Di Dolfini di ntsha medumo ya go sa tshwane gore di kgone go kwa gore ke kaye ga gore di ka sepela gona le go kraya dipoleke tsa nyuwane tsa gore di ka dula ga tsona. Ba tsa sayense ba liketsa go kopisela nko ya dolfini mo ba maka metšhene ya gore yi kgona go bereka ka teng ga meetši ya go phala yo yi leng gona gana byalo.

 Nagana ka sowa ša: Ka mokgo dolfini yi kgonang go nkgelela dilo, yi kgona go kraya dihlapi tsa gore di ka fase ga santa fote yi kgona le go kwa gore sowa ke hlapi kela ke letlapa. Go ya ka Keith Brown, wa gore ke phrofesa ga Yunivesithi ya Heriot-Watt, Edinburgh, Scotland, o re dolfini yowa yi kgona “go nkgelela yi le kgole ka 10 ya dimitha gore mowa go na le meetši ya go yela, ya letswayi, ya go tanya, le ya go ba le oyili.” Ba tsa sayense le bona ba nyaka go maka metšhine ya gore yi kgona go maka dilo tsowa.

 Bo ba go nyakolla ba yye ba lebelela ka mokgo dolfini yi ntshang medumo le ka mokgo yi kwang ka gona, gore ba thogo kopisela ga yona mo ba maka metšhene ya bona. Ba kgonne go maka motšhene wa gore le wona wo kgona go kwa dilo tso di leng ka teng ga meetši, ke mokane dithapo tsa wona ba di tšhediye ga selo sa nkare ke pikiri ya go lefa ya gore ampore go ba mitha. Motšhine wone ba wo mamaretsa ga se sengwana sa nkare ke khamera ya ka teng ga meetši ke mokane wo kgona go bona dilo wo le kgole tsa gore di ka teng ga meetši tsa go tshwana le dithapo kela diphayiphi tsa meetši. Bo ba makiyeng motšhine wowa ba re wo ka bereka gabutši ga dikhamphani tsa go maka oyili le kgasi. Motšhine wowa wa gore ba wo kopisele ga dolfini ya go nkgelela kgole, wo ka gelepa gore re thogo tšiba dilo tsa go tlala tsa gore di ka fase ga meetši, le go kgona go bona gore diphayipi tsa gore di sepela teng ga meetši di sinyegiye kaye le gore di thulegiye kaye.

 O nagana ying? Ayitsano hlapi yowa ya go kgona go nkgelela kgole yi f’lo timakegela? Kela go na le ye a yi makiyeng?