No Akin a Mantutultuloy ni so Karelmengan

“SI Jehova [a Dios] matunong ed saray amin a walwalna to,” so sinalambit na Biblia. (Salmo 145:17; Apocalipsis 15:3) Oniay inkuan nen propeta Moises nipaakar ed sikato: “Ayadyari so gawa to; ta kaptekan so saray amin a dalan to: Sakey a Dios a napanmatalkan tan anggapo so kaugsan, Sikato so matunong tan maptek.” (Deuteronomio 32:4) “Say Katawan maabagey a tuloy, tan mapangasi,” so imbaga na Santiago 5:11. Agnayari tan aliwan say Dios so sengegan na karelmengan.

Oniay insulat na babangatan a Santiago: “Agkomon ibaga na too no natukso, a, tinukso ak na Dios: ta say Dios agnayari a tuksoen na mauges tan agmet manukso na siopaman a too.” (Santiago 1:13) Agtutuksoen odino agsasagyaten nen Jehova a Dios iray totoo a manggawa na kaugsan. Siopa, sirin, so natetel lapud karelmengan a sengegan na paniirap?

Siopa so Natetel?

Insalaysay na managsulat na Biblia a si Santiago a walaray karelmengan a nitetel ed saray totoo. Inkuanto: “Noag ingen sinansakey a too natukso, no natangguyor tan naayat na kaibgan na laman to a dili. Et no say kaibgan na laman so nanlukon la yanak to so kasalanan, et no asabi to lay inkagnap to, say kasalanan yanak to so patey.” (Santiago 1:14, 15) Nayarin onkiwas iray indibidual unong ed agmanepeg iran pilalek da. Konsideraen pa met so epekto na atawir a kasalanan ed totoo. Say impluensya na kasalanan so mamarngat ed saray makapuy a pilalek tan mangitarok na mauges iran resulta. (Roma 7:21-23) Kanian, say atawir a kasalanan so “nanari,” a mangaaripen ed saray katooan a manggawa na mauges iran bengatla a pansesengegay pirmin kairapan. (Roma 5:21) Sakey ni, naiimpluensyaan na saray marelmeng a totoo so arum pian magmaliw met iran mauges.​—Uliran 1:10-16.

Balet, say manunan sengegan na karelmengan et si Satanas a Diablo. Intarok toy karelmengan diad mundo. Si Satanas so tinawag nen Jesu-Kristo a “mauges” tan “prinsipe na mundo” odino manuley ed agmatunong a sosyedad. Uunoren na maslak a totoo so pananugsog nen Satanas ya ibaliwala iray maabig a dalan nen Jehova a Dios. (Mateo 6:13; Juan 14:30; 1 Juan 2:15-17) “Say sankamundoan mandukdukol ed kaugsan,” so inkuan na 1 Juan 5:19. Diad tua, si Satanas tan  saray anghel to et ‘mamapalikdo ed sankamundoan,’ a nansengegan labat na ‘inkapakaskasi.’ (Apocalipsis 12:9, 12, Maung a Balita) Kanian, say natetel na baleg ed inkiwala na karelmengan et si Satanas a Diablo.

Diad impangiparungtal ed arum nin sengegan na paniirap, oniay insalaysay na Biblia: “Say panaon tan ag-iilaloan a nagawa so onsabi [ed sikatayon] amin.” (Eclesiastes 9:11, NW) Sinalambit nen Jesu-Kristo so sakey a trahedya nipaakar ed 18 totoo ya inaatey sanen atapilan ira na nagban tori. (Lucas 13:4) Asagmak da itan lapud nibanbana ira ed pasen a walay ag-inilaloan a mauges ya agawa. Ontan met so nagagawa natan. Alimbawa, nayarin walay naukkuap a laryo manlapud toktok na atagey a bilding tan pinmata ed ondadalan a too. Kasin natetel tayo so Dios? Andi. Satan et ag-ginagala tan ag-inilaloan a nagawa. Ontan met so nayarin maslak a nibaga sano nansakit so pamilya odino walaray naulila tan abalo lapud ag-iilaloan odino bigla ya inatey so sakey ya ulo na pamilya.

Malinew, sirin, ya aliwan say Dios so sengegan na karelmengan, odino kairapan. Diad kasunian, gagala nen Jehova a paandien so karelmengan tan saramay pansesengegan na satan. (Uliran 2:22) Diad tua, dakel ni gawaen to. Inyabawag na Kasulatan a say gagala na Dios panamegley nen Kristo et pian “maneral na saray gawa na Diablo.” (1 Juan 3:8) Say kaplesan a sistema na bengabengatla, a niletneg ed inkaagum, pambubusolan, tan mauges iran kagagawa, so naandi la’d satan. Say Dios ni ingen so “mamunas ed amin a lua ed kamataan da,” panampoten to sirin so kairapan. (Apocalipsis 21:4) Balet, nayarin itepet mo: ‘Akin et agni’ya ginawa na Dios? Akin ya aabuloyan to nin mantutultuloy so karelmengan tan kairapan angga’d natan?’ Say manunan ebat et naromog ed salaysay na Biblia nipaakar ed si Adan tan si Eva.

Pinalesa so Importantin Isyu

Say rason no akin ya aabuloyan na Dios so karelmengan anggad natan et misiglaotan ed saray agawa sanen kagapogapo ni labat na awaran na too. Say agawa nensaman so amalesa na importantin isyu ed mismon Manamalsa tayo​—say isyu ya agtampol odino agmainomay a naresolbe. Usisaen tayo pan maong no antoy agawa.

Pinalsa nen Jehova a Dios so inmunan laki tan bii ya ayadyari tan impasen to ira ed paraiso. Inikdan to ira na regalo ya angibiig ed sikara ed saray ayep​—say regalon bulos a panagdesisyon. (Genesis 1:28; 2:15, 19) Lapud nisipor ed sikara so pakayari a manpili no antoy duga tan aliwa, nayarian nen Adan tan Eva ya usaren so abilidad dan manisip pian pilien dan aroen, panlingkoran, tan unoren so Manamalsa ra. Odino nayarian da met a pilien so agpampasakop ed Dios tan gagalaen da so onsumlang ed sikato.

Pian ikdan na pankanawnawa si Adan tan si Eva ya ipatnag so panangaro ra ed sikato, sinebelan ira na tuan Dios a gawaen so sakey a bengatla. Oniay inganggan to ed si Adan: “Nayarian mo so mangan na labay mo ed amin a kiew na tanamanan. Ingen ta say kiew na pakaamtaan mo na maong tan mauges, agmo nepeg a panganan, ta dia ed agew a pangan mo ed satan ompatey ka.” (Genesis 2:16, 17) Pian napansiansia ra so pabor na Dios, parad pankaabigan da tan say pamilya ra ed arapen, kaukolan ya agmangan si Adan tan Eva na bunga na satan a kiew. Unoren da kasi itan?

Ibabaga na Biblia ed sikatayo no antoy agawa. Sanen nansalita si Satanas a Diablo diad panamegley na uleg pian asinggeran si Eva, oniay inkuanto: “Say Dios inkuan to, Ag kayo mangan ed anggan anto ya kiew na tanamanan?” Sanen inulit nen Eva so ganggan na Dios, oniay imbaga nen Satanas ed sikato: “Agkayo ompatey. No ag say amta na Dios a dia ed agew a pangan yo ed saman, nalukasan so saray mata yo ed satan, et singa kayo Dios, ya amta yo so maong tan mauges.” Lapud saya, say kiew et singano makaroyroyo ed si Eva kanian “amodbor na bunga, tan angan.” Intuloy na salaysay: “Angiter met ed asawa to a laki ya ibiba to, et si asawa to angan.” (Genesis 3:1-6) Sirin, aliwan duga so impangusar di Adan tan Eva ed bulos a panagdesisyon da tan sikaray nankasalanan diad insumlang da ed Dios.

 Kasin natatalosan mo so inkaseryoso na satan ya agawa? Kinontra na Diablo so imbaga na Dios ed si Adan. Impatnag na saray salita nen Satanas ya agla kaukolan nen Adan tan Eva so tulong nen Jehova sano mandesidi ira nipaakar ed no antoy duga tan aliwa parad sikara. Say isyun pinalesa nen Satanas so anuppiat ed kanepegan tan legalidad na pananguley nen Jehova ed saray totoo. Sirin, say sankaimportantian ya isyu a pinalesa nen Satanas et no kasin walay kanepegan nen Jehova a manguley ed katooan. Panon ya inebatan na tuan Dios iyan isyu?

Kaukolan so Magenap a Panaon

Walay pakayari nen Jehova a deralen so taloran rebelde​—si Satanas, si Adan, tan si Eva. Agnasuppiat a mas makapanyari so Dios nen say sikara. Balet, agsinuppiat nen Satanas so pakapanyari nen Jehova, noagta, say kanepegan ton manguley. Amin a pinalsan walaay bulos a panagdesisyon et apektado na sayan isyu. Kaukolan dan talosan a say bulos a panagdesisyon so nepeg ya usaren ed dugan paraan​—ya ag-onlalampas ed pisikal, moral, tan espiritual a totontonen manlapud Dios. No andi, satan so mapeligro. Singa bilang, no ibaliwala na sakey a too so totontonen ed grabidad tan ontaboy manlapud atep na atagey a bilding, segurado so karisgo to. (Galacia 6:7, 8) Nagunggonaan so amin ya anghel tan totoo sano sikaran mismo so makaobserba ed makapuy a resulta na pampili ed kurang ya agpampasakop ed Dios. Mankaukolan iya na panaon.

Say katuaan a kaukolan so panaon pian naresolbe so pigaran isyu et niyilustra ed onian paraan: Alimbawa, inangat na ama na sakey a pamilya so ama na sananey a pamilya ed sakey a kontis pian napaneknekan no siopa’d sikara so mas mabiskeg. Maganggano labat a naresolbe itan ya isyu. Nasukat so biskeg na duaran lalaki diad pangalsa da na bato. Mas mabiskeg so ama a makaalsa na sankabelatan a bato. Balet, ipasen pa a say isyu et no siopan ama so tuan mangaaro ed saray anak to tan no kasin sikatoy balesen da met na panangaro. Odino panon to no say isyu et siopan ama so mas magmaong a mangasikaso ed pamilya to? Aliwan magenap so pangipatnag na biskeg odino salita labat. Pian naresolbe irayan isyu, kaukolan a palabasen so panaon pian naobserbaan so ikiwas na duaran ama insan da desisyonan no siopa kasin ama so mas maong.

No Antoy Apaneknekan Diad Inlabas na Panaon

Manga anem libon taon lay linmabas nanlapu la nen si Satanas so anuppiat ed kanepegan na Dios a manguley. Anto so imparungtal na awaran? Konsideraen pa so duaran aspekto na impan-akusa nen Satanas ed Dios. Oniay prangkan imbaga nen Satanas ed kinen Eva: “Ag kayo ompatey.” (Genesis 3:4) Diad impangibaga nen Satanas ya ag-ompatey si Adan tan si Eva no kanen da imay isesebel a bunga et singa to met la tinawag a matila si Jehova. Ambelabelat ya akusasyon itan! No say Dios et aliwan matua ed sayan pamaakaran, panon a sikatoy napanmatalkan ni ed arum? Balet, anto so apaneknekan diad inlabas na panaon?

Asagmak nen Adan tan si Eva so sakit, ot-ot, itatatken tan, diad saginonor, ipapatey. Oniay ibabaga na Biblia: “Saray amin ya agew ya impanbilay nen Adan siam a lasus tan talomplo a tinaon: insan inatey.” (Genesis 3:19; 5:5) Tan manlapud si Adan, impatawir to iya ed amin a katooan. (Roma 5:12) Diad inlabas na panaon, apaneknekan a si Satanas et “matila, tan ama na tila” tan apatnagan met a si Jehova et “Dios na katuaan.” ​—Juan 8:44; Salmo 31:5.

Onia met so imbaga nen Satanas ed si Eva: “Amta na Dios a dia ed agew na pangan yo ed saman [say insebel a bunga na kiew], nalukasan so saray mata yo [si Eva tan Adan] ed satan, et singa kayo Dios, ya amta yo so maong tan mauges.” (Genesis 3:5) Lapud saratan a makapalikdon salita, imparungtal nen Satanas ed saray totoo so palson ilalo na pananguley ed dili. Pian palingoen ira, pinapaway nen Satanas a mas magmaong so kabibilay da no ag-ira manpasakop ed Dios. Apaneknekan kasin tua iya?

Diad interon awaran, dakdakel lay dinmalan ya empiryo. Sinali la so amin a nanonotan a klase na gobierno. Balet, aminpiga lan akasagmak  iray pamilya na totoo na makapakebbiew iran bengatla. Oniay makabat a konklusyon na sakey a nansulat ed Biblia, wala lay 3,000 taon a linmabas: “Sakey a too walaan na pakayari ed sananey pian kaugsan to.” (Eclesiastes 8:9) Insulat na propetan si Jeremias ya “aliwa a wala ed too a manakar a mangitonton ed saray kurang to.” (Jeremias 10:23) Anggan say inyaligwas ed siensia tan teknolohiya ed imbeneg iran taon et ag-angiburi ed katuaan na sarayan balikas. Say inlabas na panaon so amaneknek labat a tua irayan obserbasyon.

Antoy Gawaen Mo?

Say panaon ya inyabuloy na Dios so amaneknek a lingo si Satanas ed isyu nipaakar ed kanepegan na inkasoberano nen Jehova. Si Jehova a Dios so sigpot a Soberano ed uniberso. Walay kanepegan ton manguley ed saray pinalsa to, tan sankaabigan so paraan na pananguley to. Bilang pamidbir ed sayan katuaan, oniay inyabawag na saray pinalsa ed tawen ya akaeksperiensya lan manbilay ed pananguley na Dios: “Sika so manepeg, Katawan mi tan Dios mi, a mangawat na gloria tan dayew tan pakayari: ta sika pinalsam so lapag a bengatla, tan lapu ed linawam wala ra tan sikara so apalsa.”​—Apocalipsis 4:11.

Kumusta met so naliliknam nipaakar ed isyu na pananguley na Dios? Kasin onabobon ka a say Dios so manepeg a manguley ed sika? No ontan so naliliknam, nepeg mon bidbiren so inkasoberano nen Jehova. Nagawaan mo iya diad pangiyaplikam ed amin ya aspekto na bilay mo na saray alay abig a katuaan tan simbawan naromog ed Salita to, say Biblia. “Say Dios sikato so aro,” tan saray inter ton ganggan tan totontonen et nibase’d panangaro to ed saray pinalsa to. (1 Juan 4:8) Ag-isisiblet nen Jehova ed sikatayo so antokaman a makagunggona ed sikatayo. Ipapusom sirin so simbawa na Biblia: “Manmatale’ka ed Jehova ed simoon a pusom, tan agka onsaral ed tapew na dili a pakatalos mo: Dia ed saray amin a dalan mo sikato so bidbiren mo, et sikato itonton to so saray basbas mo.”​—Uliran 3:5, 6.

[Litrato ed pahina 7]

Nayarian mon pilien so pananguley na Dios diad panaral na Biblia tan pangiyaplika na saray ibabangat na satan ed bilay mo

[Picture Credit Line ed pahina 4]

© Jeroen Oerlemans/Panos Pictures