Bibliapim nin Joseyta Madian runakuna Egipto nacionman aparusqankumanta. Nintaqmi chaymanta qipaman taytan Jacobpas llapallan ayllunwan Egipto nacionman ripukuspa Gosen lawpi yachasqankumanta (Gen. 47:1, 6). Bibliapiqa nintaqmi Israel runakunaqa achkaman mirarusqankumanta hinaspa kallpasapa kasqankumantapas. Nintaqmi Egipto runakuna chaywan mancharisqallaña kaspanku tukuy imapi llamkachispa ñakarichisqankumantapas (Ex. 1:7-14).

Wakin runakunam ichaqa ninku chayqa yanqa kasqanta. Ichaqa Egipto nacionpim, ñawpaq kaqkunata maskaq runakuna tarirurqaku allpa ukunpi raqaykunata. Chay raqaykunaqa kasqa Sem * kasta runakunapa yachasqankum.

John Bimsonmi willakun Sem kasta runakunapa yachasqanku 20 purmasqa llaqtachakunata chay lawpi tarirusqankumanta. Egipto nacionmanta allinta yachaq James Jafmayerpas nintaqmi: “Yaqachusmi Jesus manaraq kay pachaman hamuchkaptin, 1800 watamanta 1540 wataman riq watakunapi Egiptoman ripukurqaku Sempa mirayninmanta Asia lawpi kaqkunaqa”, nispa. Chaymantapas ninraqmi: “Chay watakunapi Egiptoman ripukusqankuqa tupanmi Egipto nacionman llapallan ayllunwan Jacobpa ripukusqanwan”, nispa.

Chaymantapas tarirqakum wankusqa qillqata. Chay qillqataqa yaqachusmi qillqarqaku 2000 watamanta 1600 wataman riq watakunapi, chayqa karqa Jesus manaraq kay allpa pachaman hamuchkaptinmi. Chay qillqapim qillqasqa kasqa achka sutikuna. Chay sutikunamanta yaqa 40 masninmi kasqa Sempa mirayninmanta runakunapa sutin. Paykunaqa karqaku yanukuqkunam, pacha ruwaqkunam hinaspa llamkaqkunam. Jafmayerpas ninmi: “Egipto nacionpi kaq Tebaida llaqtachallapi Sempa mirayninmanta 40 masnin runakuna kachkaptinqa, aswan achkachá karqaku Egipto nacionpa llapallan llaqtachankunapiqa, aswanraqchá Nilo mayupa rakinakusqan lawkunapiqa”, nispa.

Ñawpaq kaqkunata maskaq David Rolmi nirqa: “Chay qillqapi qillqasqa sutikunaqa bibliapi rikuriq runakunapa sutin kaqllañam”, nispa. Chay wankusqa qillqapi kaq sutikunaqa Isacar, Aser hinaspa Sifra sutikuna kaqllañam (Ex. 1:3, 4, 15). Chayraykum Rolqa kaynata nin: “Kaywanmi yachanchik Egipto nacionpi Israel runakunapa ñakarisqanqa chiqap kasqanta”, nispa.

Bimsonpas ninmi: “Israel runakuna Egiptopi ñakarisqankumanta chaynataq imayna lluqsisqankumanta bibliapa nisqanqa chiqapmi”, nispa.