mupete muaba mubandile, kulua mukaji wa mukalenge wa bena Pelasa.

4. Nsombelu wa Esetê uvua mushindu kayi? Mmunyi muakafikaye ku disomba kua Môdekayi muana wa tatuende mukuabu?

⁴ Esetê uvua muana wa nshiya. Katuena bamanye malu a bungi a baledi bende bavua bamupeshe dîna dia Hadasa, dîna dia mu tshiena-Ebelu didi diumvuija ne: “myrte,” kamutshi kakese kavua kapatula bilongo bitoke bia mupuya muimpe. Pakafua baledi ba Esetê, umue wa ku balela bende, muntu muimpe uvuabu babikila ne: Môdekayi, ke wakamulama. Môdekayi uvua muana wa tatuende mukuabu, kadi ukavua muntu mukole. Wakaya ne Esetê kuende ne uvua umuenzela malu anu bu muanende mulela.—Ese. 2:5-7, 15.

5, 6. a) Mmunyi muvua Môdekayi mukoleshe Esetê? b) Bavua ne nsombelu wa mushindu kayi mu Shushana?

⁵ Môdekayi ne Esetê bavua bamue ba ku bena Yuda bavua mu bupika mu tshimenga tshinene tshia mu Pelasa, muvuabu babapetula bua tshitendelelu tshiabu ne mikenji ivuabu badienzeja bua batumikila. Kadi bidi bimueneka ne: malanda avua pankatshi pa Esetê ne Môdekayi akakola pavua Môdekayi umulongesha malu a Yehowa, Nzambi wa luse uvua musungile bantu bende mu ntatu ya bungi kale ne wabasungila kabidi. (Lew. 26:44, 45) Kakuyi mpata, bavua banangangane ne balamatangane anu bu mukaba ne tshilamba.

⁶ Bidi bimueneka ne: Môdekayi uvua wenza mudimu kampanda mu nzubu wa mukalenge mu Shushana, uvua utamba kusomba ku tshiibi pamue ne bena mudimu bakuabu ba mukalenge. (Ese. 2:19, 21; 3:3) Katuena bamanye malu onso avua Esetê wenza pavuaye ukola to, kadi bidi bimueneka ne: uvua utabalela muanabu eu ukavua mukulakaje ne ulama nzubu wende uvua pamuapa mu kartié ka bapele kavua dia muamua dia luseke lua mu musulu luvua nzubu wa mukalenge. Pamuapa uvua usanka bua kuya mu tshisalu tshia mu Shushana, muvua benji ba bintu bia or ne bia argent ne muvua bangenda-mushinga bapanyishila bintu biabu. Esetê kavua mua kuikala muele meji ne: muaba muimpe mutambe eu uvua mua kulua muaba wende wa tshibidilu, kavua mumanye muvua nsombelu wende mua kushintuluka to.

7. Bua tshinyi mukalenge wakabenga Washeti? Ntshinyi tshiakenzeka pashishe?

⁷ Dituku dikuabu, lumu luakenda mu  Shushana mujima ne: kuvua bualu buvua buenzeke mu nzubu wa mukalenge. Mu tshibilu tshinene tshivua Ahashawelosha wenza ne bena mudimu bende banene muvuabu badia biakudia bimpe ne banua mvinyo muimpe, mukalenge wakabikila Washeti mukajende uvua muimpe kumona, uvua pende wenza difesto ku luende luseke ne bakaji nende. Kadi Washeti kubengaye bua kulua. Bu muvua mfumu mupuekeshibue milongo, wakafiika munda, kuebejaye bamupeshi ba mibelu dinyoka divuaye mua kupesha Washeti. Tshiakenzeka ntshinyi? Mukalenge wakamubenga. Bena mudimu ba mfumu bakatuadija kukeba bansongakaji bimpe bavua kabayi banji kumanya balume; munkatshi muabu ke muvua mfumu mua kusungula mukaji mukuabu bua apingane pa muaba wa Washeti.—Ese. 1:1–2:4.

8. a) Tshivua mua kuikala tshitonda Môdekayi pavua Esetê wenda ukola ntshinyi? b) Leja mutudi mua kutumikila tshidi Bible wamba bua buimpe bua mpala. (Bala kabidi Nsumuinu 31:30.)

⁸ Tutetabi kufuanyikija muvua Môdekayi utangila Esetê, muikale ne disanka ne buôwa bua muvua Esetê mukole ne mulue mukaji muimpe wa dikema. Bible udi wamba ne: Nsongakaji eu “uvua ne mpala muimpe mutambe.” (Ese. 2:7, MMV) Bilondeshile Bible, buimpe bua mpala ki mbubi to, kadi bidi bikengela ne: muntu udi nabu ikale kabidi ne meji ne ikale udipuekesha. Tshianana, udi mua kulua muena lutambishi ne udi mua kupeta ngikadilu mikuabu mibi. (Bala Nsumuinu 11:22.) Ukadiku pebe mumone bienzeke nanku anyi? Buimpe bua Esetê buvuaku mua kumuvuija mukaji wa bienzedi bimpe anyi muena lutambishi? Netumone tshiakenzeka.

9. a) Tshiakenzeka ntshinyi pavua bena mudimu ba mfumu batuishile Esetê mêsu? Bua tshinyi bivua mua kuikala bikole bua kushiyanganabu ne Môdekayi? b) Bua tshinyi Môdekayi wakanyisha bua basele Esetê kudi muntu uvua kayi utendelela Yehowa? (Kusangisha ne kazubu.)

⁹ Bena mudimu ba mukalenge bakatuishila Esetê mêsu. Esetê uvua munkatshi mua nsongakaji ivuabu basungule, kumuangatabu kudi Môdekayi, kuyabu nende ku nzubu munene wa mukalenge dia muamua dia musulu. (Ese. 2:8) Bivua mua kuikala bikole bua bobu kushiyangana bualu bakavua balue bu tatu ne muanende. Môdekayi kavua mua kusanka bua basele muana uvuaye mukoleshe kudi muntu uvua kayi utendelela Yehowa to, nansha yeye muikale mfumu; kadi malu kaavua mu bianza biende to. * Esetê uvua mua kuikala muteleje ne muoyo mujima mibelu yonso ya Môdekayi kumpala kua kuyabu nende. Pavuabu baya nende ku Shushana, uvua udiela nkonko ya bungi. Nsombelu wende uvua mua kulua mushindu kayi?

10, 11. a) Nsombelu uvua Esetê mupete uvua mua kumufikisha ku tshinyi? b) Mmunyi muvua Môdekayi uleja ne: uvua uditatshisha bua Esetê?

¹⁰ Nsombelu wa Esetê wakashintuluka bikole. Uvua munkatshi  mua ‘bansongakaji ba bungi’ bavua bafume miaba mishilangane ya mu bukalenge bua Pelasa. Bilele biabu, miakulu yabu ne bienzedi biabu bivua mua kuikala bishilangane bikole. Bakafila nsongakaji ayi mu bianza bia Hegai, muena mudimu wa mukalenge, bavua bayilengeja, bayilaba mafuta a mupuya muimpe mu bule bua tshidimu tshijima. (Ese. 2:8, 12) Muaba uvuabu ne nsombelu uvuabu nende bivua mua kusaka bamue ba ku bansongakaji abu bua kuimanyina anu pa buimpe buabu bua mpala, batuadija kudisua ne kuditemba ne bakuabu. Ke tshiakafikila Esetê anyi?

¹¹ Kakuena muntu uvua mua kuikala usamisha mutu bikole bua Esetê bu Môdekayi to. Bible udi wamba ne: Ku dituku ku dituku uvua uya pabuipi ne nzubu wa bantu bakaji bua kumanya muvua Esetê mulale. (Ese. 2:11) Uvua mua kuikala usanka bikole pavua bena mudimu ba mu nzubu wa mukalenge bamuambila malu mimpe a Esetê. Bua tshinyi?

12, 13. a) Mmushindu kayi uvua bantu bamona Esetê? b) Bua tshinyi Môdekayi uvua mua kuikala musanke pavuaye mumvue ne: Esetê kavua muambile bantu muvuaye muena Yuda?

 ¹² Esetê wakasankisha Hegai bikole, kumusakabi bua kumuenzela malu ne bulenga, kumupeshaye nsongakaji muanda-mutekete ne muaba muimpe mu nzubu wa bantu bakaji. Bible udi wamba ne: ‘Bantu bonso bavua bamona Esetê bavua bamuanyisha.’ (Ese. 2:9, 15, MMM) Bantu bavua bamuanyisha anu bua buimpe buende anyi? Tòo, kuvua malu bukuabu.

¹³ Tshilejilu, Bible udi wamba ne: ‘Esetê kakanji kubamanyisha bua tshisamba tshiende anyi bua bana babu; bualu bua Môdekayi wakamuambila ne: Kubamanyishibi’ to. (Ese. 2:10) Môdekayi uvua mumuambile bua kabambidi ne: uvua muena Yuda to, bualu uvua mumanye muvua bena mu bukalenge bua bena Pelasa ba bungi kabayi basue bena Yuda. Uvua ne disanka pavuaye umvua ne: nansha  muvua Esetê kule nende, uvua amu ne meji ne lungenyi lua ditumikila.

14. Mmunyi mudi bansonga mua kuidikija Esetê lelu?

¹⁴ Lelu eu bansonga badi pabu mua kusankisha baledi anyi bantu badi babakolesha. Padibu kule ne baledi babu, nansha bikale munkatshi mua bantu badi ne bienzedi bibi ne bia busenji, bansonga badi mua kubenga kubalonda ne kutungunuka anu ne kuenza malu mimpe. Padibu benza nanku, badi basankisha mutshima wa Tatu wabu wa mu diulu anu bu Esetê.—Bala Nsumuinu 27:11.

15, 16. a) Tshivua tshisake mukalenge bua kunangaye Esetê ntshinyi? b) Bua tshinyi dishintuluka dia nsombelu wa Esetê divua diteta kudiye?

¹⁵ Pakakumbana dîba dia Esetê kuyaye kumpala kua mukalenge, bakamuambila bua kudisunguila bintu bivuaye mua kuikala nabi dijinga, pamuapa bua kudilengejaye bikole. Bu muvuaye udipuekesha, kakalomba tshintu nansha tshimue pa kumbusha bintu bivua Hegai musungule. (Ese. 2:15) Uvua pamuapa mumone ne: buimpe bua mpala nkayabu ki mbuvua mua kusankisha mutshima wa mukalenge to, bivua bikengela kuikala ne budipuekeshi, ngikadilu uvua bena mu nzubu wa mukalenge kabayi nende. Uvua mumuenenamu anyi?

¹⁶ Bible udi wamba ne: ‘Mukalenge wakananga Esetê ku mutu kua bakaji bonso, yeye wakatamba bansongakaji bonso kusangana luse ku mêsu kuende; nunku yeye wakateka tshifulu tshia bukalenge pa mutu pende, wakamuvuija mukalenge mukaji mu muaba wa Washeti.’ (Ese. 2:17) Bivua mua kuikala bikole bua nsongakaji muena Yuda au kuibidilangana ne nsombelu uvuaye mupete, yeye ke wakalua mukaji wa mukalenge, bayende uvua mukalenge wa bukalenge bunene bua pa buloba bujima tshikondo atshi. Muaba uvuaye mupete eu uvuaku mumufikishe ku diela mutu muulu ne mumuvuije muena lutambishi anyi? Nansha kakese!

17. a) Mmu mishindu kayi muvua Esetê utumikila tatuende mudishi? b) Bua tshinyi tshilejilu tshia Esetê tshidi ne mushinga wa bungi kutudi lelu?

¹⁷ Esetê uvua anu utumikila Môdekayi tatuende mudishi. Kavua muambile muntu nansha umue ne: uvua muena Yuda to. Bualu bukuabu, pavua Môdekayi mumvue ne: bavua basua kushipa Ahashawelosha, Esetê wakitaba bua kuya kudimuija mukalenge, ke bualu kayi tshifufu atshi tshiakapangila. (Ese. 2:20-23) Wakaleja kabidi ditabuja kudi Nzambi wende pavuaye udipuekesha ne utumikila. Lelu bantu ba bungi kabatu bangata ditumikila ne mushinga to, ba bungi kabatu basue kutumikila ne mbantomboji, ke bualu kayi tudi ne bua kuidikija tshilejilu tshia Esetê. Kadi bantu badi ne ditabuja dilelela badi bangata ditumikila ne mushinga anu bu Esetê.

18. a) Bua tshinyi Môdekayi wakabenga bua kuinamina Hamana? (Bala kabidi mêyi adi kuinshi kua dibeji.) b) Batendeledi ba Yehowa balume ne bakaji badi bidikija Môdekayi mushindu kayi lelu?

¹⁸ Muntu mukuabu diende Hamana, wakapeta muanzu munene  mu nzubu wa mukalenge Ahashawelosha. Mukalenge wakamuteka kavula-mbedi, kumuvuijaye mufidi wende wa mibelu wa kumpala ne muntu muibidi mu bukalenge buende. Mukalenge wakela mukenji ne: bantu bonso bavua bamumona bamuinamine. (Ese. 3:1-4) Mukenji au uvua mukolele Môdekayi. Uvua mumanye ne: mbimpe kutumikila mukalenge, kadi abi kabivua biumvuija kujimija kanemu kudi Nzambi to. Hamana uvua muena Agaga. Bidi biumvuija ne: uvua kankanunuina ka Agaga, mukalenge wa bena Amaleka uvua muprofete Samuele mushipe. (1 Sam. 15:33) Bena Amaleka bavua bantu babi menemene ne bakadivuija baluishi ba Yehowa ne ba bena Isalele. Nzambi wakakosela bena Amaleka tshibawu. * (Dut. 25:19) Mmunyi muvua muena Yuda uvua mulamate Nzambi mua kuinamina muena Amaleka? Môdekayi kavua mua kuenza nanku to. Wakabenga bua kuinamina Hamana. Too ne lelu eu batendeledi ba Yehowa, balume ne bakaji mbateke mioyo yabu mu njiwu bua kutumikila dîyi dinene dia ne: “Tudi ne bua kutumikila Nzambi bu mfumu pamutu pa kutumikila bantu.”—Bien. 5:29.

19. Hamana uvua musue kuenza tshinyi? Wakenza tshinyi bua mukalenge itabe bivuaye wamba?

¹⁹ Hamana wakafiika munda bikole. Kadi wakamona ne: kushipa Môdekayi nkayende kakuvua kukumbane nansha. Nunku wakajinga kubutula bena mu tshisamba tshia ba Môdekayi bonso. Hamana wakambila mukalenge malu bua kumufikisha ku ditaba ne: bena Yuda mbantu babi. Kavua utela mêna abu to, kadi wakamba amu ne: bavua bantu tshianana, “bakamuangalaka munkatshi mua bantu.” Bualu bukuabu bubi menemene buvuaye muambe budi ne: kabavua batumikila mikenji ya mfumu, bua bualu abu bavua bantomboji. Kuambaye ne: neafile makuta a bungi mu tshibutshilu tshia mfumu bua malu onso avua akengela kuenza bua kushipa bena Yuda bonso bavua mu bukalenge. * Ahashawelosha wakapesha Hamana kakanu kende ka ku munu bua kuikala utua tshitampi pa malu avuaye musue kuenza.—Ese. 3:5-10.

20, 21. a) Mmunyi muvua Môdekayi ne bena Yuda bonso ba mu bukalenge bua bena Pelasa badiumvue bua mukenji wa Hamana? b) Môdekayi uvua mulombe Esetê bua kuenza tshinyi?

²⁰ Matuku makese pashishe, batuadi ba mukenji bakatuadija kunyunguluka mu miaba yonso ya mu bukalenge bunene bua bena Pelasa babande panyima pa mpunda benda bamanyisha tshibawu tshia lufu bua bena Yuda. Elabi meji tshivua mukenji eu muenzele  bantu pakafikawu mu Yelushalema, muaba uvua bena Yuda bavua bashale ne muoyo, bavua bumbuke ku bupika mu Babilona batata bua kuibakulula tshimenga tshivua katshiyi ne bimanu bua kubakuba. Pamuapa pakumvua Môdekayi lumu lubi alu, wakela meji bua bualu buabu, ne bua balunda bende ne bua balela bende bavua mu Shushana. Bu muvuabi bimutonde, wakapanda bilamba biende, kuluataye bilamba bikayabale, kudielaye butu mu mutu, kuelaye mbila mikole munkatshi mua musoko. Kadi Hamana yeye uvua musombe unua maluvu ne mukalenge, kayi nansha umvua bibi bua kanyinganyinga kavuaye mukebele bena Yuda ba bungi ne balunda babu bavua mu Shushana.—Bala Esetê 3:12–4:1.

²¹ Môdekayi uvua mumanye ne: kabivua bikengela kuvunga maboko to. Kadi tshivuaye mua kuenza ntshinyi? Esetê wakumvua lumu lua kanyinganyinga kende, ke kumutuminaye bilamba bua kuvuala, kadi Môdekayi wakabenga. Pamuapa kukavua matuku a bungi avuaye udiebeja bua tshinyi Yehowa Nzambi wende wakanyisha bua bumbushe Esetê kudiye bua kumuselabu kudi muntu uvua kayi utendelela Nzambi. Mpindieu wakamanya bua tshinyi Yehowa uvua muanyishe. Môdekayi wakatumina Esetê, mukaji wa mukalenge mukenji, umulomba bua akuile ‘tshisamba tshiabu’ kudi mukalenge.—Ese. 4:4-8, MMM.

22. Bua tshinyi Esetê uvua utshina bua kuya kudi mukalenge? (Bala kabidi mêyi adi kuinshi kua dibeji.)

 ²² Bidi bimueneka ne: Esetê wakumvua buôwa pakapetaye mukenji au. Wakapeta diteta dikole dia ditabuja. Uvua ne buôwa buvua bumuenekele patoke mu diandamuna divuaye mupeshe Môdekayi. Wakamuvuluija mukenji wa mukalenge. Muntu uvua uya kudi mukalenge kayi mumubikile, bavua ne bua kumushipa. Bua bobu kubenga kumushipa anu mukalenge yeye mumuoluele dikombo diende dia or. Esetê uvuaku mua kuikala muele meji ne: mukalenge kakuanyisha bua bamushipe, nangananga pavuaye muvuluke tshivua tshifikile Washeti pavuaye mubenge bua kutumikila dîyi dia mukalenge dia kulua kudiye anyi? Esetê wakambila Môdekayi ne: kukavua matuku 30 avua mukalenge kayi mumubikile bua kumonangana nende. Bu muvuaye kayi mumubikile kukadi matuku a bungi, uvua mua kuikala udiebeja bua kumanya bikala mukalenge katshiyi mumunange kabidi. *—Ese. 4:9-11.

23. a) Ntshinyi tshivua Môdekayi muambile Esetê bua kukolesha ditabuja diende? b) Mbimpe kuidikija Môdekayi bua tshinyi?

²³ Môdekayi wakandamuna Esetê ne muoyo mujima bua kukolesha ditabuja diende. Wakamujadikila ne: yeye kayi muenze bualu kampanda, lupandu lua bena Yuda nelufumine ku luseke lukuabu. Kadi mmunyi muvuaye mua kutekemena lupandu pavua buluishi bua bungi mua kujuka? Môdekayi wakaleja ditabuja dikole kudi Yehowa, udi kayi mua kulekela bashipa batendeledi bende bonso ne utu kayi upangila kukumbaja milayi yende. (Yosh. 23:14) Pashishe Môdekayi wakakonka Esetê ne: ‘Nnganyi udi mumanye ne: wewe wakabuela mu bukalenge anu bua tshikondo etshi mene?’ (Ese. 4:12-14) Môdekayi uvua mueyemene Yehowa Nzambi wende ne muoyo mujima. Ke muutu pebe wenza anyi?—Nsu. 3:5, 6.

24. Mmunyi muvua Esetê muleje ditabuja ne dikima?

²⁴ Tshikondo tshia kuangata dipangadika tshiakakumbana bua Esetê. Wakambila Môdekayi bua alombe bena Yuda bua bajile nende biakudia mu matuku asatu, bua kujikija wakamba mêyi atshidi ne mushinga too ne lelu adi aleja ditabuja ne dikima diende aa: ‘bingafua, nemfue.’ (Ese. 4:15-17) Bidi bimueneka ne: wakasambila bikole munkatshi mua matuku asatu au, kupita muvuaye usambila kuonso eku. Ndekelu wa bionso, tshikondo tshiakakumbana. Wakavuala tshilamba tshiende tshimpe tshia bukalenge, kuenzaye tshionso tshivuaye mua kuenza bua kusankisha mukalenge. Pashishe kuyaye.

25. Umvuija muvua malu menzeke pavua Esetê muye kudi bayende.

²⁵ Anu mutukadi bamone ku ntuadijilu kua nshapita eu, Esetê wakasa luendu mutangile ku lubanza lua mukalenge. Tutetabi kuela meji muvuaye ne buôwa munda muende ne muvuaye usambila ne muoyo mujima. Kubuelaye mu lubanza lua mukalenge, kumonaye Ahashawelosha musombe mu nkuasa wende wa bukalenge. Pamuapa wakanji kukeba bua kutangila tshilunji tshiende tshia mpala, muvuaye ne nsuki ne muedi bilongolola bimpe. Pavuaye muindile bua mukalenge amumone apu, pamuapa wakamona ne: dîba ndienda diya. Kadi ndekelu wa bionso, bayende wakamumona. Kakuyi mpata, mukalenge wakakema, kadi kutukijaye. Kumuoluelaye dikombo diende dia or.—Ese. 5:1, 2.

26. Mbimpe bena Kristo balelela bikale ne dikima anu bu Esetê bua tshinyi? Bua tshinyi Esetê utshivua ne mudimu wa bungi wa kuenza?

²⁶ Mukalenge wakitaba bua kuteleja Esetê. Esetê uvua mulamate Nzambi ne muteke muoyo wende mu njiwu bua kukuba bantu bende, nunku mmushile batendeledi bonso ba Nzambi tshilejilu tshimpe tshia ditabuja mu bikondo bionso. Lelu bena Kristo balelela mbanange kulonda bilejilu bia nunku. Yezu wakamba ne: bantu bavua mua kumanyina bayidi bende balelela ku dinanga didi dibasaka bua kudifila bua bakuabu. (Bala Yone 13:34, 35.) Misangu ya bungi bidi bikengela kuikala ne dikima dia buena dia Esetê bua kuleja dinanga dia nunku. Kadi nansha muvua Esetê muambe kufua bua bantu ba Nzambi, utshivua amu ne bia bungi bia kuenza. Mmunyi muvuaye mua kufikisha mukalenge ku ditaba ne: Hamana mufidi wende wa mibelu munene uvua ubelela tshifufu tshibi? Ntshinyi tshivuaye mua kuenza bua kusungila tshisamba tshiabu? Netuandamune nkonko eyi mu nshapita udi ulonda.