Dibed ni Din Tinde en Mana Ohala?
Be isefwenyo ni dinde mang’eny odich mana gi loso pesa moloyo puonjo ji weche Nyasaye? Gilandoga mana gik ma giuso kod ma giloso. Thoth jotendgi ichuloga osara mabup kendo gidak e ngima mayom. Ne ane ranyisi ma luwogi:
Nonro moro ma notim nonyiso ni kuom higni ma dirom 13, bisop moro mar Katholik notiyo gi pes kanisano e dhi e wuodhege 150 kama kotiyo gi ndege, kod wuodhe 200 kama kotiyo gi mtokni mag limousine. Bende, notiyo gi dola mokalo milion ang’wen kolosogo ot ma nodakie e kanisano.
Jayalo moro ma wuok e achiel kuom pinje manie Afrika tayoga romo mag lamo nyading’eny, kendo ji alufe mang’eny dhiga e romogo. Kanisane maduong’ usoga gik mopogore opogore ma giloso kaka “mor hawi,” kaachiel gi taulo kod tisade mogorie picha mar jayalono. Kata obedo ni thoth joma dhiga e romogo gin joma odhier, en to omewo ahinya.
Nitie gode ang’wen e piny China ma Jo-Budha okawo kaka gode maler, kendo ariyo kuom godego gin kembe madongo. Hekalu mong’ere ahinya ni Shaolin Temple osetimie ohendni mang’eny. Jal ma tayo weche lamo kanyo iluongoga ni “jatend ohala.”
Ohendni mang’eny e piny Amerka osechako gwelo jong’ad paro moa e dinde mopogore opogore mondo gidhi giguedh joma tiyo e ohendnigo kendo ng’adonegi paro.
Iwinjoga nade sama dinde donjore gi weche ohala? Be isegapenjori ni Nyasaye neno nade joma timo ohala ka gitiyo gi weche mag din?
Nyasaye neno nade riwo weche mag ohala gi weche mag din?
Nyasaye ok dwar ni oriw weche din gi ohala. Muma nyiso ni e kinde machon, Nyasaye ne ok mor gi jodolo ma ne wacho ni tiyo e loye to e sechego ‘gipuonjo ji mondo ochulgi.’ (Mika 3:11) Nyasaye nosin gi timbe mag ohala ma nosemiyo kare mar lamo olokore “rogo mar jomecho.”—Jeremia 7:11.
Mana kaka Nyasaye, Yesu bende nosin gi joma ne tiyo gi weche mag din e loko ohala. E ndalone, jotend dinde ma ne igi lach ne ichuloga nikech ne giyie ne jolok ohala uso mwandugi e i hekalu ma ne ni Jerusalem. Kanyo e ma jolok ohalago ne wuondogae joma chunygi ni kare ma nobiro lamo Nyasaye. Yesu nonyiso chir ka noriembo jolok ohala ma jomechogo e hekalu. Nowachonegi niya: “Weuru loko od Wuora od ohala!”—Johana 2:14-16.
Yesu bende ne nigi pach Nyasaye sama notiyo tije mar yalo. (Johana 8:28, 29) Ne ok okwaga ji mondo ochule ka nopuonjogi e wi Nyasaye. Ne ok okwayo mondo ochule bang’ ka nosetimo honni kaka pidho ji, chango jotuo, kod chiero jomotho. Yesu ne ok otiyo gi tije mar yalo e choko mwandu. Ne oonge kata mana ode.—Luka 9:58.
Ere kaka Jokristo mokwongo ne ok oriwo weche mag din gi weche mag ohala?
Yesu nonyiso jolupne ni ok onego giriw ohala gi weche mag lamo. Nonyisogi niya: “Nuyudo nono, omiyo chiwuru nono.” (Mathayo 10:8) Jolupne machon-go, ma bang’e nong’ere kaka Jokristo, noluwo kaka Yesu nochikogi. Ne ane ranyisi moko machuok:
Chieng’ moro ng’at moro miluongo ni Simon ne dwaro chulo jaote Petro mondo Petro omiye teko kod nyalo mar timo honni. Kata kamano, Petro notamore mana gikanyono. Kendo norieyo pach Simon konyise kama: “Fedhanigo mondo olal kodi, nimar iparo ni inyalo tiyo gi pesa mondo iyud mich ma Nyasaye chiwo nono.”—Tich Joote 8:18-20.
Jaote Paulo nong’ere kaka jal ma ne wuotho kuonde mopogore opogore koyalo Wach Nyasaye. Kata obedo ni notiyo matek ne kanyakla mopogore opogore mag Jokristo, ne ok okwayo mondo ochule. En gi Jokristo wetene ne ‘ok giloko ohala gi wach Nyasaye kaka ji mang’eny ne timo.’ (2 Jo-Korintho 2:17) Kar mano, nondiko kama: “Ne watiyo odiechieng’ gi otieno mondo kik waket ting’ mapek ne ng’ato kuomu sa ma ne wayalonu wach maber mar Nyasaye.”—1 Jo-Thesalonika 2:9.
En adier ni Jokristo mokwongo ne dwaro pesa ma ne nyalo konyogi e tijgi mar yalo kod e tije mamoko ma ne dwarore ni gichiwree. Kata kamano, ne ok gikwayo chudo moro amora ne gik ma ne gitimo. Ji ne nyalo chiwore konyogi ka luwore gi weche ma luwogi:
2 Jo-Korintho 8:12: “Nimar ka chuny moikore nitie mokwongo, mano bedo gima owinjore moloyo, ka ng’ato chiwo kaluwore gi gima en-go, to ok kaluwore gi gima oongego.”
Tiende ni: Gima chwalo ng’ato mondo ochiw gimoro duong’ moloyo gima ochiwono.
2 Jo-Korintho 9:7: “Ng’ato ka ng’ato otim mana kaka oseng’ado ei chunye, ok gi chuny matek kata e yor achune, nimar Nyasaye ohero ng’at ma chiwo gi ilo.”
Tiende ni: Nyasaye ok dwar ni ng’ato ang’ata one ka gima ichune chiwo gimoro. Omor gi ng’at ma chiwo gimoro koa e chunye.
Ang’o ma biro timore machiegnini ne jodin ma igi lach?
Muma nyiso maler ni Nyasaye ok oyie gi dinde duto kata yore ma ji lemogo. (Mathayo 7:21-23) E wach moro ma nokor e Muma, nopim dinde duto mag miriambo gi dhako ma jachode, nikech din oseriwore gi sirkende mondo giyud pesa kata ber mamoko ka giwuondo ji moa e ogendni duto. (Fweny 17:1-3; 18:3) Wach ma nokorno nyiso ni machiegnini Nyasaye biro ng’ado bura ne din mar miriambo.—Fweny 17:15-17; 18:7.
Gie kindeni, Nyasaye ok dwar ni timbe maricho mag din mar miriambo olalwa, kata oketwa mabor kode. (Mathayo 24:11, 12) Ojiwo joma chunygi ni kare mondo gipuonjre lame e yo moyiego, kendo giringi giwuog e din mar miriambo.—2 Jo-Korintho 6:16, 17.