Diad sayan artikulo

•  Akin ya mitongtong ya arap-arapan?

•  No panon ya igapo so pitongtong

•  No antoy ibabaga na arum ya kabataan

 Ibabaga na arum ya mairap so mitongtong ya arap-arapan tan makapa-stress, mas mainomay ni kunoy man-text.

 “Mas mairap ni so mitongtong ya arap-arapan ta agmo la na-edit odino na-delete so imbagam.”​—Anna.

 “Say pan-text et singa akarekord ya babantayan, pero say pitongtong ya arap-arapan ed singa live ya babantayan. Say sankanonot ko labat et dapat agak nalingo!”​—Jean.

 Onsabin-onsabi so panaon ya dapat marunong kan mitongtong ya arap-arapan. Singa bilang, kaukolan mo itan pian nawalaan ka na balon kakaaro, makalmo ka na trabaho, odino pian antam so mitongtong no miinaroan ka la.

 Agka dapat natatakot ya mitongtong ya arap-arapan. Sarag mon napaaligwas so paraan na pitotongtong mo, anggano mabaing ka.

 “No maminsan, agmon talaga naiwasan so makapangibaga na aliwa tan ompan nabaingan ka. Dapat agka masyadon setseryoso.”​—Neal.

•   Mantepet ka. Manisip ka na topic ya labay met na katongtong mo, insan mo la ditan igapo so tongtongan. Alimbawa:

   “Iner so nakar mo nen imbeneg ya bakasyon?”

   “Balibali yan website. Anengneng mo la ya?”

   “Antam la, ya . . . ?”

   Pian mas espisipiko, mannonot kay bengatlan pamparehoan yo. Singa bilang, kasin pareho so eskuelaan yo odino pareho so trabaho yo? Insan sarag mo lay mantepet nipaakar ed satan ya pamparehoan yo.

   “Manisip ka na saray tepet ya makapainteres ed sika tan talagan labay mon ebatan da.”​—Maritza.

   Tandaan: Agmo pantutumbokan so tepet mo ta ompan magmaliw kan singa imbestigador. Tan agka mantetepet na masyadon personal. Ompan nabaingan ira no say itepet mo et “Antoy antakotakot mon nagawa ed sika?” odino “Akin et blue ya lanang so isusulong mo?” Ompan singam ingen ira babalawen ed sayay komaduan tepet!

   Napaliisan mo met ya singa ka mangiimbestiga no antis o kayarin onebat so katongtong mo et ibagam met no antoy iisipen mod samay intepet mo. Labay ton ibaga, gawam ya tongtongan aliwan interbyu.

   Prinsipyo na Biblia: “Saray kanonotan na too et singa ra danum a walad aralem a bobun, balet say toon walay pakatalus to nayarian to ran asulen.”​—Probirbio 20:5, Maung a Balita.

•   Dengel kan maong. Tuloytuloy so tongtongan yo no maong kan ondengel aliwan no maong kan mansalita.

   “Labay kon walay balon naaralan ko nipaakar ed katongtong ko. Insan tatandaan ko iray imbaga to pian makapanisip ak na itepet kod sikato diad onsublay ya pantongtong mi.”​—Tamara.

   Tandaan: Agka mapaga no antoy onsublay ya ibagam. No ondengel kan maong, antam no antoy iyebat mo ed ibaga na katongtong mo.

   Prinsipyo na Biblia: “Balang sakey et nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita.”​—Santiago 1:19.

•   Ipanengneng mo ya talagan interesado ka. Mas na-enjoy moy pitotongtong no talagan interesado ka ed katongtong mo.

   “No ipapaliknam ed katongtong mo ya talagan interesado ka ed ibabaga to, magmaliw ya balibali so tongtongan yo anggano no maminsan et nababaingan kayo ed sakey tan sakey.”​—Marie.

   Tandaan: Agka mantetepet na masyado lan personal. Ompan kababaing no ibagam ya “Balibali tay kawes mo. Sampiga ’tan?”

   Prinsipyo na Biblia: ‘Anapen so pankaabigan na arum, aliwan say pankaabigan yo labat.’​—Filipos 2:4.

 Panon mon sampotan so tongtongan yo? “Mangibaga kay positibo diad sampot na tongtongan yo,” so imbaga na kabataan ya si Jordan. “Makatulong no ibagam so, ‘Balibali kan katongtong’ odino ‘Sige, enjoy mo yan agew ah,’ pian mainomay kayon makapantongtong lamet no onsublay ya mannengneng kayo.”