Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

E te Silafia?

E te Silafia?

Pe na faataga e tagata Roma se tanuga masani, mo se tagata na latou faatautauina i se laau e pei o Iesu?

E TOʻATELE e masani i le tala e uiga i le fasiotia o Iesu, e ala i le faatautauina i se laau i le vā o ni pagota se toʻalua. (Mata. 27:35-38) Peitaʻi, e lē talitonu nisi e saʻo aʻiaʻi le tala a le Tusi Paia e faapea na saunia ma tanuina le tino maliu o Iesu i se tuugamau.​—Mare. 15:42-46.

Ua faaalia e nisi tagata faitio i tusi a Evagelia, lo latou masalosalo e mafai ona faataga se tanuga aloaʻia e pei o le tanuina i se tuugamau, o se tagata na fasiotia. Na latou manatu e ese le auala na tanuina ai tino o pagota na fasiotia. Na taʻua i se tusitusiga a le tusitala o Ariel Sabar i le mekasini o le Smithsonian, le māfuaaga o lenā manatu: “O le faasatauroina o se faasalaga faapitoa na faasala ai tagata e sili ona amioleaga, ma na tauemu nisi tagata atamamai faapitoa i le manatu e faapea na faataga e tagata Roma se tanuga aloaʻia o se tagata solitulafono.” Na mananaʻo tagata Roma e matuā faalumaina tagata solitulafono, o lea na tautau ai pea o latou tino oti i se laau e faapuapuagatia ai ina ia ʻaina e manufeʻai. O le tino oti e totoe mai ai, e latou te lafoina i se tuugamau faatasi ma isi tino maliliu.

Peitaʻi, na faaalia i se suʻesuʻega o toega mea i le eleele se manatu e ese mai e faatatau i vaega o tino oti na totoe o nisi o tagata Iutaia na fasiotia. I le 1968, na maua ai se vaega o le auivi o se tagata na fasiotia i le uluaʻi senituri. Na maua i se tuugamau o se aiga Iutaia e latalata i Ierusalema i se pusa e teu ai ponaivi. Na aofia i ponaivi na iai i totonu o le pusa se ponaivi o le mulivae. Na tutuʻi i se laupapa i se fao e 11.5 senitimita (4.5 inisi) le umī. Na faapea mai Sabar: “O le mulivae lenā o se tagata e igoa iā Yehochanan, e faamaonia ai le moni o tusitusiga a le ʻaufaievagelia e faatatau i le tanuina o Iesu i se tuugamau. Na iloa mai i le mulivae o Yehochanan se faaaʻoaʻoga o se tagata na faasatauro i le taimi o Iesu, ae na faataga e Roma e tanu i le auala na tatanu ai tagata Iutaia.”

Atonu e eseese manatu o tagata e faatatau i le auala na faatautau ai Iesu i le laau e faapuapuagatia ai, e faavae i mea ua iloa mai i le mulivae o Yehochanan. Ae o le mea e sili ona manino, na tanuina tino maliliu o nisi pagota na fasiotia ae e leʻi lafoaʻia i ni tuugamau. O lea la, e maufaatuatuaina le manatu o le Tusi Paia e faatatau i le tanuina aloaʻia o le tino maliu o Iesu i se tuugamau. E lagolagoina e lenei faamaoniga le manatu o le Tusi Paia, na saunia ma tanuina le tino maliu o Iesu i se tuugamau.

Ae o le mea e sili ona tāua, na valoia e Ieova o le a tanuina le tino maliu o Iesu i se tuugamau o se tagata mauʻoa, ma e leai se tasi e mafai ona taofia le faataunuuina o fetalaiga a le Atua.​—Isa. 53:9; 55:11.