Ge ke be ke na le nywaga e meraro, tate, rangwane le rakgolo ba ile ba hudušetšwa dikampeng tša mošomo wa kgapeletšo ka baka la go kgomarela boemagare bja bona bja Bokriste. Go ile gwa phologa tate a nnoši. Ka 1947, ka morago ga Ntwa ya II ya Lefase, o ile a boa gae a robegile mokokotlo. Gaešita le ge e be e le sekoka, o ile a ema a tiile tumelong.

Ge ke be ke na le nywaga e senyane, nna le lapa lešo gotee le Dihlatse tše dingwe tše makgolo tša Moldova re ile ra hudušetšwa Siberia. Ka July 6, 1949, re ile ra nametšwa ka matorokising a go rwala dikgomo. Ka morago ga matšatši a 12 re le leetong la dikhilomithara tša ka godimo ga tše 6 400 re sa eme, re ile ra fihla seteišeneng sa setimela sa Lebyazhe. Balaodi ba moo ba be ba re emetše. Re ile ra arolwa ka dihlotswana gomme gateetee ra gašanywa lefelong leo. Sehlopha sa rena se ile sa dula sekolong se senyenyane seo se bego se sa šome. Re be re lapile e bile re nyamile kudu. Mosadi yo a godilego yo a bego a na le rena o ile a opela a tswaletše molomo kopelo yeo e bego e hlamilwe ke Dihlatse nakong ya Ntwa ya II ya Lefase. Go se go ye kae, ke ge ka moka ga rena re opela le yena ka pelo ka moka ka mantšu a rego:

“Bana babo rena ba bantši kudu ba hudušeditšwe kgole kudu.

Ba išitšwe leboa le bohlabela.

Ba swerwe gampe kudu ka baka la modiro wa Modimo, gomme ba kgotlelela diteko tše di etšago lehu moo.”

Ge nako e dutše e eya, re ile ra kgona go ya dibokeng tša Beibele Sontaga se sengwe le se sengwe lefelong leo le bego le le bokgole bja dikhilomithara tše e ka bago tše 13 go tloga legaeng la rena. Gantši re be re tloga e sa le ka mahube gomme re sepela lehlweng leo le fihlago mathekeng mola thempheretšha e be e le di-degree Celsius tše -40. Re be re pitlagana ka phapošing ya disekweremithara tše 19 re le ba 50 goba ka godimo ga moo. Re be re thoma ka go opela kopelo e tee goba tše pedi goba tše tharo. Go be go rapelwa thapelo e tšwago pelong ke moka gwa ahlaahlwa dipotšišo tša Beibele. Se se be se tšea iri goba ka godimo ga moo. Re be re opela dikopelo tše oketšegilego ke moka gwa ahlaahlwa dipotšišo tše oketšegilego gape. Yeo e be e le nako e matlafatšago tumelong e le ruri!

Ka 1960, Dihlatse tšeo di bego di hudušitšwe di ile tša newa tokologo e kgolwanyane. Le ge re be re diila, ke ile ka kgona go etela Moldova, moo ke ilego ka tsebana le Nina, yoo batswadi ba gagwe le makgolo le rakgolo ba gagwe le bona e bego e le Dihlatse. Go se go ye kae re ile ra nyalana gomme ra boela Siberia, moo go ilego gwa belegwa morwedi wa rena Dina ka 1964 gomme ka 1966 gwa belegwa morwa wa rena, Viktor. Ka morago ga nywaga e mebedi, re ile ra hudugela Ukraine gomme ra dula ka ntlong e nyenyane kua Dzhankoy, e lego motse wo o lego bokgole bja dikhilomithara tšeo e ka bago  tše 160 go tloga Yalta, woo o lego pheninsuleng ya Crimea.

Go etša ge mediro ya Dihlatse tša Jehofa e be e thibetšwe tikologong ka moka ya Soviet Union, e be e thibetšwe le kua Crimea. Eupša modiro wa rena o be o sa thibelwa ka mo go feletšego, e bile re be re sa tlaišwe phatlalatša. Dihlatse tše dingwe di ile tša thoma go nyefiša. Di be di bolela gore ka ge di be di tlaišegile kudu kua Siberia, go be go swanetše gore bjale di šome ka thata go hwetša manobonobo a dilo tše di bonagalago.

Ka March 27, 1991, modiro wa rena o ile wa dumelelwa semmušo tikologong yeo e kilego ya tsebja e le Soviet Union. Di tloga fase, go ile gwa rulaganywa dikopano tše dikgolo tše kgethegilego tše šupago tša matšatši a mabedi nageng ka moka. Re be re tlo ya go ya Odessa, Ukraine, yeo e bego e tla thoma ka August 24. Ke ile ka goroga kgwedi pele ga kopano gore ke thuše go beakanya lepatlelo la kgwele ya maoto bakeng sa go swarela kopano moo.

Ka ge re be re šoma go fihla bošego, gantši re be re robala dipankeng tša lepatlelo. Dihlopha tša basadi ba Dihlatse di ile tša hlwekiša phaka yeo e bego e dikologile lepatlelo. Go ile gwa thothwa mekgobo ya ditlakala ya boima bja ditone tše 70. Bao ba bego ba šoma lefapheng la tša marobalo ba be ba eya godimo le fase motseng woo ba nyaka marobalo bakeng sa batlakopanong ba 15 000 bao ba bego ba letetšwe. Gateetee ke ge go etla ditaba tše di tlabago kudu!

Ka August 19—ge go be go šetše matšatši a mahlano feela gore kopano ya rena e thome—Mikhail Gorbachev, yo e bego e le mopresidente wa USSR ka nako yeo, o ile a golegwa ge a be a le maikhutšong kgauswi le Yalta, yeo e sego kgole le moo re bego re le gona. Kopano ya rena e ile ya se sa dumelelwa. Batlakopanong ba ile ba thoma go leletša ofising ya kopano, ba botšiša gore: “Re dire’ng ka dipeeletšo tšeo re di dirilego tša ditimela le dipese?” Ka morago ga go rapela kudu, bao ba bego ba rulaganya kopano ba ile ba ba botša gore: “E fo tlang!”

Ditokišetšo—le dithapelo—di ile tša tšwela pele. Lefapha la dinamelwa le ile la thoma go gahlanetša batlakopanong bao ba bego ba goroga ba etšwa dikarolong tše dintši tša Soviet Union ba ba iša moo ba swanetšego go dula gona. Mesong e mengwe le e mengwe, ditho tša Komiti ya Kopano di be di tloga ofising ya tšona go yo boledišana le balaodi ba motse. Bošegong bjo bongwe le bjo bongwe, ba be ba boa ba sa swara ditaba tše dibotse.

Ka Labone, August 22—ge go be go šetše matšatši a mabedi pele kopano e thoma—ditho tša Komiti ya Kopano di ile tša boa di swere ditaba tše dibotse tše di rego: Kopano e dumeletšwe! Re be re thabile kudu ge re be re opela kopelo ya mathomo le ge go be go bulwa ka thapelo. Ka morago ga lenaneo la ka Mokibelo, re ile ra diega go fihla bošego, re bolela le go tsošološa segwera. Go be go na le Bakriste ba tiilego tumelong bao ba ilego ba emeletšana le diteko tše thata ka go fetišiša.

Nywageng e fetago e 22 ka morago ga kopano yeo, go ile gwa ba le tšwelopele e makatšago mokgatlong. Go agilwe Diholo tša Mmušo gohle kua Ukraine, gomme palo ya bagoeledi ba Mmušo e gotše go tloga go ba 25 000 ka 1991 gomme ga bjale ke ba 150 000!

Lapa lešo le sa dula ntlong yona yela ya kgale kua Dzhankoy, yeo ga bjale e lego motse wa batho ba e ka bago ba 40 000. Gaešita le ge go be go na le malapa a sego kae feela a Dihlatse mo ge re be re sa fihla re etšwa Siberia ka 1968, ga bjale go na le diphuthego tše tshela Dzhankoy.

Lapa lešo le lona le atile. Ga bjale meloko ya rena yeo e sa phelago e hlankelago Jehofa ke e mene—bana ba rena, bana ba bona le bana ba bana ba bona.