Babjadi ba Lefaufaung ba Sethokgweng sa Dipula sa Molatšatšing
BJALE ka ge molemi yo mongwe le yo mongwe a tseba, gore a bolaye mabele go ithekgile ka gore a bjale lefelong le le swanetšego le ka nako swanetšego. Eupša se se makatšago ke gore, sethokgweng se sengwe sa dipula go bjalwa bošego, le gona babjadi ba gona bao ba atlegago ba bjala ba le lefaufaung. Babjadi bao ba lefaufaung ke bomankgagane ba Kgale bao ba jago dienywa—bao gape ba tsebjago e le bomankgagane ba go swana le phukubje (di-flying fox). *
Go Gaša Peu
Bomankgagane ba bantši bao ba jago dienywa ba fofa bošego, ba nyaka mehlare ya dienywa tše bose sethokgweng goba matšoba ao a nago le todi e ntši. Ge ba dutše ba tsoma ba le lefaufaung, bomankgagane ba ja dienywa, gomme ba tšama ba rothiša disohlo tšeo di sa šilegago le peu. Go phetha mošomo wa bona wa go bjala, gape ba nontšha matšoba ge ba dutše ba monya todi ya ona yeo ba e thabelago kudu.
Ka ge bomankgagane bao ba jago dienywa ba sepela maeto a matelele bošego, ba ka gaša dipeu lefelong le legolo. Le gona, ka ge bomankgagane ba gaša dipeu tše dingwe tšeo di sa šilegago, gape ba tšweletša “morole” wo o thušago dipeu gore di gole. Ga go makatše gore dimela tše dintši sethokgweng sa dipula, di ithekgile ka bomankgagane gore ba nontšhe matšoba le go phatlalatša dipeu tša tšona.
Ka ge ba tšea maeto a matelele, bomankgagane bao ba jago dienywa ba swanetše go ba le bokgoni bja go tseba tsela le mahlo a bogale. Ge go le lefsifsi, ba kgona go bona gakaone go feta batho. Ba ka kgona go bona gaešita le mebala e mengwe. Le gona ba kgona go fofa mosegare gaešita le bošego.
Kamoo ba Phelago ka Gona
Mohuta wa bomankgagane ba go swana le phukubje ba kua Samoa (Pteropus samoensis) ba phela gotee e le e tona le e tshadi bophelo ka moka. Go lemogilwe gore mehuteng e mengwe, mankgagane wa tshadi o hlokomela bana ba wona gabotse, o sepela le bona ka dibeke tše mmalwa gomme o ba nyantšha go fihlela ba gola. Mehuteng e mengwe e mebedi ya bomankgagane bao ba jago dienywa, wa tshadi o ka hwetša thušo ya mankgagane o mongwe wa tshadi gore o o thuše nakong ya go tswala.
Ka manyami, bomankgagane ba bantši bao ba jago dienywa ba ba kotsing ya go ka hwa ka baka la go senywa ga lefelo leo ba dulago go lona. Dihlakahlakeng tša ka Borwa bja Pacific, go fela ga bomankgagane bao ba jago dienywa go kotsi ka ge mehuta e mengwe ya dimela tša dihlakahlaka tše e ka se nontšhwe ka ntle le bomankgagane. Go molaleng gore mošomo wa babjadi ba ba lefaufaung ga se wa swanelwa go tšeelwa fase.
^ ser. 2 Bomankgagane ba Kgale bao ba jago dienywa ba hwetšagala Afrika, Asia, Australia le Dihlakahlakeng tše dingwe tša Pacific.