MUMA LOKO KIT NGIMA JI
“Nabedo Chokora”
Higa ma Nonyuolee: 1955
Piny Moae: Spain
Chon: Natiyo gi yedhe ma mero ji, namadho kong’o aduwa, kendo nahero timbe gero
NGIMANA MACHON
Nitie joma nyaloga kawo kinde malach ka pok gifwenyo ni gik maricho ma gitimo hinyo ngimagi giwegi. Ne an achiel kuom joma kamago. Nonyuola Barcelona, kendo kuno e ma naponie. Barcelona e taon mar ariyo maduong’ e piny Spain. Joodwa nodak e gweng’ miluongo ni Somorrostro, manie dho wath maduong’ ahinya e taondno. Somorrostro nong’ere ahinya nikech timbe mag mahundu ma nodhuro e iye kaachiel gi joma ne uso yedhe ma mero ji.
Jonyuolna ne nigi nyithindo ochiko, kendo an e ma naduong’. Nikech ne wadhier ahinya, wuonwa nonyisa ni adhi ati kamoro ma ne itugoe tennis, tija ne en omo ne jotugo opira ka nowuok oko. Ne ajahigni apar kende, kendo natiyoga kuom seche apar odiechieng’ kodiechieng’. Mano nomiyo ne ok anyal dhi e skul kaka nyithindo wetena. Ka najahigni 14, nachako tiyo e duka moro ma ne uso gige chuma.
E higa mar 1975, nonyisa ni nyaka adonj e lweny nikech mano ne en chik e piny Spain. Nagombo timo gik ma miya mor e ngima. Omiyo, nachiwora ma abedo jalweny e grup mar Spanish Foreign Legion man Melilla e yo North Africa. E kindego, nachako tiyo gi yedhe ma mero ji kendo madho kong’o aduwa.
Ka nawuok e Spanish Foreign Legion, nadok Barcelona mi aloso grup moro mar jomahundu. Ne wakwaloga gimoro amora ma ne warodhnogo. Ne wausoga gik ma ne wakwalo mondo wayud pesa mar ng’iewo yedhe ma mero ji. Nachako tiyo gi yedhe kaka LSD kod amphetamines kendo mosmos nadonjo e timbe mag terruok, madho kong’o aduwa, kod tugo tuke mag loyo mich e yor hawi. Kit ngima marachno nomiyo amedo hero timbe mag gero. Kinde duto najawuothoga gi pala, le, kata opanga, kendo nanyalo tiyo gi gige lwenygo sa asaya ma ng’ato ochwanya.
Chieng’ moro, grubwa mar jomahunduno nokwalo mtoka moro, kendo polise nochako lawowa. Gik ma notimore chieng’no ne chalo mana ka sinema moro. Ne wariembo mtoka ma ne wakwalono kuom kilomita 30 kama, nyaka sama polise nochako goyowa gi bunde. Gikone, derepwa notuomo mtokano e gimoro mi waduto wawuok kanyo gi ng’wech. Ka ne wuonwa ofwenyo wachno, noriemba dala.
Kuom higni abich ma noluwo, nabedo chokora. Nanindoga e tie dhoudi, e loche madongo, e kombe man kuonde ma ji yueyoega, kod e liete. Ne akiya yo maber ma nanyalo tiyogo gi ngimana, ne adak adaka ni adak. Anyalo paro kaka nasaroga lwetena bang’ tiyo gi yedhe ma mero ji. Alamago pod ni kuoma nyaka chil kawuono.
KAKA MUMA NOLOKO NGIMANA
Ka nachopo jahigni 28, minwa nobiro manya mokwaya ni adog dala. Nayie dok dala, kendo nasingorane ni nadhi loko kit ngimana, kata kamano, nokawa kinde malach ka pok alokora.
Chieng’ moro godiechieng’, Joneno moko ariyo nodwong’o dhoodwa. Ka ne pod awuoyo kodgi, wuonwa nokok matek konyisa ni ariemb jogo mondo alor dhoot. Nikech ne ok ang’iyoga gi luwo chik, ne ok atimo gima wuonwa nonyisano. Ne gimiya buge moko matindo adek, kendo nayie kawogi. Napenjogi kama ne gijochokoree, kendo ndalo matin bang’e, ne adhi but od Od Romo margi.
Gima okwongo ma nafwenyo en ni ji duto norwakore maler. Napogora ahinya kodgi nikech yie wiya ne bocho, tika noyugno, kendo lepa ne galagala. Ne nenore maler ni ne ok awinjora bedo kanyo. Omiyo, nachung’ mana gioko. Kata kamano, nabwok ka naneno Juan ma ne en achiel kuom jowetena machon ne wakwelogo korwako sut. Nafwenyo bang’e ni nosebedo Janeno mar Jehova kuom higa achiel kama. Mano nomiya chir mar donjo e i Od Romono kendo winjo chokruok. Kanyo e ma nachako timoe lokruok.
Nayie puonjora Muma kendo mapiyo nono nafwenyo ni ka adwaro ni Nyasaye oyie koda, ne nyaka awe timbe mag gero kod terruok. Timo lokruogego ne ok yot. Napuonjora ni mondo amor Jehova Nyasaye, ne dwarore ni ‘alok pacha obed manyien.’ (Jo-Rumi 12:2) Ng’wono ma Nyasaye nonyisa nomulo chunya ahinya. Kata obedo ni nasetimo richo mang’eny ahinya, ne chalo ka gima noyawona thuolo machielo mar dak e ngima maber. Gik ma napuonjora e wi Jehova Nyasaye nomulo chunya ahinya. Naneno maler ni nitie Jachuech ma dewa kuom adier.—1 Petro 5:6, 7.
Wachno nomiyo achako timo lokruoge ma ne dwarore. Kuom ranyisi, ka ne wapuonjore kaka Nyasaye neno madho ndawa, nawacho e chunya ni, ‘Ka Jehova Nyasaye dwaro ni abed maler kendo apwodhra e yore duto, nyaka awe madho ndawa!’ (2 Jo-Korintho 7:1) Gikanyono e ma nawitogi!
Bende, ne dwarore ni awe uso yedhe ma mero ji kendo madhogi. Timo mano nokawa kinde malach kendo ne dwarore ni atim kinda ahinya. Mondo akaw okengego, nang’eyo ni nyaka to nawera gi osiepena machon, nikech riwruok kodgi ne miyo ok atim dongruok e weche Nyasaye. Kata kamano, mosmos nachako geno Nyasaye kendo osiepena mang’eny ma naromogo e kanyakla mar Jokristo nokonya ahinya. Ne pok onyisaga hera kaka ma ne ginyisa. Bang’ dweche moko, naweyo tiyo gi yedhe ma mero ji kendo usogi, ma achako ‘rwako kit dhano manyien’ mondo Nyasaye oyie koda. (Jo-Efeso 4:24) E dwe mar Agost 1985, nobatisa ma abedo Janeno mar Jehova.
KAKA MUMA OSEKONYA
Muma nomiyo achako dak e ngima manyien. Noketa thuolo kuom ngima marach ma ne ketho denda, kendo ma ne miyo anenora ka ng’at ma nono. Osiepena machon ma kwan-gi okalo 30 kama notho ka pod gitindo nikech tuo mar Ayaki kata nikech tuoche mamoko ma yedhe ma mero ji kelo. To mano kaka amor ni luwo puonj mag Muma noresa e weche kaka mago!
Tinde ok ating’ pala kata le ma nating’oga kinde ma nahero timbe mag gero. Ne ok aparga ni chieng’ moro nanyalo ting’o Muma ka apuonjogo ji Wach Nyasaye. An gi jaoda sani watiyo ne Nyasaye kuom thuolowa duto.
Jonyuolna ne ok obedo Joneno mag Jehova, kata kamano, ne gimor gi lokruok ma natimo bang’ puonjora Muma. Nitie kinde ma wuonwa nokedo ne Joneno mag Jehova e lela. Nonyalo neno maler ni yie manyien ma narwako nomiyo atimo lokruoge madongo. Minwa ne jawachoga ni ka di ne apuonjora Muma chon, di ne ok wachwanyre kode nyading’eny!
Ngima ma nakaloeno nomiyo apuonjora ni tiyo gi yedhe ma mero ji kod gik ma kamago ok nyal kelo ne ng’ato mor madier. Sani an gi mor madier nikech akonyoga ji ng’eyo adiera manie Wach Nyasaye, ma gin adiera ma noreso ngimana.