หลายร้อยปีก่อนชาติอิสราเอลเข้าสู่แผ่นดินคะนาอัน พระยะโฮวาสัญญาว่าแผ่นดินนั้นจะเป็นของลูกหลานอับราฮาม. บัดนี้ ภายใต้การนำของยะโฮซูอะ ชาวอิสราเอลพร้อมจะเข้าครอบครองแผ่นดินที่สัญญาไว้.

พระเจ้าพิพากษาว่าชาวคะนาอันควรถูกทำลาย. พวกเขาทำให้ดินแดนนั้นเต็มไปด้วยกิจปฏิบัติทางเพศที่เสื่อมทรามถึงขีดสุด รวมทั้งการฆ่าฟันกันอย่างโหดร้าย. ดังนั้น เมืองต่าง ๆ ของคะนาอันที่ชาวอิสราเอลพิชิตได้ต้องถูกทำลายอย่างสิ้นเชิง.

อย่างไรก็ตาม ก่อนเข้าสู่แผ่นดินนั้น ยะโฮซูอะได้ส่งสองคนไปสอดแนม และเขาพักกับผู้หญิงคนหนึ่งชื่อราฮาบที่เมืองเยริโค. เธอรับคนสอดแนมสองคนให้เข้าไปในบ้านและช่วยเหลือเขา แม้จะรู้ว่าเป็นชาวอิสราเอล. ราฮาบเชื่อในพระเจ้าของอิสราเอล เพราะเคยได้ยินว่าพระยะโฮวาช่วยประชาชนของพระองค์ให้รอด. เธอให้คนสอดแนมสาบานว่าจะไว้ชีวิตเธอและครอบครัว.

ต่อมา เมื่อชาวอิสราเอลเข้าสู่แผ่นดินคะนาอันและโจมตีเมืองเยริโค พระยะโฮวาทรงทำให้กำแพงเมืองเยริโคพังทลายลงอย่างอัศจรรย์. กองทัพของยะโฮซูอะบุกเข้าทำลายเมืองนั้น แต่ไว้ชีวิตราฮาบและครอบครัว. จากนั้น ภายในหกปี ยะโฮซูอะได้พิชิตดินแดนส่วนใหญ่ของแผ่นดินที่สัญญาไว้อย่างรวดเร็ว. ต่อมา มีการแบ่งแผ่นดินนั้นให้กับตระกูลต่าง ๆ ของอิสราเอล.

เมื่อถึงช่วงปลายแห่งงานรับใช้ที่ยาวนานของยะโฮซูอะ ท่านได้เรียกประชาชนให้มาชุมนุมกัน. ท่านทบทวนวิธีที่พระยะโฮวาปฏิบัติกับบรรพบุรุษ และหนุนใจพวกเขาให้รับใช้พระยะโฮวา. อย่างไรก็ตาม หลังจากยะโฮซูอะและผู้เฒ่าผู้แก่ที่รับใช้ร่วมกันกับท่านเสียชีวิต ชาวอิสราเอลก็ละทิ้งพระยะโฮวาไปปฏิบัติพระเท็จ. เป็นเวลาประมาณ 300 ปีที่ชาตินี้ไม่ได้เชื่อฟังพระบัญญัติของพระยะโฮวาอย่างเสมอต้นเสมอปลาย. ในช่วงเวลานั้น พระยะโฮวาปล่อยให้ศัตรูของอิสราเอล เช่น ชาวฟิลิสติน กดขี่พวกเขา. แต่เมื่อชาวอิสราเอลร้องขอความช่วยเหลือจากพระยะโฮวา พระองค์ก็แต่งตั้งผู้วินิจฉัยให้ช่วยพวกเขาซึ่งทั้งหมดมี 12 คน.

หนังสือวินิจฉัยบันทึกเรื่องราวในสมัยของผู้วินิจฉัย ซึ่งเริ่มตั้งแต่โอทนีเอลจนถึงซิมโซนผู้ซึ่งมีร่างกายแข็งแรงกว่าใคร ๆ ในโลก. บันทึกเรื่องราวที่น่าตื่นเต้นในหนังสือวินิจฉัยของคัมภีร์ไบเบิลแสดงให้เห็นความจริงพื้นฐานครั้งแล้วครั้งเล่าที่ว่า การเชื่อฟังพระยะโฮวานำไปสู่พระพร และการไม่เชื่อฟังนำไปสู่ความหายนะ.

—จากยะโฮซูอะ; วินิจฉัย; เลวีติโก 18:24, 25