• ลูก​ชาย​ของ​คุณ​ทำ​ตัว​เย่อหยิ่ง​อวดดี​ทั้ง ๆ ที่​อายุ​แค่ 10 ขวบ!

• เขา​อยาก​ให้​ทุก​คน​ทำ​กับ​เขา​เหมือน​เป็น​คน​พิเศษ

คุณ​อาจ​สงสัย​ว่า ‘ทำไม​ลูก​ถึง​เป็น​แบบ​นี้? ฉัน​อยาก​ให้​เขา​เป็น​เด็ก​มั่น​ใจ ไม่​ใช่​ให้​คิด​ว่า​เขา​ดี​กว่า​คน​อื่น!’

ถ้า​อย่าง​นั้น เป็น​ไป​ได้​ไหม​ที่​จะ​สอน​ลูก​ให้​เป็น​เด็ก​อ่อนน้อม​ถ่อม​ตน​โดย​ที่​ไม่​ทำ​ให้​เขา​รู้สึก​ว่า​ตัว​เอง​ต่ำต้อย?

ไม่​กี่​สิบ​ปี​มา​นี้ มี​การ​สนับสนุน​ให้​พ่อ​แม่​ตาม​ใจ​ลูก ให้​ชม​ลูก​บ่อย ๆ แม้​เขา​ไม่​ได้​ทำ​อะไร​ที่​ควร​ได้​รับ​คำ​ชม และ​ไม่​ให้​ดุ​หรือ​สั่ง​สอน​ลูก เพราะ​คิด​ว่า​ถ้า​ทำ​ให้​เด็ก​รู้สึก​ว่า​เขา​เป็น​คน​พิเศษ เขา​ก็​จะ​โต​มา​เป็น​คน​ที่​มั่น​ใจ​ใน​ตัว​เอง แต่​ผล​เป็น​อย่าง​ไร? หนังสือ Generation Me บอก​ว่า “แทน​ที่​จะ​ช่วย​ให้​เด็ก​มี​อารมณ์​ที่​มั่นคง มี​ความ​สุข การ​นิยม​เลี้ยง​ลูก​ให้​ภูมิ​ใจ​ใน​ตัว​เอง​กลับ​ทำ​ให้​เด็ก ๆ รุ่น​นี้​กลาย​เป็น​พวก​หลง​ตัว​เอง”

เด็ก​หลาย​คน​ที่​โต​มา​โดย​ที่​พ่อ​แม่​เอา​แต่​ชม​อย่าง​เดียว​จะ​ไม่​สามารถ​ยอม​รับ​ความ​ผิด​หวัง คำ​ตำหนิ และ​ความ​ล้มเหลว​ที่​อาจ​เกิด​ขึ้น นอก​จาก​นั้น จะ​ทำ​ให้​พวก​เขา​คบ​กับ​ใคร​ได้​ไม่​นาน​เพราะ​ถูก​สอน​ให้​สนใจ​แต่​ความ​ต้องการ​ของ​ตัว​เอง ผล​ก็​คือ​หลาย​คน​เป็น​โรค​วิตก​กังวล​และ​โรค​ซึมเศร้า

เด็ก​จะ​มี​ความ​มั่น​ใจ​แบบ​ที่​ถูก​ต้อง​เหมาะ​สม​ได้​จาก​ความ​สำเร็จ​ที่​ตัว​เอง​ทำ ไม่​ใช่​จาก​การ​มี​คน​คอย​บอก​ว่า​เขา​เป็น​คน​พิเศษ ความ​รู้สึก​ว่า​ตัว​เอง​มี​ค่า​ไม่​ได้​มา​จาก​ความ​มั่น​ใจ​ใน​ตัว​เอง​เท่า​นั้น พวก​เขา​ต้อง​เรียน​รู้ ฝึกฝน และ​พัฒนา​ทักษะ​ต่าง ๆ อย่าง​ดี (สุภาษิต 22:29) พวก​เขา​ต้อง​คิด​ถึง​ประโยชน์​ของ​คน​อื่น​ด้วย (1 โครินธ์ 10:24) ซึ่ง​ทั้ง​หมด​นี้​ต้อง​ใช้​ความ​อ่อนน้อม​ถ่อม​ตน

ชม​ลูก​เมื่อ​เขา​ทำ​สิ่ง​ที่​ดี ถ้า​ลูก​สาว​ของ​คุณ​เรียน​ได้​เก​รด​ดี คุณ​ก็​ควร​ชม แต่​ถ้า​ได้​เก​รด​ไม่​ดี ก็​อย่า​เพิ่ง​โทษ​ครู เพราะ​นั่น​จะ​ไม่​ช่วย​ให้​ลูก​เรียน​รู้​ที่​จะ​เป็น​คน​อ่อนน้อม​ถ่อม​ตน สิ่ง​ที่​คุณ​ควร​ทำ​ก็​คือ ช่วย​ลูก​ให้​รู้​วิธี​ที่​จะ​ทำ​ให้​ดี​ขึ้น​ใน​ครั้ง​ต่อ​ไป คุณ​ควร​ชม​เขา​ก็​ต่อ​เมื่อ​เขา​ทำ​บาง​สิ่ง​ได้​ดี​จริง ๆ

ตักเตือน​หรือ​สั่ง​สอน​เมื่อ​จำเป็น นี่​ไม่​ได้​หมาย​ความ​ว่า​คุณ​ควร​ดุ​ด่า​ลูก​ทุก​ครั้ง​ที่​เขา​ทำ​ผิด (โคโลสี 3:21) แต่​หมาย​ถึง​คุณ​ควร​ตักเตือน​หรือ​สั่ง​สอน​เมื่อ​เขา​ทำ​ผิด​พลาด​ใน​เรื่อง​ใหญ่ ๆ รวม​ถึง​เวลา​ที่​เขา​คิด​อะไร​ผิด ๆ ด้วย ถ้า​คุณ​ไม่​ตักเตือน​สั่ง​สอน​ลูก เขา​ก็​จะ​ทำ​ผิด​จน​ชินชา

ตัว​อย่าง​เช่น สมมุติ​คุณ​สังเกต​ว่า​ลูก​ชาย​ของ​คุณ​ชอบ​โม้ ถ้า​คุณ​ไม่​ตักเตือน​หรือ​สั่ง​สอน เขา​ก็​จะ​กลาย​เป็น​คน​ที่​ภูมิ​ใจ​ใน​ตัว​เอง​มาก​เกิน​ไป และ​คน​อื่น​ก็​จะ​เริ่ม​ไม่​อยาก​เป็น​เพื่อน​กับ​เขา ดัง​นั้น ให้​คุณ​อธิบาย​กับ​ลูก​ว่า​การ​คุย​โม้​แบบ​นั้น​จะ​ทำ​ให้​ตัว​เอง​ดู​ไม่​ดี​และ​จะ​ทำ​ให้​ตัว​เอง​ขายหน้า (สุภาษิต 27:2) นอก​จาก​นั้น คุณ​ควร​อธิบาย​ให้​ลูก​ฟัง​ว่า คน​ที่​มั่น​ใจ​ใน​ตัว​เอง​อย่าง​พอ​เหมาะ​ก็​จะ​รู้สึก​ว่า​ไม่​จำเป็น​ต้อง​ป่าว​ประกาศ​ให้​คน​อื่น​รู้​ว่า​ตัว​เอง​เก่ง ถ้า​คุณ​ตักเตือน​หรือ​สั่ง​สอน​ลูก​ด้วย​ความ​รัก คุณ​ก็​กำลัง​ช่วย​เขา​ให้​เป็น​เด็ก​ที่​อ่อนน้อม​ถ่อม​ตน​โดย​ไม่​ทำ​ให้​เขา​เสีย​ความ​นับถือ​ตัว​เอง—คำ​แนะ​นำ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล: มัทธิว 23:12

เตรียม​ลูก​ให้​พร้อม​รับ​ความ​เป็น​จริง ถ้า​คุณ​ตาม​ใจ​ลูก​ตลอด เขา​ก็​จะ​คิด​ว่า​เขา​ต้อง​ได้​ทุก​อย่าง​ที่​ต้องการ เช่น ถ้า​ลูก​อยาก​ได้​ของ​ที่​แพง​เกิน​ไป ก็​ให้​บอก​เขา​ว่า​ทำไม​เรา​จำเป็น​ต้อง​ประหยัด หรือ​ถ้า​คุณ​พา​ลูก​ไป​ข้าง​นอก​หรือ​ไป​เที่ยว​ไม่​ได้​ตาม​ที่​คุย​กัน​ไว้ ก็​ให้​อธิบาย​กับ​ลูก​ว่า​ความ​ผิด​หวัง​เป็น​เรื่อง​ธรรมดา​ของ​ชีวิต และ​อาจ​จะ​เล่า​ให้​เขา​ฟัง​ก็​ได้​ว่า​คุณ​เอง​ทำ​อย่าง​ไร​เมื่อ​เจอ​ความ​ผิด​หวัง แทน​ที่​จะ​ปก​ป้อง​ลูก​ไม่​ให้​เจอ​ความ​ลำบาก คุณ​ควร​เตรียม​เขา​ให้​พร้อม สำหรับ​ปัญหา​ที่​เขา​จะ​เจอ​เมื่อ​โต​เป็น​ผู้​ใหญ่—คำ​แนะ​นำ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล: สุภาษิต 29:21

สอน​ลูก​ให้​รู้​จัก​แบ่ง​ปัน ทำ​ให้​ลูก​เห็น​ว่า “การ​ให้​ทำ​ให้​มี​ความ​สุข​ยิ่ง​กว่า​การ​รับ” (กิจการ 20:35) คุณ​จะ​สอน​ลูก​อย่าง​นั้น​ได้​อย่าง​ไร? คุณ​กับ​ลูก​อาจ​ช่วย​กัน​คิด​และ​เขียน​ออก​มา​ว่า​มี​ใคร​บ้าง​ที่​ต้องการ​ความ​ช่วยเหลือ เช่น ไป​ซื้อ​ของ​ให้ ไป​รับ​ไป​ส่ง หรือ​ซ่อมแซม​อะไร​บาง​อย่าง แล้ว​พา​ลูก​ไป​ด้วย​เมื่อ​คุณ​ช่วย​คน​เหล่า​นั้น เพื่อ​ลูก​จะ​เห็น​ว่า​คุณ​มี​ความ​สุข​มาก​ที่​ได้​ช่วย​คน​อื่น ถ้า​คุณ​ทำ​อย่าง​นี้ คุณ​ก็​กำลัง​สอน​ลูก​ให้​เป็น​เด็ก​ที่​อ่อนน้อม​ถ่อม​ตน​ด้วย​วิธี​ที่​มี​ประสิทธิภาพ​จริง ๆ นั่น​ก็​คือ สอน​ด้วย​ตัว​อย่าง​ของ​คุณ—คำ​แนะ​นำ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล: ลูกา 6:38