Mateo 26:1-75
26 Tsayno yachatsiyta usharkurmi discïpulunkunata Jesús kayno nirqan:
2 “Musyashqaykinöpis *Pascua fiesta* qalaykunanpaq ishkay junaqlanami pishiykan. Tsaychömi prësu tsariykur *Runapa Tsurinta crucificanqapaq”.
3 Tsaypitanami mandaq cürakuna, [ley yachatsiqkuna] y Israel mayor runakuna juntakarqan mas mandaq cüra Caifáspa wayinman.
4 Tsaychömi wilanakurqan runakunata mana musyatsiylapa Jesústa tsariykur wanutsipäkunanpaq.
5 Tsaymi kayno nipäkurqan: “Fiestachöqa ama tsarishuntsu. Tsaycho tsariptintsiqa contrantsimi runakuna sharkapäkunqa”.
Jesúspa umanman perfümita winapashqan
Marcos 14.3-9; Juan 12.1-8
6 Betania markacho leprösu nishqan Simónpa wayincho Jesús kaykaptinmi
7 juk warmi chayarqan alabastro rumipita rurashqa pömuwan perfümin aptashqa. Tsay perfümiqa pasaypa chaninmi karqan. Mësacho kaykaptinmi tsay warmiqa Jesúspa umanman perfümita winaparqan.*
8 Tsayta rikarmi discïpulunkuna rabyakushpan kayno nipäkurqan: “¿Imapaqtaq tsay perfümita perditsishqa?
9 Tsaypa trukanqa chanincho rantikuykur tsay qellaywan waktsakunata yanapashwan karqan”.
10 Tsayno nishqanta mayaykurmi Jesús kayno nirqan: “¿Imanirtaq kay warmita jamurpaykanki? Payqa alitami rurashqa.
11 Waktsakunaqa qamkunawanmi imaypis karkaykanqa.* Noqami itsanqa qamkunawan mana kashaqnatsu.
12 Pampashqa kanäpaqmi payqa perfümita winapämar kamariykäman.
13 Rasunpami kayno nï: Maytsaychöpis wilakuynïta wilakurqa kay warmi perfümita winapämashqantapis wilakärinqami”.
Jesústa rantikunanpaq Judas Iscariote conträtuta rurashqan
Marcos 14.10-11; Lucas 22.3-6
14 Jesúspa apostolnin Judas Iscariotimi mandaq cürakunaman aywaykur
15 kayno nirqan: “Jesústa prësu tsaritsinaykipaq pushaptï ¿aykatataq pägamankiman?”
Tsayno niptinmi kimsa chunka (30) yoraq qellayta pägananpaq awnipäkurqan.
16 Tsawraqa Judas yarpachakurqan Jesús kaqman imay höra pushananpaqpis.
Pascua mikuyta discïpulunkunawan Jesús mikushqan
Marcos 14.12-21; Lucas 22.7-14, 21-23; Juan 13.21-30
17 Levadüraynaq Tantata Mikupäkunan fiesta qalaykunan junaqmi discïpulunkuna Jesústa tapupäkurqan kayno nir: “Tayta, *Pascua mikuyta mikunantsipaq ¿maychötaq kamarikamushaq?”
18 Tsayno niptinmi Jesús kayno nirqan: “Jerusalénman aywapäkuy. Juk runapa wayinman chayaykur kayno nipäkunki: ‘Jesúsmi kachamashqa. Höranshi chayaykämunna. Wayikichöshi Pascua mikuyta discïpulunkunawan mikupäkunqa’ ”.
19 Jesús yätsishqannölami discïpulunkuna aywar Pascua mikuyta kamaripäkurqan.
20 Patsa tsakaykaptinnami chunka ishkay discïpulunkunawan mësaman Jesús jamakurqan.
21 Mikurkaykashqanchömi Jesús kayno nirqan: “Rasunpami kayno nï: Qamkunapita juknikimi prësu tsarimänanpaq entregamanqa”.
22 Tsayno niptinmi fiyupa lakikushpan juknin juknin tapurqan kayno nir: “Tayta, ¿noqatsuraq kaykä?”
23 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Plätucho noqawan tantata ushmatsiq kaqmi prësu tsaritsimanqa.*
24 Rasunpami *Runapa Tsurinqa qelqaraykashqannöla nakar wanunqa. Payta prësutsiq runami itsanqa pasaypa kuyapaypaq kanqa. Tsay runaqa ama yurinmanpistsu karqan”.
25 Tsayno niptinmi rantikunanpaq kaq Judas kayno nirqan: “*Rabí, ¿noqatsuraq kaykä?”
Niptinmi Jesús kayno nirqan: “Kikikimi nishqanki”.
Mushuq pactupita Jesús yachatsishqan
Marcos 14.22-26; Lucas 22.14-20; 1 Corintios 11.23-25
26 Tsaypitanami tantata aptarkur Tayta Diosta Jesús yusulpalä nirqan. Tantata pakiparmi discïpulunkunata kayno nirqan: “Kay tantata mikupäkuy. Kayqa cuerpümi”.
27 Tsaynölami vïnuyuq väsuta aptarkur Tayta Diosta yusulpalä nirqan. Nirkurnami discïpulunkunata makyar kayno nirqan: “Lapayki kaypita upupäkuy.
28 Kay vïnuqa Tayta Dios [mushuq] *pactuta rurananpaq* jichashqä yawarnïmi. Atska runakuna jutsankunapita perdonashqa kananpaqmi yawarnïta jichar wanushaq.*
29 Noqa kaynömi nï: Taytä mandashqancho qamkunawan mushuq vïnuta upunantsiyaq manami vïnuta yapay upushaqnatsu”.
30 Discïpulunkunawan salmukunata cantarkurnami Olivos jirkanman aywapäkurqan.
Pedro ñëgananpaq kashqanta Jesús nishqan
Marcos 14.27-31; Lucas 22.31-34; Juan 13.36-38
31 Tsaypitanami Jesús kayno nirqan: “Kanan tsakaymi lapayki kacharqärimankipaq. Tayta Diospa palabranchöpis kaynömi qelqaraykan: ‘Uysha mitsiqta wanuykatsiptï uyshankuna wakpa kaypami aywakärinqa’.*
32 Tsayno kaptinpis wanushqäpita kawarirkamurmi qamkunapita mas puntata Galileaman aywashaq”.*
33 Niptinmi Pedro kayno nirqan: “Wakinkuna kacharishuptikipis noqaqa manami kachashaykitsu”.
34 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Rasunpami kayno nï: Kanan tsakay gällu manaraq cantaptinmi kimsa kuti mana reqimashqaykita ninkipaq”.
35 Tsayno niptinmi Pedro kayno nirqan: “Ishkantsita wanutsimänantsi kaptinpis manami ñëgashaykipaqtsu”.
Wakin kaq discïpulunkunapis tsaynölami nipäkurqan.
Getsemanícho Jesús manakushqan
Marcos 14.32-42; Lucas 22.39-46
36 Getsemaní nishqanman discïpulunkunawan Jesús chayaykurmi kayno nirqan: “Tayta Diosta manakamushqäyaq kaylacho jamarpaykay”.
37 Nirkurmi Pedruta y Zebedeupa tsurinkunata mas washa läduman pusharqan. Tsaychömi pasaypa lakikur
38 kayno nirqan: “Wanunayparaqmi lakikuy tsarimashqa. Mana punuylapa kaylacho shuyarpaykämay”.
39 Nirkur mas washa läduman aywashpanmi pampaman lätakuykur Tayta Diosta manakurqan kayno nir: “Papä, cöpacho winaraykaq castïguykita ama upuykatsilämaytsu.* Itsanqa noqa munashqänöqa ama kaykutsuntsu, sinöqa qam munashqaykino kaykulätsun”.
40 Tsaypita discïpulunkuna kaqman kutiykurmi punukashqata tarirqan. Tsaymi Pedruta kayno nirqan: “¿Manaku juk höralapis rikchayta kamäpakärinki?
41 Rikchapäkuy. Tayta Diosta manakäriy *Satanásta ichipänaykipaq. Cäsukamayta munarpis kikilaykikunapitaqa manami kamäpakunkitsu”.
42 Tsayno nirkurmi yapay aywaykur Tayta Diosta manakurqan kayno nir: “Papä, kay cöpacho winaraykaq castïguykita upunäta munaptikiqa munashqaykino kaykulätsun”.
43 Yapay Jesús kutirmi discïpulunkunata tarirqan punukashqata. Punuy pasaypa nitiptinmi punukashqa karkaykarqan.
44 Tsaypita yapay aywarmi puntata manakushqannöla Tayta Diosta manakurqan.
45 Discïpulunkunaman yapay kutiykurmi kayno nirqan: “¿Jinalaku punurkaykanki? Höra chayamushqanami *Runapa Tsurinta jutsasapa runakunapa makinman entregananpaq.
46 ¡Sharkapäkuy, aywashunna! Entregamaq runa aywaykämunnami”.
Jesústa prësu tsarishqan
Marcos 14.43-50; Lucas 22.47-53; Juan 18.3-12
47 Jesús tsayno parlaykaptinmi apostolnin Judas Iscariote chayarqan atska runakuna pushashqa. Tsay runakunatami mandaq cürakuna y Israel mayor runakuna kacharqan espädankuna y garrutinkuna aptashqata.
48 Manaraq chayarmi pushashqan runakunata yätsir Judas kayno nirqan: “Mayqantapis mutsar winchikushqä kaqmi Jesús kanqa. Payta prësu tsaripäkunki”.
49 Tsaymi chayaykur “¡winchi, *rabí!” nishpan Jesústa mutsaykurqan.
50 Tsaymi Jesús kayno nirqan: “Amïgu, ruranaykipaq kaqta jukla ruray”.
Tsawraqa Jesústa prësu tsaripäkurqan.
51 Tsarirkuptinnami juk discïpulun espädanta jorqurir mas mandaq cürapa ashmayninpa rinrinta roquriykurqan.
52 Tsaymi Jesús kayno nirqan: “¡Espädaykita kutitsiy! Pipis espädawan wanutsiq kaqqa espädawan wanutsishqami kanqa.
53 ¿Manaku musyanki Taytäta manakuptï tsapamänanpaq chunka ishkay legión* *angilkunapita masta kachamunanpaq kashqanta?
54 Tsayno manakuptïqa ¿imanöparaq cumplikanqa runakuna wanutsimänanpaq Tayta Diospa palabran nishqanpis?”
55 Nirkurnami runakunata Jesús kayno nirqan: “¿Imanirtaq suwamannöpis espädaykikunawan y garrutikikunawan shapäkamushqanki? Waran waran [qamkunawan] templu patiucho kaykaptï* ¿imanirtaq tsaycho prësu mana tsarimarqaykitsu?
56 Itsanqa prësu tsarirkaykämanki profëtakuna qelqashqan cumplikänanpaqmi”.
Jesústa prësu tsariykuptinnami discïpulunkuna qeshpir aywakärirqan.
Jesústa mas mandaq cüra tapushqan
Marcos 14.53-65; Lucas 22.54-55, 63-71; Juan 18.13-14, 19-34
57 Tsaypitanami Jesústa apapäkurqan mas mandaq cüra Caifáspa wayinman. Tsaychömi ley yachatsiqkuna y Israel mayor runakunapis juntakashqa karkaykarqan.
58 Karu qepalanta Pedro aywarmi sawan ruriyaq yaykurqan. Yaykurirmi templu täpaq wardiakunawan jamakurqan ima pasashqantapis rikananpaq.
59 Tsaychömi mandaq cürakuna, [Israel mayor runakuna] y lapan *Sanedrín juezkuna Jesústa wanutsiyta munar testïgukunata ashipäkurqan lulakur Jesúspa contran parlapäkunanpaq.
60 Manakaqkunata atskaq jitapaptinpis wanutsishqa kananpaqqa manami ima jutsantapis tarirqantsu. Tsaypitanami ishkay lula runakuna witiykur
61 kayno nipäkurqan: “Kay runami templuta juchuratsir kimsa junaqlata yapay sharkatsinanpaq nirqan”.*
62 Tsaymi mas mandaq cüra sharkurkur Jesústa tapurqan kayno nir: “Tsayno jitapäshuptiki ¿manaku imatapis ninki? ¿Rasun kaqtaku nirkaykan o lulakurkaykanku?”
63 Tsayno tapuptinpis manami imatapis Jesús parlakurqantsu. Tsawraqa mas mandaq cüra kayno nirqan: “Imayyaqpis kawaq Tayta Diospa jutinchömi qamta tapü: ¿Rasunpaku Diospa Tsurin Cristo kaykanki o manaku?”
64 Tsayno tapuptinmi Jesús kayno nirqan: “Nishqaykinölami kä. Kananpitaqa *Runapa Tsurinta rikapäkunki munayniyuq Diospa alawqa kaq nawpancho jamaraykaqta y pukutay janancho jana patsapita aywaykämuqtami”.*
65 Tsayno niptinmi mas mandaq cüra fiyupa rabyashpan sotänantapis rachirir kayno nirqan: “¡Kay runaqa Tayta Diospa contranmi parlaykan! ¿Imapaqnataq mas testïgutapis ashishun? Mayapäkushqankinami lutanta parlaykashqanta.
66 Kanan ¿imatataq nipäkunki?”
Tsayno niptinmi lapan kayno nipäkurqan: “¡Jutsayuqmi kaykan! ¡Wanutsishqa katsun!”*
67 Tsayno nirmi Jesúspa qaqlancho toqapashpan kutapäkurqan. Wakinnami laqyashpan*
68 kayno nipäkurqan: “Rasunpa Cristo karqa mä nimay pï maqashushqaykitapis”.
Jesústa Pedro ñëgashqan
Marcos 14.66-72; Lucas 22.56-62; Juan 18.15-18, 25-27
69 Pedrunami patiucho jamaraykarqan. Payta rikarmi juk ashmay jipash kayno nirqan: “Qampis Galileapita kaq Jesúswanmi purishqanki”.
70 Tsayno niptinmi lapan runakuna mayarkaykaptin Pedro kayno nirqan: “Manami musyätsu imapita parlaykashqaykitapis”.
71 Tsayno nirkurmi sawan punkumanna witikurqan. Tsaychöpis juk ashmay jipash payta rikaykur tsaycho kaykaqkunata kayno nirqan: “Kay runataqa Jesúswan puriqtami rikashqä”.
72 Yapaypis ñëgarmi Pedro jurashpan kayno nirqan: “¡Tsay runata manami reqïtsu!”
73 Tsaypita maylantanami tsaycho kaykaq wakin runakuna Pedruman witiykur kayno nipäkurqan: “Qamqa rasunpami paywan puriq kaykanki. Rimakuynikipis Galilea runakunapa niraqmi kaykan”.
74 Tsayno niptinmi Pedro yapay jurashpan kayno nirqan: “¡Tsay runataqa manami reqïtsu!”
Tsay hörami gällu cantarkurqan.
75 Tsayno cantarkuptinmi Pedro yarparkurqan Jesús kayno nishqanta: “Manaraq gällu cantaptinmi kimsa kuti mana reqimashqaykita ninkipaq”.
Tsaymi waqtaman yarqurir pasaypa lakikushpan waqarqan.
Ichic wilacuycuna
^ 26.2 Éxo. 12.1-27; Deut. 16.1-8.
^ Pascua fiesta Pascua fiestata Israel runakuna rurapäkun Tayta Dios Egiptupita jorqamushqanta yarpapäkurmi. Moisés qelqashqan leykunacho nishqannölami lapan olqu kaqkuna chunka ishkay watayuqpita janaman tsay fiestaman aywapäkuq. Warmikunapis tsay fiestaman aywapäkuqmi (Éxo. 12.1-28; Deut. 16.1-8; Mar. 14.12; 1Cor. 5.7).
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ 26.7 Luc. 7.37-38.
^ 26.11 Deut. 15.11.
^ Pascua fiesta Pascua fiestata Israel runakuna rurapäkun Tayta Dios Egiptupita jorqamushqanta yarpapäkurmi. Moisés qelqashqan leykunacho nishqannölami lapan olqu kaqkuna chunka ishkay watayuqpita janaman tsay fiestaman aywapäkuq. Warmikunapis tsay fiestaman aywapäkuqmi (Éxo. 12.1-28; Deut. 16.1-8; Mar. 14.12; 1Cor. 5.7).
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
^ pactu Pactuqa promitinakushqanta cumplinanpaq nishqanmi kaykan. Unay Testamentuchöqa Israel runakunawanmi pactuta Tayta Dios rurarqan. Tsaymi Tayta Dios promitirqan Israel runakunapa Diosnin kar paykunata imaypis yanapananpaq. Israel runakunanami Tayta Diosta promitirqan mandamientunkunata y leyninkunata cumplipäkunanpaq (Éxo. 6.7; 19.5-6; Lev. 26.3-12). Pactuta rurarmi uywata pishtar shuntashqan yawarta Israel runakunaman Moisés tsaqtsuparqan (Éxo. 24.8). Tsaynölami Jesucristo noqantsi rayku wanur yawarninta jichashpan mushuq pactuta rurarqan payta chaskikuqkunata jutsankunapita perdonar salvananpaq (Luc. 22.20; Heb. 10.16-17).
^ 26.28a Jer. 31.31-34.
^ 26.28b Éxo. 24.8; Zac. 9.11.
^ 26.32 Mat. 28.16.
^ Satanás Satanásqa supaykunapa mandaqninmi kaykan. Payqa manami Diosnötsu maytsaychöpis kaykan. Satanáspa wakin jutinkunami kaykan diablu y Beelzebú (Mar. 1.13; Hech. 13.10).
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
^ 26.53 Juk legión complëtuqa soqta waranqa (6,000) soldädukunami karqan. Tsaymi Jesús nirqan qanchis chunka ishkay waranqa (72,000) angilkunapita masta kachamunanpaq kashqanta.
^ ángel Kay patsata manaraq kamarmi angilkunata Tayta Dios kamarqan payta sirvinanpaq. Angilkunaqa manami imaypis wanuntsu. Tayta Diospa nawpancho karmi imaypis alabarkaykan (Isa. 6.1-3; Apoc. 5.11-12).
^ 26.55 Luc. 19.47; 21.37.
^ Sanedrín juezkuna Sanedrín juezkunaqa Israel nacioncho mas mandaq juezkunami karqan. Tsay juezkunapa mandaqninqa mas mandaq cürami karqan. Sanedrín juezkunami juzgarqan Jesústa (Mat. 26.57-68), Pedruta y Juanta (Hech. 4) y apóstol Pabluta (Hech. 22.30–23.20).
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ 26.65-66 Lev. 24.16.
