Say smartphone et singa sakey ya power tool​—balanglan mausar odino mapeligro, depende ed pangusaran ed satan. Panon mon ibangat iray ananak mo pian duga so pangusar da ed smartphone? Singa bilang, panon kabayag so labay mon pangusar na anak mo ed smartphone kada agew? *

•  No antoy nepeg mon naamtaan

•  No antoy nagawaan mo

•  Mangiiter na limitasyon iray maaron atateng

• Nayarin niiyan so anak mo ed peligro. Singa nibaga la ed artikulo ya “Saray Ananak tan Say Smartphone​—Part 1: Kasin Kailangan La na Anak Ko so Smartphone?” na-access na smartphone so amin ya walad Internet, balanglan maong odino mauges itan.

  “Main-inomay tayon nalingwanan ya panamegley na smartphone et nayarin nipeligro iray ananak tayo ta nawalaan iray access ed amin ya klase na mauges ya totoo tan makapuy ya kanonotan.”​—Brenda.

• Kaukolan na ananak so panangigiya. Natan, saray ugugaw et apasal la ed teknolohiya, balet dakel ya adulto so onggagapo ni labat ya mangusar ed satan. Pero agto labay ya ibaga ya anggapo lan balot so amta na saray atateng ed teknolohiya, tan saray ugugaw la so mandesisyon no panon tan kapigan da usaren iray smartphone da.

  Tua, ompan mas marunong iray ananak mo nen say sika ed pangusar na smartphone, balet agto labay ya ibagan amta da la no panon so dugan pangusar ed satan. Anggano marundunong iray ananak mo ed teknolohiya, kaukolan da nin siansia so panangigiya pian magmaliw iran responsable diad pangusar na smartphone.

  “No bastam labat ikdan na smartphone so anak mo ya agmo ni imbangat no panon ton usaren itan, singam inikdan na tumbok na luluganan, pinandar to, insan mo ibagan ‘asikasom so pan-drive a,’ balet ta agmo ni imbangat ya man-drive.”​—Seth.

• Amtaen iray feature na smartphone na anak mo. Kabisadoen iray feature na smartphone na anak mo ya makatulong ed sikato pian duga so pangusar to ed satan. Singa bilang:

  Anto ran feature so nayarin usaren pian nakontrol moy oras na pangusar to ed satan tan pian naamtaan mo no anto ran website so lulukasan to?

  Kasin antam ya aliwan magenap so basta pangi-block ed saray app tan website ya makapuy iray karga to?

  No kabisadom ya usaren so smartphone na anak mo, mas antam no panon mon ibangat so anak mo pian dugay pangusar to ed satan.

  Prinsipyo na Biblia: “Say kakabatan na sakey so mamapabiskeg ed pakayari to.”​—Proverbio 24:5.

• Mangiter na limitasyon. Nonot mon maong no anto ray nayari tan agnayarin gawaen na anak mo ed smartphone to. Singa bilang:

  Kasin payagan moy anak mon man-cellphone legan kayon mamangan odino no kaiba yo ray kapamilya o kakaaro yo?

  OK labat kasi ya sanlabin walad anak mo so cellphone to?

  Anto ran app so payagan mon i-download to?

  Panon kabayag so labay mon pangusar na anak mo ed smartphone kada agew?

  Wala kasi iter mon limitasyon no panon kabayag so pangusar to ed kada agew?

  Ibagam ed anak mo iray nepeg ton gawaen, tan dapat akaparaan kan mangiter na disiplina no agto unoren iratan.

  Prinsipyo na Biblia: “Agka masuyat a manisiplina ed sakey ya ugaw.”​—Proverbio 23:13.

• I-check moy smartphone na anak mo. Dapat antam so password to, tan nengneng mo ray karga na cellphone to no kaukolan, kaiba la ray text message, saray app, litrato, tan saray website ya lulukasan to.

  “Imbaga mid anak mi ya sagpaminsan et nengnengen mi karga na smartphone to tan agmi ibaga ed sikato no kapigan. No walay agto inunor ed saray imbaga mi, kaukolan min limitaan so pangusar tod satan.”​—Lorraine.

  Bilang ateng, walay karapatan mon amtaen no kasin duga so panguusar na anak mo ed smartphone to.

  Prinsipyo na Biblia: “Say sakey ya ugaw et nakabat diad saray kiwas to, no kasin malinis tan duga so kagagawa to.”​—Proverbio 20:11.

• Ibangat mod anak mo iray maong ya ugali. Gawam so anggaay nayarian mon sabien so puso to pian gawaen toy duga. Akin et importante itan? Lapud no talagan walay labay ya iyamot na sakey ya ugaw, seguradon manggaway paraan pian ag-itan naamtaan na atateng to. *

  Kanian ibangat mod anak mo iray maong ya ugali a singa say inkamatua, panangontrol ed sarili, tan pagmaliw ya responsable ed saray gagawaen to. No walad sakey ya anak iray maong ya ugali, mas baleg so posibilidad ya duga so pangusar to ed smartphone to.

  Prinsipyo na Biblia: ‘Saray matatken la et nipasal so pakayari ran manebek pian nibiig da so duga tan aliwa.’​—Hebreo 5:14.