Isip mo pay sakey ed saray sankaapitan ya relasyon na too—say relasyon na kambal ya sankalupa. Walay nikaduman koneksion da ed sakey tan sakey. Say arum ni ingen “et amta da ya no walay ibaga dad [kakambal da] et natalosan ton tampol itan anggan agto ipaliwawa,” so imbaga nen Nancy Segal, direktor na Twin Studies Center tan wala met so kakambal to. Oniay impaneskribe na sakey a bii ed relasyon tod kakambal to: “Amta min amin so nipaakar ed sakey tan sakey.”

Akin et natatalosan dan maong so sakey tan sakey? Ipapanengneng na impanaral ya likud ed kaliberliber tan impamabaleg, say talagan rason et parehoy genes na saray kambal ya sankalupa.

ISIPEN PA: Say Amalsa ed amin na sarayan makapakelkelaw ya genes et seguradon natatalosan ton maong so inkagawa na balang sakey ed sikatayo. Kanian oniay imbaga na salmistan si David: “Sinaniban mo ak ed eges nen inak. Saray pukel ko et agniyamot ed sika sanen aporma ak ed amot. . . . Anengneng mo ak la anggan sanen ilulukon ak ni labat; akasulat lad librom so amin a kabiangan ko.” (Salmo 139:13, 15, 16) Say Dios labat so makaamta tan talagan natatalosan to no anto ray genes ya walad sikatayo tan amin ya agawa ed bilay tayo, saray rason no akin ya oniay inkatoo tayo. Say nikaduman kakabatan na Dios ed sikatayo tan saray genes tayo so mangipapaseguro ya talagan natatalosan to so amin ya detalye nipaakar ed sikatayo.

Impikasi nen David: “O Jehova, inusisam ak, tan kabkabat mo ak. Amtam sano onyuyurong ak tan sano ombabangon ak. Manlapud arawi et natetebek moy kanonotan ko. Anggan anggapo ni salitan imbalikas na dilak, amtam la no anto itan, O Jehova.” (Salmo 139:1, 2, 4) Sakey ni, amta nen Jehova so sankaaraleman ya liknaan tayo tan “natetebek toy amin a kanonotan tan motibo.” (1 Awaran 28:9; 1 Samuel 16:6, 7) Antoy ipapaamta na sarayan bersikulo nipaakar ed Dios?

Anggan agtayo ibalikas so amin ya nononoten tan nalilikna tayo no manpipikasi tayo, oobserbaan na Amalsa no antoy gagawaen tayo tan natatalosan to no akin ya gagawaen tayo itan. Niarum ni, natatalosan to so maong ya labay tayon gawaen, anggano agtayo iratan nagawaan lapud limitasyon tayo. On, lapud inyan na Dios ed puso tayo so aro, mabulos tan labalabay to ni ingen ya obserbaan tan talosan iray maong ya motibo tan nononoten tayo.—1 Juan 4:7-10.

 Ipapaseguro na Kasulatan

• “Saray mata nen Jehova et onnenengneng ed saray matunong, tan saray layag to et ondedengel ed masimoon a pikakasi ra.”—1 PEDRO 3:12.

• Impromisa na Dios: “Ikdan ta kay pakatalos tan ibangat kod sika so dalan a nepeg mon laen. Bilinen ta ka legan ya akanengneng ak ed sika.”—SALMO 32:8.

Kasin say pakaamta ya natatalosan na Dios so situasyon tan nalilikna tayo et makatulong pian nasarag tayo ray subok? Imanoen so agawad si Anna, ya taga Nigeria. “Lapud graben situasyon ko, naisip ko no kasin sulit ni manbilay,” so inkuan to. “Abalo ak tan walay aasikasoen kon ana’kon bii ya walad ospital ta walay hydrocephalus (sobran likido ed utek) to nen naamtaan ko ya walay breast cancer ko tan kaukolan koy manpaopera, manpa-chemotherapy, tan radiotherapy. Mair-irap iman ya maong, ta siak ya mismo et naospital pati say mansasakit ya ana’ko.”

Antoy akatulong ed si Anna pian nasarag itan? “Dinalepdep ko ray teksto ya singa say Filipos 4:6, 7, ya mangibabagan ‘say kareenan na Dios a palumbasan toy amin a pakatalos so manbantay ed saray puso tan nonot yo.’ Kada no nanonotan ko iyan teksto, naliliknak ya maapit so relasyon kod si Jehova, ta amtak ya mas natatalosan to ak nen say sarilik. Pinaseseg ak met na saray pinablin agagik ed espiritual diad kongregasyon.

“Nanairapan ak nin siansia lapud sakit ko, pero wala met lay angumanan na situasyon ko tan say anak ko. Lapud agkami papaulyanan nen Jehova, naaralan mi so agmanisip na negatibo no wala ray subok. Ipapasegurod sikatayo na Santiago 5:11: ‘Ipasen tayon maliket iramay nansungdo. Nadngelan yo so impansungdo nen Job tan naamtaan yo so ginawa nen Jehova ed sikato, no panon a si Jehova et maar-aro [odino “maabagey,” paimanod leksab] tan mapangasi.’” No atalosan nen Jehova so amin ya agawa ed si Job, makaseguro tayo ya natatalosan to met so antokaman ya irap a dadalanen tayo.