Motten Christen dän Sabat hoolen?
Waut de Schreft doatoo sajcht
Von Christen woat nich velangt, jieda Wäakj dän Sabat to hoolen. Dee sent unja “Christus sien Jesaz”, un doa es daut nich met en, dän Sabat to hoolen (Galata 6:2, PB; Kolossa 2:16-17). Woo kjenn wie daut fa secha weeten? Well wie ieescht mol seenen, von wua de Sabat häakjeem.
Waut es de Sabat?
Daut Wuat “Sabat” kjemt von een hebräischet Wuat, waut “vereiwen” ooda “opphieren” bediet un kjemt daut ieeschte Mol enne Schreft bie de Jesazen väa, waut daut Volkj Israel kjrieech (2. Mose 16:23). Daut vieede von de Tieen Jebooten sajcht biejlikj: “Hoolt däm Sabat, soo daut dee heilich es. Sas Doag sent toom schaufen un aul diene Oabeit doonen, un de säwenda Dach es de Sabat fa däm HARN junen Gott. Aun däm Dach sell jie kjeene Oabeit doonen” (2. Mose 20:8-10, PB). De Sabat funk Friedach biem Sonnenunjagank aun un hieed Sinowent biem Sonnenunjagank opp. En dee Tiet sullen de Israeliten nich äare Jäajent veloten, nich Fia aunstekjen ooda Holt toopläsen ooda waut schwoaret droagen (2. Mose 16:29; 35:3; 4. Mose 15:32-36; Jeremia 17:21). Wäa nich dän Sabat hilt, wort met dän Doot bestroft (2. Mose 31:15).
Bie de Juden worden eenje aundre Doag uk Sabat jenant un uk jieda 7. un 50. Joa. En de Sabat-Joaren sullen dee nich seien un see durwen uk nich waut trigjfodren, waut een Israelit an schuldich wia (3. Mose 16:29-31; 23:6-7, 32; 25:4, 11-14; 5. Mose 15:1-3).
Jesus sien Opfa muak een Enj met daut Jesaz von dän Sabat
Wuarom es daut Jesaz äwa dän Sabat nich fa Christen jeltich?
Daut Jesaz äwa dän Sabat wia bloos fa dee jeltich, waut sikj uk aun aule aundre Jesazen hoolen musten, waut derch Moses jejäft worden (5. Mose 5:2; 5:3, JHF; Hesekiel 20:10-12). Gott haft kjeenmol von aundre Velkja velangt, dän Sabat to hoolen. Derch Jesus Christus sienen Doot, kjeemen mau rajcht de Juden “von daut Jesaz loos”, waut Moses an jejäft haud, un doa wieren de Tieen Jebooten uk met en (Reema 7:6-7, PB; 10:4; Galata 3:24-25; Efeesa 2:15). Christen motten sikj nich aun Moses sien Jesaz hoolen; dee komen een jratret Jesaz no: daut von de Leew (Reema 13:9-10; Hebräa 8:13).
Waut eenje äwa dän Sabat jleewen
Waut eenje jleewen: Gott haft dän Sabat enjerecht, wiels hee sikj dän säwenden Dach vereiwen deed.
Woo daut es: De Schreft sajcht: “Gott säajend dän säwenden Dach un sad dän oppoat un säd daut dee heilich wia, wiels hee dän Dach opphieed met siene Oabeit en dee hee aules muak” (1. Mose 2:3, PB). Dis Varsch es nich een Jeboot fa de Menschen. Daut sajcht doa bloos, waut Gott aun dän säwenden Dach von de Schepfunk deed. Enne Schreft woat nich jesajcht, daut doa irjentwäa ver Moses siene Tiet dän Sabat hilt.
Waut eenje jleewen: De Israeliten musten dän Sabat aul ea hoolen, ea see daut Jesaz von Moses kjrieejen.
Woo daut es: Moses säd to de Israeliten: “De HAR ons Gott muak een Bunt met ons aum Horeb Boajch”, de Jäajent vom Sinai-Boajch. Bie disen Bunt wia daut Jesaz vom Sabat met en (5. Mose 5:2, PB; 5:12). Soo aus de Israeliten met dän Sabat omjinjen, wiest, daut daut fa an waut nieet wia. Gott säd, daut de Sabat de Israeliten sull denkjen halpen, daut see von Ägipten friekjeemen. Oba wan de Israeliten en Ägipten aul unja een Sabat-Jesaz jewast wieren, woo wudd de Sabat dee dan haben kunt doaraun denkjen halpen? (5. Mose 5:15). Un wuarom must an uk uzhent jesajcht, daut see aum säwenden Dach nich sullen Mauna toopläsen? (2. Mose 16:25-30). Un daut ieeschte Mol, aus doavon de Räd es, daut een Mensch daut Jesaz von dän Sabat bruak, wisten see nich, waut see met dänjanjen doonen sullen (4. Mose 15:32-36). Woo wudden dee daut nich jewist haben, wan dee dän Sabat noch emma jefieet hauden?
Waut eenje jleewen: De Sabat es een eewja Bunt un doawäajen mott wie ons doaraun hoolen.
Woo daut es: En eenje Bibeläwasatungen läs wie, daut de Sabat “een eewja Bund” es (2. Mose 31:16, JHF). Oba daut hebräische Wuat, waut met “eewja” äwasat wort, kaun uk “fa eene Tiet, waut nich faustjesat es” bedieden un nich onbedinjt “opp emma”. Biejlikj brukt de Schreft dautselwje Wuat, wan daut om de israelitische Priestaschoft jeit. Oba Gott muak rom 2 000 Joa trigj met dee aul een Enj (2. Mose 40:15; Hebräa 7:11-12).
Waut eenje jleewen: Christen motten dän Sabat hoolen, wiels Jesus dän hilt.
Woo daut es: Jesus deed dän Sabat hoolen, wäajen hee een Jud wia, un de Juden wieren von Jeburt aun aun Moses sien Jesaz jebungen (Galata 4:4). No Jesus sienen Doot wia de Bunt von daut Jesaz nich mea jeltich un doa es uk daut Jeboot äwa dän Sabat met en (Kolossa 2:13-14).
Waut eenje jleewen: De Apostel Paulus hilt dän Sabat, wan hee uk aul een Christ wia.
Woo daut es: Paulus jinkj aum Sabat enne Judenschoolen nenn, oba nich toom met de Juden toop dän Sabat hoolen (Aposteljeschicht 13:14; 17:1-3; 18:4). Hee nuzt daut bloos ut, woo daut don Mood wia: Rädna, waut von aundatwäajen no de Judenschool kjeemen, worden foaken jekroacht, om to dee to räden, waut sikj doa vesaumelt hauden (Aposteljeschicht 13:15, 32). Paulus deed “aule Dach” prädjen, nich bloos aum Sabat (Aposteljeschicht 17:17, PB).
Waut eenje jleewen: De Sabat fa de Christen es de Sindach.
Woo daut es: Enne Schreft sajcht daut noanich wua, daut Christen aum Sindach bloos vereiwen un Gott aunbäden sellen. Sindach es je bie de Juden de ieeschta Dach von de Wäakj. De Sindach wia fa de ieeschte Christen een Woakjeldach soo aus irjenteen aundra Dach. En The International Standard Bible Encyclopedia sajcht daut: “Daut funk mau rom daut 4. Joahundat aun, daut de Sindach een bät soo aus de Sabat jehoolen wort. Daut wia dan, aus [de heidnischa reemischa Kjeisa] Konstantin een Jesaz muak, daut jewesse Oabeiten nich aum Sindach sullen jedonen woaren.” a
Oba bie jewesse Varzhen kunn eena denkjen, daut de Sindach een besondra Dach wia. Woo steit daut met dee? Biejlikj läs wie, daut de Apostel Paulus “dän ieeschten Dach en de Wäakj”, aulsoo eenen Sindach, met waut Jinja toop eet. Oba daut wia, wäajen hee dän näakjsten Dach von doa veleet un nich, wäajen daut jroz Sindach wia (Aposteljeschicht 20:7, PB). Un eenje Vesaumlungen wort uk toojerot, “jieda ieeschten Dach en de Wäakj”, daut wia Sindach, waut Jelt wajchtolajen, waut see jäwen wullen toom aundre uthalpen. Oba daut wia bloos een Rot, woo eena daut doonen kunn. Dise Gowen worden tus oppbewoat un nich bie een Toopkomen enjesaumelt (1. Korinta 16:1-2, PB).
Waut eenje jleewen: Daut es orrajcht, uzhent eenen Dach de Wäakj to haben toom vereiwen un Gott aunbäden.
Woo daut es: No de Schreft no kaun jieda Christ daut selfst entscheiden (Reema 14:5).
a See uk de New Catholic Encyclopedia, tweede Utgow, Buak 13, Sied 608.
Veleicht jleichst du uk dit
WAUT FOAKEN JEFROACHT WOAT
Sent Jehova siene Zeijen Christen?
Hia kaust du seenen, en waut fa Stekjen wie aundasch sent aus aundre, waut sikj Christen nanen.
WICHTJE BIBLISCHE LIEREN
Es Gott daut endoont, waut von Gloowen wie haben?
Väl Menschen jleewen daut es krakjt endoont bie waut von Gloowen eena biejeit.
MEA ÄWA ONS
West du met ons räden?
Räd äwa eene biblische Froag ooda lia mea äwa Jehova siene Zeijen.