Makikipi yakuta apaptiki sutuchkanmanpas hinam bancopi kaq qollqekiqa chaylla tukuruq. Casarakusqaykichikmanta killakuna pasayllata qollqeta llumpayta gastaruptikichikqa, ¿pitaq huchayoq? Ama chayllaqa tumpanakuychikchu, aswanqa iskaynikichik allinta piensarispa reparaychik imanasqa chaynapi tarikusqaykichikta. *

Mana controlakuspa gastaptinku. Tayta-mamanwan vida pasaqkunaqa ichapas mana yachankuchu wasipi imakunamanta sapa kuti paganapaq kaqta nitaq hayka qollqewan yanapakuytapas. Wakinqa ichapas qollqe gastaypi mana controlakunkuchu, wakinñataq mana gastanankupaq cuidakunku. Tiempo pasasqanman hinam qollqenku imayna servichikuytaqa yachanqaku.

Chaymantaña ruwanankupaq saqeptinku. Hatun negocioyoq Jim sutiyoq runam chayraq casarakusqan pasayllata achka qollqe gastasqanmanta reqsikun, chaynapim tarikurqa ima ruwananpaq kaqkunata chaymantaña ruwananpaq saqesqanwan, paymi nin: “Chaymantaña pagaptiymi wara-waranqantin dolarta paganaykupaq obligasqa karqaniku. Chayraykum qollqeykuqa tukururqa”, nispa.

Tarjetawan rantiptinku otaq pagaptinku. Tarjetawan otaq Internetnintakama imatapas rantispa otaq pagaspaqa mana musyayllatam qollqetaqa gastanki. Tiendamanta imatapas tarjetallawan horqoyqa toqlla hinam kanman chayraq casarasqakunapaq.

Qollqemanta chayna sasachakuykunam casado vidapi kaqkunata sasachan. Chaymantam huk libro nin: “Yaqa llapan casado vidapi kaqkunam willakunku qollqemanta astawan sasachakusqankuta. Hayka qollqeyoq kaptinkupas llumpay sasachakuypim tarikunku”, nispa (Fighting for Your Marriage).

Tukuy tiempo yanapanakuychik. Tumpanakunaykichikmantaqa hayka gastanaykichikmantam iskaynikichik yanapanakunaykichik. Casado vidaykichik qallarisqanmantapacha tanteaychik imaynata ruwanaykichikpaq. (Bibliam consejan: Efesios 4:32.)

Imakunapi gastanaykichikpaq tanteaychik. Huk killapuni anotaychik ima gastoykichikmantapas pisi qollqellapaq kaptinpas. Chaynapim cuentata qokunkichik imakunapi astawan gastasqaykichikmanta, chayta yachaspaqa manañam yanqakunapiqa qollqekichikta usuchinkichikchu. Jim sutiyoq runam nin: “Negocio ruwayqa rikchakunmi hospitalpi ima emergenciawanpas, chaypiqa pipapas yawarnin llumpayta sutuptinqa chayllam mana usunanpaq sayachinku”, nispa.

Listapi anotay killapi haykata gastanaykichikpaq: alimentopaq, pachapaq, wasimanta arriendopaq, carromanta gastokunapaq hinaspa huk asuntokunapaqpas. Chaymanta sapakamapaq chay listapi rakiychik hayka qollqe necesitasqaykichikta. (Bibliam consejan: Lucas 14:28.)

Chay listapi rakisqankuman hinam wakinqa tanteasqanku qollqeta sobrekunapi churanku. * Mayqen sobrepi rakisqanku qollqe tukuruptinqa manañam astawanqa gastankuñachu otaq huk sobrepi churasqanku qollqetañam servichikunku.

Necesitasqaykichik kaqkunallapi reparaychik. Vidaykichikpi kusisqa kanaykichikpaqqa manam runapa ima aparatokuna ruwasqanku rantiruymantachu kanqa. Jesuspas nirqam: “Runaqa manam tukuy imayoq karuspachu allinta kawsanqa” nispa (Lucas 12:15). Imakunapi qollqe gastasqaykichikmi Jesuspa nisqanpi creesqanchikta otaq mana creesqanchikta qawachin. (Bibliam consejan: 1 Timoteo 6:8.)

Necesitasqallaykichikpi gastaychik. “Restaurantepi mikuyqa otaq televisionpi achka canalniyoq kananpaq tanteaspaqa mana achka qollqepaq kasqanpaqchá rikchakunman, ichaqa tiempopa risqanman hinam llasaq qepi hina gastokuna karunman. Ñoqaykupas qollqeyku haypasqanman hinalla kawsanaykupaqmi yacharurqaniku” nispam iskay wataña casarasqa Aaron nirqa.