TAMACHTILIS 30
NEKUIKATIL 36 Maj tikyekpiakan toyolo
¿Toni techmachtia tein kichiujkej tekiuanij de Israel?
“Namejuan oksepa nankiitaskej keniuj tel taman se akin yolmelauak uan se akin amo yolkuali, se akin kitekitilia Dios uan se akin amo kitekitilia” (MAL. 3:18).
TEIN TIMOMACHTISKEJ
Komo timomachtiaj tein kichiujkej tekiuanij de Israel techpaleuis maj tikmatikan toni moneki tikchiuaskej axkan para tikyolpaktiskej Jehová.
1, 2. ¿Toni kijtoua Biblia ke kichiujkej sekin tekiuanij de Israel?
BIBLIA ininka tajtoua panoua 40 takamej akin tekiuajtikej ompa Israel uan kijtoua toni kichiujkej sekin. a Kijtoua ke sekin akin katkaj yolmelaujkej no kichiujkej tein amo kuali. Maj ika titajtokan David. Tikmatij ke yejua kuali taixyekanak porin Jehová kijtoj: “Yejua nochipa kitakamatik tein nitanauatia, kiuelitaya nechtekitilis uan kichiuak tein nechyolpaktia” (1 Rey. 14:8). Sayoj ke motekak iuan se siuat akin kipiaya itakatsin uan tanauatij maj kimiktikan itakauj nejon siuat keman yaskiaj moteuitiuij (2 Sam. 11:4, 14, 15).
2 Biblia no kijtoua seki taman tein kuali tein kichiujkej seki tekiuanij akin amo yolkualmej katkaj. Maj tikitakan tein kichiuak Rehoboam. Jehová kijtoj ke “kichiuak tein amo kuali” (2 Crón. 12:14). Sayoj ke, keman Jehová kiluij maj amo kinteui majtakti uejueyi kalyetonij ompa Israel uan maj kinkaua maj kiixpejpenakan akoni kinixyekanaskia, yejua kitakamatik Jehová. Uan no, kichiuak maj itech xolalmej amo kalakinij akin kinixnamikiskiaj (1 Rey. 12:21-24; 2 Crón. 11:5-12).
3. ¿Toni xa uelis timotajtaniskej, uan toni tikitaskej itech nejin tamachtilis?
3 Sayoj ke, komo nochin tekiuanij kichiuayaj tein kuali uan no tein amo kuali, ¿keniuj Jehová kiixtaliaya akonimej katkaj yolkualmej uan akonimej amo? Keman tikitaskej tanankilil tikajsikamatiskej toni moneki tikchiuaskej para tikyolpaktiskej Jehová. Itech nejin tamachtilis tikitaskej eyi taman tein Jehová kiitak para kiixtalis ox se tekiuaj katka yolkuali oso amo: komo kitasojtaya ika nochi iyolo, komo yekmelauj moyolpataya keman tajtakolchiuaya uan komo kiueyichiuaya kemej yejuatsin kinekia.
SEMI KITASOJTAYAJ JEHOVÁ
4. ¿Keniuj katkaj tatamamej tekiuanij akin katkaj yolmelaujkej uan akin amo?
4 Tekiuanij akin Jehová kinitaya ke yolkualmej katkaj, yejuan akin semi kitasojtayaj. b Tekiuaj Jehosafat akin kuali taixyekanak “kitemoj senkis kitekitilis Jehová” (2 Crón. 22:9). Keman Biblia ika tajtoua Josías, kijtoua: “Josías kichiuak maj israelitas oksepa kiueyichiuanij Jehová uan sayoj yejua kitekitilij” (2 Rey. 23:25). Sayoj ke Salomón, keman katka xiuejya kichiuak tein amo kuali, uan “amo senkis kitekitilijok iDios Jehová” (1 Rey. 11:4). Biblia no ijkon ika tajtoua tekiuaj Abiyam akin amo no kiyolpaktij Jehová, kijtoua: “Amo senkis kitekitilij iDios Jehová” (1 Rey. 15:3).
5. ¿Toni kijtosneki tiktemoskej senkis tiktekitiliskej Jehová?
5 ¿Toni kijtosneki tiktemoskej senkis tiktekitiliskej Jehová? Kijtosneki ke tikueyichiuaj porin tiktasojtaj uan tikpoujkaitaj, uan amo tikueyichiuaj porin tikmatij ke moneki ijkon tikchiuaskej oso porin techchikaujkauiaj. Uan moneki tiksentokaskej tiktasojtaskej nochipaya.
6. ¿Keniuj uelis semi tiktasojtaskej Jehová? (Proverbios 4:23; Mateo 5:29, 30).
6 ¿Keniuj uelis tikchiuaskej kemej tekiuanij akin amo kikaujkej Jehová, uan no semi tiktasojtaskej? Amo moneki tikchiuaskej nion teyi tein uelis kichiuas maj amo tiktasojtakanok, yejua ika moneki maj kuali tikitakan toni ika timoixpetaniaj, uan kuali tikixpejpenaskej akonimej iniuan timouikaskej para maj amo peua tiknemilikan ke moneki timotomintiskej. Komo tikitaj ke amo semi tiktasojtajok Jehová, maj niman tikpatakan kemej titanemiliaj uan maj tikchiuakan tein techpaleuis maj amo tikauakan (xikonixtajtolti Proverbios 4:23; Mateo 5:29, 30).
7. ¿Keyej semi moneki maj tikixtopeuakan tein uelis kichiuas maj amo tiktasojtakanok Jehová?
7 Maj tikixtopeuakan tein ueliskia kichiuas maj amo tiktasojtakanok Jehová. Komo tiknemiliaj ke amo keman tikauaskej Jehová porin kuali tiktekitilijtokej, moneki timoyekpiaskej porin ueliskia timokajkayaujtoskej. Maj tiknemilikan ke aksa kichipaua ichan, satepan kitapoua ventanas uan kikaua maj kalaki ejekat uan talnex. Nejin techmachtia ke amo sayoj moneki tikchiuaskej tein techpaleuis maj kuali timouikakan iuan Jehová, ta ijkon kemej amo tikauaskiaj maj talnex kalaki tokalijtik, no moneki tikixtopeuaskej nochi tein uelis kichiuas maj amo tiktasojtakanok (Efes. 2:2).
MOYOLPATAKEJ KEMAN TAJTAKOLCHIUJKAJ
8, 9. ¿Toni kichiujkej tekiuaj David uan Ezequías keman kinyolmajxitijkej? (Xikonita taixkopin).
8 Kemej tikitakej itech párrafo 1, tekiuaj David semi tajtakolchiuak. Sayoj ke keman Natán kinojnotsato, David moyolyemanij uan moyolpatak (2 Sam. 12:13). Tein kijkuiloj itech Salmo 51 kinextia ke yekmelauj moyolpataka. Amo sayoj takajkayaujtoya para amo tajyouis nion para maj Natán kineltokili (Sal. 51:3, 4, 17, encabezamiento).
9 Tekiuaj Ezequías no tajtakoj iixpan Jehová. Biblia kijtoua ke “moueyimatik, kichiuak maj Jehová iuan kualani uan no Judá uan Jerusalén” (2 Crón. 32:25). ¿Keyej moueyimatik? Xa porin Jehová kipaleuijka maj kipiani miak taman, maj kintanini asirios oso porin kipajtijka de se kokolis tein ika ueliskia momikilis. Xa yejua ika moueyimatik uan kinnextilij babilonios nochi tein kipiaya. Yejua ika tanauatijkej Isaías monekik kiluis ke Jehová kualantoya iuan (2 Rey. 20:12-18). Ijkon kemej David, Ezequías moyolyemanij uan moyolpatak (2 Crón. 32:26). ¿Uan keniuj Jehová kiitak Ezequías? Kiitak kemej se tekiuaj akin yolmelauak. Biblia kijtoua: “Kichiuak tein Jehová kiyolpaktia” (2 Rey. 18:3).
Tekiuaj David uan tekiuaj Ezequías moyolyemanijkej uan moyolpatakej keman kinmelaujkej porin tajtakolchiujkaj. (Xikonita párrafo 8 uan 9).
10. ¿Toni kichiuak tekiuaj Amasías keman kiyolmajxitijkej?
10 Amasías akin tekiuajtia Judá kichiuak tein kuali iixpan Jehová ‘sayoj ke amo senkis kitekitilij’ (2 Crón. 25:2). ¿Toni kichiuak? Satepan ke Jehová kipaleuij maj kintani edomitas, Amasías peuak kinueyichiua tatadiosmej tein moajsiaj itech nejon xolal. c Satepan, keman se itanauatijkauj Jehová kiyolmajxitito, tekiuaj amo kikakik uan kitokak (2 Crón. 25:14-16).
11. Ijkon kemej kijtoua 2 Corintios 7:9, 11, ¿toni moneki tikchiuaskej para maj Jehová techtapojpolui? (No xikonita taixkopimej).
11 ¿Toni techmachtia tein kichiujkej nejin tekiuanij? Keman titajtakolchiuaskej moneki timoyolpataskej uan timochikauaskej amo oksepa tikchiuaskej. ¿Uan komo tayekananij techyolmajxitiaj maski tikitaskej ke amo semi moneki? Amo moneki tiknemiliskej ke amo tikyolpaktiajok Jehová oso ke tayekananij amo kuali techitaj. Maj tikelnamikikan ke tekiuanij de Israel akin katkaj yolkualmej, no monekik maj kinyolmajxitikan (Heb. 12:6). Yejua ika, ¿toni moneki tikchiuaskej komo techyolmajxitiaj? 1) Moneki maj tiyolyemankej, 2) maj tikpatakan tein moneki uan 3) maj senkis tiktemokan tiktekitiliskej Jehová. Komo timoyolpataj Jehová techtapojpoluis (xikonixtajtolti 2 Corintios 7:9, 11).
Komo techyolmajxitiaj, moneki 1) maj tiyolyemankej, 2) maj tikpatakan tein moneki uan 3) maj tiksentokakan tiktekitilikan Jehová. (Xikonita párrafo 11). f
KIUEYICHIUJKEJ DIOS KEMEJ YEJUATSIN KIYOLPAKTIA
12. ¿Keyej tekiuanij akin katkaj yolmelaujkej amo kichiuayaj kemej tekiuanij akin amo yolmelaujkej?
12 Tekiuanij akin Jehová kinitaya ke yolmelaujkej katkaj, kiueyichiuayaj kemej yejuatsin kiyolpaktia uan kinyolchikauayaj oksekin maj no ijkon kichiuakan. Kemej tikitakejya kemansa yejuan no mopolouayaj. Maski ijkon, yejuan sayoj kiueyichiuayaj Jehová uan mochikauayaj kinixpoloskej nochi tatadiosmej tein moajsiaj itech nejon altepet. d
13. ¿Keyej Jehová kiitak ke tekiuaj Acab amo katka yolmelauak?
13 Maski tekiuanij amo nochipa kichiuayaj tein amo kuali, ¿keyej Jehová kijtoj ke sekin amo katkaj yolmelaujkej? Maj tikitakan tein kichiuak tekiuaj Acab, yejua moyolyemanij uan moyolkokoj keman kimatik ke itajtakol katka maj kimiktianij Nabot (1 Rey. 21:27-29). No kichijchiuak uejueyi xolalmej uan miakpa kinpaleuij israelitas maj tatanikan (1 Rey. 20:21, 29; 22:39). Sayoj ke Acab kichiuak teisa tein tel amo kuali: tanauatij maj kinueyichiuakan tatadiosmej porin isiuatsin ijkon kiluij maj kichiuani uan amo keman moyolpatak (1 Rey. 21:25, 26).
14. 1) ¿Keyej Jehová kiitak ke Rehoboam amo katka yolmelauak? 2) ¿Toni kichiuayaj nochin tekiuanij akin amo katkaj yolmelaujkej?
14 Maj ika titajtokan Rehoboam, okse tekiuaj akin amo no katka yolmelauak. Kemej tikitakej itech párrafo 2 yejua kichiuak miak taman tein kuali. Sayoj ke keman peuak senkis taixyekana amo kitakamatikok itanauatiluan Jehová uan peuak kinueyichiua tatadiosmej (2 Crón. 12:1). Satepan, maski kiueyichiuaya Jehová no kinueyichiuaya tatadiosmej (1 Rey. 14:21-24). Amo sayoj Rehoboam uan Acab amo kiueyichiujkejok Jehová kemej kiyolpaktia, ta miakej tekiuanij akin amo katkaj yolmelaujkej kinueyichiujkej tatadiosmej uan kinyolchikaujkej oksekin maj no ijkon kichiuakan. Jehová kiitaya ox se tekiuaj katka yolmelauak oso amo komo kiueyichiuaya kemej yejuatsin kiyolpaktiaya.
15. ¿Keyej Jehová kineki maj tikueyichiuakan kemej yejuatsin kiyolpaktia?
15 ¿Keyej Jehová kinekia maj kiueyichiuakan kemej yejuatsin kiyolpaktiaya? Yekinika, porin yejuan tekiuanij akin monekia kinpaleuiskej israelitas maj kiueyichiuakan Dios kemej yejuatsin kiyolpaktiaya. Ojpatika, porin keman kinueyichiuayaj tatadiosmej semi tajtakolchiuayaj uan kintajyouiltiayaj oksekin (Os. 4:1, 2). Expatika, porin tekiuanij uan israelitas katkaj iaxkauan Jehová. Yejua ika keman kinueyichiuayaj tatadiosmej, Biblia kijtoua ke kemej yeskia auilnemiaj (Jer. 3:8, 9). Keman aksa auilnemi semi kiyolkokoua itakatsin oso isiuatsin. No ijkon, akin motemaktia iuan Jehová sayoj ke satepan kikaua semi kiyolkokoua yejuatsin (Deut. 4:23, 24). e
16. ¿Keniuj kiita Jehová ox aksa yolmelauak oso amo?
16 ¿Toni techmachtia? Ke amo moneki tikchiuaskej nion teyi tein kichiuaj taneltokalismej tein amo melaujkej. Uan no, moneki tikueyichiuaskej Jehová kemej yejuatsin kiyolpaktia uan tiksentokaskej tiktekitilijtoskej. Tanauatijkej Malaquías kijtoj keniuj Jehová kiita ox aksa yolkuali oso amo, yejua kijkuiloj: “Uan namejuan oksepa nankiitaskej keniuj tel taman se akin yolmelauak uan se akin amo yolkuali, se akin kitekitilia Dios uan se akin amo kitekitilia” (Mal. 3:18). Tiknekij maj Jehová techita ke tiyolmelaujkej, yejua ika moneki timoyekpiaskej para maj amo teyi techtsakuili maj tiktekitilikan yejuatsin, nion totajtakoluan nion tonepololuan. Se ueyi tajtakol maj amo tiktekitilikanok Jehová.
17. ¿Keyej moneki kuali tikixpejpenaskej akoni iuan timonamiktiskej?
17 ¿Amo tikpia motakatsin oso mosiuatsin uan tiknemilijtok timonamiktis? Tein kijtoj Malaquías mitspaleuis xikixmati se kuali tokniuj. Xiknemili nejin: aksa uelis kinextis uan kichiuas miak taman tein kuali, sayoj ke komo amo kitekitilia Jehová, ¿tiknemilia ke yejuatsin kiita ke yolmelauak? (2 Cor. 6:14). Komo iuan timonamiktiskia, ¿tiknemilia ke mitspaleuis kuali iuan ximouika Jehová? Xikelnamiki ke isiuauan Salomón xa kichiuayaj uan kinextiayaj miak taman tein kuali, sayoj ke amo kitekitiliayaj Jehová. Uan yolik kichiujkej maj Salomón peua kinueyichiua tatadiosmej (1 Rey. 11:1, 4).
18. ¿Toni tetatmej moneki kinmachtiskej ininkoneuan?
18 Tetatmej, uelis nankinpaleuiskej namokoneuan maj kinekikan kitekitiliskej Jehová komo nankintapouiaj tein kichiujkej tekiuanij akin Biblia ininka tajtoua. Semi moneki maj kiajsikamatikan ke Jehová kiitaya ox se tekiuaj katka yolmelauak oso amo komo kinpaleuiaya oksekin maj kiueyichiuakan yejuatsin. Tein nankijtoskej uan tein nankichiuaskej, kinpaleuis namokoneuan maj kiitakan ke nankitekitiliskej Jehová yejua tein okachi moneki. Uelis ijkon nankichiuaskej komo namomachtiaj Biblia, nanyouij nechikolmej uan nantanojnotsaj (Mat. 6:33). Komo amo ijkon nankichiuaj, namokoneuan uelis kinemiliskej ke yejuan no moneki mochiuaskej itaixpantijkauan Jehová sayoj porin namejuan nanitaixpantijkauan Jehová. Sayoj ke satepan xa kinemiliskej ke amo moneki kiueyichiuaskejok uan hasta amo kitekitiliskejok.
19. Keman aksa kikaua Jehová, ¿kijtosneki ke amo kemanok uelis kuali iuan mouikas? (No xikonita recuadro “ Tejuatsin uelis oksepa iuan tionmouikas Jehová”).
19 Keman aksa kikaua Jehová, ¿kijtosneki ke amo kemanok uelis oksepa iuan mouikas? Amo, porin uelis moyolpatas uan oksepa kiueyichiuas Jehová. Sayoj ke moneki moyolyemanis uan mokauas maj kipaleuikan tayekananij (Sant. 5:14). Uan tein kichiuas amo nenkaj yeski, porin kipaleuis maj oksepa kuali mouika iuan Jehová.
20. ¿Keniuj techitas Jehová komo tikchiuaj kemej tekiuanij akin katkaj yolmelaujkej?
20 ¿Toni techmachtia tein kichiujkej tekiuanij de Israel? Komo semi tiktasojtaj Jehová, uelis tikchiuaskej kemej tekiuanij akin yolmelaujkej katkaj. Maj amo oksepa tikchiuakan tein ika timopolojkaj, maj timoyolpatakan uan maj tikpatakan tein monekis. Uan no, maj tikelnamikikan ke semi moneki sayoj tikueyichiuaskej akin yekmelauj Dios. Komo amo keman tikonkaua Jehová, yejuatsin no kiitas ke tionyolmelauak.
NEKUIKATIL 45 Tein nikyolnemilia
a Keman itech nejin tamachtilis ika tajtoua tekiuanij de Israel, kijtosneki nochin akin kiixyekankej ixolal Jehová. Sekin taixyekankej ompa Judá kampa pouiaj ome uejueyi kalyetonij, sekin taixyekankej ompa Israel kampa pouiaj majtakti uejueyi kalyetonij, uan oksekin kinixyekankej nochin 12 uejueyi kalyetonij.
b TEIN OKACHI MOMELAUA: Keman Biblia ika tajtoua toyolo kijtosneki nochi tein tiknemiliaj, tein tiknejnekij, tein tikchiuaj uan keyej tikchiuaj teisa.
c Ne uejkauj, tekiuanij akin amo katkaj israelitas kinueyichiuayaj tatadiosmej tein yetoyaj itech xolalmej kampa tataniaj.
d Tekiuaj Asá semi tajtakolchiuak (2 Crón. 16:7, 10). Sayoj ke Biblia kijtoua ke kichiuak tein kuali uan kiyolpaktij Jehová. Yekinika amo mokauak maj kiyolmajxitikan sayoj ke satepan moyolpatak. Jehová okachi kiitaya keman kichiuaya tein kuali uan amo tein kichiuaya keman mopolouaya. Asá sayoj kiueyichiuak Jehová uan mochikauak kinixpolos tatadiosmej tein yetoyaj kampa taixyekanaya (1 Rey. 15:11-13; 2 Crón. 14:2-5).
e Yekinika ome tanauatilmej tein kipia iTanauatil Moisés kinextia ke Jehová kiita ke moneki maj tikueyichiuakan sayoj yejuatsin uan amo aksa oso teisa (Éx. 20:1-6).
f TEIN NESI ITECH TAIXKOPIMEJ: Se tokniuj tayekankej akin telpochok kiluia se tokniuj maj moyekpia porin kiuelilia tayil. Kemej tokniuj yolyemanik, kikaki tein kiyolmajxitijkej, kipata tein moneki uan kisentoka kitekitilia Jehová.
