DE JEFOA: De Schreft bleef bestonen, wan dee uk opp soont jeschräwen wia, waut leicht vefoll un wan se dee uk haben wult venichten. Oba eenje Aufschriewa un Äwasata wullen uk noch de Iedee doabennen endren. Dee wullen de Bibel eenjemol proowen to veendren, daut dee met äare Lieren tooppaust. Hia sent een poa Biespels:

• Aunbädungsstäd: De Schriewa von dän Samaritischen Pentateuch deeden en 2. Mose 20:17 noch de Wieed bie: “En Aargaareezem. Un doa sell jie eenen Aultoa buen”. De Samarita wullen haben, daut de Bibel daut sull unjastetten, daut see bie “Aargaareezem”, ooda dän Garizim-Boaj, kunnen eenen Tempel buen.

• De Lia von de Dree-Eenichkjeit: Von dan, aus de Bibel foadich wia, wieren doa noch nich mol 300 Joa vegonen, aus een Schriewa, waut aun de Dree-Eenichkjeit jleewd, en 1. Johanes 5:7 de Wieed biedeed: “Em Himmel, de Voda, daut Wuat un de Heilja Jeist: un dise dree sent eent.” Dise Wieed wieren nich en de ieeschte Schreften bennen. De Jelieeda Bruce Metzger säd, daut se von rom daut Joa 500 aun emma foakna aunfungen, dise Wieed en de oole latiensche Schreften nentodoonen un uk en de latiensche Vulgata.

• Gott sien Nomen: Wäajen eenje Juden säden, daut Gott sien Nomen too heilich wia toom dän brucken, haben väl Bibeläwasata dän Nomen en äare Äwasatungen nich nenjeschräwen. Enne Städ dän Nomen brucken, schreewen dee “Gott” ooda “Har”. Oba dise Wieed woaren en de Bibel nich bloos fa dän Schepfa jebrukt. Dee woaren uk fa Menschen, fa de faulsche Aunbädunk un mau rajcht fa dän Soton jebrukt (Johanes 10:34-35; 1. Korinta 8:5-6; 2. Korinta 4:4). *

WOO DE SCHREFT BESCHIZT BLEEF: Ieeschtens: Wan eenje Aufschriewa uk nich sea neiw wieren ooda mau rajcht de Schreft veendren wullen, sent doa doch väl Aufschriewa jewast, waut sea oppaussen deeden un dee sea fein aufschreewen. Rom 1 000 bat 1 400 Joa trigj muaken de Massoreten Aufschreften von de Hebräische Schreften un dee sent bekaunt aus de massoretische Schreften. De Massoreten deeden mau rajcht de Wieed un de Latren talen toom sikj secha moaken, daut doa kjeen Fäla nenkjeem. Un wan dee dan enworden, daut doa kunn een Fäla sennen, dan schreewen dee daut doa aune Kaunt Papia han. De Massoreten wudden kjeenmol haben waut von de Schreft jeendat. De Jelieeda Moshe Goshen-Gottstein schreef: “Met Fliet waut aun dän Takjst endren, wudd fa dee daut schlemste jewast sennen, waut see doonen kunnen.”

Tweedens: Wäajen daut nu soo väl Aufschreften jeft, kjennen de Bibeljelieede de Fäla finjen. Biejlikj lieeden Gloowesleidasch fa hundade Joaren, daut äare latiensche Äwasatunk de rajchte Bibel wia. Oba en dise Biblen sent en 1. Johanes 5:7 uk de Wieed biejedonen, wua wie ieescht aul von räden. Dis Fäla kjeem uk en de bekaunde enjlische King James Version nenn. Oba waut haft sikj utjewäsen, aus se noch aundre Schreften fungen? Bruce Metzger schreef: “De Wieed [en 1. Johanes 5:7] sent en aule oole Äwasatungen nich bennen (Sierisch, Koptisch, Armeenisch, Ätiopisch, Arabisch, Slawisch), buta opp Latiensch.” Doawäajen haben derchjeseene Biblen, waut sikj opp de King James Version stetten un uk aundre Biblen, disen faulschen Sauz nich mea bennen.

Noch elre Schreftrollen von de Bibel wiesen, daut de Norecht von de Bibel sikj nich jeendat haft. Aune 1947 fungen se sea oole Schreftrollen dicht bie daut Doodje Mäa. Dise Schreftrollen wieren rom dusent Joa ella aus de Aufschreften von de Massoreten. Nu kunnen de Jelieede de massoretische Schreften met de Schreftrollen von daut Doodje Mäa vejlikjen. Een Jelieeda säd, daut dit een Bewies es, daut de Massoreten sea oppausten un sea neiw wieren, wan dee de Bibel aufschreewen. Un doawäajen kjenn wie gaunz opp de Schreft vetruen.

En de Chester Beatty Bibliotäkj en Dublin, Irlaunt, sent sea oole Aufschreften von meist jieda Buak von de Christelje Griechische Schreften. Eenje von dee Aufschreften sent von ojjefäa 100 Joa nodäm daut de Bibel foadich wia. Een Wieedbuak sajcht, daut wan de Bibel uk soo foaken aufjeschräwen wort, sent de Endrungen doch sea kjlien un de Bediedunk haft sikj goanich jeendat.

WOO DAUT UTKJEEM: Wiels daut sea väl Aufschreften jeft un uk sea oole, es de Bibel doavon beschizt jebläwen, veendat to woaren. Sir Frederic Kenyon säd, daut doa kjeen aundret oolet Buak soo foaken es aufjeschräwen worden un daut wie ons kjennen doaropp veloten, daut de Iedeeen, waut wie en de Christelje Griechische Schreften läsen, noch emma krakjt deeselwje sent. Un von de Hebräische Schreften säd de Jelieeda William Henry Green: “Wie kjennen secha sajen, daut kjeen aundret oolet Buak soo krakjt wiedajejäft wort.”