¿Biblia yanapawanchikmanchu entiendeq kananchikpaq?
“Entiendeq kaymi yanapawanchik piwanpas hawkalla kawsakunapaq” (Declaración de Principios sobre la Tolerancia de la Unesco, 1995).
Mana entiendeq kayñataqmi qallarichin mana respetakuq hinaspa chiqnikuq kayta. Yaqa llapanpim chayna kayqa tukunman chiqninakuypi utaq maqanakuypi.
Achka runakunam mana chaynallatachu piensanku entiendeq runa kaymantaqa. Wakin runakunam piensanku entiendeq runaqa tukuy imata allinpaq hapiq kasqanta. Wakinñataqmi bibliapa nisqanman hina piensanku entiendeq runaqa hukkunapa imapas akllakusqanta respetaq kasqanta.
¿Yaqachu bibliaqa yanapawanchikman kayna sasachakuypa chawpinpi kawsachkaptinchikpas?
Bibliapa ima nisqanmantawan entiendeq kaymanta
Bibliapim nin entiendeq runa kanapaq. Kaynatam nin: “Llapallan runakunayá yachachunku entiendeq runa kasqaykichikta”, nispa (Filipenses 4:5, Musuq pachapi kawsaqkunapaq Diospa palabran Mateo-Apocalipsis). Kallpanchawanchiktaqmi kuyakuq, respetakuq hinaspa hukkunapaq allin kaqkunata ruwanapaqpas. Chayraykum bibliapa chayna nisqanta kasukuqkunaqa mana pitapas harkakunkuchu imayna kawsakunankupaq tantiakuptinkupas. Manamá harkakunkuchu imapas tantiasqanku mana allin kaptinpas, manataqmi paykuna hinaqa piensankuchu.
Chaywanpas bibliaqa runakuna imayna kawsakunapaqmi niwanchik. Bibliapim nin: “Yaw runa, [Diosqa] allin kaqtam nisurqanki”, nispa (Miqueas 6:8). Diosqa palabranpim niwanchik kusisqa kawsakunanchikpaq imata ruwanamanta (Isaias 48:17, 18).
Diosqa manataqmi niwanchikchu pitapas juzganapaqqa. Bibliapim niwanchik: “Chullallam kamachikuykunata rikurichiq Diosqa [...], ¿pitaq qamqa kanki runamasikita juzganaykipaqqa?”, nispa (Santiago 4:12). Payqa saqin sapakama imapaqpas tantiakunanchiktam hinaspa chayman hina kananchiktam (Deuteronomio 30:19).
Bibliapa ima nisqanmantawan respetakuq kaymanta
Bibliapim nin: “Llapallan runakunata respetaychik”, nispa (1 Pedro 2:17). Chayraykum bibliapa nisqankunata kasukuqkunaqa llapallan runakunata respetanku ima religionniyuqña kaptinkupas utaq imaynaña kawsakuptinkupas (Lucas 6:31). Chaywanqa manam nichkanchik lliw religionkunapa imayna creesqanku paykunapaq allin kasqantachu nitaq hukkunapa imapas tantiasqankuwan acuerdopi kasqankutachu. Testigokunaqa Jesus hinam lliw runakunata respetanankupaq kallpanchakunku.
Jesusmi huk kutipi huk religionniyuq warmiwan parlarqa. Chay warmiwan yachaq qariqa manam qusanchu karqa, chayna uywanakuyqa manam Jesuspaqqa allinchu karqa. Chaywanpas Jesusqa respetowanmi parlapayarqa (Juan 4:9, 17-24).
Jesus hinam testigokunapas pipas uyariyta munaptinqa imapi creesqankumanta willanku. Chaytaqa ruwanku ‘ancha respetowanmi’ (1 Pedro 3:15). Bibliam nin Diosta serviqkunaqa imapi creesqankuta aceptanankupaq mana pitapas obliganankupaq. Bibliapiqa nintaqmi: “Señorpa serviqninqa manam peleananchu, aswanqa llapallanwanmi kuyakuqllaña kanan”, nispa (2 Timoteo 2:24).
Bibliapa ima nisqanmantawan chiqninakuymanta
Bibliapim niwanchik: ‘Llapallanwanyá hawkalla kaychik’, nispa (Hebreos 12:14). Hawkalla kayta munaq runaqa piwanpas hawkalla kawsakunanpaqmi kallpanchakun. Ichaqa manam bibliapi yachasqankunataqa yanqachanchu (Mateo 5:9). Bibliapiqa nintaqmi Diosta serviqkunaqa chiqniqnin runakunatapas kuyanankupaq. Chaywanqa nichkan mana allin ruwaqnin runakunatapas kuyanankupaqmi (Mateo 5:44).
Proverbios 6:16-19 nisqanpim nin Diosqa mana allin ruwaykunata ‘chiqnisqanmanta’ utaq ‘millakusqanmanta’. Bibliaqa ninmi pipas huchanmanta wanakuspan cambiaptinqa hinaspa kamachikuyninkunata kasukuptinqa Diosqa pampachaykuspan yanapananmanta (Isaias 55:7).
Entiendeq kaymantawan respetakuq kaymanta bibliapa nisqankuna
Tito 3:2 nisqanpim nin: ‘Ama hikutakuqyá kaychik, hinaspapas lliw runakunawanyá llampu sunqulla kaychik’, nispa.
Mana hikutakuq runaqa pipa rimasqantapas mana piñakuspanmi uyarin, hinaspapas llapallankutam respetan.
Mateo 7:12 nisqanpim nin: “Imaynam qamkunapas munankichik runamasikichik qamkunapaq imapas ruwananta, chaynatayá qamkunapas paykunapaq ruwaychik”, nispa.
Llapanchikmi munanchik respetawananchikta hinaspa rimasqanchiktawan imayna tarikusqanchikta uyariwananchikta. Chaymanta Jesuspa yachachisqanta astawan yachanaykipaq qaway “¿Qué es la Regla de Oro?” nisqanta.
Josuey 24:15 nisqanpim nin: “Kunanyá akllakuychik pim yupaychayta”, nispa.
Hukkunapa imapas tantiakusqankuta respetaspanchikmi qawachinchik hawkalla kawsakuy munaq kasqanchikta.
Hechos 10:34 nisqanpim nin: “Diosqa manam pimanpas sayapakunchu”, nispa.
Diosqa manam pitapas chiqninchu maymanta kaptinpas, qari utaq warmi kaptinpas, ima color kaptinpas utaq imayna uywasqa kaptinpas. Diosta respetaqkunaqa lliw runatam respetanku.
Habacuc 1:12, 13 nisqanpim nin: ‘[Diosqa] manam qawayllaqa-qawakunqachu mana allinkunataqa’, nispa.
Diospa entiendeq kasqanqa utaq pacienciakusqanqa tukuqllam. Payqa manam wiñaypaqchu saqinqa mana allin ruwaqkunataqa. Chaymanta astawan yachanaykipaq qaway ¿Imanasqam Diosqa ñakariykunata mana chinkachinchu? sutiyuq videota
Romanos 12:19 nisqanpim nin: “Diosmanyá saqiykuychik ruwasqankuman hina kutichipunanpaq. Chayna kasqanmantam ñawpaq qillqakunapi nin: ‘Ñuqa Jehova Diosmi a nini: “Mana allin ruwaqkunataqa ñuqam chinkachisaq, ñuqataqmi ruwasqankuman hina kutichipusaq”’”, nispa.
Jehova Diosqa manam pitapas ninchu vengakunanpaqqa. Payqa ñam tantiarunña haykapi vengakuyta. Chaymanta astawan yachanaykipaq leey “¿Alguna vez se hará justicia en el mundo?” nisqanta.
a Diospa sutinmi Jehova (Salmos 83:18). Qaway “¿Pitaq Jehova Diosqa?” nisqanta.