Se Etsahetseng Lilemo Tse Lekholo Tse Fetileng ka 1924
KA JANUARY 1924, makasine ea Bulletin a e ile ea re: “Ha selemo se qala ke nako e ntle ea hore motho e mong le e mong ea inehetseng ho Morena . . . a nahane ka litsela tse fapaneng tseo a ka sebeletsang Molimo ka tsona.” Ha selemo se ntse se ea, Liithuti Tsa Bibele li ile tsa sebelisa keletso ena ka litsela tse peli: li ile tsa etsa matšolo tsa ba tsa bolela ka sebete.
BA ILE BA PHATLALATSA LITABA TSE MONATE KA SEEA-LE-MOEA
E ne e se e le nako e fetang selemo, bara ba bo rona ba Bethele ba sebetsana le ho haha seteishene sa seea-le-moea sa WBBR Staten Island, e New York City. Ba ile ba qala ka ho tlosa lifate eaba hona moo ba haha moo basebetsi ba neng ba tla lula le moo ho neng ho tla behoa thepa ea seea-le-moea. Ha ba qeta, ba ile ba bokella thepa e neng e hlokahala hore seea-le-moea se qale ho sebetsa. Empa ba ile ba kopana le mathata a mangata.
Bothata ba pele boo ba ileng ba kopana le bona, ke ba ho etsetsa seea-le-moea antenna. Ba ne ba lokela ho haka antenna ena ea bolelele ba limithara tse 91 lipalong tse peli tsa bolelele ba limithara tse 61 empa morero oo ha oa ka oa atleha ka lekhetlo la pele. Bara ba bo rona ba ile ba tšepa hore Jehova o tla ba thusa ’me ba ile ba qetella ba atlehile. Calvin Prosser, ea neng a sebetsa projekeng ena, o re: “Hoja re ile ra atleha ka lekhetlo la pele, re ne re tl’o nahana hore ke ka lebaka la bohlale ba rona.” Bara ba bo rona ba ile ba leboha Jehova ka hore ebe ba ile ba atleha empa mathata a bona a ne a e-s’o fele.
Mehleng eo, seea-le-moea e ne e le ntho e ncha. Kahoo, ho ne ho se bonolo ho fumana thepa e ka sebelisoang. Sebakeng seo, ho ne ho e-na le motho ea kileng a iketsetsa thepa eo ’me ba ile ba sebelisa eona. Ho fapana le ho reka sebuela-hole, ba ile ba sebelisa se neng se tloaelehile sa fono. Ka letsatsi le leng ka February, ba ile ba nahana hore ba ke ba shebe hore na thepa ena ea bona ea sebetsa. Kaha ba ne ba hloka ntho eo ba ka buang ka eona, ba ile ba etsa qeto ea ho bina lipina tsa ’Muso. Ha Mor’abo rona Ernest Lowe a hopola litaba tsa letsatsi leo, o li pheta a qabohile a hopola hore Mor’abo b ea neng a ba mametse o ile a ba letsetsa a le Brooklyn, e bohole ba lik’hilomithara tse ka bang 25.
rona Judge Rutherford,O ile a re: “Emisang lerata leo. Ekare le likatse!” Ba ile ba koala seea-le-moea ba soabile empa bonyane ba ne ba kholisehile hore seea-le-moea sa bona sea sebetsa.
Seea-le-moea se ile sa qala ho sebetsa ka la 24 February, 1924, ’me Mor’abo rona Rutherford o ile a nehela seea-le-moea sena hore se tla sebetsa “ho etsa mosebetsi oo Mesia a ba fileng ona.” O ile a bontša hore morero oa seea-le-moea sena e ne e le “ho thusa batho bohle ho sa tsotellehe hore na ba lumela eng hore ba utloisise Bibele le bohlokoa ba nako eo re phelang ho eona.”
Lenaneo la pele le ile la tsamaea hantle ’me ha sebelisoa seea-le-moea sa WBBR ho phatlalatsa molaetsa oa bahlanka ba Jehova ka lilemo tse 33.
BA ILE BA HANYETSA BARUTI KA SEBETE
Ka July 1924, Liithuti Tsa Bibele li ile tsa ea kopanong Columbus, Ohio. Liithuti tse tsoang libakeng tse fapaneng li ile tsa mamela lipuo ka Searabia, Senyesemane, Sefora, Sejeremane, Segerike, Sehungary, Setaliana, Selithuania, Sepolishe, Serussia, lipuo tsa Sescandinavia le Seukraine. Likarolo tse ling tsa kopano li ile tsa phatlalatsoa seea-le-moeeng ’me ha ba ha lokisetsoa hore koranta ea Ohio State Journal e fane ka tlaleho ea letsatsi le letsatsi ea kopano.
Ka Labone la la 24 July, batho ba fetang 5 000 ba neng ba ile kopanong ba ile ba bolela molaetsa oa Bibele toropong eo kopano e neng e tšoaretsoe ho eona. Ba ile ba fana ka libuka tse ka bang 30 000 ’me ba qala lithuto tsa Bibele tse likete. Molula-Qhooa o ile oa bitsa letsatsi lena “karolo e thabisang haholo ea kopano.”
Taba e ’ngoe ea bohlokoa e ileng ea etsahala kopanong ena ke hore nakong eo Mor’abo rona Rutherford a neng a beha puo ea hae ka Labohlano la la 25 July, o ile a bala ka sebete tokomane e neng e bua khahlanong le baruti. Tokomane ena e neng eka ea molao, e ne e qosa bo-ralipolotiki, baruti le bo-rakhoebo ka hore ebe “ba sitisa batho ho ithuta ka ’Muso oa Molimo le hore ke ona o tla tlisetsa batho litlhohonolofatso.” O ile a boela a bontša hore banna bana ba fositse ka “ho tšehetsa Selekane sa Lichaba le ka hore Molimo o sebelisa selekane sena ho busa lefatše.” Liithuti Tsa Bibele li ne li hloka ho ba sebete e le hore li ise molaetsa ona ho batho.
Ha Molula-Qhooa o fana ka kakaretso ea kopano eo, o re e ile ea matlafatsa tumelo ea bara le barali ba bo rona ba chesehang ’me ea ba fa sebete sa hore ba tsoele pele ba bolela ho sa tsotellehe khanyetso. Leo Claus, ea neng a le teng kopanong ena, ha a hopola, o re: “Re ne re thabile haholo ha re tloha kopanong ebile re itokiselitse ho e’o fana ka tokomane ena tšimong ea rona.”
Ka October, Liithuti Tsa Bibele li ile tsa qala ho fana ka likopi tse limilione tsa tokomane e neng e bitsoa Ecclesiastics Indicted, e neng e hatisitse molaetsa o neng o phatlalatsoa ke Mor’abo rona Rutherford. Mor’abo rona Frank Johnson o ne a ntse a fana ka tokomane ena toropong e nyenyane ea Cleveland, Oklahoma ’me o ile a qeta metsotso e 20 pele Liithuti Tsa Bibele tse tl’o mo lata li fihla. O ne a sitoa ho ema moo batho ba ka mo bonang hobane banna ba neng ba khopisitsoe ke hore ebe o ntse a fana ka tokomane ena ba ne ba ntse ba mo batla. Kahoo, o ile a ipata kerekeng e neng e le haufinyane. O ile a fumana ho se na batho ’me a siea likopi tsa Ecclesiastics Indicted litulong le ka Bibeleng ea moruti a ba a tsoa kapele. Ha a hlokomela hore o ntse a e-na le nako, o ile a ea likerekeng tse ling tse peli tse haufinyane ’me a etsa se tšoanang.
Mor’abo rona Johnson o ile a khutlela sebakeng seo bara ba bo rona ba neng ba lokela ho mo fumana ho sona. O ile a ipata moo ho tšeloang peterole, a ntse a behile banna bana ba ntseng ba mo batla leihlo. Ba ile ba feta moo ka koloi empa ha baa ka ba mo bona. Eitse ha ba qeta ho feta, bara ba bo rona ba neng ba ntse ba paka haufinyane le moo, ba fihla, a kena koloing eaba ba tsamaea kaofela.
Mor’abo rona e mong oa hopola: “Nakong eo re tlohang toropong, re ile ra feta le likerekeng tsena tse tharo ’me ra fumana ho eme batho ba ka bang 50 ka pel’a kereke e ’ngoe le e ’ngoe. Ba bang ba ne ba se ba ntse ba e bala, ha ba bang bona ba ne ba e tšoaretse holimo hore moruti a e bone. Re ile ra phonyoha ka lesoba la nale! Re ile ra leboha Jehova Molimo oa rona ka hore ebe o ile a re sireletsa ’me a re fa bohlale ba hore re fetise molaetsa ona re sa hlaheloa ke mathata a letho.”
BA LATELA MOHLALA OA HO BONTŠA SEBETE TŠEBELETSONG
Linaheng tse ling, Liithuti Tsa Bibele li ne li ntse li latela mohlala oa ho paka ka sebete. Józef Krett ea neng a lula karolong e ka leboea ea Fora, o ne a ntse a pakela basebetsi ba ’maene ba tsoang Poland. O ne a lokela ho fana ka puo e nang le sehlooho se reng: “Bafu ba Tla Tsoha Haufinyane.” Ha batho ba ntse ba memeloa ho ea puong eo, moruti oa sebakeng seo o ile a fana ka taelo ea hore batho ba kereke ea hae ba se ke ba ea ho ea mamela puo eo. Lintho li ile tsa nka mothinya o fapaneng. Batho ba ka holimo ho 5 000 ba ile ba ea ho e’o mamela puo eo, ho akarelletsa le eena moruti! Mor’abo rona Krett o ile a kopa moruti hore a buelle tumelo ea hae empa o ile a hana. Mor’abo rona Krett o ile a hlokomela hore batho ba nyoretsoe ho tseba ’nete ea Lentsoe la Molimo eaba o ba fa libuka tsohle tseo a neng a e-na le tsona.—Amose 8:11.
Afrika teng, Mor’abo rona Claude Brown o ile a tlisa litaba tse monate sebakeng sa Gold Coast, se seng se tsebahala e le Ghana hona joale. Batho ba sebakeng seo ba ile ba tseba ’nete kapele, ka lebaka la lingoloa le lipuo tseo a ileng a ba fa tsona. John Blankson, ea neng a ithutela ho tsoaka meriana (pharmacy), o ile a mamela e ’ngoe ea lipuo tsa Mor’abo rona Brown ’me hang-hang, o ile a hlokomela hore o fumane ’nete. John ha a hopola, o re: “Ke ile ka thaba haholo hobane ke ne ke fumane ’nete ’me ke ne ke lula ke bolella bao ke kenang sekolo le bona ka eona.”
Ka mor’a hore John a utloisise hore thuto ea Boraro-bo-bong ha ea thehoa Mangolong, o ile a etela kerekeng ea Chache a e’o fata moruti lipotso ka thuto ena. Moruti o ile a mo tebela a halefile, a re: “Tloha mona, ha u Mokreste. U latela Diabolose!”
Ha a fihla hae, John o ile a ngola lengolo leo a kopang moruti hore a tl’o hlalosa thuto ea Boraro-bo-bong ka pel’a batho ba bangata. Ho e-na le hoo, moruti o ile a ea sekolong sa John, a e’o kopa mookameli oa sekolo hore a kene lipakeng ’me mookameli o ile a botsa John hore na o fela a ngoletse moruti lengolo na.
John o ile a re: “Kannete ho joalo.”
Mookameli o ile a laela John hore a ngole lengolo, a kope tšoarelo ho moruti. John o ile a ngola a re:
“Monghali, ke laetsoe hore ke u ngolle lengolo lena ke kope tšoarelo ’me ke ikemiselitse ho le ngola hafeela u ka lumela hore u ruta lithuto tsa bohata.”
Mookameli o ne a hloletsoe ’me a botsa: “Blankson, ke sona seo u batlang ho se ngola sona see?”
“E, Monghali. Ke sohle seo nka se ngolang.”
“Re tl’o u tebela. U ka buisa moruti oa kereke ea ’muso tjee ebe u lebella hore u tla tsoela pele u kena sekolo moo?”
“Empa Monghali, . . . nakong eo u re rutang, haeba ho na le lintlha tseo re sa li utloisiseng, na ha u ke u re lumelle ho botsa lipotso?”
“Kea le lumella ho botsa lipotso.”
“Empa ke sona se etsahetseng, Mohlomphehi. Moruti o ne a re ruta Bibele ’me ke ile ka botsa potso. Na ha a sa khone ho araba potso eo ke lokela ho ngola lengolo ke kope tšoarelo?”
Blankson ha a ka a ngola lengolo le kopang tšoarelo ’me ha a ka a tebeloa sekolong.
LIITHUTI TSA BIBELE LI NE LI LABALABELA HO ETSA MOSEBETSI O EKETSEHILENG
Ha makasine oa Molula-Qhooa oa Senyesemane o akaretsa liketsahalo tsa selemo sena, o ile oa re: “Re tla bua joaloka Davida, re re: ‘U tla etsa hore ke be le matla bakeng sa ntoa.’ (Pesaleme ea 18:39) Selemo sena e bile se khothatsang haholo hobane re bone kamoo Jehova a re thusitseng kateng mosebetsing oa hae . . . Bahlanka ba hae ba tšepahalang . . . ba boletse litaba tse molemo ba thabile.”
Mafelong a selemo seo, bara ba bo rona ba ile ba rera ho haha seteishene se seng sa seea-le-moea. Ho ile ha qalelloa ho etsoa seteishene se seng haufi le Chicago. Seteishene sena se secha se ne se bitsoa LENTSOE. Lekhetlong lena, ba ne ba se ba sebelisitse thepa ea boemo bo holimo, hoo molaetsa oa ’Muso o neng o se o fihla libakeng tse hole, ho akarelletsa Canada leboea.
Ka 1925, Jehova o ile a thusa bara ba bo rona hore ba utloisise boitsebiso bo bong bo bocha, bo thabisang, bo neng bo hlalosa Tšenolo khaolo ea 12. Ka lebaka la leseli lena le lecha, ba bang ba ile ba khaotsa ho sebeletsa Jehova. Leha ho le joalo, batho ba bangata ba ile ba thabela leseli lena le neng le hlalosa liketsahalo tse etsahetseng leholimong le hore na li ama batho ba Molimo ba lefatšeng joang.
a Hona joale e bitsoa Bukana ea Seboka sa—Bophelo Ba Bokreste le Tšebeletso ea Rona.
b Mor’abo rona J. F. Rutherford, ea neng a etella pele liithuti tsa Bibele ka nako eo, o ne a tsebahala e le “Moahloli” Rutherford. Pele a sebeletsa Bethele, o ne a sebetsa ka nakoana e le moahloli ea khethehileng lekhotleng la Eighth Judicial Circuit Court le Missouri.