Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

 SAK PIIG LA A YOOBE

A talla yam la raoodo, t’a taabã yell me ra pak-a

A talla yam la raoodo, t’a taabã yell me ra pak-a

1-3. a) Bilg-y bũmb nins sẽn maan a Ɛstɛɛr sẽn wa n kolgd a sɩdã geerã. b) Rĩmã sẽn yã a Ɛstɛɛrã, a maana wãna?

A ƐSTƐƐR kẽe Suuz naabã roogẽ, n kolgd gẽerã t’a sũurã pãbda. Mams-y n ges-y zĩigã fãa sẽn lebg sɩddd, hal t’a wʋmd a naoã la a fuugã meng rãamde. Roogã yaa bedr la neer wʋsgo, tɩ b maneg n nags pʋgẽ wã ne teed buud toor-toor la sɛɛdr raad sẽn yit Libã. La yaa tɩlae t’a Ɛstɛɛr ra bas tɩ rẽ fãa tiis-a ye. Sẽn pak-a n yɩɩd yaa a paam n gom ne sẽn zao-a gẽerã, bala a yõorã bee nin-kãng nugẽ.

2 Rĩmã geta a Ɛstɛɛr t’a kolgdẽ. A tees-a-la a sãnem dasaarã. Yaa sɩd tɩ rasaar zẽkr pa toogo, la wilgdame t’a Ɛstɛɛr põsame la tɩ rĩmã sũur pa yik a sẽn kɩɩs tẽngã noore, n wa a nengẽ t’a pa bool-a wã ye. A Ɛstɛɛr kolgame, n tẽeg a nug n sɩɩs rasaarã ne sũ-noogo.—Ɛst. 5:1, 2.

Ne sik-m-menga, a Ɛstɛɛr wilga rĩmã a mi-beoogo, a sẽn zoe a nimbãanegã

3 Rĩm a Asuerus sẽn maneg a meng to-to wã wilgda a arzɛkã la a tõogã. Wakat kãnga, Pɛrs nanambsã futã ligd ra tõe n taa tõnd ligdã milyaar dãmba. La a Ɛstɛɛr sẽn yã a sɩdã nengã, a bãngame t’a sũurã nooma ne-a, la t’a nong-a lame. Rĩmã yeel-a-la woto: “Rĩm-poak a Ɛstɛɛr, yaa bõe la f baooda? Togs maam fo sẽn dat n kos bũmb ningã tɩ f na n paamame, baa sã n yaa mam soolmã pʋɩ-sʋka.”—Ɛst. 5:3.

4. Bõe n na n yɩ toog n yɩɩd ne a Ɛstɛɛre?

4 A Ɛstɛɛr sẽn maan bũmb ningã wilgame t’a tara raood la tẽebo. A waa a sɩdã nengẽ n na n yõk a sɛɛga, tɩ b sẽn sɩf n na n kʋ a buudã nebã ra tõog ye. A sẽn zoe n maanã yãka nenga, la sẽn yaa toog n yɩɩd n nan kete. Rẽnda a tõog tɩ rĩmã sẽn nand a meng tɩ loogã sak n deeg t’a sagend ning a sẽn kɩs sɩdã yaa nin-wẽnga, la t’a belg-a lame n dat t’a menes a Ɛstɛɛr buudã. A na n maana wãn tɩ naabã reeg a goamã? Tẽeb ning a Ɛstɛɛr sẽn tallã wilgda tõnd bõe?

 A bãng n yãka wakat ning a sẽn na n gome

5, 6. a) Bõe la a Ɛstɛɛr maan tɩ wilg t’a tũu Koɛɛg Soab 3:1, 7 saglgã? b) Bõe n wilgd t’a Ɛstɛɛr talla yam a sẽn wa n gomd ne a sɩdã?

5 A Ɛstɛɛr na n yalsa rĩmã taoor n togs yellã tɩ sẽn be-b be wã fãa wʋm bɩ? A sã n maan woto, tõe tɩ na n paooga rĩmã, t’a Haman sẽn yaa rĩmã sagendã me paam n wilg t’a ka bʋʋm ye. Bõe la a Ɛstɛɛr maan-yã? Yʋʋm kobs sẽn deng rẽ, rĩm a Salomo sẽn yɩ yam soabã ra yeela woto: “Bũmb fãa tara a wakate. . . . sĩndim wakat beeme, la goam wakat me beeme.” (Koɛ. 3:1, 7) D tõe n tagsame t’a Ɛstɛɛr sẽn wa n ket a ba-wubdg a Mardose nengẽ wã, a zãms-a-la rẽ. Yaa vẽeneg t’a Ɛstɛɛr da miime tɩ tara yõod tɩ ned bãng n yãk wakat ning a sẽn tog n gome.

6 A Ɛstɛɛr yeelame: “A sã n ta rĩmã yam, bɩ rĩmã ne a Haman tũ taab n wa mam nengẽ rũndã tɩ mam segla kibs yãmb yĩnga.” (Ɛst. 5:4) Rĩmã sakame la a kɩt tɩ b togs a  Haman. Yãmb pa ne t’a Ɛstɛɛr talla yam a goamã pʋgẽ sɩda? A pa maan bũmb sẽn na n paoog a sɩdã ye. Sẽn paase, a baoo wakat la zĩig sẽn zemse, n na n togs yellã.—Karm-y Yelbũn 10:19.

7, 8. A Ɛstɛɛr pipi kibsã yɩɩ wãn-wãna, la bõe yĩng t’a pa yãg n togs rĩmã a yellã?

7 Yaa vẽeneg t’a Ɛstɛɛr maaga a yĩng n ges tɩ b segl kibsã sõma, la a kɩt tɩ b wa ne bũmb ning fãa a sɩdã sẽn nongã. Rã-bɛd zĩndame, tɩ b yũ n noog b sũuri. (Yɩɩl 104:15) Kibsã yɩ a Asuerus noogo, hal t’a le yeel a Ɛstɛɛr t’a togs a sẽn dat bũmb ningã. Yaa masã la a tog n gom bɩ?

8 A Ɛstɛɛr gesame tɩ goamã wakat nan pa ta ye. A pʋd n yeela rĩmã ne a Haman tɩ b le wa kibs a to a sẽn na n maan vẽkembeoogã. (Ɛst. 5:7, 8) Bõe yĩng t’a pa yãgde? Tẽeg-y tɩ noor la b yiis sẽn wilgd tɩ b na n kʋʋ Zʋɩf rãmbã. Sẽn mik tɩ yaa yõor yellã, a Ɛstɛɛr tog n gũusame tɩ wakat ning a sẽn  na n togs yellã zemse. Rẽ n so t’a maag a menga, n na n le paam n wilg a sɩdã t’a nand-a-la wʋsgo.

9. Maag-m-meng yõod yaa bõe, la wãn to la d tõe n dɩk a Ɛstɛɛr togs-n-taar rẽ wɛɛngẽ?

9 Maag-m-meng yaa zʋg-sõng sẽn pa wae la sẽn tar yõod wʋsgo. Baa ne a Ɛstɛɛr sũurã sẽn da sãam t’a yãgd n na n gom ne rĩmã, a maaga a meng n gũ wakat ning sẽn zemsã. D tõe n dɩka yam a mak-sõngã pʋgẽ, bala d fãa mi n yãta yel-kɛg sẽn dat remsgo. D sã n tog n tɩ yã ned sẽn tar zu-sobend t’a welg yelle, yɩta sõma tɩ d yɩ maag-m-meng soab wa a Ɛstɛɛr. Yelbũn 25:15 yetame: “Sũ-mar tõee naaba. Sũ-mar goam tõe n kaooga kõbre.” Neb sã n namsd tõndo, d sã n maag d meng n gũ wakat ning sẽn zemsã la d gom ne bʋgsem wa a Ɛstɛɛre, baa namsgã tar pãng wa kõbre, tõe n saame. A Ɛstɛɛr sẽn tall yam la a maag a mengã, a Wẽnnaam a Zeova keo-a lame bɩ?

 Maag-m-meng sõngdame tɩ yell manege

10, 11. a) A Haman sẽn yik pipi kibsã zĩigẽ wã, bõe n wẽneg n sãam a sũurã? b) Bõe la a pagã ne a zo-rãmbã sagl-a t’a maane?

10 A Ɛstɛɛr sẽn maag a mengã, sõngame tɩ yellã manege. Pipi kibsã daare, a Haman yika be ne “kɩdeng la sũ-noog” n kuiisẽ, n ning a yamẽ tɩ rĩmã ne a pagã nonga yẽ n yɩɩda. A sẽn ta kʋɩlengã noore, a yãa a Mardose, rao ning sẽn yaa Zʋɩfã, sẽn zãgs-a fasɩ t’a kõn wõgemd yẽ taoorã. Wa d sẽn yã sak piig la a nu wã pʋgã, a Mardose sẽn zãgsã pa paoogr ye. Yaa a sẽn pa rat n wa ningd a meng taal a sũurẽ, la a sãam zood ning a sẽn tar ne a Zeova wã. Baasgo, a Haman “sũurã yika wʋsgo.”—Ɛst. 5:9.

11 A Haman sẽn togs a pagã la a zo-rãmbã a Mardose sẽn maanã, b sagl-a lame t’a kɩt tɩ b maan da-lugdg zãntlem sẽn yɩɩd metr 22, la a kos rĩmã sor n luul a Mardose. Saglgã yɩ a Haman noogo, la tao-tao bala, a kɩtame tɩ b lugl raoogã.—Ɛst. 5:12-14.

12. Bõe yĩng tɩ rĩmã kɩt tɩ b tall soolmã kibayã sebr n wa karem t’a kelge, la baasa wãna?

12 Baraar yʋngo, gõeemã pa sak rĩmã ye. Kibarã yetame tɩ “rĩmã ka tõog n gũsi,” la a kɩtame tɩ b tall soolmã kibayã sebr n wa karem t’a kelge. B karmame n ta zĩig sẽn wilgd tɩ neb n da sɩf n na n kʋ a Asuerus. Rĩmã tẽega yellã ne nin-kãensã kʋʋbã. La rẽ yĩnga, b ra maana bũmb n dol a Mardose, a sẽn puk yellã bɩ? Rĩmã sokame n gese bõe la b maan n keo a Mardose. B leokame tɩ baa fʋɩ.—Karm-y Ɛstɛɛr 6:1-3.

13, 14. a) A Haman yellã sãang sɩnga wãn to? b) A pagã ne a zo-rãmbã yeel-a lame tɩ bõe?

13 Rĩmã sũur yikame t’a sok tɩ tʋm-tʋm-bʋs n be yambẽ n na n sõng-a t’a welg yellã. Mikame tɩ yibeoogã pĩnda, a Haman n da zoe n be rĩmã samandẽ. Wõnda a waame n na n kos n luul a Mardose. La nand meng t’a togs a waoongã võore, rĩmã sok-a-la woto: ‘Rĩmã sũur sã n noom ne ned t’a rat n waoog-a, bõe la a tõe n maane?’ La a Haman tagsame tɩ yaa yẽ, n togs bũmb sẽn na n waoog a soabã hal tɩ loog nugu. A yeelame tɩ b yeelg-a rĩmã fuugu, la b zombg-a rĩmã wed-moaagã n gilg Suuz tẽngã, n kilsd-a tɩ nebã fãa wʋmdẽ. Mams-y n ges-y a Haman sẽn yõog a nengã to-to, a sẽn bãng tɩ yaa a Mardose la rĩmã rat n waoogã. La ãnd la rĩmã yãk t’a na n pʋgd n kilsd a Mardose? Yaa a Haman!—Ɛst. 6:4-10.

14 Ne sũ-toogo, a Haman kong n tʋma tʋʋmdã sẽn pa  noom-a baa bilfã, la a kuil ne sũ-sãamse. A pagã ne a zo-rãmbã yeel-a lame tɩ yellã sẽn wẽnemdã wilgdame t’a sẽn dat n maan a Mardose sẽn yaa Zʋɩfã bũmb ningã pa na n tõog ye.—Ɛst. 6:12, 13.

15. a) A Ɛstɛɛr maag-m-mengã yõod yɩɩ bõe? b) Bõe yĩng tɩ yaa sõma tɩ d ‘gũ Wẽnnaam’?

15 A Ɛstɛɛr sẽn maag a meng n na n gũ n yaool n wilg rĩmã a yellã, vẽkembeoogã yibeoog bala, a Haman wẽneg n maana bũmb sẽn paoog yẽ mengã. Rẽ yĩnga, pa Wẽnnaam a Zeova n kɩt tɩ gõeemã pa sak rĩmã sɩda? (Yel. 21:1) Sɩd be bʋʋm la Biiblã sẽn sagend tõnd tɩ d ‘gũ Wẽnnaamã.’ (Karm-y Miise 7:7.) D sã n kɩs Wẽnnaam sɩda, n gũ t’a wa welg d zu-loeesã, d mikdame tɩ rẽ n são tõnd sẽn na n mak b welgr d toore.

A goma ne raoodo

16, 17. a) Wakat bʋg la a Ɛstɛɛr bãng t’a pa segd n le sĩndi? b) Bõe n kɩt t’a Ɛstɛɛr yaa toor ne pĩnd na-pag a Vasti?

16 A Ɛstɛɛr pa na n saag n le gũ nindaar n yaool n togs rĩmã ye. Kibs a yiib-n-soabã sasa, rẽnda a togs yellã fãa. La a na n sɩnga wãna? A paamame tɩ rĩmã le sok-a wa raasenkamã. (Ɛst. 7:2) Wakat taame masã t’a Ɛstɛɛr na n gome.

17 Tõe t’a Ɛstɛɛr reng n pʋʋsa a Wẽnnaamã a sũurẽ. Rẽ poore, a yeela rĩmã woto: “Yãmb sã n nong maam la a sã n ta yãmb yam, bɩ y fãag mam vɩɩmã, yaa woto la mam kosgã. La bɩ y fãag mam nebã, yaa woto la mam data.” (Ɛst. 7:3) Yãmb gũus n gesame t’a wilga a goamã pʋgẽ t’a pa kɩɩs tɩ rĩmã tara sor n na n maan a yam bɩ? Ad a Ɛstɛɛr sɩd yaa toor  ne pĩnd na-pag a Vasti sẽn ning a sɩdã yãnd ne pʋ-toogã. (Ɛst. 1:10-12) Sẽn paase, a pa yeel tɩ rĩmã ka maan neer a sẽn kɩs a Haman sɩdã ye. A kos-a lame bal t’a kogl yẽ tɩ b ra kʋ-a ye.

18. Wãn to la a Ɛstɛɛr gom ne rĩmã t’a bãng yellã fãa?

18 Hakɩka, a Ɛstɛɛr gomdã kẽe rĩmã. Pʋd n ling-a lame. Ãnd n saagd n dat n kʋ yẽ pagã? A Ɛstɛɛr paasa woto: “B koosa maam ne m nebã, tɩ b na n sãam tõndo, n kʋ tõnd tɩ tõnd buudã menem. B sã n da koos tõnd tɩ d na n yɩ yem-daad ne yem-pogs bala, mam dag n ka na n gom ye. La bõn-kãng sã n maane, bɛyã ka na n tõog n yao bõn ninga rĩmã sẽn na n paamã ye.” (Ɛst. 7:4) Yãmb yãame t’a Ɛstɛɛr pelga a pʋg n togs yellã fãa, la a paas tɩ b sã n da na n lebgẽ-la yembse, a ra pa na n gom ye. Buudã menesgã na n yɩɩ bõn meng-meng ne rĩmã, hal t’a Ɛstɛɛr pa tõe n sĩnd ye.

19. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Ɛstɛɛr mak-sõngã pʋgẽ?

19 A Ɛstɛɛr kõo tõnd mak-sõngo, n wilgd d sẽn tõe n maan to-to tɩ d goamã kẽ nebã sũyã. Sã n wa yaa tɩlae tɩ y vẽneg yell n togs ned y sẽn nong bɩ ned sẽn tar zu-sobendo, y sã n waoog-a, n maag y meng la y pelg y pʋga, sõngda wʋsgo.—Yel. 16:21, 23.

20, 21. a) Bõe la a Ɛstɛɛr yeel n puk a Haman bãongã, la rĩmã manesem yɩɩ wãna? b) B sẽn bãng t’a Haman yaa nin-wẽng la a ka võorã, a manesem yɩɩ wãna?

20 A Asuerus sokame: “Yaa ãnda n tagsd woto? A soab bee yɛ?” A Ɛstɛɛr leokame tɩ “namsdã la bɛyã yaa nin-wẽn-kãngã a Haman.” Mams-y n ges-y a Ɛstɛɛr sẽn yet rẽ la a teesd-a  nug-bila. Zĩig pʋgẽ, a Haman manesem yɩɩ wãna? Rabeem kãseng kẽ-a lame. Mams-y n ges-y rĩmã sẽn yaa zʋg-soabã sũur sẽn yik hal t’a nengã yõoge, a sẽn bãng t’a sagend ning a sẽn kɩs sɩdã belga yẽ t’a yiis noor sẽn na n tũ ne a meng pʋg-nongrã yõore. Rĩmã kong n yikame n yi n kẽng a na-roogã zẽed zĩigẽ sẽn na yɩl t’a sũurã sig bilfu.—Ɛst. 7:5-7.

Ne raoodo, a Ɛstɛɛr puka a Haman wẽnemã

21 Yellã sẽn puk tɩ b bãng t’a Haman yaa nin-wẽng la a ka võorã, a wõgemda a Ɛstɛɛr naoẽ wã. La rĩmã sẽn lebg n wa, n yã t’a Haman lʋɩɩ a Ɛstɛɛr gãagã zug n kot-a sugrã, a sũur yikame t’a yeel t’a rat n yõga na-pagã rĩmã meng roogẽ. A Haman bãngame t’a kũumã yaa vẽenega. B wa n luda a nengã, n tall-a n yi. La tʋm-tʋmd a yembr wa n togsa rĩmã t’a Haman maana ra-lugdg n na n luul a Mardose. Zĩig pʋgẽ, a Asuerus kõo noor tɩ b tɩ luul a Haman ra-lugdg-kãng zugu.—Ɛst. 7:8-10.

22. Wãn to la a Ɛstɛɛr kibarã sõngd tõnd tɩ d bãng tɩ yell pʋgẽ d pa segd n koms raoodo, n tags tɩ tɩɩm kae, wall d kong tẽebo?

22 Rũndã-rũndã dũniyã sẽn pid ne wẽnemã, d tõe n tagsame tɩ tɩrlem pa tol n tõe n zĩnd ye. Yãmb mi n tagsa woto bɩ? A Ɛstɛɛr yẽ zɩ n koms raoodo, a zɩ n tags tɩ tɩɩm kae, a zɩ n kong tẽeb me ye. A sẽn wa n paam sorã, a goma ne raoodo, n togs sẽn yaa sɩdã, la a teeg a Zeova n bas sẽn ketã yẽ nugẽ. Bɩ tõnd me maan woto! A Zeova pa toeem ye. A ket n tõeeme tɩ nin-wẽng yell puki, t’a wẽneg n lʋɩ a meng bẽdgẽ wa a Haman.—Karm-y Yɩɩl Sõamyã 7:12-17.

A Zeova ne a nin-buiidã yell n da pak-a

23. a) Rĩmã maana bõe n dol a Ɛstɛɛr ne a Mardose? b) Wãn to la a Zakoob sẽn deng n togs bũmb ning a Bẽnzame zug n yaool n na n ki wã pids-yã? (Ges-y zĩ-gũbrã gom-zug sẽn yet tɩ  “Bãngr-gomd sẽn pidsi.”)

23 Rĩmã bãnga a Mardose sõma masã. A ra zoe n miime t’a sõngame tɩ b pa kʋ yẽ, la a bãngame me t’a yaa a Ɛstɛɛr ba-wubdga. A Asuerus kɩtame t’a Mardose reeg a Haman naamã. Rĩmã rɩka a Haman zakã la a paoongã fãa n kõ a Ɛstɛɛre, t’a Ɛstɛɛr me rɩk n gũnug a Mardose.—Ɛst. 8:1, 2.

24, 25. a) A Haman yellã sẽn pukã, bõe yĩng t’a Ɛstɛɛr pa tags tɩ saame? b) A Ɛstɛɛr le gẽnega a yõor n maan bõe?

 24 Rẽ yĩnga, a Ɛstɛɛr na n tagsame tɩ yẽ ne a Mardose sẽn põsã, saame bɩ? Sã n yaa a meng yell bal n pak-a, a na n tagsa woto. Rẽ tɩ b ket n toonda sɛb nins a Haman sẽn kɩt tɩ b gʋls n wilg tɩ b na n kʋʋ Zʋɩf rãmbã. A Haman ra maana Pur sẽn dat n yeel tɩ poeere, n na n bãng wakat ning a sẽn na n varg Zʋɩf rãmbã. (Ɛst. 9:24-26) Ra ket n taa kiis yaa sɩda, la ra ta n saame. Zʋɩf rãmbã vargrã ra tõe n vaalame bɩ?

25 Neb a taabã yell sẽn pak a Ɛstɛɛrã, a le gẽnega a yõor n kẽng rĩmã nengẽ t’a pa bool-a ye. So-kãngã wã a raaga nintãm a nin-buiidã yĩnga, n yõk a sɩdã sɛɛg sẽn na yɩl t’a lebs noorã poorẽ. La Pɛrs rĩm sã n da yiis noore, pa le tõe n tek ye. (Dan. 6:13, 16) Rẽ n so tɩ rĩmã kõ a Ɛstɛɛr ne a Mardose sor tɩ b yiis no-paalga. No-kãng wilgame tɩ Zʋɩf rãmbã tara sor n na n zab n fãag b mense. Wed-rʋʋdbã gilga soolmã fãa n taas koe-no-kãngã Zʋɩf rãmbã. Masã, Zʋɩf rãmbã tõe n tẽe manegre. (Ɛst. 8:3-16) Tags-y n ges-y soolmã tõr Zʋɩf rãmb sẽn segend zabrã. Sã n pa no-paalgã yĩnga, woto kõn yɩẽ ye. La “saasẽ pãng soab” a Zeova na n zĩnda ne a nin-buiidã bɩ? Rẽ n tar yõod n yɩɩda.—1 Sãm. 17:45.

A Ɛstɛɛr ne a Mardose gʋlsa sɛba, n kɩt tɩ b tool Pɛrs soolmã Zʋɩf rãmbã fãa

26, 27. a) Bõe n wilgd tɩ tõogr ning a Zeova sẽn kõ a nin-buiidã sɩd yɩɩ kãsenga? b) A Haman kom-dibli wã kʋʋb pidsa Biiblã gom-bʋgo?

 26 B sẽn yãk daar ningã ne a ta tɩ Wẽnnaam nin-buiidã segl n saame. Pɛrs nanambsã meng sẽn wʋm t’a Mardose n deeg a Haman naamã, b wʋsg sõnga Zʋɩf rãmbã. A Zeova kõo a nin-buiidã tõogr kãsenga. Yaa vẽeneg t’a gesame tɩ b menes bɛɛbã fãa, sẽn na yɩl tɩ b ra le nams a nin-buiidã ye. *Ɛst. 9:1-6.

27 La a Mardose ra pa tõe n soog nin-wẽng a Haman zakã la a paoongã ne laafɩ, t’a kom-dibli piigã ket n vɩ ye. Rẽ n so tɩ b kʋ bãmb me. (Ɛst. 9:7-10) Woto kɩtame tɩ Biiblã gomd pidsi. Wẽnnaam da wilgame tɩ b tog n menesa Amalɛk nebã sẽn yɩ yẽ nin-buiidã bɛɛbã. (Tõo. 25:17-19) Tõeeme tɩ yaa a Haman kambã n yɩ Amalɛk buudã neb sẽn da kete.

28, 29. a) Bõe yĩng t’a Ɛstɛɛr ne a buudã neb sẽn da kẽesd b mens zab pʋgẽ wã ra zems ne a Zeova raabã? b) Bõe yĩng t’a Ɛstɛɛr sẽn kõ-d mak-sõngã yaa bark tɛkẽ?

28 A Ɛstɛɛr ra ket n yaa bi-bɩɩga, la a ra tog n kẽesa a toog na-yirã sard kẽer rɩkr pʋgẽ. Wakat ninga, yaa zab la neb kʋʋb yelle. Pa tog n yɩ nana ne-a ye. La sẽn na yɩl t’a Zeova raabã pidsi, ra yaa tɩlae t’a nin-buiidã paam koglgo, n da sãam ye. Bala Wẽnnaam da pʋlmame tɩ Mesi wã sẽn na n fãag ãdem-biisã na n yɩɩ Israyɛll buudã neda. (Sɩng. 22:18) Sẽn tũud-b a Zeova rũndã-rũndã wã sũy yaa noogo, b sẽn mi t’a Zezi sẽn yaa Mesi wã sẽn wa n be tẽngã zugã, a yeelame tɩ kiris-nebã pa tog n le kẽes b toog zab pʋsẽ wã.—Mat. 26:52.

29 Baasgo, kiris-nebã tara zabre. A Sʋɩtãan zabda ne-do, n maand a sẽn tõe fãa n dat n sãam d tẽebã. (Karm-y 2 Korẽnt dãmb 10:3, 4.) D sẽn paam t’a Ɛstɛɛr kõ-d mak-sõngã yaa bark tɛkẽ! Wa yẽ, bɩ d wilg tɩ d tara tẽebo, n tall yam la maag-m-meng n tõog n gom tɩ kẽ nebã, n tall raoodo, la d yɩ neb sẽn wilgd tɩ Wẽnnaam nin-buiidã yell pak-d lame.

^ sull 26 Rĩmã sakame tɩ Zʋɩf rãmbã na n le zab vẽkembeoogã n baas b tõogrã. (Ɛst. 9:12-14) Baa ne rũndã, Adar kiuug fãa, Zʋɩf rãmbã maanda kibs n tẽegd tõogr kãngã yelle. Zemsda ne tõnd wao-fugdg kiuugã baasgẽ la tʋʋlg kiuugã sɩngre. B boonda kibsã tɩ Purim kibsa, la yaa a Haman sẽn da maan Pur bɩ poeer n na n menes Israyɛll nebã yĩnga.