Wakinpiqa, ñawpaqpi imapas kaqkunamanta estudiaqkunam ninku Bibliapi rikuriq runakuna cheqapta kawsasqankumanta. Ichapas paykunapa sutinkuqa rikurin imapas ñawpaq kaqkunata tarisqankupi otaq chay runakunapa familiankupa sutinkupas rikurin. Chaymi pasakurqa imakunamantapas estudiaq Israel nacionniyoq runakuna 2011 watapi osario (caja hina rumimanta ruwasqa) nisqankuta tariruptinku, chay tarisqankuqa kasqa 2.000 wata ñawpaqmantaraqmi. Chayqa rumimanta ruwasqam karqa, chaypa ukunpim karqa huk warmipa tullunkuna, chay tullukunaqa churasqa kasqa aychan ismuruptinñam.

Osariopa otaq rumimanta ruwasqa chay cajapa hawanpim kaynata nin: “Míriam, Yeshuapa warmi churin, Yeshuañataq Caifaspa churin, payqa Maazías de Bet Imrí sacerdotem”, nispa. Caifasqa sacerdotekunapa jefen judiom karqa, payqa Jesus wañuchisqa kananpaqmi yanapakurqa (Juan 11:48-50). Flavio Josefo sutiyoq runapa qellqanpim leenchik sacerdotekunapa jefen ‘Caifaspa huknin sutin Josey kasqanmanta’. Sutillatamá qawakun, chay Osariopi kaqqa Caifaspa familian kasqanta. Ñawpaqta chayna kaqllata tarisqankumantapas Caifaspa kasqantam piensarqaku, chaypim nin: “Yehosef bar Caiapha” (Caifaspa churin Josey), nispa. * Chaynaqa, Miriamqa Caifaspa ayllunchá karqa.

Autoridad de Antigüedades de Israel (ingles rimaypim IAA) nisqam willakurqa suwakunamanta osariota qechusqankumanta, paykunaqa ñawpaq sepulturamantam suwarusqaku. Chaykunamanta estudiaqkunam ninku suwakunamanta chay qechusqanku osario cheqap kasqanta.

Chay osariopim qellqasqa karqa ñawpaq Israel nacionpi sacerdotekuna 24 grupokunaman rakinasqa kaspanku Jerusalen templopi tupachinakuspanku servisqankumanta, qepa kaq grupom karqa “Maazias” runapa (1 Cron. 24:18). IAA nisqanman hinaqa chay rumipi qellqam nirqa ‘Caifaspa familian Maazias grupopa parten kasqanmanta’.

Chay rumipiqa nichkantaqmi “Bet Imrí” nispapas. IAA nisqanman hinaqa chay palabraqa iskaymantas rimanman. Kanmansi “Imer runapa churin sacerdotekunapa sutinku (Esdras 2:36-37; Nehemias 7:39-42), paykunaqa Maaziaspa gruponmanta kaqkunam karqaku”. Kanmantaqsi ‘tarisqanku warmipa llaqtan otaq familianpa llaqtankunapas’. Imayna kaptinpas, osariopa nisqanqa qawachinmi ñawpaqpi familiakunamanta Bibliapa willakusqanqa cheqap kasqanta.