WE HEBBEN allemaal weleens iemand boos zien worden, en ongetwijfeld zijn we ook zelf wel een paar keer behoorlijk kwaad geweest. Misschien zien we woede als een negatieve emotie die onderdrukt moet worden. Maar vaak vinden we wel dat we een geldige reden hebben om boos te zijn, zeker als iemand iets doet wat tegen ons rechtvaardigheidsgevoel indruist. Een artikel door de Amerikaanse Vereniging voor Psychologie zegt zelfs dat „woede een heel normale en meestal gezonde menselijke emotie is”.

Zo’n kijk lijkt aan te sluiten op wat de apostel Paulus onder leiding van God schreef. Hij erkende dat mensen weleens boos worden en zei: „Als u boos wordt, zondig dan niet: laat de zon niet ondergaan over uw boosheid” (Efeziërs 4:26, De Nieuwe Bijbelvertaling). Betekent dit dat we onze woede moeten uiten, of moeten we juist ons best doen om onze woede te beheersen?

Toen Paulus die raad over woede gaf, dacht hij blijkbaar aan de woorden van de dichter die schreef: „Raakt in beroering, maar zondigt niet” (Psalm 4:4). Wat bedoelde Paulus met die raad? Hij legt uit: „Alle kwaadaardige bitterheid en toorn en gramschap en geschreeuw en schimpend gepraat worde uit uw midden weggenomen, evenals alle slechtheid” (Efeziërs 4:31). Paulus moedigde christenen ertoe aan hun woede onder controle te houden. Het artikel van de Amerikaanse Vereniging voor Psychologie zegt verder: „Uit onderzoek blijkt dat als iemand zich ’helemaal laat gaan’, zijn woede en agressie eigenlijk alleen maar erger worden en de situatie er niet beter op wordt.”

Hoe kunnen we woede en de negatieve gevolgen daarvan vermijden? De wijze koning Salomo van het oude Israël schreef: „Het inzicht van een mens vertraagt stellig zijn toorn, en het is luister van zijn kant, de overtreding voorbij te gaan” (Spreuken 19:11). Hoe helpt inzicht iemand wanneer hij woede in zich voelt opkomen?

Inzicht is het vermogen om te zien wat er allemaal achter een situatie schuilgaat. Hoe helpt inzicht ons wanneer iemand ons beledigt of provoceert?

Als we met onrecht geconfronteerd worden, kan dat ons echt boos maken. Maar als we ons door onze emoties laten meeslepen en heftig reageren, kunnen we onszelf en anderen pijn doen. Net als een ongecontroleerde brand een huis in de as kan leggen, kunnen vlagen van woede onze reputatie en onze band met anderen, zelfs met God, verwoesten. Als we woede in ons voelen opkomen, moeten we dus eerst eens beter naar de situatie kijken. Een vollediger beeld zal ons helpen onze emoties onder controle te houden.

Koning David, Salomo’s vader, had bijna bloedschuld op zich geladen in verband met Nabal, maar hij werd geholpen om beter naar de situatie te kijken. David en zijn mannen beschermden de schapen van Nabal in de woestijn van Judea. Toen de tijd aanbrak om de schapen te gaan scheren, vroeg David Nabal om wat eten voor zijn mannen. Daarop antwoordde Nabal: „Moet ik mijn brood en mijn water en mijn slachtvlees, dat ik voor mijn scheerders heb geslacht, nemen en het aan mannen geven van wie ik niet eens weet waar zij vandaan komen?” Wat een belediging! Toen David dat hoorde, trok hij er met zo’n vierhonderd man op uit om Nabal en de personen die bij hem woonden, te doden (1 Samuël 25:4-13).

Nabals vrouw, Abigaïl, hoorde ervan en kwam David tegemoet. Toen ze David en zijn mannen ontmoette, viel ze aan zijn voeten en zei: „Laat uw slavin alstublieft ten aanhoren van u spreken, en luister naar de woorden van uw slavin.” Ze legde David uit hoe dom Nabal was, en dat hij spijt zou krijgen van het nemen van wraak en het vergieten van bloed (1 Samuël 25:24-31).

Welk inzicht kreeg David door Abigaïls poging om de situatie te sussen? Ten eerste zag hij in dat Nabal een domme man was, en ten tweede besefte hij dat hij bloedschuld op zich zou laden als hij zich zou wreken. Stel dat u net als David ergens woedend over bent. Wat kunt u dan doen? „Haal even diep adem en tel tot tien”, zegt een artikel over agressiebeheersing van de Mayo Clinic, een medische instelling in de VS. Neem dus de tijd om goed na te denken over de oorzaak van het probleem en de mogelijke gevolgen van wat u wilt gaan doen. Laat inzicht uw woede verminderen; zet die van u af (1 Samuël 25:32-35).

Veel personen in deze tijd hebben ook geleerd hun woede te beheersen. Neem bijvoorbeeld Sebastian, die op zijn 23ste in een Poolse gevangenis zat. Door de Bijbel te onderzoeken, leerde hij minder opvliegend te zijn en zich niet door zijn emoties te laten leiden. „Ik denk eerst over het probleem na”, zegt hij. „Dan probeer ik de raad uit de Bijbel toe te passen. Ik heb gemerkt dat de Bijbel de beste gids voor het leven is.”

Setsuo volgde in grote lijnen dezelfde tactiek. Hij vertelt: „Op werk schreeuwde ik altijd naar anderen die me irriteerden. Dankzij mijn studie van de Bijbel schreeuw ik niet meer, maar vraag ik me af: Wie zit er eigenlijk verkeerd? Ligt het probleem niet bij mezelf?” Door over dit soort vragen na te denken, lukt het hem om rustig te blijven en zijn sterke emoties te beheersen.

Woede is een sterke emotie, maar de raad uit de Bijbel is krachtiger. Door die wijze raad toe te passen en te bidden om Gods hulp, kan inzicht ook u helpen uw woede onder controle te houden.