O ka Hwetša Kae Thuto e Phalago Tšohle?

“Seo go betla go se dirago go lefsika la mmabole, ke seo thuto e se dirago go motho.”—Joseph Addison, 1711.

NA O kile wa tsena sekolo? Batho ba bantši ba araba ka gore ee—eupša ga se bohle ba ka arabago bjalo. Ge re tsena lekgolong la bo-21 la nywaga, dimilione tše di sa balegego tša bana ga di kgone go hwetša thuto ya sekolong ya ka mehla. Se e bile sa therešo ka nako e telele, mo e lego gore lehono mo e nyakilego go ba batho ba bagolo ba e ka bago ba dimilione tše sekete ga ba kgone go bala le go ngwala.

Lega go le bjalo, thuto e botse ke senyakwa sa motheo. Go e na le go e lebelela e le karolo ya bophelo bja matsaka bjo bo sa fihlelegego, ba bantši lehono ba e lebelela e le tshwanelo ya bana le batho ba bagolo ka bobedi. Eupša thuto e botse e ka kgonega bjang ka ntle le didirišwa tše di swanetšego? Go thwe’ng ge e ba go se na dipuku tše di lekanego, go e-na le tlhaelelo ya barutiši ba swanelegago e bile go se na dikolo tše di lekanego?

Ge e le gabotse, ke kae moo batho ba ka hwetšago thuto ya maemo yeo e kgothaletšago go tšea karolo ga motho ka noši, yeo e oketšago tsebo ya bona ka lefase leo le ba dikologilego le go ba nea mehola ya moya yeo e ka fetošago maphelo a bona? Ke thuto efe yeo e gatelelago ditekanyetšo tša boitshwaro tše di hlwekilego, yeo e bontšhago kamoo go ka fihlelelwago boemo bjo bokaone bja bophelo le go nea kholofelo e tiilego bakeng sa bokamoso? Na ka kgonthe thuto e bjalo e ka kgona go hwetšwa ke yo mongwe le yo mongwe?

Motheo Bakeng sa Thuto e Phalago Tšohle

Le ge go ka bonala go makatša, re ka araba ka kgodišego gore ee, thuto yeo ya maemo e ka kgona go hwetšwa ke bohle. Se ke ka gobane go na le sedirišwa se matla sa thuto seo se ka neago motheo bakeng sa yona. Ke “puku ya go ithuta” yeo e sa lego e hlompšha ka nako e telele yeo e hwetšagalago ka moka goba ka dikarolo tša yona, ka maleme a fetago a 2 200 a lefase. Go ka thwe yo mongwe le yo mongwe lefaseng o kgona go e hwetša ka leleme leo a le kwešišago. Puku ye ke efe?

Ke Beibele, puku yeo e tumišwago ka bophara e le puku e bohlokwa kudu yeo e kilego ya ngwalwa. Seithuti sa mathomong a lekgolo la bo-20 la nywaga, William Lyon Phelps o ngwadile gore: “Motho yo mongwe le yo mongwe yo a nago le tsebo e tletšego ya Beibele a ka bitšwa e le ka kgonthe gore o rutegile. Ga go na thuto e nngwe goba setšo, go sa šetšwe kamoo e ka bago e tseneletšego goba ya maemo ka gona, yeo e kago . . . go hlama seemedi se se swanetšego.”

Beibele ke kgoboketšo ya dipuku tšeo di ngwadilwego lebakeng la ka godimo ga nywaga e 1 600. Ge a bolela ka bokgoba-puku bjo bjo bohlokwa bja dipuku, Phelps o okeditše ka gore: “Dikgopolo tša rena, bohlale bja rena, difilosofi tša rena, dipuku tša rena, bokgabo bja rena, mehlala ya rena, di tšwa kudu ka Beibeleng go feta go dipuku tše dingwe ka moka di kopantšwe. . . . Ke dumela gore tsebo ya Beibele ka ntle le thuto ya kholetšhe e bohlokwa kudu go feta thuto ya kholetšhe ka ntle le Beibele.”

Lehono modiro o mogolo kudu wa thuto e theilwego Beibeleng o dirwa lefaseng ka bophara ke mokgatlo wa Bakriste wa Dihlatse tša Jehofa. Thuto e bjalo e fetela ka kua ga metheo ya go bala le go ngwala. E nea kgolo ya monagano le ya boitshwaro. E kgoma pono ya batho ka bokamoso ka tsela e agago, gomme e nea motheo wa kholofelo e tiilego ya gore seo se lego ka pele e tla ba se sekaone kudu go feta seo se lego ka morago.

Hle ithute mabapi le lenaneo le la thuto bakeng sa bophelo ka go bala sehlogo se se latelago.