ÂNDÖ, mbeni zo ti batango ye ayeke bâ lege ti aye ti da ti mbeni zo wala ti aye ti zo ni. Atënë ti Hébreu nga na ti Grec so a kiri peko ni na “zo ti batango ye” aye nga ti sara tënë ti zo ti bango ndo na ndö ti mbeni ye wala na ndö ti azo.

Na ngoi so Joseph, molenge ti Jacob, ayeke lani ngbâa na Égypte, lo ga zo so ayeke bâ ndo na ndö ti da ti wa ti lo. Ti bâ ni nzoni, wa ti Joseph so ayeke lani zo ti Égypte ‘azia aye ti lo kue na maboko ti Joseph’. (Gen. 39:2-6). Ambeni ngoi na pekoni, na ngoi so Joseph aga kota zo na Égypte, lo zia mbeni zo ti bâ ndo na ndö ti da ti lo.—Gen. 44:4.

Na ngoi ti Jésus, mingi ti azo so ayeke na yaka alango na yâ ti agbata so ayo na yaka ti ala. Tongaso, awa ti yaka ayeke zia azo ti batango ye ti bâ ndo na ndö ti akua so azo ti kua ayeke sara lâ na lâ.

Zo wa la a lingbi na kua ti zo ti batango ye? Columella, zo ti sungo mbeti ti Rome na ngoi ti akozo Chrétien, atene so ngbâa so a zia lo zo ti bango ndo na ndö ti aye, wala zo ti batango ye, adoit ti duti “zo so ahinga kua [ti yaka] nzoni.” A doit ti duti mbeni zo so “sân ti sara sioni na zo lo yeke sara kue ti tene azo ti kua asara kua ti ala.” Lo kiri lo tene so “ye so ayeke kota mingi so a hunda na mbeni zo ti batango ye ayeke so lo doit ti pensé ape so lo hinga aye kue me lo doit ti duti zo so aye lakue ti manda afini ye.”

Bible asara kua na tapande ti zo ti batango ye nga na kua ti lo ti sara tënë ti ambeni kua so a yeke sara na yâ ti congrégation. Na tapande, bazengele Pierre awa aChrétien ti mû akode so Nzapa amû na ala ti “sara na kua na amba ti ala tongana anzoni wabatango ye [wala, zo ti batango ye] ti kota nzobe ti Nzapa”.—1 Pi. 4:10.

Jésus wani asara kua na tapande ti mbeni wabatango aye na yâ ti toli so ayeke na Luc 16:1-8. Na ndö ni, na yâ ti prophétie so Jésus atene na ndö ti fä ti ngoi so lo yeke duti dä tongana Gbia, lo dë bê ti adisciple ti lo so lo yeke zia mbeni “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara”, wala mbeni “zo ti batango ye”. Kota kua ti zo ti batango ye so ayeke ti mû kobe ti yingo lakue na adisciple ti Christ na lâ ti nda ni (Mat. 24:45-47; Luc 12:42). E kiri singila mingi so e yeke na popo ti azo so ayeke wara ambeti so akpengba zo so zo ti batango ye so ayeke be-ta-zo aleke nga so lo sara si azo alingbi ti wara ni na ndo kue.