Le Agalelei—E Tāua i le Silafaga a le Atua
Le Agalelei—E Tāua i le Silafaga a le Atua
NA FAAGAEETIA se talavou Iapani i le agalelei o se tamā matua e misionare. Ua tele tausaga e leʻi toe oo lenei tamā i lenei atunuu, ma e lē lelei foʻi lana faa-Iapani. Peitaʻi, o vaiaso taʻitasi e asiasi ai o ia i le fale o lea tauleʻaleʻa e talanoa i le Tusi Paia. E lē gata i le ʻataʻata faaleuō ma uiga agalelei o le tamā, ae sa ia taliina foʻi ma le onosaʻi le tele o fesili na lāgā e le talavou.
E manatua pea e lenei talavou le agalelei na faaalia atu iā te ia. Na manatu o ia: ʻPe afai o le Tusi Paia ua mafai ai ona faaalia e lea tamā le agalelei ma le alofa, e tatau la ona ou suʻesuʻe i ai.’ O lea na uunaʻia ai o ia e aʻoaʻoina le Tusi Paia, o se mea e leʻi masani ai o ia. O le mea moni, o le agalelei e sili atu ona pāʻia ai le loto o se tagata nai lo o upu.
O se Uiga o le Atua
E masani ona tatou agalelei atu i o tatou tauaiga, auā o le upu agalelei, e uiga atu i le alofa e māfua mai i faiā faaleaiga. Peitaʻi, o le agalelei o se tasi o uiga autū o le Atua. Na fetalai Iesu e agalelei lona Tamā i ē e alolofa atu iā te Ia, faapea foʻi “i ē e lē lotofaafetai.” Sa uunaʻia e Iesu ona soo ia faaaʻoaʻo i lenei uiga o le Atua, i le faapea atu: “Ia atoatoa ona lelei . . . e pei foʻi o lo outou Tamā o i le lagi, e atoatoa ona lelei o ia.”—Luka 6:35; Mataio 5:48; Esoto 34:6.
O i tatou uma na faia i le faatusa o le Atua, e mafai ona faaalia atu le agalelei. (Kenese 1:27) Ioe, e mafai ona tatou faaaʻoaʻo i le Atua ma faalautele atu le agalelei i isi, ae e lē na o o tatou tauaiga. O loo faamatalaina i le Tusi Paia le agalelei o se vala o le fua o le agaga paia. (Kalatia 5:22) E mafai ona atiaʻe e se tasi lenei uiga a o ia aʻoaʻoina atili e faatatau i le Atua, o Lē na foafoaina mea, ma mafuta vavalalata atu iā te ia.
Talu ai o le agalelei o se vala o le olaga o le tagata ma e tāua tele i le Atua, ua talafeagai la ona ia fetalai mai “ia agalelei le tasi i le isi.” (Efeso 4:32) Ua faamanatu mai foʻi iā i tatou: “Aua neʻi galo le agaga talimālō,” po o le agalelei i tagata ese.—Eperu 13:2.
Pe e faigofie ona tatou agalelei atu i isi e oo lava i tagata ese, a o tatou ola i lenei lalolagi ua matuā leai se agalelei ma lē lotofaafetai? O le ā e fesoasoani iā i tatou e faia ai faapea, ma aiseā e tatau ai ona manatu mamafa i lenei tulaga?
E Tāua i le Silafaga a le Atua
Ina ua uma ona talanoa le aposetolo o Paulo e faatatau i le agalelei i tagata ese, sa ia faapea atili mai: “O le faia faapea na talimālō ai isi i agelu e ui e latou te leʻi iloa.” O ā ni ou faalogona pe a e iloa o le a e talimālō i ni agelu? Ae mātau mai, na taʻua e Paulo le faaupuga “e ui e latou te leʻi iloa.” I se isi faaupuga, pe afai o la tatou masani le faaalia o le agalelei i tagata uma e aofia ai ma ē e tatou te lē iloa, e ono tauia la i tatou i ni auala e leʻi faatalitalia.
O le tele o isi faaliliuga o le Tusi Paia e iai mau faasino, o loo faafesootaʻi ai upu a Paulo ma tala e faatatau iā Aperaamo ma Lota, ia o loo i le Kenese mataupu e 18 ma le 19. O loo taʻua i nei tala, na faaali atu ni agelu e pei o ni tagata ese iā Aperaamo ma Lota ma ni feʻau tāua. Sa taʻu atu iā Aperaamo le feʻau i le faataunuuina o le folafolaga a le Atua e faatatau i se atalii, ae o Lota, o le feʻau e faatatau i le laveaʻiina mai i le faaumatiaga na faaloloʻi ane o aai o Sotoma ma Komoro.—Kenese 18:1-10; 19:1-3, 15-17.
Pe a e faitau i mau o loo taʻua i luga, e te mātauina ai na faalautele atu le agalelei o Aperaamo ma Lota, i tagata na ui ane e la te lē masani ai. Ioe, i taimi o le Tusi Paia, o se tū masani ma o se tiute e tatau ona fai le faaalia o le talimālō i tagata femalagaaʻi—e tusa po o ni uō, tauaiga po o ni tagata ese. Sa poloaʻia i le Tulafono a Mose tagata Isaraelu, ia aua neʻi galo manaʻoga o tagata e lē o ni Isaraelu sa iai i le nuu. (Teuteronome 10:17-19) E ui o le uiga talimālō o se tū masani i na aso, ae e sili atu mea na faia e Aperaamo ma Lota, nai lo o mea na poloaʻia mulimuli ane i le tulafono. Sa la faia ni taumafaiga fitā ina ia faaalia le agalelei i tagata ese, ma na tauia ai i laʻua.
O gaoioiga agalelei a Aperaamo, na faamanuiaina ai o ia i se atalii, ma ua tatou maua ai foʻi faamanuiaga. E faapefea? Sa iai se matafaioi tāua a Aperaamo ma lona atalii o Isaako i le faataunuuina o fuafuaga a le Atua. Sa avea i laʻua ma tagata autū i le aiga na ala mai ai le gafa o le Mesia, o Iesu. O lo la faatuatua foʻi, na fai ma ata o le auala o le a saunia ai e le Atua le faavae mo le faaolataga o tagata, e ala i lona alofa ma le agalelei faifua.—Kenese 22:1-18; Mataio 1:1, 2; Ioane 3:16.
Ua iloa mai i nei tala, e faatalitalia e Ieova tagata e alofa i ai ina ia faaalia le agalelei i so o se isi, ma e tāua lenei uiga iā te ia. E lē i le tagata le faitalia pe e faaalia le agalelei pe leai, ae o se uiga e tatau ona iai, ona e tāua i le silafaga a le Atua.
E Iloa Lelei ai le Atua
Ua faamatalaina i le Tusi Paia, o o tatou aso o le a toʻatele ai tagata e ʻlē lotofaafetai, o ē e lē faamaoni, ma ē e lē lotoaiga.’ (2 Timoteo 3:1-3) E mautinoa o aso uma e te fesagaʻi ai ma tagata faapena. Peitaʻi, e lē tatau ona taofia ai i tatou mai i le faaalia o le agalelei i isi. Ua faamanatu mai i Kerisiano e faapea: “Aua le taui atu le leaga i le leaga i se tasi. Ia faia mea e lelei i le vaaiga a tagata uma.”—Roma 12:17.
Ia matuā faaalia le agalelei. Ua taʻua i le Tusi Paia: “O i latou uma e alolofa . . . ua latou iloa le Atua,” ma o se tasi o auala e faaalia ai le alofa, o le agalelei atu lea i isi. (1 Ioane 4:7; 1 Korinito 13:4) O le agalelei atu i o tatou uso a tagata, e tatou te iloa lelei ai le Atua ma matuā fiafia ai. Na fetalai Iesu i lana Lauga i le Mauga: “E fiafia o ē e agalelei—auā e faaalia i ai le agalelei. E fiafia o ē e lotomamā—auā e latou te iloa atu le Atua.”—Mataio 5:7, 8, Young’s Literal Translation.
Seʻi manatu i le faaaʻoaʻoga a Aki, o se fafine talavou Iapani e toʻalua lana fanau tama. Sa matuā mafatia o ia ina ua maliu faafuaseʻi si ona tinā, ma o isi taimi e matuā tigāina ai ma e tatau ona alu e vaai se fomaʻi. Mulimuli ane, sa iai se aiga na siitia ane ma nonofo i lo latou vaipanoa. E leʻi leva atu foʻi ona maliu le tamā o lenā aiga i se faalavelave faafuaseʻi, ma tuua ai na o le tinā ma le fanau lāiti e toʻalima. Sa alofa tele Aki i le aiga ma fai ni taumafaiga sili ina ia faauō atu i le tinā ma lana fanau, e ala i le avatu i ai o meaʻai, lavalava ma isi mea, ma na toe faaleleia ai faalogona ootia o Aki. Sa tofo o ia i le moni o upu a le Tusi Paia e faapea: “E sili le fiafia e maua i le foaʻi atu i lo o le talia mai.” (Galuega 20:35) Ioe, o le agalelei atu i isi o le mea sili lea e te faia mo oe lava, pe a e lagona le mafatia.
“Nonō Atu iā Ieova”
O le faaalia o le agalelei, e lē tau alu ai le tele o tupe po o le malosi. E masani lava ona telē le aogā o sina ʻataʻata, se faaupuga māfana, fesoasoani, se meaalofa itiiti, po o le ave foʻi o le faamuamua i isi. Po o le ā lava le tulaga e tulaʻi mai, ia faamautinoa e te fai atu upu ma gaoioiga lelei. Sa pāʻia le loto o le tauleʻaleʻa na taʻua i le amataga o lenei mataupu, ona o le agalelei o le tamā misionare, o lē na leotele atu ana gaoioiga nai lo o ana upu. E lētioa a finagalo le Atua i ona tagata tapuaʻi ina ia “fiafia i le agalelei”!—Mika 6:8.
O se upu agalelei e toʻafilemu ai le loto. E faalaeiauina loto o isi pe a fai e tatou te faaalia le agalelei ona o se uunaʻiga saʻo, atoa ai ma le alofa i le Atua. E tusa lava foʻi pe e lē talisapaia e isi lou agalelei, ae e lē faapea ai ua lē aogā, auā e matuā tāua i le silafaga a le Atua. Ua faamautinoa mai i le Tusi Paia, pe afai e tatou te faia gaoioiga agalelei i isi ona e tatou te alolofa i le Atua, o lenā la ua tatou “nonō atu iā Ieova.” (Faataoto 19:17) O lea la, ia saʻili ni avanoa e faaalia ai le agalelei i isi.
[Ata i le itulau 19]
Sa matuā tauia le agalelei o Aperaamo
[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 20]
Po o le ā lava le tulaga e tulaʻi mai, ia faamautinoa e te fai atu upu ma gaoioiga lelei
[Ata i le itulau 20]
O le faaalia o le agalelei i isi e pei lava ua e “nonō atu iā Ieova”