1-2. a) Savi sine i situacija ki Judeja keda o apostol Pavle pišingja o pismo dži ko Evreija? b) Soske akava pismo sine baš ko vreme?

 E HRISTIJANEN so živinena sine ko Erusalim hem ki Judeja sine len but pharipa otkeda mulo o Isus. Kratko otkeda sine kerdo o hristijansko sobranie počmingja baro progonstvo (Apo. 8:1). Okolu 20 berš pokasno, e hristijanen sine len bare ekonomska problemija, šaj adaleske so angleder ki adaja phuv sine bokhalipe hem čorolipe (Apo. 11:27-30). Sepak okolu 61-to berš tari a.e., o hristijanja na sine doborom progonime kobor so sine progonime palo adava. Ko adava vreme ola dobingje pismo kova so pišingja le o apostol Pavle vodimo tari e Devleskiri sila — pismo kova so alo baš ko vreme.

² O pismo kova so dobingje o Evreija sine baš ko vreme, soske o mir ko kova so živinena sine o hristijanja nane sine te trajnel but. O Pavle dengja len praktična sovetija kola so ka pomožinen lenge sine te istrajnen ko pharipa kova so panda hari valjani sine te ovel len. Panda hari o Erusalim valjani sine te ovel uništimo, sar so prorokujngja o Isus (Luka 21:20). Džangjola pe, ni o Pavle, ni o hristijanja ki Judeja na džanle keda točno ka avel adava uništibe. Sepak, akala hristijanja šaj sine te koristinen o vreme so ačhilo len te šaj te spreminen pe agjaar so ka razvinen osobine sar soj vera hem istrajnost (Evr. 10:25; 12:1, 2).

3. Soske o pismo dži ko Evreija tano posebno važno e hristijanenge avdive?

³ Amen adžikerela amen panda but pobari nevolja tari adaja so sine e hristijanen so živinena sine ko Erusalim hem ki Judeja (Mat. 24:21; Otk. 16:14, 16). Adaleske, ajde te dikha nesave taro praktična sovetija kola so o Jehova dengja akale hristijanenge, a kola so šaj amenge da te koristinen.

 „TE NAPREDUJNA DŽI KI ZRELOST“

4. So na sine lokho te keren o evrejska hristijanja, hem soske? (Dikh hem i slika.)

⁴ O evrejska hristijanja valjani sine te keren bare promene kola so ni hari na sine lenge lokhe. Nesavo vreme o Evreija sine e Jehovaskoro birimo narodo. O Erusalim sine than kote so o izraelska carija bešena sine ko e Jehovaskoro prestol, sar pretstavnikija e Devleskere. A o hrami sine o najvažno than kote so o Evreija obožavinena sine e Jehova. Sa o verna Evreija ikerena sine e Mojseeskoro zakoni agjaar sar so sikavena len sine lengere verska vodačija. Akala sikljojba vlijajnena sine upro adava so ka han, upro lengoro stavi bašo suneti, pa čak upro način sar ka ponašinen pe e manušencar taro javera narodija. Sepak, palo e Isuseskoro meribe, e Mojseeskoro zakoni čhinavgja te važinel. O Jehova na prifatinela sine više o žrtve so o Evreija dena len sine ko hrami. Adaleske so sine sikle te ikeren pe ko Zakoni, e Evreenge kola so ule hristijanja na sine lokho te meninen o način sar obožavinena sine e Devle (Evr. 10:1, 4, 10). Čak nesave zrela hristijanenge, sar so sine o apostol Petar, sine pharo te prifatinen nesave promene (Apo. 10:9-14; Gal. 2:11-14). Adaleske so prifatingje o neve veruvanja, akala hristijanja sine progonime taro evrejska verska vodačija.

5. Taro so valjani sine te arakhen pe o hristijanja?

⁵ E evrejska hristijanen sine len protivibe taro duj grupe manuša. Jekh grupa sine o evrejska verska vodačija kola so ponašinena pe sine lencar sar te phene sine otpadnikija. A i dujto grupa sine nesave so phenena sine kaj tane hristijanja hem uporno vakerena sine kaj sar sledbenikija e Hristoseskere mora ponadari da te ikeren nesave bukja taro e Mojseeskoro zakoni — akava šaj kerena le sine te šaj te na oven progonime (Gal. 6:12). So pomožingja e verna hristijanenge te ikeren pe ko čačipe?

6. Ko so pottikningja o Pavle ple phralen? (Evreija 5:14 — 6:1).

⁶ Ko plo pismo dži ko Evreija, o Pavle pottikningja e phralen pohor te proučinen e Devleskoro Lafi. (Čitin Evreija 5:14 — 6:1.)  Agjaar so koristingja o Hebrejska spisija, o Pavle objasningja lenge soske o način sar o hristijanja obožavinena e Jehova tano but pošukar taro način sar o Evreija obožavinena le. a O Pavle džanlja kaj adava so akala hristijanja pošukar ka džanen hem pohor ka haljoven o čačipe ka pomožinel lenge te pendžaren hem te otfrlinen o pogrešna sikljojba hem agjaar te na oven hovavde.

7. Savi opasnost isi amen avdive?

⁷ Isto sar o hristijanja ko Erusalim hem ki Judeja, amen da avdive avaja ko kontakt manušencar so širinena informacie hem sikljojba kola soj sprotivna taro e Jehovaskere pravedna merilija. O protivnikija but puti napadinena amare stavija bašo moral, kola so temelinena pe ki Biblija hem vakerena kaj na siem tolerantna hem siem stroga. O način sar razmislinena o manuša tano sa posprotivno taro sovršeno način sar razmislinela o Jehova (Izr. 17:15). Adaleske, mora te kera pozorali amari sposobnost te pendžara hem te otfrlina o razmislibe kova so širinena le o protivnikija te šaj te obeshrabrinen amen, pa čak te hovaven amen (Evr. 13:9).

8. Sar šaj ponadari da te napredujna dži ki hristijansko zrelost?

⁸ Šukar tano te razmislina bašo sovet so o Pavle dengja le e evrejska hristijanenge — ponadari da te napredujnen dži ki hristijansko zrelost. Adava značinela sa pohor te haljova o čačipe hem te prifatina e Jehovaskoro način sar razmislinela. Akava valjani te kera le čak otkeda ka krstina amen da. Bizi razlika kobor vreme siem ko čačipe, sarine amen mora redovno te čitina hem te proučina e Devleskoro Lafi (Ps. 1:2). Adava so ka ovel amen navika redovno te proučina ka pomožinel amen te bajrara jekh osobina koja so o Pavle istakningja la ko plo pismo dži ko Evreija — i vera (Evr. 11:1, 6).

OKOLA SO VERUJNENA SPASINENA PUMARO ŽIVOTO

9. Soske e hristijanenge ko Erusalim hem ki Judeja valjangja bari vera?

⁹ E evrejska hristijanenge valjangja silno vera te šaj te preživinen i nevolja koja so valjani sine te avel upri Judeja (Evr. 10:37-39). O Isus predupredingja ple sledbenikon kaj keda ka dikhen o Erusalim opkolimo tari vojska, ka valjani te našen ko planine. Leskoro sovet važinela sine sa e hristijanenge, bizi razlika dali ola živinena sine ki diz ili ko gava (Luka 21:20-24). Ko adava vreme, ako nesavi vojska napadinela sine, o manuša obično našena sine ko dizja sar so sine o Erusalim, soske o zidija e dizjakere ka zaštitinen len sine. Te našel pe ko planine na dikhjola sine logično hem valjani sine bari vera te šaj te kerel pe adava.

10. Ko so ka pottikninel sine e hristijanen lengiri silno vera? (Evreija 13:17).

¹⁰ E evrejska hristijanen isto agjaar valjangja te ovel len doverba ko okola kolen so o Isus koristingja te šaj te vodinel o sobranie. Okola so predvodinena sine verojatno dengje konkretna upatstvija te šaj te pomožinen sarinenge ko sobranie te oven poslušna ko e Isuseskoro sovet ko pravo vreme hem ko pravo način. (Čitin Evreija 13:17.) O grčko lafi kova so ko Evreija 13:17 tano prevedimo sar „oven poslušna“, doslovno značinela nekoj te ovel ubedimo, javere lafencar spremno te prifatinel o vodstvo adaleske so isi le doverba okoleste so dela adava vodstvo. Adava značinela poviše nego samo te ove poslušno nekaske samo adaleske so isi le pravo te del vodstvo. Znači, e hristijanen ko Erusalim hem ki Judeja valjangja te ovel len  doverba okolende so predvodinge panda angleder te avel i nevolja. Ako o hristijanja sine poslušna e starešinenge ko vreme keda sine mir, tegani ka ovel lenge sine panda polokho te keren adava ko pharo vreme.

11. Soske avdive tano but važno e hristijanen te ovel len silno vera?

¹¹ Amenge da avdive valjani vera, isto sar e hristijanenge kolenge so o Pavle pišingja o pismo. Živinaja ko vreme kote so poviše manuša na verujnena kaj ka avel o krajo akale svetoskoro. Ola čak asana amenge so verujnaja ko adava (2. Pet. 3:3, 4). Osven adava, iako i Biblija dela amen nesave informacie bašo adava so ka slučinel pe ki bari nevolja, isi but bukja kola so na džanaja len. Valjani te ovel amen silno vera kaj o krajo akale svetoskoro ka avel baš ko vreme hem kaj o Jehova ka grižinel pe amenge (Avak. 2:3).

12. So ka pomožinel amenge te preživina i bari nevolja?

¹² Amen da mora te kera pozorali amari vera ko adava kaj o Jehova avdive vodinela amen preku „o verno hem o mudro robo“ (Mat. 24:45). Keda ka počminel i bari nevolja, šaj ka dobina konkretna upatstvija so šaj te spasinen amaro životo, isto sar so dobinena sine o hristijanja so živinena sine ko Erusalim hem ki Judeja keda ali i rimsko vojska. Akana tano vreme te bajrara amari doverba ko vodstvo so dobinaja le okolendar so predvodinena ki e Jehovaskiri organizacija. Našti te očekujna kaj ki bari nevolja ka ovel amen doverba hem ka šuna lengere upatstvija ako avdive amenge pharo te kera adava.

13. Soske o sovet soj pišimo ko Evreija 13:5 sine potrebno?

¹³ Džikote adžikerena sine te dobinen znako te šaj te našen, o hristijanja ko Erusalim hem ki Judeja valjani sine te živinen ednostavno životo hem te na ovel len „mangipe sprema o pare“. (Čitin Evreija 13:5.) Nesave lendar doživingje bokhalipe hem čorolipe (Evr. 10:32-34). Iako angleder sine spremna te izdržinen pharipa bašo šukar haberi, nesave šaj počmingje te kheden peske barvalipe, mislindor kaj adava ka zaštitinel len. Ama, bizi razlika kobor pare te oven len sine, nane te zaštitinen len sine taro uništuvanje so avela (Jak. 5:3). Ustvari, sekole jekheske so mangela sine o materijalna bukja verojatno ka ovel sine but popharo te našel hem te mukhel plo kher hem o bukja so sine le.

14. Sar i silno vera šaj te vlijajnel upro odluke so anaja len avdive bašo materijalna bukja?

¹⁴ Ako isi amen silno vera kaj o Jehova panda hari ka uništinel akava sveto, tegani ka ova odlučna te borina amen protiv o materijalizam. Ustvari, ki bari nevolja o manuša „plo srebro ka frden le ko ulice“ soske ka haljon kaj „ni lengoro srebro ni lengoro zlato ka našti te spasinen len ko dive e Jehovaskere holjakoro“ (Ezek. 7:19). Namesto te koncentririna amen ko adava te zarabotina so poviše pare, valjani te ana odluke kola so ka pomožinen te grižina amen amenge hem amare familijake, a kola so ka keren amenge polokho te služina e Jehovaske. Adava značinela te borina amen protiv o iskušenie bizi potreba te čhiva amen ko dugija, ili te kheda materijalna bukja kolenge so pokasno ka valjani but vreme te održinen pe. Isto agjaar, mora but te pazina te na ova but povrzime e bukjencar so isi amen (Mat. 6:19, 24). Džikote adžikeraja o krajo akale svetoskoro, o materijalna bukja šaj te oven ispit baši amari vera.

„VALJANI TUMENGE ISTRAJNOST“

15. Soske posebno e hristijanenge ko Erusalim hem ki Judeja valjani sine istrajnost?

¹⁵ E hristijanenge ki Judeja valjani sine istrajnost ki lengiri služba bašo Jehova soske adžikerena len sine bare ispitija (Evr. 10:36). Iako nesaven lendar sine  len baro progonstvo, but džene prifatingje o hristijanstvo ko vreme keda sine mir. O Pavle spomningja kaj iako istrajngje ko bare ispitija baši pumari vera, ola panda na cidingje muke sar o Isus — dži ko meribe (Evr. 12:4). Adaleske so o hristijanstvo sa poviše širinela pe sine, o evrejska protivnikija ovena sine sa poholjame hem ponasilna. Nekobor berša angleder o Pavle te pišinel akava pismo, jekh grupa taro manuša napadingja le džikote propovedinela sine ko Erusalim. Poviše taro 40 Evreija hale sovli kaj nane ni te han, ni te pien sa džikote na mudarena e Pavle (Apo. 22:22; 23:12-14). Iako o javera but ka mrzinen len sine hem ka progoninen len, akala hristijanja ka valjani sine ponadari da te kheden pe zaedno te šaj te obožavinen e Jehova, te propovedinen o šukar haberi hem te keren pozorali pumari vera.

16. Sar o pismo dži ko Evreija šaj te pomožinel amenge te ovel amen ispravno stavi bašo progonstvo? (Evreija 12:7).

¹⁶ So ka pomožinel sine e evrejska hristijanenge te istrajnen ko progonstvo so ka ovel len sine? O Pavle džanlja kaj ka valjani te ovel len ispravno stavi bašo ple nevolje. Adaleske ov objasningja kaj keda o hristijanja nakhena taro nevolje, o Jehova šaj te koristinel adava te šaj te obučinel len. (Čitin Evreija 12:7.) Asavki obuka šaj te pomožinel jekhe hristijaneske te oven le o osobine so svidžinena pe e Jehovaske, ili panda pošukar te sikavel len. Adava so ka koncentririnen pe sine ko šukar bukja so avena taro asavke nevolje ka pomožinel sine e evrejska hristijanenge te istrajnen (Evr. 12:11).

17. So siklilo o Pavle bašo adava sar te istrajnel pe ko progonstvo?

¹⁷ O Pavle pottikningja e evrejska hristijanen te oven panda poodlučna te istrajnen ko nevolje. Soske o Pavle šaj sine te del šukar sovetija bašo adava sar te izdržinel pe ko progonstvo? Adaleske so angleder progoninela sine e hristijanen, o Pavle džanela sine kobor lošno postapinela pe sine lencar. Isto agjaar, ov džanlja sar te istrajnel ko  progonstvo. Ustvari, otkeda ulo hristijani, e Pavle sine le različna progonstvija (2. Kor. 11:23-25). Adaleske, o Pavle but šukar džanlja so valjani te šaj te istrajnel pe. Ov setinkergja akale hristijanen kaj keda istrajnena ko nevolje, valjani te ovel len doverba ko Jehova, a na ki peste. Adaleske so ov korkori kerela sine akava, o Pavle šaj sine hrabro te vakerel: „O Jehova tano mlo pomošniko, nane te darav“ (Evr. 13:6).

18. So ka doživina sarine ki idnina, hem sar šaj te spremina amen?

¹⁸ Nesave taro amare phralja hem phenja baš akana istrajnena ko progonstvo. Amen šaj verno te poddržina len agjaar so ka molina amen baši lende, a ponekogaš hem ka pomožina lenge ko praktična načinija (Evr. 10:33). I Biblija jasno vakerela kaj „sarine so mangena te živinen ko jekhipe e Hristos Isusea hem te obožavinen e Devle, ka oven progonime“ (2. Tim. 3:12). Adaleske, sarine amen valjani te spremina amen bašo adava so avela. Ponadari da te ovel amen celosno doverba ko Jehova hem te ova sigurna kaj ov ka pomožinel amenge te istrajna ki sekoja nevolja koja so šaj ka ovel amen. Ko vreme so odredingja le, o Jehova ka kerel te ovel polokho sa ple verna slugenge (2. Sol. 1:7, 8).

19. Kola bukja šaj te pomožinen amenge te spremina amen baši bari nevolja? (Dikh hem i slika.)

¹⁹ Sigurno, e Pavleskoro pismo dži ko Evreija pomožingja e hristijanenge ko prvo veko te spreminen pe baši nevolja so avela sine. O Pavle pottikningja ple phralen pošukar te džanen hem pohor te haljoven o sveta spisija. Adava ka pomožinel lenge sine te pendžaren hem te otfrlinen o sikljojba kola so šaj sine te slabonkeren lengiri vera. Ov pottikningja len te keren pozorali pumari vera te šaj odma te šunen o upatstvija taro Isus hem taro okola so predvodinena ko sobranie. Isto agjaar, pomožingja e hristijanenge te ovel len istrajnost agjaar so pottikningja len te ovel len ispravno stavi bašo nevolje hem te dikhen ki lende sar prilika te oven obučime taro plo Dad kova so grižinela pe lenge. Akala sovetija taro e Devleskoro Lafi važinena amenge da avdive. Ako trudinaja amen te primenina len ka šaj verno te istrajna dži ko krajo (Evr. 3:14).