¿Familiayki Diospi iñiqchu?

Tayta-mamayqa católico religionmantan karqanku, ichaqa manan participaqkuchu. Waynallaraq kashaspaymi “Diosqa manan kanchu” nisqa yachachikuypi creerqani, “runaqa yanqallamantan paqarimurqan” nisqa yachachikuytapas cheqaqpaqmi qhawarirqani. Tukuyta Kamaqpi manaña creerqanichu chaypas ñoqaqa creerqanin runamanta aswan atiyniyoq imapas kasqanpi. Chaymi t’aqwirqani budismo, hinduismo, taoísmo nisqa yachachikuykunata, ichaqa manan tapukuyniykunaq kutichiyninta tarirqanichu.

¿Imaraykun cienciamanta yachayta munarqanki?

Huch’uyllaraq kashaspaymi yachayta munarqani maquinakunamanta. Corrientewan funcionaq pukllanaykunatapas paskaruspaymi hukmanta kawirachipuq kani. Taytayqa huk empresapi llank’asqanraykun allinta yachaq radiokuna telefonokunapas imayna funcionasqanta, chaymi sapa kutilla tapuq kani chaykunamanta.

¿Imakunatan estudiarqanki?

Ingeniería Electronicatan estudiarqani Universidad de Génova nisqapi astawanmi yacharqani robotkunamanta. Runaq ñawinmantan astawan yacharqani, chayman hinataqmi robotkunaq ñawin imayna kananta ruwaq kani.

¿Imaraykun yachayta munarqanki runaq ñawinmanta?

Imayna ruwasqa kasqanqa admirakunapaqmi, ñawiqa yanapawanchismi rikusqanchisman hina ruwanapaq. Yachanapaq, huk bolatapas hap’iyta munawaq hinata yuyaykuy. Hap’inaykipaq p’itasqaykiman hinan ñawipi cristalino nisqa chayachin retina  nisqaman bolaq imayna kasqanta. Bolaq imayna kasqanqa retina nisqantan pasanqa bolaqpas ñawiqpas kuyusqanman hina. Ichaqa astawanqa ñawiqa bolallatan qhawan, chhayna kaqtinqa bolaq imayna kasqanmi retina nisqapi grabasqa hina qhepan, bolata qhawasqanchispi imakunachus rikusqanchistaq kuyun.

Chaymantapas ñawinchisqa tanteanmi bola imayna kallpawan hamusqanta mayninta hamusqantapas. Chaytaqa ñawinchis ukhupi retina nisqan tantean, ñawinchistaq reparan bolaq hamusqanpi imakuna kasqanta. Chay qhepamanmi retina nisqapi bolaq imayna kasqanta nervio óptico willan ñosqhonninchisman, ñosqhonninchistaq chayta reparaspa kamachiwanchis bolata hap’inapaq. Chaykunata yachayqa admirakunapaqmi.

¿Imaraykun creepurqanki Dios tukuyta Kamaq kasqanpi?

1990 watapin pisi killakunalla kamurqani Dublín (Irlanda) llaqtapi, Trinity College nisqapi yachay munasqayta t’aqwispa. Chaymanta kutimpushaspaymi esposay Barbarawan wawakunamanta rimanakurqayku, panaytapas visitarqaykun. Payqa Jehová Diospa testigonmi karqan, qowarqantaqmi huk librota, La vida... ¿cómo se presentó aquí? ¿Por evolución, o por creación? nisqata, admirakurqanin allin chaninchasqata chay libro imatapas sut’inchasqanmanta. Chaypin repararqani “runaqa yanqallamantan paqarimun” nisqa yachachikuymanta mana allinta yachaspay cheqaqpaq qhawarisqayta. Ñoqaqa creerqanin ñawpa tiempokunapi animalkunaq kawsasqanmanta señalkuna tarisqankuqa chay yachachikuyta sut’inchasqanta. Ichaqa astawan chaymanta yachaspaymi entienderqani “runaqa yanqallamantan paqarimun” nisqa yachachikuy yanqa kasqanta.

Hinan yuyaykurqani imapichus llank’asqaypi. ¿Pin ñawpaqta ruwarqan imakunatapas copiakusqayta? Ñoqaqa manan hayk’aqpas huk robottaqa ruwayta atiymanchu kikillanmanta bola hap’iqtaqa. Huk robotqa kamachillaqtiykin bolataqa hap’in, mana chayqa manan imatapas ruwanchu. Robotkunaqa hukpa ruwasqanmi, ichaqa huk runaqa aswan yachayniyoqmi maquinakunamantaqa, ¿pin runakunata kamarqan? Chaykunata qhawarispaymi ñoqaqa yuyaykurqani “runataqa hukpunichá ruwarqan” nispa.

¿Imarayku Jehová Diospa testigon kapurqanki?

Esposaywanmi ancha allinpaq qhawarirqayku yachachikuykuna imayna t’aqwisqankuta. Qelqakuna horqosqankupas allin chaninchasqatan imatapas yachachin. Ñoqa hina imamantapas yachay munaqkunaqa ancha chaninpaqmi qhawarinku chhayna allin t’aqwisqa qelqakunataqa. Hamuq tiempopi imakunachus sucedenanmanta Bibliaq willasqanmantaqa anchatan yachayta munarqani. Chaykunamanta astawan yachaspaymi repararqani Bibliaqa Diospa qelqan kasqanta. 1992 watapin esposaywan bautizakurqayku Jehová Diospa testigon kapunaykupaq.

¿Cienciamanta yachasqayki pisiyachirqanchu iñiynikita?

Manan, aswanpas astawanmi kallpachawarqan. Kaypi yuyaykuy, runakunaqa hukpa uyanta qhawayuspallan yachanchis pichus kasqanta. Chaytaqa nacesqanchismanta pisi horakuna qhepallamanmi ruwayta qallarinchis. Askha runakunaq kasqanpipas amigonchistaqa reqsiyta atinchismi. Hinaspapas reparanchismi llakisqachus kusisqachus kasqantapas. Ichaqa manapaschá cuentata qokunchischu chayta ruwanapaqqa ñawinchispas ñosqhonninchispas usqhaylla imaymanakuna ruwasqankuta.

Ñawinchisqa Jehová Diospa qowasqanchismi, chaymantaqa manan iskayyanichu. Bibliapas Diospa qowasqanchismi, chaykunan kallpachawan Diosta “gracias” ninaypaq paymanta rimanaypaqpas. Diostan hatunchananchis imapas ruwasqanmantaqa, chaninta imatapas ruwakunanta munasqaymi kallpachawan chhaynata yuyaykunaypaq.