• “Ne ke kwa nkare monnaka o makiye tsa ka mapaying le mosadi ye mongwana ga go tlala.”

• “Ne ke tikwa ke poyilegiye ka matla, ke sa sa nabetsa fote ke kwa nkare a yi nna mong selo.”

• “Ne ke sa kgone go bolabola le motho ye mongwana ka taba yowa. Ne yi fo nkokona ke ntoši.”

• “Ne ke tikwa nkare Jehova aa yi keni yaka.”

Mantsu ya ka ho kgakala ma šupetsa ka mokgo mosadi a kwang go baba ka gona mo monnage a lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. Fote mo nkare ne a kene a maka ka mokgonone ka makhukhung, nakwenngwana dikgwedi tsa go tlala kela mengwaga, a ka fo kwa a sa sa di kgona gore a mo tshepe fote. Mosadi ye mongwana wa gore o šadhiye o yitseri, “Ke yye ka tiputsisa gore: ‘Anthe monna ye a leng ho thina gaka ke mang? Ayitsano go na le dilo tse dingwana tso a ng’wutametselang tsona?’”

Hlogotaba yowa ba yi ngwalele mosadi wa gore monnage o kenne mong ka hlogo ga tso tsa go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. a Yi nyoko bolabola ka ditšhiko tsa Bhayibele tsa gore dya mo kgomoletsa, tsa go maka gore a sa yi kamake taba ya gore Jehova wa mo nyaka, O nyoko mo gelepa gore a dule a bebiye fote a nape a ro šutela thina naye. b

Le mo yi le gore o ka sa kgone go lawola dilo ka mokana ga tsona tso monnago a di makang, di gona dilo tso o ka di makang gore o sa nape o kwa go baba ka matla fote wa tikwa o bebiye. Lebelela tso di leng ka ho tlase.

O sa tikwe molato. Mosadi a ka fo kwa nkare mo monnage a lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara nka taba la gore go na le selo sa go befa so a se makiyeng. Alice c o re ne a tikwa nkare go na le selo sa gore aa naso sa gore basadi ba bangwana ba naso. O tiputsisiye gore, ‘Ke ntaba monnaka a jabodisa ke go lebelela basadi ba bangwana a sa lebelele nna?’ Basadi ba bangwana ba tipeya molato ba nagana gore ke bona ba makang gore seyemo se nape se gakga. Danielle o re, “Ne ke titseya go le mong nna mosadi wa go sa loka wa gore o sinya mošadho wa rune ka taba la go kwata.”

Mo nkare o tikwa ka mokgonone, di tšibe tsa gore Jehova aa go beye molato ka taba la dilo tso monnago a di makang. Jakobo 1:14 yi re: “Ye mongwana le ye mongwana o woka ke tso yene mong a di nabelang.” (Marom. 14:12; Mafil. 2:12) Jehova a ka sa ro go beya molato mara o yi tseyela gedimo taba ya gore wa mo tshepegela.—2 Dikor. 16:9.

Fote di ka go gelepa ka matla mo o kwisisa taba  ya gore mo monna wa gore o šadhiye a lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara a di rele gore mosadi wage go na le selo sa gore aa naso sa gore basadi ba bangwana ba naso. Bo ba go tšhutega ga taba yowa, ba hlatolla gore dithombhe tsa batho ba go sa tšwara di maka gore motho a nabele go maka tsa mapaying ga gore go ka sa tsoge go kgotsofatsiye ke mosadi le mo go ka ba wofeng.

Kganela kgole le taba ya go šekela. Catherine o yitseri so ne a dula a nagana ka sona ho lephelong ke gore monnage ne a dula a lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. Frances o yitseri: “Ke fo dula ke tšhugiye letšatši ka mokana ga lona mo ke sa tšibi gore monnaka o kaye. Letšatši le fo re taka ke hlagasela.” Basadi ba bangwana ba gore ba šadhiye ba hlayye gore di ba tšebisa ka matla mo ba na le magageru ya gore ma ka fo ba ma tšiba ka bothatha bya banna ba bona. Fote ba bangwana a ba yi gane taba ya gore ba tikwa ba le ntoši ka taba la gore ba nagana gore a go na le motho ka wweši ye a kwisisang seyemo sa bona.

Ke ga hlago go tikwa ka mokgonone. Mara mo nkare o fetsa nako ya go tlala ka matla o nagana ka dilo tsowa, mošekelo wo nyoko go phukulusa. Mara liketsa go dula o nagana ka senghana sago le Jehova. Mo o maka ka mokgonone o nyoko ba le matšhika ya go tiyisela mo nako yi kene yi ya.—Pis. 62:2; Maef. 6:10.

O ka fo bona di go berekela mo o bala o boya o ghayela ka mešupetso ya ka ho Bhayibeleng ya basadi ba gore ne ba kgongwele mara ba yye ba kgona go kgomoletsega ka go rapela Jehova. A yi ka moka nako ga gore Jehova ne a tlosa mathatha ya bona mara o makiye gore ba bebe. Mo re beyisa, Hanna ne a “kgongwele ka matla” a kgongwetsa ke seyemo so ne a le ga sona. Mara, ka nthago ga mo a “fetsiye nako ya go lefa a rapela Jehova,” o yye a thomisa go tikwa a bebiye le mo ne a sa tšibi gore go nyoko makega ying ka seyemo sage ku mahlong.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Makor. 1:3, 4.

Kgopela bagolo ba phutego gore ba go gelepe. Ba ka ba “poleke ya go wutama ga yona mo go na le moya, poleke ya go tšhabela ga yona.” (Jes. 32:2) Fote ba ka go kgopelela mogageru wa mosadi wa gore o ka mo kgotolela sa pelong ke mokane a go kgomoletsa.—Diy. 17:17.

Nje o ka di kgona go gelepa monnago gore a hlule mokgwa wage wa go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara? Di ka makega. Bhayibele yi šupetsa gore mo le nyaka go lukisa bothatha kela mo le nyaka go hlula lenaba la gore le na le matšhika ka matla, “ka babedi ba phala ka wwoši.” (Mmo. 4:9-12) Bo ba go tšhutega ba šupetsa gore ga go tlala maphomela go ba ya gabutši ka matla mo monna le mosadi ba gore ba šadhiye ba bereka ggoši gore ba hlule mokgwa wa gore wo midiye wa go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara fote ba ka kgona le go tshepanana.

 Ke nnete gore ga go tlala di ko ya ka gore motho ye o šadhiyeng naye wa di nyaka fote o ro tikemisela gore a lisetse go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. Ayitsano o yye a kgopela Jehova gore a mo neye matšhika fote a tikgopelela le ga bagolo gore ba mo gelepe? (2 Makor. 4:7; Jak. 5:14, 15) Ayitsano go na le se sengwana so a se makang gore a kganele kgole le dilo tsa go mo liketsa? Mo re beyisa, ayitsano mo a berekisa dilo tsa elekthroniki go na le mo a kgerang gona, gore a kganele kgole le seyemo sa gore se ka mo liketsa? (Diy. 27:12) Ayitsano mo o mo gelepa wa dumela fote o go botsa mong yona nnete? Mo nkare go ka mokgonone, o ka di kgona go mo gelepa.

Ka mokgo mang mara? Tseya ka mošupetso ke wowa. Felicia o šadhiye le Ethan, wa gore o yye a kena ka hlogo ga taba ya go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara go sa le ye monyana. Felicia o maka gore di be lula ga monnage gore a bolabole naye mo a kwa a nabela go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. Ethan o re: “Ke bolabola le mosadi waka ke sa mo wutametsele selo fote ke lukulugiye. O n’gelepa gore ke kganele kgole le dilo tsa go nliketsa a kene a nšupetsa gore wa nnyaka fote thina le thina o mputsisa gore di sepela byang. Fote o n’gelepa gore ke sa fo kenakenanya ga Inthanete.” Gabutšibutši, Felicia o kwisa go baba ke taba ya gore monnage o jabodisa ke go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. Mara, o re, “Go kwata gaka le go kwa go baba di ka sa mo gelepe gore a khwanyudisi ga mokgwa wone wa go befa. Ka nthago ga mo re bolabodiye ka bothatha byo a nang nabyo, ke mo a šele a tikemisele go n’gelepa gore ke sa sa kwa go baba.”

Go bolabodisana ga mošaga wonone, a di rele gore di gelepa monna wa gore o šadhiye gore a lisetse go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara mara le mosadi wage di ka mmerekela gore a thomise go tshepa monna wage fote. Phela mo monna a tikemisela go botsa mosadi wage ka mekgwa yage ya gore a yi gabutši a sa tshofe ke motho, gore o ya kaye le gore o yye maka ying, ke mokane di nyoko ba lula gore mosadi wage a mo tshepe ka taba la gore a go sa na tso a mo wutametselang tsona.

Ayitsano wa di tshepa tsa gore ga monnago o ka mo gelepa ka mokgonone? Mo nkare go ka mokgonone, ke ntaba le sa bale le le ggoši hlogotaba yowa le boya le petapeta ka yona? So a ko bang a nyaka go se segelela ke gore a lisetse go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara le go maka dilo tsa gore di ka go hlohletsela gore o mo tshepe. A di nyake monnago a kwatisa ke taba ya gore o nyaka go bolabola ka bothatha byone, mara o tshwanele a liketse go kwisisa gore bothatha byone bo maka gore o tikwe byang. Di nyaka o mo thega ga tso a liketsang go di maka gore a lisetse mokgwa wone fote o mo neye nako ya gore a šupetse gore o ka mo tshepa fote. Lune ka babedi di nyaka le di tšibe tsa gore king tso di makang gore batho ba nape ba ro kena mong ka hlogo ga taba ya go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara le gore bothatha byone le ka bo hlula byang. d

 Mo nkare o tšhaba gore wene le monnago mo le bolabola le ka feleletsa le lakatsana, le ka kgopela mogolo wa gore le tlwayelanne naye gore a be gona mo le petapeta ka taba yone. Di tšibe tsa gore le ka nthago ga gore motho ye o šadhiyeng naye a hludiye mokgwa wone wa gore ne wo mo gomele wa go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara, di ka tseya nako gore o mo tshepe fote. O sa lahle tewu. Lebelela dilo tse dinyana tsa gore ke tsa gabutši tsa gore dya makega ga mošadho wa lune. Di tshepe tsa gore mo nako yi kene yi ya mo nkare lune ka babedi le lefiselana pelo mošadho wa lune wo nyoko tiya fote.—Mmo. 7:8; 1 Makor. 13:4.

Mo nkare monnago o lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara ka nthago ga mo a tsere nako ya go lefa a liketsa gore a sa di lebelele, ayitsano tsone di rela gore ke mo a sa tisole a resa kela seyemo sone se ka sa ro tšhentšha? A go ka mokgonone. Ka matlamatla mo nkare o tlungwele mong ka hlogo ga taba ya go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara, di ka mo tseya lephelo lage ka moka gore a liketse go lisetsa mokgwa wone. Mokgwa wone o ka fo boya fote le mo yi le gore o tsere mengwaga ya go tlala a kganela kgole le go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara. Gore a kganele kgole le taba ya go boyela ga dilo tsone, di nyaka a yagelele lepharo la go tiya la gore le ka mo tšhireletsa, a nape a gare di tiya le mo di šupetsa nkare bothatha byone o bo hludiye. (Diy. 28:14; Mat. 5:29; 1 Makor. 10:12) Di ko nyaka gore a be le “mokgwa wa nyuwane” fote a tšhute go “nyenya tsa go befa”—go lebelela dithombhe tsa batho ba go sa tšwara fote le go sa make dilo tsa gore a dya yela tsa go tshwana le go tšhokotšha. (Maef. 4:23; Pis. 97:10; Rom. 12:9) Ayitsano o tikemisele go maka ka mokgonone? Mo nkare go ka mokgonone, a ka di kgona go tomola mokgwa wone. e

Byalo, re ka re king mo nkare motho ye o šadhiyeng naye aa šupetsi nkare o nyaka go hlula bothatha byone? Dya kwisisega, mo o ka fo tikwa o tšebiye,o kwatiye kela o tikwa nkare o go sipidiye ka fase. O ka di kgona go beba ka go bošela tso di go šekedisang ga Jehova. (1 Pet. 5:7) Ariye mahlong o šutela thina le Jehova ka go rapela, ka go bala o boya o ghayela. Mo o kene o maka ka mokgonone di tshepe tsa gore le yene O nyoko šutela thina nago. Jesaya 57:15 yi hlayye gore o dula le bo ba gore ba “kwisiwwe go baba fote ba tinyanafatsiye,” gore ba boyele ba jabole fote. Liketsa ka mokgo o ka kgonang gore o be Mokreste wa gabutši ka matla. Kgopela bagolo gore ba go gelepe. Fote o dule o na le tshepo ya gore mo nako yi kene yi ya, monnago o ko lukiseng.—Marom. 2:4; 2 Pet. 3:9.