Daniel 2:1-49
-
Rey Nabucodonosorta mosqokusqan llakichisqanmanta (1-4)
-
Reypa mosqokusqanta mana mayqen yachaysapa runapas sut’inchayta atisqanmanta (5-13)
-
Diospa yanapayninta Daniel rogakusqanmanta (14-18)
-
Mosqoyta sut’inchaqtin Daniel Diosta jatunchasqanmanta (19-23)
-
Reypa mosqokusqanta Daniel willasqanmanta (24-35)
-
Reypa mosqokusqanta sut’inchakusqanmanta (36-45)
-
Diospa gobiernon rumiqa estatuatan ñut’unqa (44, 45)
-
-
Danielta rey jatunchasqanmanta (46-49)
2 Iskay wataña kamachikushaspan rey Nabucodonosorqa askha kutita mosqokurqan, chaywanmi llakisqa kasharqan,+ manañan puñuytapas atirqanchu.
2 Jinan reyqa imatachus mosqokusqanta willanankupaq wajachimurqan watuq sacerdotekunata, suerte qhawaqkunata, layqakunata, Caldea runakunatawan.* Chaymi chay runakunaqa reypa ñaupanman jaykurqanku.+
3 Jinan reyqa paykunata nirqan: “Mosqokusqaymantan llakisqa kashani, chay mosqokusqay imachus kasqantan yachaytapuni munashani”, nispa.
4 Caldea runakunataq arameo simipi payta nirqanku:*+ “¡Wiñaypaq kausachun reyqa! Chay mosqokusqaykita kamachiykikunaman willawayku, jinan chay mosqokusqayki imaninanchus chayta sut’inchasaykiku”, nispa.
5 Reytaq Caldea runakunata nirqan: “Noqaqa ñan yuyaykuniña imachus qankunawan pasanqa chayta: Mosqokusqaytachus mana willawankichis, manataq sut’inchawankichispaschu chayqa, cuerpoykichismi askhaman kuchusqa kanqa. Wasiykichispas jisp’ana wasikunan* kapunqa.
6 Ichaqa sichus mosqokusqayta willawankichis sut’inchawankichistaq chayqa, regalokunata premiokunata iman qosaykichis, jatunchasqa iman kankichis.+ Chhaynaqa willawaychis imachus mosqokusqayta, sut’inchawaychistaq chayta”, nispa.
7 Jujmantan paykunaqa reyta nirqanku: “Reyniyku, kamachiykikunaman mosqokusqaykita willawayku, jinan noqaykuqa chay mosqokusqayki imaninanchus chayta sut’inchasaykiku”, nispa.
8 Reytaq paykunata nirqan: “Allintan reparashani, imachus ruwanayta yachaspan qankunaqa tiempota pasachiyta munashankichis.
9 Manachus willawankichis imatachus mosqokurqani chayta chayqa, llapaykichispas kaq castigotan chaskinkichis. Qankunaqa imachus nisqayta cambianayta munaspan yanqa willakuywan engañayta munashawankichis. Willawaychis imachus mosqokusqayta, chhaynapin yachasaq atinkichischus sut’inchayta icha manachus chayta”, nispa.
10 Caldea runakunataq reyta nirqanku: “Kay pachapiqa manan pi runapas reyniykuq mañakusqanman jina ruwaqqa kanmanchu. Manan pi reypas ni pi kamachikuqpas chaytaqa mañakurqanchu mayqen watuq sacerdotetapas, mayqen suerte qhawaqtapas ni ch’aska qhawaqtapas.
11 Reypa mañakusqanqa sasapunin, manan pipas chaytaqa willayta atisunkimanchu, aswanpas dioskunallan, paykunaqa manan runakunawanchu tiyanku”, nispa.
12 Chayta uyarispan reyqa sinchitapuni phiñakurqan, chaymi kamachikurqan Babilonia nacionpi kaq llapa yachayniyoqkunata wañuchinankupaq.+
13 Chay kamachikuy lloqsimuqtinmi, yachayniyoqkunata wañuchinankuña kashaqtinmi, Danielta compañeronkunatawan maskhaq rirqanku paykunatapas wañuchinankupaq.
14 Jinan Danielqa mana reparachikuq jinalla, sumaqllata asuykurqan reyta cuidaq guardiakunaq umallin Ariocman. Ariocqa Babiloniapi yachayniyoq runakunata wañuchiqmi lloqsisqa.
15 Chay oficialtan Danielqa tapurqan: “¿Imaraykutaq reyri chhayna kamachikuyta orqomun?”, nispa. Chaymi Ariocqa Danielman llapanta willarqan.+
16 Jinan Danielqa reyman rispa astawan tiempota mañakamurqan mosqokusqan imachus kasqanta sut’inchananpaq.
17 Chaymantan Danielqa wasinman ripuspa Hananiasman, Misaelman, Azariasmanwan willarqan imachus pasasharqan chayta.
18 Jinaspan paykunata valekurqan reypa mosqokusqanta janaq pacha Dios sut’inchananpaq khuyapayakuyninta rogakunankupaq. Chhaynapi Babilonia nacionpi yachayniyoqkuna wañuchisqa kaqtin Danielpas compañeronkunapas ama wañuchisqa kanankupaq.
19 Jinan Diosqa chay tuta Danielman rijuriypi sut’incharqan reypa mosqokusqan imachus kasqanta.+ Chaymi Danielqa janaq pacha Diosta jatuncharqan.
20 Nirqanmi:
“Diospa sutinqa wiñay-wiñaypaq* jatunchasqa kachun,paymantan jamun yachaypas atiypas.+
21 Paymi tiempokunatapas p’unchaykunatapas cambian,+paymi reykunataqa churanpas orqonpas,+paymi yachayniyoqkunaman yachayta qon, allin reparaqkunamanpas yuyayta qon.+
22 Paymi sasa entiendena kaqkunataqa sut’inchan, paymi pakasqa kaqkunatapas willan.+
Payqa yachanmi tutayaqpi imachus kashan chayta,+k’anchaypas paywanmi kashan.+
23 Diosnilláy, ñaupa taytaykunaq Diosnin, qantan gracias niyki, qantan jatunchayki,qanmi yachaytapas atiytapas qowarqanki.
Qanmi imachus mañakusqaykuta willawarqanki,sut’inchawarqankikun reypa imachus yachay munasqanta”,+ nispa.
24 Chaymantan Danielqa Ariocman rirqan, paytan reyqa kamachisqa Babiloniapi yachayniyoqkunata wañuchinanpaq.+ Ariocpa kasqanman chayaspan Danielqa nirqan: “Ama Babiloniapi yachayniyoqkunataqa mayqentapas wañuchiychu, aswanpas reyman pusaway, noqan payman sut’inchamusaq imachus mosqokusqanta”, nispa.
25 Jinan Ariocqa Danielta usqhaylla reyman pusarqan, jinaspa nirqan: “Reyníy, Judamanta+ apamusqa runakuna ukhupin tariramuni juj runata, paymi willasunki mosqokusqayki imaninanchus chayta”, nispa.
26 Reytaq Beltsasar sutiwan+ sutichasqa Danielta nirqan: “¿Qan atiwaqchu mosqokusqayta willawayta, chay mosqokusqay imaninanchus chayta willawaytapas?”,+ nispa.
27 Danieltaq nirqan: “Reyníy, manan mayqen yachayniyoqpas, suerte qhawaqpas, mayqen watuq sacerdotepas ni mayqen ch’aska qhawaqpas chay mosqokusqaykitaqa sut’inchayta atinmanchu.+
28 Ichaqa kanmi ima pakasqa kaqtapas sut’inchaq Dios janaq pachapi.+ Reyníy, paymi willarqasunki tukukuy p’unchaykunapi imachus pasanqa chayta. Kaykunatan mosqokusqanki, kay rijuriykunatan puñushaspa rikusqanki:
29 ”Reyníy, puñunaykipi kashaspan piensasqanki jamuq tiempopi imakunachus pasananpi, jinan pakasqa kaqkunata sut’inchaqqa willarqasunki imachus pasanqa chayta.
30 Chay pakasqa kaqkunaqa manan jujkunamanta aswan yachayniyoq kasqayraykuchu noqamanqa willasqa karqan, aswanpas chay mosqokusqayki imachus kasqanta yachanaykipaq, sonqoykipi imakunachus yuyaykusqaykita yachanaykipaqwanmi chaykunaqa noqaman willasqa karqan.+
31 ”Reyníy, qanmi qhawashasqanki, chayllamanmi jatunkaray estatua* rijurimurqan, chayqa jatunpunin kasqa, sinchitataqmi k’ancharisqapas, ñaupaykipitaqmi sayashasqapas. Sinchi manchakuymi kasqa.
32 Chay estatuaq umanqa ch’uya qorimantan kasqa,+ qhasqonwan* makinkunawantaq qolqemanta kasqa,+ wijsanwan chakankunawantaq cobremanta kasqa,+
33 chakanmanta uraymantaq fierromanta kasqa,+ chakinkunataq fierrowan t’uruwan* chhaqrusqa* kasqa.+
34 Qhawashaqtiykin juj rumi ch’eqtakamurqan, ichaqa manan runachu chaytaqa ch’eqtamurqan. Chay rumin estatuaq fierromanta t’urumantawan ruwasqa chakinman chayarqan jinaspa ñut’urqan.+
35 Jinan fierropas, t’urupas, cobrepas, qolqepas, qoripas, q’oñi tiempopi era patapi* q’opa jina lliu ñut’usqa kapurqan, wayran llapanta apapurqan, manañan imapas qheparqanchu. Estatuaman chayaq rumin ichaqa jatun orqoman tukupurqan, jinaspa pachantinman junt’aykurqan.
36 ”Reyníy, chaytan mosqokusqanki. Kunanqa willasaykin chay mosqokusqayki imaninanchus chayta.
37 Reyníy, qanmi reykunaq reynin kanki, qanmanmi janaq pacha Diosqa kamachinaykipaq+ atiyta, kallpata, jatunchaytapas qorqasunki.
38 Qanmanmi entregarqasunki tukuyneqpi tiyaq runakunata, uywakunata, janaq pachapi phalaq animalkunatapas; qantan kamachikuq kanaykipaq churarqasunki.+ Reyníy, qanmi kanki chay estatuaq qori umanqa.+
39 ”Qanpa qhepaykitan juj gobierno sayarimunqa,+ ichaqa qanmanta pisi atiyniyoqmi kanqa. Chay qhepamanmi kinsa kaq gobierno sayarimullanqataq, chayqa cobremantan kanqa, pachantintataqmi kamachinqa.+
40 ”Tawa kaq gobiernoqa fierro jinan fuertellaña kanqa.+ Imaynan fierroqa tukuy imatapas chhalluspa lliuta ñut’un, chhaynatan chay gobiernokunata lliuta ñut’unqa, jinaspa chinkachipunqa.+
41 ”Ichaqa imaynan chakintapas dedonkunatapas t’uruwan* fierrowan chhaqrusqata rikurqanki, chhaynan chay gobiernoqa t’aqanasqa kanqa. Ichaqa mayninpin fierro jina fuerte kanqa, imaynan fierrowan t’uruwan chhaqrusqata rikurqanki chhayna.
42 Imaynan chakinpa dedonkunaqa fierrowan t’uruwan chhaqrusqa kasharqan, chhaynallataqmi chay gobiernopas wakin ruwaykunapi fuerte kanqa wakinpitaq pisi kallpayoq kanqa.
43 Chaymantapas t’uruwan fierrowan chhaqrusqata rikusqayki jinan fierro jina fuerte kaqkunaqa imaymana clase runakunawan* chhaqrukunqaku. Ichaqa manan jujllachasqachu kanqaku, imaynan fierropas t’uruwanqa mana jujllachakuyta atikunchu jinata.
44 ”Chay reykuna kamachikushaqtinmi janaq pacha Diosqa juj gobiernota sayarichinqa,+ chay gobiernoqa manan jayk’aqpas ch’usaqyachisqachu kanqa+ nitaqmi juj runaq makinmanchu qosqa kanqa.+ Chay gobiernon llapa gobiernokunata ñut’uspa chinkachipunqa,+ jinaspa chay gobiernollaña wiñaypaq kapunqa,+
45 imaynan rikurqanki orqomanta juj rumi runaq mana ch’eqtasqan ch’eqtakamuspa fierrotapas, cobretapas, t’urutapas, qolqetapas, qoritapas ñut’upurqan chhaynatan chayqa pasanqa.+ Ancha jatun Diosmi reyman willamun jamuq tiempopi imachus pasanqa chayta.+ Mosqokusqaykiqa cheqaqmi, chay mosqokusqayki imaninanchus chayta willasqaypas confianapaq jinan”, nispa.
46 Jinan rey Nabucodonosorqa Danielpa ñaupanpi pampakama k’umuykurqan, jinaspa jatuncharqan. Kamachikurqantaq Danielman regalokunata qonankupaq, inciensotapas ruphachinankupaq.
47 Chaymantataq reyqa Danielta nirqan: “Diosniykichisqa dioskunaq Diosninpunin, reykunaq Señorninpunin, pakasqa kaqkunata sut’inchaqmi, paypa yanapayninwanmi qanqa kay mosqokusqayta sut’incharuwanki”,+ nispa.
48 Chay qhepamantaq reyqa Danielta jatuncharqan, munay regalokunata iman qorqan. Jinaspa Babilonia provinciantinpi gobernador kananpaq churarqan.+ Paytan churallarqantaq Babiloniapi llapa yachayniyoqkunata kamachiq prefectokunaq umallin kananpaq.
49 Danielpa mañakusqanman jinan reyqa Sadracta, Mesacta, Abednegotawan+ churarqan Babilonia provinciapi kamachikunankupaq, Danieltaq reypa palacionpi qhepakurqan.
Uraypi willakuykuna
^ Chay runakunaqa layqakuna ch’askata qhawaspa watuqkuna iman karqanku.
^ Chaypiqa yaqapaschá “q’opa wijch’unan” nillanmantaq.
^ Chaypiqa “wiñay-wiñaymanta wiñay-wiñaypaq” nillanmantaqmi.
^ Qhaway “Astawan yachanapaq B9” nisqata.
^ Qhasqotaqa “pecho” nillankutaqmi.
^ Chaypiqa “manka ruwana t’uruwan” nillanmantaqmi.
^ Chhaqruytaqa “minuy, ch’aluy” nillankutaqmi.
^ Era patataqa “wayrachina pata” nillankutaqmi.
^ Hebreo rimaypiqa “manka ruwana t’uruwan” ninmi.
^ Chaypiqa “runakunaq mirayninwan” nillanmantaqmi.
