Allin kaqta ruway: Bibliapi yuyaychaykunaqa yanapakunpunin
Kaypin yachasun ima tawa ruwaykunapis Biblia allinta yanapawasunman chayta. Waranqanpi runakunañan allinta reparanku imaynas Bibliaqa yanapakunpuni chayta. Yachasun:
1. Casado kausaymanta
Casado kausaymanta rimaspaqa manan lliupas kaqllatachu qhawarinku. Imaymanatan rimanku imatas ruwankuman casarasqakuna kusisqa kausanankupaq chaymantapas.
BIBLIAPIN NISHAN: “Qosakuna, sapankaykichis esposaykichista qankuna kikiykichista jinapuni munakuychis; jinallataq qankunapas esposakuna, qosaykichista anchata respetaychis”, nispa (Efesios 5:33).
¿IMANINANMI CHAY? Diosmi casado kausaytaqa paqarichirqan. Chaymi payqa allinta yachan imatas ruwananku kusisqa kausanankupaq chayta (Marcos 10:6-9). Casado warmi-qhari kusisqa kausayta munan chayqa esposanpa otaq qosanpa allinnintan maskhanan. Qosaqa munakuywanmi esposanta uywanan, sumaqtan qhawarinan. Esposapas tukuy sonqon qosanta respetanan, chaytaqa rikuchinqa respetowan rimapayaspa apoyaspa iman.
BIBLIAQ YUYAYCHASQANQA YANAPAKUNPUNIN: Vietnam ladopi Quang sutiyoq runamanta esposanmantawan yachasun. Paykunaqa manas kusisqa kausayta atisqakuchu. Payqa k’araqtas imatapas esposanta niq. Paymi nin: “Manan piensaqchu kani imaynas esposay tarikushan chaypiqa. Comuntan imatapas rimaq kani; mayninqa mana valeqpaq jinan qhawarichiq kani”, nispa. Chayraykus esposanqa divorciakuyta munasqa. Paymi nin: “Manan qosaypiqa confiaqñachu kani, manan paypaqqa respetoypas karqanñachu”, nispa.
Tiempowansi paykunaqa Biblia estudiayta qallarisqaku, chaypis yachasqaku Efesios 5:33 textoq nisqanta. ¿Imaynatan paykunata yanaparqan chay texto? Paymi willakun: “Maytan Diosta gracias nini chay yuyaychaymanta. Chaypin allinta repararqani esposayta sumaqta qhawarinay kasqanta. Allintan yacharqani imaynas mana imatapas faltachinaychu kasqantapas. Chaykunapi kallpachakuqtiymi paypas astawan munakuwarqan respetawarqan ima”, nispa. Esposanpas ninmi: “Atisqaytan kallpachakushani Efesios 5:33 textopi nisqanman jina qosayta respetanaypaq. Paypas kunanqa sumaqta qhawariwan, ladonpiqa thajmi kani”, nispa.
Casado kausaymanta astawan yachayta munanki chayqa jaykuy jw.org nisqaman, jinaspa leey 2018 watapi lloqsimuq número 2 nisqa ¡Rijch’ariy! revistata, chaypin nishan: “Familiaykiwan kusisqa kausanaykipaq 12 yanapaykuna”, nispa.
2. Jujkunawan imayna kausaymanta
Wakin runakunaqa cheqnikunkun juj colorniyoq juj llaqtayoq runakunata. Juj religionmanta kaqkunatapas chhaynatan qhawarinku.
BIBLIAPIN NISHAN: “Llapa runakunata respetaychis”, nispa (1 Pedro 2:17).
¿IMANINANMI CHAY? Bibliaq nisqanman jinaqa manan pitapas cheqnikunachu ima colorña maymantaña kanman chaypas. Warmipuraña qharipuraña tiyanman chaypas manan cheqnikunachu. Aswanmi chaypiqa willashan imaynas llapa runatapas respetana chayta (Hechos 10:34). Manaña paykuna jinachu piensanchis, kausanchis chaypas, juj religionmantaña kasunman chaypas respetana munakuna iman paykunataqa (Mateo 7:12).
BIBLIAQ YUYAYCHASQANQA YANAPAKUNPUNIN: Daniel sutiyoq runamanta yachasun, paytas nisqaku: “Asia ladomanta runakunaqa manan allinchu llaqtanchispaqqa kanku”, nispa. Jinas payqa chay ladomanta runakunata cheqnikuyta qallarisqa, mayninqa lliu rikushaqtinsi k’amiq. Paymi nin: “Noqaqa llaqtay munakusqaytan chaywanqa rikuchishani niqmi kani. Manan repararqanichu chay mana allin kasqanta”, nispa.
Tiempowansi Danielqa Bibliata estudiasqa. Paymi nin: “Llapantan cambianay karqan imayna piensasqayta. Diospaqqa llapa runapas maymantaña kanchis chaypas igual-llan kanchis. Pay jinan noqapas jujkunataqa qhawarinay karqan”, nispa. ¿Imatan kunan Daniel ruwan pitapas reqsispa? Paymi nillantaq: “Manan noqaqa piensaniñachu maymantas pipas chaypiqa. Llapa runatan kunanqa munakuni, amigoykunapas lliu partekunamantan kanku”, nispa.
Astawan yachayta munanki chayqa jw.org paginapi leey 2020 watapi lloqsimuq ¡Despertad! número 3 nisqata, chaypin nishan: “¿Tiene cura el prejuicio?”, nispa.
3. Qolqeta imayna qhawariymanta
Wakin runakunaqa kusisqa qhapaq kayta munaspan qolqe maskhayllapiña purinku.
BIBLIAPIN NISHAN: “Yachayniyoq kayqa runatan waqaychan, qolqeyoq kaypas runatan waqaychan. Ichaqa yachayniyoq kaymi aswan allinqa, yachayniyoq kayqa kausaytan dueñonman qon”, nispa (Eclesiastés 7:12).
¿IMANINANMI CHAY? Necesitanchisña qolqeta chaypas manan chaychu kusikuytaqa apamun, manan chaywanchu pipas qhepamanqa allin kanqa (Proverbios 18:11; 23:4, 5). Kusisqa kausanapaqqa allin kausayniyoq kanapaqqa Diospa simintan kasukuna (1 Timoteo 6:17-19).
BIBLIAQ YUYAYCHASQANQA YANAPAKUNPUNIN: Indonesia nacionpi Cardo sutiyoq runamanta yachasun. Payqa qhapaq kaytas munasqa, tiempowanqa qhapaqsi kapusqa. Paymi nin: “May munasqaytan viajaq kani, imaymana munasqaytan rantikuqpas kani; sinchi valeq carrokunata wasikunata iman rantikurqani. Mosqoypi jinaraqmi kausasharqani”, nispa. Ichaqa chhayna kausasqanqa qonqayllas ch’usaqman tukupusqa. Paymi nillantaq: “Negocio ruwasqaypin engañawarqanku. May sasawanmi noqaqa llapa imatapas tarirqani, ichaqa ñawi ch’illmiyllapin llapa chaykuna chinkapurqan. Mana allinta samaspa imaraqmi qolqeyoq kanaypaq llank’arqani, jujllapin llapa chaykuna ch’usaqman tukupurqan. May llakisqan noqaqa kasharqani, mana imayoq wajcha jinan tarikapurqani”, nispa.
Payqa Bibliamanta yachasqanman jinas kausayta qallarisqa. Qolqe maskhaypi kananmantaqa imanchus kan chayllawansi kunanqa kusisqa kausan. Paymi nin: “Rikusqayman jinaqa Diosmanta jamuq kaqkunan imamantapas astawanqa valen. Kunanqa misk’itan puñukuni, kusisqan kausashani”, nispa.
Astawan yachayta munanki chayqa jw.org paginapi leey 2021 watapi lloqsimuq Qhawaq revistapi número 3 nisqapi “¿Allin profesionniyoq qolqeyoq kaspachu allin kasunman?” nisqata.
4. Warmiwan qhariwan puñuymanta
Runakunaqa imaymanatan chaymantaqa rimanku.
BIBLIAPIN NISHAN: “Qankunaqa ch’uyan kanaykichis, t’aqakunaykichismi qhelli juchamantapas. Sapankaykichismi yachanaykichis cuerpoykichis kamachiyta, chhaynapi ch’uya kanaykichispaq allin qhawarisqa kanaykichispaqwan. Ama Diosta mana reqsiq waj nacionkunamanta runakuna jinaqa kaychischu, paykunaqa mana aguantakuspan sinchita warminayachikunku qharinayachikunku ima, manan chaykunawanqa amikunkupaschu”, nispa (1 Tesalonicenses 4:3-5).
¿IMANINANMI CHAY? Bibliaq willasqanman jinaqa manan cuerponchispa llapa munasqantachu ruwananchis. Chaymantapas chaypi “qhelli jucha” nispaqa rimashan casado kashaspa jujwan pantaymanta, ramera warmimanta, mana casarasqa kashaspa warmiwanpas qhariwanpas kaymanta, warmipura qharipura kaymanta, animalkunawan qhellikunata ruwaymanta iman (1 Corintios 6:9, 10). Warmi-qhari puñuyqa Diospa juj regalonmi, ichaqa casarasqakunallapaqmi chayqa (Proverbios 5:18, 19).
BIBLIAQ YUYAYCHASQANQA YANAPAKUNPUNIN: Australia nacionmanta Kylie sutiyoqmi nin: “Soltera kashaspaqa pi qhariwanpas puñuspaqa kusisqachá kasaq niqmi kani. Ichaqa manan chhaynachu karqan. Sinchitan sufrirqani, may sonqo nanasqan karqani”, nispa.
Tiempowansi payqa Biblia estudiayta qallarisqa, jinaspa Bibliaq nisqanman jina kausayta qallarisqa. Paymi nin: “Diospa kamachikuyninkunaqa imaymana llakimanta nanaymanta iman pakawanchis. Diospa kamachisqanman jina kausanki chayqa thajmi kanki. Maytan Diosta gracias nini Bibliamanta, imaymana nanaymantan librawarqan”, nispa.
Astawan yachayta munanki chayqa jw.org paginapi leey “¿Allinchu kanman mana casarakuspalla piwanpas tiyay?” nisqa yachachikuyta.
Kamaqninchis Diosqa allintan yanapawanchis imas allin imas mana allin chayta reparananchispaq. Manapaschá facilchu kanqa paypa nisqanman jina kausayqa, ichaqa sichus kasukusun chayqa wiñaypaqmi kusisqa kausasun, kusikuyninchisqa manan juj ratullapaqchu kanqa.
