Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Enjugano ekaba neebaasa kutwariramu amatungo

Eki Waaba Nookimanya?

Eki Waaba Nookimanya?

Ahabw’enki ira Abaisraeli baabaire nibashashura enjugano?

Ira, bakaba baha enjugano ab’eka y’omwishiki bwanyima y’amaka gombi kwikirizana aha by’obushwere obwo. Enjugano neebaasa kuba yaabaire neetwariramu ebintu by’omuhendo, amatungo, n’esente. Obumwe, ekaba eshashurwa kurabira omu kukora emirimo, nk’oku kyabaire ahari Yakobo, owaacwiremu kukoreerera Rakeeli kumara emyaka mushanju kugira ngu ataahe nawe omu bushwere. (Kut. 29:17, 18, 20) Omugyenzo ogu gukaba guri ogwa kigyendererwa ki?

Omucondooza ahari Baibuli Carol Meyers naagira ati: “Enjugano ekaba neeshumbuusha ab’eka y’omwishiki ahabw’emirimo ei abaire naakora na munonga omu maka g’abariisa n’abahingi.” Kandi enjugano neebaasa kuba yaabaire neehamya omukago gw’amaka againe akakwate n’obushwere obwo. Okukwatanisa kw’amaka aga kukaba nikubaasa kureebwa nk’omuringo gw’okutunga obuhwezi omu bwire bugumire. Ekindi, enjugano ekaba eri obuhame ngu omwishiki naija kuba muka nanka arugye ahansi y’obureeberezi bw’abazaire be.

Okushashura enjugano kikaba kitarikumanyisa ngu omukazi n’ekintu ekirikubaasa kugurwa nari kuguzibwa. Ekitabo Ancient Israel—Its Life and Institutions nikigira kiti: “Abaisraeli bakaba nibareeba okuha esente eka y’omwishiki, nari ekirikwingana nazo, nk’obushuubuzi. Kwonka [enjugano] ekaba etari nyingi kubaasa kushumbuusha abazaire b’omwishiki.”

Obunaku obu, omu mahanga agamwe, abantu nibakigumizamu kukuratira omugyenzo gw’okushashura enjugano. Abazaire Abakristaayo baashaba enjugano, okuba abaringaniire kwabo kwine ‘kumanywa abantu boona’ batarikushaba ebirengire. (Fil. 4:5; 1 Kor. 10:32, 33) Omu muringo ogwo, nibooreka ngu tibarikukunda esente nari tibaine mururu. (2 Tim. 3:2) Kandi, abazaire Abakristaayo baashaba enjugano eringaniire, kishwera tarikwija kugyemeserezibwa kwongyezayo ebiro by’okugaitwa kuhitsya obu araatungye esente zirikumara z’okushashura enjugano. Nari kishwera tarikwija kugyemeserezibwa kurekura obuheereza bwe nk’okuba payoniya kukora obwire bwingi kutunga esente ez’okushashura enjugano mpango ei ashabirwe.

Omu bicweka bimwe by’ensi, abazaire nibashaba enjugano kurugiirira aha biragiro. Abazaire Abakristaayo abarikutuura omu bicweka nk’ebyo, niboorobera ebiragiro ebyo. Ahabw’enki? Ekigambo kya Ruhanga nikihiga Abakristaayo boona kworobera “abakama abarikutegyeka” n’ebiragiro ebitarikuhakanisa emisingye ya Ruhanga.—Rom. 13:1; Byak. 5:29.