Lebhlomu la go ntsha pewu ya ditšhatšhale tse ditšhwewu le badiwa ga dilo tsa hlago tsa go kgona go fofa. Mo go tšutla moya, pewu ya lebhlomu lowa yi thomisa go mamarologa ka ditlopotlopo ke mokane ditšhatšhale tsa yona di thomisa go fofa nkare ke pharašuta. Le mo dipewu tse dingwana di wela gana ho thina, tse dingwana tsa tsona di ka rwala ke moya go segela gana hala ga 0.6 khilomitha kela go feta. Ke ntaba di kgona go rwala ke moya nako ya go lefa? Ba sayense mo ba nyakolla ba krayye gore lebhlomu lowa le kgona go fofa gabutši go phala pharašuta yo yi makiyeng ke batho.

 Nagana ka sowa ša: Pewu ya lebhlomu lowa ya mamarologa ho tšhikong ya lebhlomu go fo tshwana le moriri. Ditšhatšhale tsone di maka mmereko wa go tshwana le pharašuta di gelepa pewu yone gore yi thogo fofa.

 Fote ditšhatšhale tsone di na le maboya ya ma di gelepang gore di thogo fofa le pewu. Mo pewu yone yi rwala ke moya ditšhatšhale tsa yona di thomisa go dukuluga mo yi kene yi fofa. Ke mokane go ba le moya wo wo dukulugang ho kgakala ga ditšhatšhale tsa yona, wo gelepa pewu yone gore yi fofele gedimo fote yi sa yakgoswe yi wela fase.

 Gabutšibutši, maboya ya ma leng ga ditšhatšhale ma gelepa pewu yowa gore yi thogo fofa go tshwana le pharašuta ya go bereka gabutši. Go tokegela gana hone, ditšhatšhale tsone di fefoga gana hala ga 90 ya diphesente! Le berekisa dilo tse dinyana gore le thogo fofa.

 Bo ba sayense ba nyakana le mekgwa ye mengwana yo ba ka yekiselang pewu yowa ya ditšhatšhale tse ditšhwewu tsa gore dya fofa. Ba nyaka go maka dilo tse dinyana tsa go kgona go fofa, tsa gore di nyoko berekisa matšhika ya manyana. Dilo tsone tse dinyananyana tsa go kgona go fofa di nyoko maka mebereko ya mehlobohlobo, gana hone go kena le mmereko wa gore di pombhole moya wa sebakabakeng.

 Wene o re king? Ayitsano lebhlomu lowa la go ntsha pewu ya ditšhatšhale tse ditšhwewu tsa gore dya fofa le f’lo timakegela? Kela le ro makiwa?