Kim jest Jehowa?
Biblijna odpowiedź
Jehowa to prawdziwy Bóg opisany w Biblii, który jest Stwórcą wszystkiego (Objawienie 4:11). Czcili Go prorocy tacy jak Abraham i Mojżesz; oddawał Mu cześć także Jezus (Rodzaju 24:27; Wyjścia 15:1, 2; Jana 20:17). Jest On Bogiem nie tylko jednego narodu, ale „całej ziemi” (Psalm 47:2).
Osobiste imię Boga, Jehowa, zostało wyjawione w Biblii (Wyjścia 3:15; Psalm 83:18). Pochodzi ono od hebrajskiego czasownika „stawać się” i jak sugerują niektórzy uczeni, znaczy „On powoduje, że się staje”. Definicja ta dobrze pasuje do roli Jehowy jako Stwórcy oraz Wykonawcy swojego zamierzenia (Izajasza 55:10, 11). Dzięki Biblii możemy też poznać osobowość Tego, który nosi to imię, a szczególnie Jego dominujący przymiot — miłość (Wyjścia 34:5-7; Łukasza 6:35; 1 Jana 4:8).
Imię Jehowa jest tłumaczeniem hebrajskiego imienia Boga zapisywanego czterema spółgłoskami יהוה (JHWH), zwanymi tetragramem. Jego dokładna wymowa w starożytnej hebrajszczyźnie nie jest znana. Jednak forma „Jehowa” już dawno utrwaliła się w wielu językach. W angielskiej Biblii imię własne Boga po raz pierwszy pojawiło się w roku 1530 w tłumaczeniu dokonanym przez Williama Tyndale’a a.
Dlaczego oryginalna wymowa imienia Bożego w języku hebrajskim nie jest znana?
W starożytnej hebrajszczyźnie nie zapisywano samogłosek, tylko same spółgłoski. Czytelnik, który posługiwał się językiem hebrajskim, z łatwością dodawał odpowiednie samogłoski. Jednak po tym, jak ukończono Pisma Hebrajskie („Stary Testament”), wielu Żydów zaczęło przesądnie wierzyć, że wymawianie osobistego imienia Bożego jest niewłaściwe. Gdy czytali na głos werset, który zawierał to imię, zastępowali je tytułami „Pan” lub „Bóg”. Z upływem stuleci przesąd ten się rozprzestrzeniał i w końcu starożytna wymowa poszła w zapomnienie b.
Niektórzy sądzą, że imię Boże brzmiało „Jahwe”, ale podaje się też inne możliwe formy. Jeden ze Zwojów znad Morza Martwego, zawierający fragment Księgi Kapłańskiej po grecku, oddaje imię Boże słowem Iao. Oprócz tego pisarze wczesnochrześcijańscy sugerowali wymowy Iae, Iabé czy Iaoué, ale nie ma dowodów, że któraś z tych form obowiązywała w starożytnej hebrajszczyźnie c.
Błędne poglądy na temat imienia Bożego występującego w Biblii
Błędny pogląd: Do tekstu niektórych przekładów Biblii dodano imię „Jehowa”.
Fakty: Imię Boże, zapisywane czterema hebrajskimi spółgłoskami zwanymi tetragramem, pojawiało się w pierwotnym tekście Biblii ponad 7000 razy d. W większości przekładów tłumacze samowolnie usunęli imię Boże i zastąpili je tytułami takimi jak „Pan”.
Błędny pogląd: Wszechmocny Bóg nie potrzebuje osobistego imienia.
Fakty: Sam Bóg natchnął pisarzy Biblii, żeby użyli Jego imienia tysiące razy. Polecił też swoim czcicielom, żeby się nim posługiwali (Izajasza 42:8; Joela 2:32; Malachiasza 3:16; Rzymian 10:13). Jehowa potępił fałszywych proroków za to, że próbowali sprawić, by ludzie zapomnieli o Jego imieniu (Jeremiasza 23:27).
Błędny pogląd: Zgodnie z tradycją żydowską imię Boże powinno być z Biblii usunięte.
Fakty: To prawda, że niektórzy żydowscy skrybowie nie chcieli wymawiać tego imienia, jednak nie usuwali go ze swoich kopii świętych Pism. Tak czy inaczej, Jehowa nie chce, żebyśmy podążali za tradycjami ludzkimi, które nie mają nic wspólnego z Jego przykazaniami (Mateusza 15:1-3).
Błędny pogląd: W Biblii nie powinno występować imię Boże, ponieważ jego pierwotna wymowa w języku hebrajskim nie jest znana.
Fakty: Taka argumentacja sugeruje, że Bóg wymaga od ludzi mówiących różnymi językami, żeby wymawiali Jego imię w ten sam sposób. Jednak z Biblii wynika, że słudzy Boży z przeszłości wymawiali imiona własne tak, jak było to przyjęte w ich języku.
Przykładem może być imię izraelskiego sędziego Jozuego. Pierwsi chrześcijanie pochodzenia hebrajskiego wymawiali jego imię Jehoszua, a ci pochodzenia greckiego — Iesoús. W Biblii użyto greckiej formy imienia Jozue, co pokazuje, że chrześcijanie, kierując się rozsądkiem, wymawiali je zgodnie ze zwyczajem w ich języku (Dzieje 7:45; Hebrajczyków 4:8).
Ta sama zasada dotyczy imienia Bożego. O wiele ważniejsze od znajomości jego dokładnej wymowy jest przyznawanie mu należnego miejsca w Biblii.
a William Tyndale użył formy „Iehouah”. W roku 1599 identycznej formy, a także form „Iehouach” oraz „Iehoua” użył w kilku przypisach do swojego przekładu Biblii na język polski ksiądz Jakub Wujek. Już wcześniej w polskich przekładach zaczęto się też posługiwać formą „Jehowa”. Pojawia się ona w Biblii brzeskiej (1563), Biblii nieświeskiej (1572) czy Biblii gdańskiej (1632). W latach 1927 i 1930 użył jej Żyd Fryderyk Aszkenazy w swoim tłumaczeniu Psalmów na język polski.
b W dziele New Catholic Encyclopedia wyjaśniono: „Wkrótce po powrocie z niewoli [babilońskiej] do imienia Jahwe zaczęto się odnosić ze szczególnym szacunkiem, zastępując je słowem ADONAJ lub ELOHIM”.
c Więcej informacji można znaleźć w broszurze Pomoc do studium Słowa Bożego (wydawnictwo Świadków Jehowy), strony 1-5.
d Zobacz Encyklopedię katolicką (opublikowaną przez Katolicki Uniwersytet Lubelski), tom 19, strona 750.